WOJEWODA ŁÓDZKI PNK-IV.431.36.2012 Łódź, 24 września 2012 r. Pani Hanna Szemiot ul. Lutomierska 13/5 91-058 Łódź WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego zwanej dalej Ustawą (Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2702 ze zm.) została przeprowadzona kontrola Pani działalności tłumacza przysięgłego, w zakresie prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium oraz pobierania wynagrodzenia określonego w przepisach, o których mowa w art. 16 ust. 2 lub ust. 3 Ustawy, w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia kontroli. Kontrolę przeprowadzono w dniu 12 lipca 2012 r. w siedzibie Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, ul. Piotrkowska 104. Kontrolę przeprowadzili zgodnie z upoważnieniami Wojewody Łódzkiego z dnia 9 lipca 2012 r., wydanymi na podstawie 20 ust. 1 i 3 Regulaminu kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 134/2012 Wojewody Łódzkiego z dnia 25 maja 2012 r., w związku z art. 20 ust. 1 Ustawy, pracownicy Wydziału Prawnego, Nadzoru i Kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi: 1) Pani Anna Czajeczna - specjalista w Oddziale Kontroli i Skarg, pełniąca funkcję kierownika zespołu kontrolerów, Upoważnienie Nr 73/2012, 2) Pan Piotr Pietrzak - st. inspektor w Oddziale Kontroli i Skarg, Upoważnienie Nr 74/2012. 1
Tłumacz przysięgły w zakresie spraw będących przedmiotem kontroli działa na podstawie: - ustawy z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2702 ze zm.), zwanej dalej Ustawą, - rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2005 r. Nr 15, poz. 131 ze zm.), zwanego dalej Rozporządzeniem. W zakresie prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium kontroli poddano 115 (50,4%) z 228 wpisów odnotowanych w repertorium. Numerację pozycji w repertorium skontrolowano całościowo. Stwierdzono i zbadano 6 wpisów (100%) o wykonaniu czynności tłumacza przysięgłego na żądanie sądu, prokuratora, Policji i organów administracji publicznej. Na podstawie dokonanych ustaleń Pani działalność w zakresie prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium oraz pobierania wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego wykonane na żądanie wyżej wspomnianych podmiotów oceniam pozytywnie z nieprawidłowościami. Ocena skontrolowanej działalności tłumacza przysięgłego została oparta na następujących ustaleniach: 1. Numery pozycji oznaczone są poprzez liczbę porządkową. Numeracja w poszczególnych latach prowadzona jest odrębnie. Ciągłość numeracji wpisów została zachowana, z tym że stwierdzono 1 wpis o czynności tłumacza przysięgłego odnotowany dwukrotnie, przy czym żaden z nich nie został anulowany oraz 4 numery pozycji zdublowane, oznaczone dodatkowo literą a. Z tego dwukrotnie w rubryce przeznaczonej na 1 wpis odnotowano 2 czynności tłumacza przysięgłego. Powyższe stanowi nieprawidłowość. Natomiast 2 dodatkowe numery pozycji nie miały negatywnego wpływu na wykonanie czynności tłumacza przysięgłego, co uznaje się za uchybienie. 2. Data przyjęcia zlecenia we wpisach o wykonanych czynnościach tłumacza przysięgłego jest odnotowana. Zaś data zwrotu dokumentu wraz z tłumaczeniem w 5 przypadkach została odnotowana wspólnie dla grupy dwu, trzech wpisów (razem 13 pozycji, tj. 11,3%), a w 69 pozycjach (60%) nie figuruje, co powoduje naruszenie art. 17 ust. 2 pkt 1 Ustawy i stanowi nieprawidłowość. 2
Ponadto w 1 pozycji (0,9%) oprócz właściwej informacji widnieje zapisek dotyczący wynagrodzenia, a w 3 pozycjach (2,6%) - informacja o dacie jest niekompletna, a mianowicie nie zawiera łącznie: dnia-miesiąca-roku, co stanowi uchybienie. 3. Oznaczenie zleceniodawcy albo zamawiającego wykonanie oznaczonego tłumaczenia w 56 pozycjach (48,7%) wpis zawiera nazwisko lub nazwę i pełny adres zleceniodawcy, natomiast w pozostałych 59 pozycjach (51,3%) dane te są niepełne. Oznaczanie zleceniodawcy w sposób nie pozwalający na jednoznaczne jego zidentyfikowanie powoduje naruszenie art. 17 ust. 2 pkt 2 Ustawy i jest nieprawidłowością. 