Załcznik nr 31 Standardy kształcenia dla kierunku studiów: Filozofia A. STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia pierwszego stopnia trwaj nie krócej ni 6 semestrów. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 1800. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna by mniejsza ni 180. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada wiedz w zakresie przedmiotów stanowicych fundament wykształcenia filozoficznego: historii filozofii, logiki i etyki. Powinien zna inne dyscypliny filozoficzne ich tradycje i szczegółowe zagadnienia, stosownie do wybranej specjalnoci. Absolwent powinien posiada umiejtno prezentowania pogldów filozoficznych, podstawow umiejtno analizy i interpretacji tekstów filozoficznych oraz tłumaczenia obcojzycznych tekstów filozoficznych. Powinien by przygotowany do artykułowania i uzasadniania własnych pogldów. Studia powinny przygotowywa do kontynuowania edukacji na tym samym lub innych kierunkach, pełnienia rónorodnych ról społecznych i do podjcia pracy w szkolnictwie po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela) oraz zawodach, które nie wymagaj okrelonego przygotowania. Absolwent powinien zna jzyk obcy na poziomie biegłoci B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Jzykowego Rady Europy. Powinien mie wpojone nawyki ustawicznego kształcenia oraz by przygotowany do kontynuacji edukacji na studiach drugiego stopnia. III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 480 62 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 210 28 Razem 690 90 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 1
godziny ECTS A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 480 62 Treci kształcenia w zakresie: 1. Propedeutyki filozofii 30 2. Historii filozofii 330 3. Logiki 120 B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 210 28 Treci kształcenia w zakresie: 1. Etyki 2. Dyscyplin systemowych 3. Tłumaczenia obcojzycznych tekstów filozoficznych 3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA A. GRUPA TRECI PODSTAWOWYCH 1. Kształcenie w zakresie propedeutyki filozofii Treci kształcenia: Podstawowe pojcia filozoficzne. Elementarna wiedza o filozofii i sposobach jej uprawiania oraz studiowania. Specyfika filozofii jej odrbno od nauki, religii, sztuki i potocznego mylenia, jej struktura i obszar zainteresowa. Miejsce filozofii w kulturze. Ogólny zarys historii rozwoju filozofii europejskiej. Swoisto tekstów filozoficznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: czytania i interpretacji tekstu; stawiania pyta filozoficznych i poszukiwania odpowiedzi; formułowania własnego stanowiska i argumentacji. 2. Kształcenie w zakresie historii filozofii Treci kształcenia: Zagadnienia z historii filozofii od epoki staroytnej do współczesnoci. Pojcia, problemy i koncepcje filozofii greckiej (presokratycy, Sokrates i szkoły sokratyczne, Platon i akademia ateska, Arystoteles i perypatetycy), filozofia rzymska i wczesna myl chrzecijaska (patrystyka grecka i łaciska, recepcja platonizmu i arystotelizmu), spory dialektyków z antydialektykami, okres rozkwitu myli redniowiecznej (logika, metafizyka i filozofia przyrody, szkoły teologiczne), złoty wiek scholastyki i schyłek redniowiecza. Nurty i koncepcje najwaniejszych przedstawicieli filozofii odrodzeniowej (XIV XVI wieku) w krajach Europy Południowej (Francja, Włochy) i Północnej (Anglia, Niemcy, Niderlandy i Polska). Pojcia, problemy i koncepcje filozofii nowoytnej (XVII-XIX wieku) w Anglii, Francji i Niemczech (empiryzm, racjonalizm, naturalizm, spirytualizm, deizm, myl społeczna) i w pozostałych krajach (Włochy, Holandia, Czechy, Polska, Rosja). Najnowsze nurty filozoficzne: fenomenologia, filozofia analityczna, filozofia dialogu, filozofia egzystencji, filozofia ycia, hermeneutyka, neokantyzm, neopozytywizm, pragmatyzm i neopragmatyzm, personalizm, postmodernizm, strukturalizm i poststrukturalizm, psychoanaliza, szkoła frankfurcka, szkoła lwowsko-warszawska. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: nadawania historycznego sensu takim pojciom jak: determinizm, dialog, interpretacja, jzyk, metoda naukowa, porozumienie, postp poznawczy, prawda, racjonalizm, relatywizm, rozumienie, sens ycia, wiadomo, wyjanianie, wolno; przygotowanie do samodzielnych studiów w zakresie historii myli filozoficznej. 3. Kształcenie w zakresie logiki Treci kształcenia: Elementarne wiadomoci o jzyku jako narzdziu poznania i komunikacji (jzyk jako system znaków, metajzyk, jzyk naturalny a jzyk sztuczny, kategorie składniowe, nazwy i zdania). Definiowanie, klasyfikacja, podział logiczny. Logika klasyczna rachunek zda i rachunek predykatów w ujciu semantycznym i 2
