2.2.5 Bezrobocie i lokalny rynek pracy Lokalna sytuacja gospodarcza ma swoje bezporednie przełoenie na poziom lokalnego bezrobocia. winoujcie do koca lat dziewidziesitych było pod tym wzgldem miastem wyjtkowym i plasowało si w czołówce miast polskich o najmniejszym poziomie bezrobocia. Poczwszy od roku 1999 nastpuje drastyczny wzrost liczby bezrobotnych (i tylko po czci tłumaczy to ch uzyskania przez bezrobotnych ubezpieczenia zdrowotnego). Podstawowe przyczyny wzrostu liczby bezrobotnych tkwi w nierozwojowej strukturze winoujskiej gospodarki (rybołówstwo dalekomorskie skazane w warunkach gospodarki rynkowej na zagład, przerosty zatrudnienia w innych duych przedsibiorstwach), która w konfrontacji z warunkami rynku musi dokonywa stałej redukcji zatrudnienia. Kształtowanie si liczby zarejestrowanych bezrobotnych na koniec kadego roku w okresie 2 23 ilustruje wykres 14. WYKRES 14. BEZROBOCIE W LATACH 2-23 (ilo bezrobotnych) 3 5 3 2 5 2 1 5 1 5 2 21 22 23 Razem 2 285 2 967 3 245 3 345 Pomimo obnienia dynamiki wzrostu liczby bezrobotnych trudno wskaza przesłanki umoliwiajce prognoz spadku ich liczby. Drastyczny spadek przeładunków wgla w Porcie Handlowym winoujcie sp. z o.o. i wynikajcy std spadek obrotów przedsibiorstw współpracujcych z Portem, przy braku oznak oywienia w innych sektorach gospodarki miasta, wskazuj na moliwo dalszego wzrostu bezrobocia. Najwikszy przyrost liczby bezrobotnych dotyczy mieszkaców w wieku 45 59 lat, dla których utworzenie nowych miejsc pracy jest najtrudniejsze. W duej 34
mierze wzrost bezrobocia w tym przedziale wiekowym jest nastpstwem upadłoci PPDiUR Odra, przesdzonej zreszt w momencie reformy ustrojowej kraju. Struktur wiekow bezrobotnych obrazuje wykres 15. WYKRES 15. ZAREJESTROWANI BEZROBOTNI WG WIEKU NA KONIEC KOLEJNYCH LAT 3 5 3 2 5 2 1 5 1 5 23 22 18-24 lata 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 55-59 lat 6-64 lara Razem 21 2 18-24 lata 25-34 lata 35-44 lata 45-54 lata 55-59 lat 6-64 lara Razem 2 615 542 55 51 58 1 2 285 21 791 715 653 715 84 9 2 967 22 685 85 781 817 91 21 3 245 23 714 847 693 947 128 16 3 345 Czy stopa bezrobocia zaley od wykształcenia? Struktur osób bezrobotnych wg poziomu wykształcenia przedstawiono na wykresie 16. WYKRES 16. STRUKTURA WYKSZTAŁCENIA OSÓB BEZROBOTNYCH WG STANU NA 31.12.3 182 1 99 713 33 1 48 Wysze Policealne i r.zaw. L.O ZSZ Gimnazjum i poniej 35
Liczba bezrobotnych w poszczególnych grupach wykształcenia odpowiada z grubsza strukturze mieszkaców miasta wg poziomu wykształcenia, trudno zatem twierdzi, e uzyskanie wyszego poziomu wykształcenia chroni przed bezrobociem. Dowodem na to jest bardzo dua ilo bezrobotnych absolwentów (wykres 17). WYKRES 17. BEZROBOTNI ABSOLWENCI NA KONIEC KOLEJNYCH LAT 5 4 3 2 23 1 22 21 Absolwenci ogółem Wysze Policealne i r.zaw. L.O. Zasadnicze zawodowe 2 Absolwenci ogółem Wysze Policealne i r.zaw. L.O. Zasadnicze zawodowe 2 293 42 183 116 226 21 354 67 133 64 89 22 365 9 113 72 89 23 436 146 1 94 83 Brak zainteresowania pracodawców zatrudnianiem absolwentów wynika zarówno ze stagnacji gospodarczej, jak i z małej innowacyjnoci lokalnej gospodarki. Ilustracj powyszego jest struktura gospodarki (wykres 18). zatrudnieniowa winoujskiej WYKRES 18. ZATRUDNIENIE W WINOUJSCIU WG SEKTORÓW (ROK 22) 19,5% 26,3% 33,2% 9,9% 3,7% 7,4% GOSPODARKA MORSKA TURYSTYKA PRODUKCJA HANDEL USŁUGI DLA MIESZKACÓW ADM.PUBLICZNA 36
Struktura zatrudnienia jest jeszcze mniej korzystna ni sektorowa struktura lokalnie wytwarzanej wartoci dodanej (wikszy udział sektorów nierozwojowych). Nastpstwem tego jest ubogi rynek pracy, o płytkoci którego wiadczy wykres 19, prezentujcy ilo ofert pracy oraz faktyczne podjcia pracy (za porednictwem PUP i bez niego). WYKRES 19. OFERTY I PODJCIA PRACY W KOLEJNYCH LATACH 2 1 oferty pracy zatrudnienie-pup zatrudnienie b/pup zatrudn. ogółem 23 22 21 2 oferty pracy zatrudnienie-pup zatrudnienie b/pup zatrudn. ogółem 2 585 298 825 1 123 21 38 275 934 1 29 22 489 145 1 24 1 385 23 721 327 1 338 1 665 Lokalne uwarunkowania zwizane z problematyk zatrudnieniow, a wic: sfera zasobów ludzkich (struktura wiekowa mieszkaców, prognozy demograficzne, migracja), rynek pracy (struktura zatrudnienia, miejsca pracy), bezrobocie i formy jego łagodzenia (dokształcanie, programy zatrudnieniowe typu pierwsza praca, absolwent itp.) zostały ocenione w formie podobnej do dotychczas stosowanych, czyli przy pomocy macierzy diagnostycznej (nr 7). 37
39