RADA EUROPEJSKA Bruksela, 30 stycznia 2012 r. (OR. en) OŚWIADCZENIE CZŁONKÓW RADY EUROPEJSKIEJ 1 30 STYCZNIA 2012 R. KU KONSOLIDACJI SPRZYJAJĄCEJ WZROSTOWI I WZROSTOWI SPRZYJAJĄCEMU TWORZENIU MIEJSC PRACY W ciągu ostatnich miesięcy dały się zauwaŝyć wstępne oznaki stabilizacji gospodarczej, jednak napięcia na rynkach finansowych nadal tłumią działalność gospodarczą, a poczucie niepewności utrzymuje się na wysokim poziomie. Rządy podejmują intensywne działania, aby w sposób trwały skorygować nierównowagę budŝetową w poszczególnych krajach, ale konieczne są dalsze wysiłki słuŝące wspieraniu wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Nie ma szybkich rozwiązań. Nasze działania muszą być zdecydowane, konsekwentne i szeroko zakrojone. Musimy zrobić więcej, by wyprowadzić Europę z kryzysu. 1 Ze względów parlamentarnych premier Szwecji nie był w stanie przyłączyć się do niniejszego oświadczenia. 1
Podjęto decyzje w celu zapewnienia stabilności finansowej i konsolidacji fiskalnej jest to warunek przywrócenia wyŝszego wskaźnika wzrostu strukturalnego i zatrudnienia. Ale to samo w sobie nie wystarczy: musimy zmodernizować nasze gospodarki i wzmocnić konkurencyjność, by zapewnić trwały wzrost. Bez tego nie moŝna tworzyć miejsc pracy i zachować naszych modeli społecznych jest to podstawa strategii Europa 2020 i paktu euro plus. Wysiłki te musimy podejmować w ścisłej współpracy z partnerami społecznymi, respektując krajowe systemy państw członkowskich. Wskaźniki wzrostu gospodarczego i zatrudnienia zaczną znowu wzrastać wyłącznie wtedy, gdy zastosujemy konsekwentne i szeroko zakrojone podejście, łączące inteligentną konsolidację fiskalną z zachowaniem inwestycji w przyszły wzrost z rozsądną polityką makroekonomiczną oraz z aktywną strategią zatrudnienia z zachowaniem spójności społecznej. Rada Europejska przedstawi na posiedzeniu w marcu wytyczne dotyczące polityki gospodarczej i polityki zatrudnienia prowadzonych przez państwa członkowskie, kładąc szczególny nacisk na pełne wykorzystanie potencjału ekologicznego wzrostu gospodarczego i na przyspieszenie reform strukturalnych, aby zwiększyć konkurencyjność i stworzyć więcej miejsc pracy. Przygotowując wskazówki, Rada Europejska musi zwrócić naleŝytą uwagę na coraz większe róŝnice w sytuacji gospodarczej poszczególnych państw członkowskich i na społeczne skutki kryzysu. Dzisiaj koncentrujemy się na trzech najpilniejszych priorytetach. Gdy tylko będzie to moŝliwe, wysiłki podejmowane na szczeblu krajowym będą wspierane działaniami UE, w tym dzięki lepszemu ukierunkowaniu dostępnych unijnych środków finansowych na wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy, w ramach uzgodnionych pułapów. 2
Stymulowanie zatrudnienia, w szczególności dla ludzi młodych 1. Obecnie w Europie bez pracy pozostaje ponad 23 miliony osób. Jeśli nie uda nam się podnieść wskaźników wzrostu, stopa bezrobocia pozostanie wysoka. Musimy utrzymywać zatrudnienie i tworzyć nowe miejsca pracy, także w ramach gospodarki ekologicznej. Oznacza to podejmowanie konkretnych działań służących rozwiązaniu kwestii niedopasowania umiejętności i niedopasowania geograficznego. Oznacza to również reformowanie rynków pracy i zajęcie się kwestią relacji kosztów pracy do wydajności. Leży to głównie w gestii państw członkowskich, które muszą przygotować i wdrożyć kompleksowe inicjatywy dotyczące zatrudnienia, kształcenia i umiejętności. Każde państwo członkowskie określi w swoim krajowym programie reform konkretne działania, które podejmie w odpowiedzi na te problemy ( krajowe plany zwiększania zatrudnienia ); ich wdrażanie będzie wnikliwie monitorowane w ramach europejskiego semestru. Środki ograniczania pozapłacowych kosztów pracy, takie jak zmniejszenie klina podatkowego, mogą mieć istotny wpływ na popyt na pracę wśród osób słabo wykwalifikowanych i młodych. Ograniczenie segmentacji rynku pracy może w znacznym stopniu przyczynić się do zapewnienia młodym ludziom możliwości