4. Opis tłumaczonego dokumentu (art. 17 ust. 2 pkt 3 Ustawy): 1) nazwa, data i oznaczenie dokumentu: we wszystkich zbadanych wpisach figuruje jedna lub dwie z wymaganych informacji. Nieodnotowywanie pełnych informacji o tłumaczonym dokumencie w przypadku, gdy dokument zawiera te dane, powoduje naruszenie powołanych przepisów i stanowi nieprawidłowość. W sytuacji braku numeru lub oznaczenia dokumentu w repertorium powinna być odnotowana stosowna wzmianka; 2) język, w którym dokument sporządzono, wskazany został właściwie, za wyjątkiem: a) 5 wpisów (4,3%), w których figurują nieprawidłowe zapisy: niemiecko/polski albo polsko/niem, b) 1 wpisu (0,9%), gdzie jednocześnie widnieje odnośnik: - - do niemiecki i adnotacja: polski, przez co informacja o języku dokumentu staje się niejasna; 3) osoba lub instytucja, która sporządziła dokument: wpisy odnotowane w repertorium zawierają stosowne informacje, za wyjątkiem 5 pozycji (4,3%), w których nie wskazano sporządzającego dokument. Nieodnotowanie informacji stanowi nieprawidłowość; 4) uwagi o rodzaju, formie i stanie dokumentu we wszystkich zbadanych pozycjach (100%) nie zostały odnotowane, co stanowi nieprawidłowość. Jedynie w 2 wpisach znajdują się informacje nie będące uwagami o rodzaju, formie i stanie dokumentu. Wyjaśnień złożonych w tym względzie w toku kontroli nie można uznać za wystarczające. Każdy wpis o wykonanej czynności powinien zawierać co najmniej uwagi odnośnie formie dokumentu, np. oryginał, kopia itp. 5. Oznaczenie czynności (art. 17 ust. 2 pkt 4 Ustawy): 1) rodzaj wykonanej czynności: a) w 91 pozycjach repertorium (79,1%) zastosowała Pani określenia wskazujące na sporządzenie i poświadczenie tłumaczenia, albo na sprawdzenie i poświadczenie tłumaczenia sporządzonego przez inną osobę. Określenia te nie wskazują precyzyjnie rodzaju wykonanej czynności tłumacza przysięgłego, co stanowi uchybienie, 3
b) w 24 pozycjach (20,9%) wpisy nie zawierają informacji odnośnie rodzaju wykonanej czynności, co stanowi nieprawidłowość, 2) język tłumaczenia: we wszystkich zbadanych pozycjach (100%) język tłumaczenia nie został wskazany. Nie można uznać za wyczerpujące dyspozycję art. 17 ust. 2 pkt 4 Ustawy zapisy:...z języka polskiego,... z jęz. niemieckiego, albo odnośniki: - - do tych zapisów. Zaznaczyć należy, iż w 2 wpisach (1,7%), gdzie w opisie tłumaczonego dokumentu zostało określone, iż dokumenty sporządzone są w jęz. niemieckim, równocześnie w kolumnie przewidzianej do wskazania języka tłumaczenia widnieją odnośniki do zapisu: tłumaczenie z jęz. pols.. Przeciwstawne informacje o wykonanej czynności tłumacza przysięgłego wynikają z nieuwagi przy używaniu odnośników. Wskutek ww. sprzeczności skontrolowanie, wyłącznie w oparciu o wpis w repertorium, prawidłowości wynagrodzenia pobranego za czynności wykonane na żądanie podmiotów wymienionych w art. 15 Ustawy jest niemożliwe. Mając na względzie dyspozycję art. 13 pkt 1 w związku z art. 17 ust. 4 Ustawy, oznaczenie czynności zawarte w repertorium powinno jednoznacznie określać, z jakiego języka obcego tłumaczono na języka polski, lub też na jaki język obcy tłumaczono z języka polskiego; 3) liczba stron tłumaczenia, liczba sporządzonych egzemplarzy: a) dane odnośnie liczby stron tłumaczenia w 65 pozycjach (56,5%) oraz liczby sporządzonych egzemplarzy w 72 pozycjach (62,6%) nie zostały odnotowane, b) w 1 pozycji (0,9%) informacje zostały zapisane, jednak faktycznie nie dotyczą poświadczonego tłumaczenia sporządzonego na piśmie, ponieważ wpis został odnotowany w związku z dokonaniem tłumaczenia ustnego. Niewskazywanie rodzaju wykonanej czynności oraz języka tłumaczenia, a także liczby stron tłumaczenia i liczby sporządzonych egzemplarzy powoduje naruszenie art. 17 ust. 2 pkt 4 Ustawy i stanowi nieprawidłowość. 6. Opis tłumaczenia ustnego (art. 17 ust. 2 pkt 5 Ustawy): w wyniku analizy repertorium nie stwierdzono wpisów o dokonywaniu przysięgłych tłumaczeń ustnych. Natomiast na podstawie uzyskanych w toku kontroli wyjaśnień ustalono, że czynność odnotowana w 1 ze zbadanych pozycji (0,9%) polegała na dokonaniu przysięgłego tłumaczenia ustnego. Udokumentowała Pani tłumaczenie ustne wpisem zawierającym elementy przewidziane dla sporządzenia poświadczonego tłumaczenia. Jednocześnie wpis ten nie zawiera 4