syntaktycznym (system dedukcji naturalnej, system aksjomatyczny). Rachunek zbiorów i relacji oraz elementy teorii mnogoci. Podstawowe pojcia syntaktyki i semantyki logicznej (niesprzeczno, zupełno, wynikanie, interpretacja, model). Zagadnienie pełnoci logiki klasycznej. Wybrane wiadomoci o logikach nieklasycznych, logice pragmatycznej, logice formalnej oraz metalogice. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: precyzyjnego i poprawnego formułowania myli oraz argumentacji i analizy. B. GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie etyki Treci kształcenia: Wprowadzenie do normatywnej refleksji nad moralnoci. Charakterystyka miejsca etyki wród dyscyplin filozoficznych, jej podziałów (etyka normatywna i opisowa) i metod. Podstawowe pojcia etyczne: wartoci, normy i oceny, powinnoci i cnoty moralne, ideały i sankcje moralne (sumienie). Systemy etyki europejskiej. Przemiany w myleniu etycznym. Kwestie sporne, kształtowanie si i ewoluowanie podstawowych poj z zakresu etyki. Problemy współczesnej etyki i metaetyki. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: samodzielnej analizy i oceny współczesnych problemów i konfliktów moralnych. 2. Kształcenie w zakresie dyscyplin systemowych Treci kształcenia: Systematyczno-historyczne prezentacja poszczególnych dyscyplin filozoficznych: epistemologii/teorii poznania, estetyki, filozofii człowieka, filozofii jzyka, filozofii kultury, filozofii nauki, filozofii polityki, filozofii przyrody, filozofii religii, filozofii umysłu, filozofii wartoci/aksjologii, filozofii społecznej, ontologii/ metafizyki/teorii bytu obejmujca: zakres dyscypliny, jej miejsce i rola w obrbie filozofii oraz relacje z innymi dyscyplinami filozoficznymi lub naukowymi: podstawowe pojcia, najwaniejsze problemy oraz spory w nich opozycyjne stanowiska, najwaniejsze koncepcje. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: znajomo aktualnego stanu bada w poszczególnych dyscyplinach, umiejtno posługiwania si wiedz z zakresu filozofii. 3. Kształcenie w zakresie tłumaczenia obcojzycznych tekstów filozoficznych Treci kształcenia: Interpretacja i translatorska praca z obcojzycznym tekstem filozoficznym. Praktyczne kształcenie umiejtnoci rozumienia, interpretacji i przekładania obcojzycznych tekstów filozoficznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: samodzielnego tłumaczenia tekstów filozoficznych na jzyk polski. IV. PRAKTYKI Praktyki powinny trwa nie krócej ni 3 tygodnie. Zasady i form odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadzca kształcenie. V. INNE WYMAGANIA 1. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu wychowania fizycznego w wymiarze 60 godzin, którym mona przypisa do 2 punktów ECTS; jzyków obcych w wymiarze 120 godzin, którym naley przypisa 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej w wymiarze 30 godzin, którym naley przypisa 2 punkty ECTS. Treci kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menederska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji powinny stanowi co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejtnoci Komputerowych (ECDL European Computer Driving Licence). 3
2. Programy nauczania powinny przewidywa zajcia z zakresu ochrony własnoci intelektualnej. 3. Przynajmniej 50% zaj powinny stanowi seminaria, wiczenia lub konwersatoria. 4. Za przygotowanie do egzaminu dyplomowego (w tym take za przygotowanie pracy dyplomowej, jeli przewiduje j program nauczania) student otrzymuje 10 punktów ECTS. VI. ZALECENIA Na studiach pierwszego stopnia zrealizowane powinny zosta treci z zakresu ontologii/metafizyki/teorii bytu lub epistemologii/teorii poznania. 4