pracy. Szczególne wysiłki należy pilnie podjąć na szczeblu krajowym, aby zwiększyć podaży pracy i zmniejszyć stopę bezrobocia osób młodych: zwiększenie wysiłków na rzecz promowania szybkiego znajdowania pierwszej pracy przez osoby młode oraz ich udziału w rynku pracy; należy dążyć do tego, by w kilka miesięcy po opuszczeniu szkoły młodzi ludzie otrzymywali dobrą ofertę pracy, możliwość dalszej nauki, przyuczenia do zawodu lub praktyki; znaczne zwiększenie we współpracy z partnerami społecznymi i, w miarę możliwości, w sposób zintegrowany z programami nauczania liczby osób przyuczanych do zawodu lub odbywających praktyki, tak by takie opcje stanowiły realną szansę dla osób młodych; zintensyfikowanie starań na rzecz tego, by osoby przedwcześnie kończące naukę korzystały ze szkoleń; pełne wykorzystanie portalu mobilności zawodowej EURES, by ułatwić umieszczanie młodych osób na szkoleniach poza granicami kraju; dalsze otwieranie sektorów chronionych dzięki usuwaniu nieuzasadnionych ograniczeń w zakresie usług specjalistycznych i w sektorze detalicznym. 3
2. UE wesprze te wysiłki, w szczególności dzięki: na początek, współpracy z tymi państwami członkowskimi, które mają najwyższą stopę bezrobocia wśród młodych, by przekierować dostępne środki finansowe UE na wsparcie oferty pracy lub szkoleń dla młodych ludzi; zwiększeniu mobilności studentów poprzez znaczne zwiększenie liczby miejsc w przedsiębiorstwach w ramach programu Leonardo da Vinci; wykorzystaniu EFS do wspierania przygotowywania programów przyuczania do zawodu i programów wsparcia skierowanych do młodych osób rozpoczynających działalność gospodarczą i przedsiębiorców społecznych; zwiększeniu ponadgranicznej mobilności pracowników poprzez zmianę unijnych zasad o wzajemnym uznawaniu kwalifikacji zawodowych, w tym europejskiej legitymacji zawodowej i europejskiego paszportu umiejętności, dalsze wzmacnianie EURES oraz postępy w zakresie nabywania i zachowywania dodatkowych uprawnień emerytalnych w przypadku pracowników migrujących. Dokończenie tworzenia jednolitego rynku 3. Jednolity rynek jest jednym z głównych motorów wzrostu gospodarczego w Europie. Działania na szczeblu UE w tym właśnie obszarze mogą istotnie przyczynić się do pobudzenia zatrudnienia i wzrostu. Do jasno określonych priorytetów należą Akt o jednolitym rynku, jednolity rynek cyfrowy oraz aktualne ograniczanie ogólnych obciążeń regulacyjnych dla sektora MŚP oraz mikroprzedsiębiorstw. Przypominając o naszym zobowiązaniu, by w pierwszym rzędzie zająć się szybką analizą wniosków o największym potencjale wygenerowania wzrostu, wzywamy do: osiągnięcia do końca czerwca 2012 roku porozumienia w sprawie standaryzacji, efektywności energetycznej oraz uproszczenia wymogów rachunkowości, a do końca roku porozumienia w sprawie uproszczenia zasad zamówień publicznych; szybkiej realizacji Planu działania Komisji w sprawie handlu elektronicznego; przedstawienia nowego wniosku w sprawie podpisu elektronicznego przed czerwcem 2012 roku; a także porozumienia w sprawie zasad rozwiązywania sporów przez internet oraz w sprawie roamingu do czerwca 2012 roku; zmodernizowania systemu prawa autorskiego w Europie oraz promocji najlepszych praktyk i wzorców, przy skuteczniejszym zwalczaniu piractwa i uwzględnieniu różnorodności kulturowej aby w pełni wykorzystać potencjał gospodarki cyfrowej; 4
osiągnięcia postępu w ramach usystematyzowanych dyskusji nad kwestiami związanymi z koordynacją polityki podatkowej i zapobieganiem szkodliwym praktykom podatkowym w kontekście paktu euro plus. 4. Uczestniczące państwa członkowskie zobowiązują się do osiągnięcia najpóźniej w czerwcu 2012 roku końcowego porozumienia w sprawie ostatniej nierozstrzygniętej kwestii pakietu patentowego. 