wymaganego opisu tłumaczenia ustnego, obejmującego datę, miejsce, zakres i czas trwania tłumaczenia ustnego, co stanowi nieprawidłowość. 7. Wysokość pobranego wynagrodzenia (art. 17 ust. 2 pkt 6 Ustawy): 1) nie została odnotowana w 9 pozycjach (7,8%), co stanowi nieprawidłowość; 2) została odnotowana: a) w 63 pozycjach (54,8%) - prawidłowo, w poszczególnych wpisach, b) w 32 pozycjach (27,8%) - łącznie, w ogólnej kwocie dla grup kilku wpisów, c) w 4 pozycjach (3,5%) - łącznie dla grupy wpisów, jednak nie można stwierdzić, których wpisów dotyczy podane wynagrodzenie, d) w 7 pozycjach (6,1%) informacja zamieszczona została w kolumnie o innym przeznaczeniu. Odnotowanie wynagrodzenia w niewłaściwej kolumnie lub w sposób nieodnoszący się jednoznacznie do pojedynczej czynności tłumacza przysięgłego jest uchybieniem. 8. Wysokość wynagrodzenia, pobranego za czynności wykonane na żądanie sądu, prokuratora, Policji oraz organów administracji publicznej w zbadanych 6 wpisach było odnotowane w ogólnej kwocie dla dwóch kolejnych wpisów. Wyodrębnienie wynagrodzenia za poszczególne czynności wyłącznie w oparciu o wpis w repertorium jest niemożliwe. Badając wysokość pobranego wynagrodzenia stwierdzono, że: 1) suma wynagrodzenia jest właściwa łącznie za dwie czynności tłumacza przysięgłego w 2 pozycjach (33,3%), a w kolejnych 2 pozycjach (33,3%) pobrane wynagrodzenie właściwe łącznie za dwie czynności powiększone zostało o dodatkową kwotę za przesyłkę, która nie wynika z Rozporządzenia, co stanowi uchybienie; 2) w 2 zbadanych pozycjach (33,3%), ogólna kwota wynagrodzenia jest wyższa niż wynikająca ze stawek określonych w Rozporządzeniu, ponieważ wynagrodzenie zostało powiększone o koszt przesyłki. Wynagrodzenie za czynności tłumacza przysięgłego, wykonane na żądanie podmiotów wymienionych w art. 15 Ustawy, powinno być pobrane i odnotowane w repertorium w wysokości wynikającej ze stawek określonych w Rozporządzeniu. Pobieranie wynagrodzenia w wysokości niezgodnej z Rozporządzeniem stanowi nieprawidłowość. Ponadto należy zauważyć, że w 1 pozycji występuje rozbieżność pomiędzy oznaczeniem zleceniodawcy (osoba prywatna), a potwierdzeniem wykonania czynności tłumacza przysięgłego, dokonanym przez pracownika organu administracji publicznej, wskutek czego trudno ocenić prawidłowość pobierania wynagrodzenia określonego w przepisach, o których mowa w art. 16 ust. 2 lub ust. 3 Ustawy. 5
9. Repertorium nie zawiera informacji o odmowie wykonania tłumaczenia. W okresie objętym kontrolą nie odmawiała Pani wykonania czynności na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 15 Ustawy. Korzystając z przysługujących uprawnień, pismem z dnia 16 sierpnia 2012 r. zgłosiła Pani zastrzeżenia do otrzymanego projektu wystąpienia pokontrolnego, dotyczące: - podstawy do oceny prawidłowości prowadzenia repertorium, - zastosowania pomocniczych numerów a w numeracji pozycji repertorium, - odnotowywania uwag o rodzaju, formie i stanie dokumentu w opisie tłumaczonego dokumentu, - wskazywania języka tłumaczenia w oznaczeniu czynności tłumacza przysięgłego. Zgodnie z ww. Regulaminem kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego zastrzeżenia do projektu wystąpienia pokontrolnego zostały rozpatrzone ( 44 ust. 1) i w całości oddalone ( 44 ust. 2 pkt 3). W myśl 45 Regulaminu kontroli po rozpatrzeniu zastrzeżeń sporządzono i przekazano Pani stanowisko wobec wniesionych zastrzeżeń z dnia 4 września 2012 r. wraz z uzasadnieniem. Przedstawiając powyższe uwagi i oceny zobowiązuję Panią do: - odnotowywania wykonanych czynności tłumacza przysięgłego w sposób wyczerpujący dyspozycję art. 13 oraz art. 17 ust. 2 pkt 1-7 Ustawy, - pobierania i odnotowywania w repertorium wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego, wykonane na żądanie sądu, prokuratora, Policji oraz organów administracji publicznej, zgodnie ze stawkami określonymi w Rozporządzeniu. Jednocześnie uprzejmie proszę o udzielenie informacji o sposobie wykorzystania uwag i wniosków oraz wykonania zaleceń, a także podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia działań w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego. Zarządzający kontrolę ma prawo żądania w każdym czasie informacji o stanie realizacji zaleceń pokontrolnych lub innych działaniach podjętych w wyniku kontroli, w szczególności w celu usunięcia nieprawidłowości i wykonania wniosków. Od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. Wojewody Łódzkiego /-/ Elżbieta Stępczyńska-Gortat Z-ca Dyrektora Wydziału Prawnego, Nadzoru i Kontroli 6