GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej ASG-EUPOS system wspomagania pomiarów satelitarnych i nawigacji Szymon Wajda główny specjalista II Konferencja użytkowników systemu ASG-EUPOS Katowice, 2012 r.
Charakterystyka systemu ASG-EUPOS Serwisy systemu ASG-EUPOS Współpraca krajowa i międzynarodowa Statystyki wykorzystania ASG-EUPOS 2
System ASG-EUPOS jest naziemnym systemem wspomagania pomiarów satelitarnych i nawigacji (GBAS). 02.06.2008 roku system ASG-EUPOS został udostępniony dla użytkowników System ASG-EUPOS jest finansowany i administrowany przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii System ASG-EUPOS umożliwia wykonywanie różnicowych pomiarów satelitarnych GNSS na terenie całego kraju Dane służące do wykonywania pomiarów i obliczeń w oparciu o globalne systemy nawigacyjne GNSS są udostępniane użytkownikom w postaci serwisów System został zaprojektowany żeby działać automatycznie i bezobsługowo 24h/7d 3
Punkty na których zamontowane zostały anteny GNSS stacji referencyjnych ASG-EUPOS stanowią punkty podstawowej osnowy geodezyjnej (Rozp. MAiC w sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych) Przenoszenie na obszar Polski i konserwacja geodezyjnego układu odniesienia PL-ETRF2000 odbywa się przez sieć stacji permanentnych ASG- EUPOS (Rozp. RM w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych) W oparciu o system ASG-EUPOS można wykonywać geodezyjne pomiary sytuacyjne i wysokościowe (Rozp. MSWiA w sprawie standardów wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych orac opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego) 4
Główny Urząd Geodezji i Kartografii Główny Geodeta Kraju - Prezes GUGiK Kazimierz Bujakowski Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej Dyrektor Jerzy Zieliński Wydział Geodezji i Systemów Odniesień Przestrzennych Naczelnik Wiesław Graszka Centrum Zarządzania w Warszawie Agnieszka Kowalska Piotr Ekes Artur Oruba Marcin Ryczywolski Jarosław Somla Centrum Zarządzania w Katowicach Łukasz Raczyński Szymon Wajda 5
SYSTEMY GNSS obserwacje serwisy STACJE REFERENCYJNE zarządzanie CENTRUM ZARZĄDZAJĄCE obserwacje pozycja UŻYTKOWNICY
82 stacje zarządzane przez GUGiK administrowane z CZ ASG-EUPOS 18 stacji stowarzyszonych administrowanych przez właścicieli stacji 22 stacji zagranicznych położonych w strefie przygranicznej, działających w ramach systemu EUPOS. RAZEM: 120 STACJI REFERENCYJNYCH 7
Antena: Trimble Zephyr Geodetic Model I i II z kupułą antyśniegową Maszt antenowy: aluminiowy o długości 140cm i średnicy 10cm Instalacja odgromowa: podłączona bezpośrednio do instalacji odgromowej budynku Instalacja przeciwprzepięciowa: zainstalowano ogranicznik przepięć na kablu antenowym Odbiornik: Trimble NetRS lub NetR5 Zasilanie podstawowe i awaryjne: UPS PowerWare 9125 2000i Moduł komunikacyjny: Juniper Networks NetScreen-5GT ADSL, Przełącznik D-Link DES-1016D, Konwerter RS-232/TCP-IP Moxa NPort 5110 8
Dla każdej stacji referencyjnej powstały 2 punkty bliskie w celu wykonania pomiarów niwelacyjnych i grawimetrycznych KROS 9
15 stacji włączonych do sieci EPN (European Permanent Network) Punkty stanowią osnowę fundamentalną. Punkty przenoszą na teren Polski system ETRS89. Równomierne rozmieszczenie na terenie całego kraju. 10
Czas pracy stacji referencyjnych w sieci EPN Lata 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 Niektóre stacje włączone są do sieci EPN od 18 lat BOR1 LAMA WROC BOGI 7 stacji włączonych do sieci EPN podczas uruchamiania sieci ASG-EUPOS JOZ2 KRAW ZYWI KATO REDZ SWKI BYDG GWWL LODZ BPDL USDL KRA1 11
2 siedziby Centrum Zarządzającego: w Warszawie w Katowicach 12
Centrum Zarządzania w Warszawie Moduł zarządzania Moduł komunikacji Moduł obliczeniowy Moduł składowania danych Moduł www Synchronizacja danych Moduł komunikacji Moduł obliczeniowy Moduł składowania danych Moduł www Centrum Zarządzania w Katowicach Moduł zarządzania 13