5. Aby móc w pełni wykorzystać potencjał jednolitego rynku, kluczowe znaczenie ma sprawna i pełna realizacja naszych dotychczasowych uzgodnień na szczeblu krajowym. Zwłaszcza przepisy UE w zakresie usług i jednolitego rynku energii muszą zostać szybko i w pełni wdrożone. Musimy także rozwiązać problem pozostałych brakujących powiązań, które nadal uniemożliwiają czerpanie pełnych korzyści z rynku wewnętrznego. Przed posiedzeniem Rady Europejskiej w czerwcu 2012 roku Rada oceni postępy osiągnięte we wdrażaniu prawodawstwa w zakresie jednolitego rynku, wykorzystując do tego celu tablicę wyników rynku wewnętrznego opracowaną przez Komisję. Komisja będzie składała coroczne sprawozdania z postępów w uwalnianiu generującego wzrost gospodarczy potencjału w pełni zintegrowanego jednolitego rynku, w tym także w zakresie sektorów sieciowych. W czerwcu Komisja złoży sprawozdanie na temat możliwych sposobów zintensyfikowania wdrażania prawodawstwa dotyczącego jednolitego rynku i poprawy egzekwowania tego prawodawstwa. 6. Dołożymy starań na szczeblu wielostronnym i dwustronnym by usuwać bariery w handlu oraz by zapewnić lepszy dostęp do rynku i odpowiednie warunki inwestycyjne dla europejskich eksporterów oraz inwestorów zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z października 2011 roku. Rok 2012 powinien mieć kluczowe znaczenie dla osiągnięcia postępów w zakresie umów o handlu z najważniejszymi partnerami. Grupa Robocza Wysokiego Szczebla UE/USA ds. Miejsc Pracy i Wzrostu Gospodarczego powinna przeanalizować wszystkie opcje na rzecz zwiększenia handlu i inwestycji między UE i USA. 5
Zwiększenie finansowania gospodarki, zwłaszcza MŚP 7. Należy koniecznie podjąć działania zapobiegawcze, aby obecna zapaść kredytowa nie doprowadziła do poważnego ograniczenia zdolności przedsiębiorstw do rozwoju i tworzenia miejsc pracy. Działania podjęte ostatnio przez EBC w zakresie długoterminowych pożyczek na rzecz banków stanowią w tym kontekście bardzo istotną pomoc. Krajowe organy nadzoru oraz Europejski Urząd Nadzoru Bankowego nie mogą dopuścić do tego, by dokapitalizowanie banków doprowadziło do delewarowania, które negatywnie odbiłoby się na finansowaniu gospodarki. Organy nadzoru powinny zapewnić rygorystyczne stosowanie przez wszystkie banki unijnych przepisów ograniczających wypłaty premii. 8. 23 miliony europejskich MŚP stanowi podstawę europejskiego sukcesu gospodarczego i jest głównym pracodawcą. Dlatego też uzgadniamy podjęcie następujących pilnych działań, których realizacja musi nastąpić do czerwca: lepsze wykorzystywanie funduszy strukturalnych poprzez przyspieszenie realizacji aktualnych programów i projektów, w razie potrzeby przez zmianę przeznaczenia środków finansowych oraz szybkie uruchamianie środków nieprzypisanych jeszcze do konkretnych projektów, z naciskiem na zwiększanie wzrostu i tworzenie miejsc pracy; wzmocnienie wsparcia EBI na rzecz MŚP i infrastruktury; Rada, Komisja i EBI są proszone o przeanalizowanie możliwych opcji zintensyfikowania działań EBI na rzecz wsparcia wzrostu oraz o przedstawienie stosownych zaleceń, w tym możliwości zwiększenia przez budżet UE zdolności grupy EBI w zakresie finansowania; szybkie przeanalizowanie wniosków Komisji w sprawie pilotażowej fazy wykorzystania obligacji projektowych mających pobudzać prywatne finansowanie kluczowych projektów infrastrukturalnych; zapewnienie łatwiejszego dostępu do kapitału wysokiego ryzyka w całej Europie dzięki uzgodnieniu do czerwca tzw. paszportu UE; promowanie roli europejskiego instrumentu mikrofinansowego Progress udzielającego wsparcia mikroprzedsiębiorstwom; 6
zintensyfikowanie starań, by poprawić otoczenie, w jakim działają MŚP, zwłaszcza w kwestii ograniczenia nieuzasadnionych obciążeń administracyjnych i regulacyjnych, a także dopilnowując, by wszelkie działania na szczeblu Unii Europejskiej w pełni wspierały wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy. 9. Środki wymagające działań na szczeblu krajowym zostaną należycie przedstawione w krajowych programach reform poszczególnych państw członkowskich. Do czerwca Rada złoży sprawozdanie na temat realizacji działań wymaganych na szczeblu UE. 7