B. STUDIA DRUGIEGO STOPNIA I. WYMAGANIA OGÓLNE Studia drugiego stopnia trwaj nie krócej ni 4 semestry. Liczba godzin zaj nie powinna by mniejsza ni 800. Liczba punktów ECTS nie powinna by mniejsza ni 120. II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA Absolwent powinien posiada rozbudowan i pogłbion wiedz i umiejtnoci w zakresie podstaw wykształcenia filozoficznego to jest historii filozofii, logiki, ontologii/metafizyki/teorii bytu, epistemologii/teorii poznania oraz etyki. Powinien posiada znajomo innych dyscypliny filozoficznych i aktualnego stanu bada w poszczególnych dyscyplinach. Stosownie do wybranej specjalnoci powinien zna konkretne tradycje filozoficzne, koncepcje i szczegółowe zagadnienia. Powinien posiada umiejtno samodzielnej analizy, prezentacji i interpretacji tekstów filozoficznych, rozumienia i tłumaczenia tekstów obcojzycznych, a take twórczego i krytycznego mylenia oraz formułowania, przedstawiania i uzasadniania własnych pogldów. Powinien posiada podstawy do samodzielnych poszukiwa wiatopogldowych i etycznych, do tworzenia własnego obrazu wiata i identyfikowania problemów i wyzwa współczesnoci. Absolwent powinien by przygotowany do podjcia studiów trzeciego stopnia (doktoranckich), pracy badawczej w zakresie filozofii, pracy w zawodach, które nie wymagaj okrelonego przygotowania oraz do prowadzenia zaj z etyki i edukacji filozoficznej w szkolnictwie po ukoczeniu specjalnoci nauczycielskiej (zgodnie ze standardami kształcenia przygotowujcego do wykonywania zawodu nauczyciela). III. RAMOWE TRECI KSZTAŁCENIA 1. GRUPY TRECI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 120 18 2. SKŁADNIKI TRECI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS godziny ECTS GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH Treci kształcenia w zakresie: 1. Dyscyplin pozafilozoficznych 2. Tłumaczenia obcojzycznych tekstów filozoficznych 120 18 5
3. TRECI I EFEKTY KSZTAŁCENIA GRUPA TRECI KIERUNKOWYCH 1. Kształcenie w zakresie dyscyplin pozafilozoficznych Treci kształcenia: W zakresie psychologii: procesy poznawcze: spostrzeganie, mylenie i rola poj, pami i wyobrania, komunikacja. Schematy poznawcze, stereotypy, uprzedzenia. Warunkowanie i uczenie si. Emocje i motywacje, ekspresja emocji i zaburzenia emocjonalne. Osobowo, tosamo i rónice indywidualne. Postawy i relacje interpersonalne. W zakresie socjologii: rzeczywisto społeczna i jej konstruowanie. Kultura: wielo kultur i relatywizm kulturowy, normy i wartoci, dziedziny kultury i kultura symboliczna. Funkcjonowanie społeczestwa: interakcje społeczne, procesy socjalizacji, role i kontrola społeczna. Społeczestwo: systemy i grupy społeczne, podziały i ruchliwo społeczna. Władza i polityka. Zmiana społeczna: ruchy społeczne, konflikty, procesy transformacji społecznej, kryzysy. W zakresie etnologii: kultura jako opozycja natury i wspólnoty kulturowe. Normy, wartoci i wzory kulturowe. Sacrum i profanum oraz praktyki kulturowe, zwyczaj i rytuał. Enkulturacja. Wielo kultur oraz ich wzgldno i uniwersalno. Globalizacja, etnocentryzm i rozumienie innych kultur. W zakresie informatyki: system komputerowy: sprzt i oprogramowanie. Systemy operacyjne i oprogramowanie podstawowe, narzdziowe i uytkowe. Zasady ochrony danych i oprogramowania. Pełne wykorzystanie pakietu biurowego. Tworzenie stron internetowych i zakładanie kont. Przygotowywanie prezentacji, wykonywanie rysunków i ulotek. Obróbka zdj i filmów. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: rozumienia innych ludzi, rzeczywistoci społecznej i rónorodnych kultur, interpretowania zachowa jednostkowych i społecznych. Poszerzenie znajomoci technologii informacyjnej i umiejtnoci posługiwania si technologi informacyjn. 2. Kształcenie w zakresie tłumaczenia obcojzycznych tekstów filozoficznych Treci kształcenia: Doskonalenie pracy translatorskiej nad tekstami obcojzycznymi z zakresu filozofii oraz praktyczne kształcenie umiejtnoci rozumienia, interpretacji i przekładania obcojzycznych tekstów filozoficznych. Efekty kształcenia umiejtnoci i kompetencje: samodzielnego tłumaczenia zaawansowanych tekstów filozoficznych na jzyk polski. IV. INNE WYMAGANIA 1. Przynajmniej 50% zaj powinny stanowi seminaria, wiczenia lub konwersatoria. 2. Za przygotowanie pracy magisterskiej i przygotowanie do egzaminu dyplomowego student otrzymuje 20 punktów ECTS. 6