Centrum Zarządzania w Warszawie Moduł zarządzania Moduł komunikacji Moduł obliczeniowy AWARIA Moduł lub składowania MODERNIZACJA danych Moduł www Synchronizacja danych Moduł komunikacji Moduł obliczeniowy Moduł składowania danych Moduł www Centrum Zarządzania w Katowicach Moduł zarządzania 14
CZASU RZECZYWISTEGO GSM/GPRS Internet NAWGEO KODGIS NAWGIS POSTPROCESSING U POZGEO POZGEO D POZGEO DF Strona WWW SERWIS WSPARCIA TECHNICZNEGO 15
16
SERWISY CZASU RZECZYWISTEGO Umożliwiają różnicowe pomiary satelitarne DGNSS/RTK w odniesieniu do stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS Dostępne są różne serwisy, które umożliwiają wybór strumienia poprawek współpracującego z posiadanym odbiornikiem i osiągnięcie odpowiednich dokładności pomiaru Standardowe formaty poprawek umożliwiają współpracę wszystkich odbiorników DGNSS/RTK Dostępność wszystkich poprawek 24h/dobę 7 dni w tygodniu 17
NAWGEO serwis geodezyjny Umożliwia pomiary RTK najwyższej dokładności Typy danych korekcyjnych/poprawek: - sieciowe - z fizycznej stacji Przesyła dane dla systemów: - GPS dla całej Polski -GPS i GLONASS dla wybranych obszarów 18
KODGIS i NAWGIS serwisy GIS Umożliwia pomiary DGPS z dokładnością poziomą 0,25m oraz 3 m Na terenie całego kraju dane dla tych serwisów uwzględniają satelity systemów GPS i GLONASS Zastosowania: Prace na potrzeby systemów GIS, gospodarka rolna i leśna, transport lądowy i morski 19
SERWISY POSTPROCESSINGU Serwisy do obliczeń pomiarów satelitarnych po powrocie z terenu Możliwość wykonania automatycznych obliczeń w systemie ASG-EUPOS Obliczenia we własnym oprogramowaniu z wykorzystaniem obserwacji zarejestrowanych na stacjach referencyjnych systemu ASG-EUPOS Format obserwacji do pobrania: RINEX v. 2.1 20
POZGEO D i POZGEO DF pobieranie plików obserwacyjnych Pobieranie obserwacji ze stacji referencyjnych do samodzielnych obliczeń za pomocą strony internetowej lub przez serwer FTP Pliki ze stacji referencyjnych oraz możliwość generowania plików obserwacyjnych dla zadanych współrzędnych POZGEO automatyczne obliczenia współrzędnych Automatyczne wyliczenie współrzędnych z pomiarów statycznych 21
Dokładności oraz wymagania sprzętowe do pracy z systemem ASG-EUPOS Podział zasadniczy Serwis Metoda pomiaru Transmisja danych Zakładana dokładność NAWGIS 1.0-3.0 m Kinematyczna (DGPS) Serwisy czasu rzeczywistego KODGIS Internet/ GSM/ GPRS 0.2 0.5 m NAWGEO Kinematyczna (RTK) 0.03 m (poz.) 0.05 m (pion.) Serwisy postprocessingu POZGEO POZGEO D Statyczna/ kinematyczna (postprocessing) Internet/ CD-ROM 0.01-0.10 m 22
23
24
System ASG-EUPOS jest narzędziem do wykonywania pomiarów geodezyjnych i prawidłowo wykorzystany pozwala uzyskać wysokie dokładności pomiaru System ASG-EUPOS zapewnia pracę w jednolitym systemie odniesień przestrzennych Dokładność uzyskanych wyników zależy m.in. od możliwości sprzętu pomiarowego i wykorzystywanego serwisu ASG-EUPOS Dokładność współrzędnych zależy w dużym stopniu od warunków pomiaru (budynki, drzewa, itp.) Pomiar w oparciu o ASG-EUPOS wymaga niezależnej kontroli ze względu na błędy, których nie da się wykryć w inny sposób jak tylko poprzez ponowny pomiar 25
Serwis wsparcia technicznego Informacje na temat działania systemu Porady techniczne dla użytkowników oraz przyszłych użytkowników Analiza błędów i problemów w pracach z ASG-EUPOS Kontakt telefoniczny lub e-mail Dotychczasowe godziny pracy: 8:15-16:15 26
18,0 Dobowy rozkład procentowy połączeń z serwisami czasu rzeczywistego 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 lipiec grudzień 27
25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela % połączeń 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Tygodniowy rozkład połączeń z serwisami czasu rzeczywistego nd 21 pon 01 pon 05 pon 09 pon 13 pon 17 pon 21 wt 01 wt 05 wt 09 wt 13 wt 17 wt 21 śr 01 śr 05 śr 09 śr 13 śr 17 śr 21 czw 01 czw 05 czw 09 czw 13 czw 17 czw 21 pt 01 pt 05 pt 09 pt 13 pt 17 pt 21 sob 01 sob 05 sob 09 sob 13 sob 17 sob 21 nd 01 nd 05 nd 09 nd 13 nd 17 28
Serwis wsparcia technicznego Od listopada br. wprowadzone zostały dyżury w soboty w godzinach 7:30-15:30 Czas pracy Centrum Zarządzającego w Warszawie to 8:15 16:15 Czas pracy Centrum Zarządzającego w Katowicach to 7:30 15:30 29
Podkomisja EUREF Główny Urząd Geodezji i Kartografii realizuje założenia dyrektywy INSPIRE m.in. dotyczące wprowadzenia jednolitego systemu odniesienia ETRS89 dla krajów Unii Europejskiej. Żródło: http://www.epncb.oma.be System ETRS89 na terenie Polski jest realizowany za pomocą stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS, które są włączone do sieci EPN (EUREF Permanent Network) 30
Organizacja EUPOS (European Position Determination System) Organizacja skupiająca 18 państw z Europy Środkowej i wschodniej, której celem jest pomoc w budowie systemów stacji referencyjnych. Zalecenia wydane przez EUPOS pozwalają stworzyć jednolity wysoki standard serwisów oferowanych przez poszczególne kraje i umożliwiają wymianę danych pomiędzy sąsiadującymi krajami. Kluczowym elementem jest wymiana doświadczeń i spostrzeżeń wśród administratorów systemów oraz ekspertów z dziedziny nawigacji satelitarnej. 31
Wymiana danych ze stacji przygranicznych Z krajami sąsiadującymi zostały podpisane umowy międzynarodowe, które umożliwiają wymianę danych obserwacyjnych z przygranicznych stacji referencyjnych 32
Wykorzystanie danych ze stacji innych podmiotów Centrum Badań Kosmicznych PAN Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Miejski Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Olsztynie Instytut Geodezji i Kartografii Wojskowa Akademia Techniczna Politechnika Warszawska Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ w Poznaniu Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Małopolski System Pozycjonowania Precyzyjnego 33
Polska Agencja Żeglugi Powietrznej W dniu 28.12.2011 roku została zawarta umowa na wykorzystanie systemu ASG-EUPOS do monitorowania stanu systemu GPS. GUGiK jest zobowiązany rejestrować i przechowywać obserwacje GPS ze stacji referencyjnych przez okres co najmniej czterech tygodni. 34
Komenda Główna Straży Granicznej Współpraca w ramach wspólnych kontroli oznakowania i przebiegu granicy państwowej. 35
Projekt ASG+ Nowe moduły, serwisy i aplikacje wykorzystujące obserwacje z sieci ASG-EUPOS. Szczegóły w bloku prezentacji o ASG+. 36
Złoty Medal Międzynarodowych Targów Poznańskich Wykorzystanie serwisu NAWGEO w prowadzeniu ciągników rolniczych podczas prac polowych m.in. kontrola trasy podczas siewu w trudnych warunkach terenowych. 37
Zarejestrowanych jest obecnie niecałe 8600 użytkowników W ciągu dnia ok. 2000 użytkowników przynajmniej 1 raz łączy się z serwisami czasu rzeczywistego Liczba równoczesnych połączeń w godzinach szczytu dochodzi do 700. 10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 Liczba użytkowników systemu ASG EUPOS Liczba użytkowników 38
Miesięcznie rejestruje się około 300 nowych użytkowników 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Liczba nowych użytkowników ASG EUPOS Serie1 39
Najczęściej wykorzystywane są sieciowe dane korekcyjne w formacie RTCM 10403.1 transmitowane jako Trimble VRS Na uwagę zasługuje duże zainteresowanie danymi GPS + GLONASS z podsieci śląsko-małopolskiej Wykorzystanie różnych danych korekcyjnych 4% 2% 2% 0,4% 11% VRS RTCM 3.1 VRS RTCM 2.3 8% SLASK VRS RTCM 3.1 MAC RTCM 3.1 59% POJ RTCM 3.1 MAZ RTCM 3.1 14% VRS CMR+ DGNSS 40
41
42
43
System ASG EUPOS działa już od ponad 4 lat i cały czas systematycznie się rozwija Zostały wprowadzone przepisy prawne regulujące pomiary wykonywane w oparciu o system ASG EUPOS System ASG EUPOS oferuje serwisy o różnych dokładnościach przeznaczone do różnych zastosowań, choć najczęściej jest wykorzystywany do zastosowań geodezyjnych Dane gromadzone przez ASG EUPOS są wykorzystywane przez różne organizacje polskie i zagraniczne Liczba zarejestrowanych użytkowników oraz liczba połączeń rośnie sposób ciągły
Dziękuję za uwagę Główny Urząd Geodezji i Kartografii ul. Wspólna 2, 00-926 Warszawa tel. 22 6618038, 22 6618265, faks 22 6283206 e-mail: gugik.gi@gugik.gov.pl biuro.eupos@gugik.gov.pl www.gugik.gov.pl www.asgeupos.pl 45