Akty prawne regulujące funkcjonowanie stron podmiotowych BIP Michał Bukowski Departament Informatyzacji MSWiA Kraków, 15 czerwca 2007 r.
Prawo dostępu do informacji publicznej Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (ONZ) prawo do prawdy, Konstytucja RP prawo do informacji dla obywatela, Ustawa o dostępie do informacji publicznej prawo do informacji dla każdego, Rozporządzenie w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej, m.in.: standardy struktury stron podmiotowych, zakres i tryb przekazywania informacji stronę główną, wymagania dotyczące zabezpieczania treści informacji publicznych.
Obowiązki informacyjne wynikające z aktów prawnych (cz. I) Aktem podstawowym - ustawa o dostępie do informacji publicznej (UDIP) (Dz.U. 2001 nr 112 poz. 1198). Każda organizacja musi dokonać przeglądu aktów prawnych, które nakładają na nią obowiązki informacyjne. Według literatury fachowej we wrześniu 2006 r. istniało 95 aktów prawnych nakładających obowiązki publikowania na stronach podmiotowych BIP (SPBIP) różnorodnych kategorii informacji publicznej. Zalecenie przeszkolenia pracowników nadzorujących stronę BIP z zakresu dostępu do informacji publicznej.
Pożądany zakres danych na stronie podmiotowej BIP Akty prawne określają zakres, ale nie wskazują ścisłej postaci informacji. Oprócz wymogów prawnych inne obowiązki informacyjne - statut, regulaminy wewnętrzne, pozostałe zobowiązania np. wobec innych podmiotów. Kluczem do sukcesu - określenie grup docelowych i ich potrzeb informacyjnych: zakres, jakość i dostępność (przyswajalność). Zarządzanie jakością: badanie potrzeb i możliwości informacyjnych odbiorców (np. statystyki, ankiety), optymalizacja procesów wytwarzania, obiegu i udostępniania informacji.
Ustawa o dostępie do informacji publicznej (cz. I) Zasada pierwszeństwa udostępniania w BIP - art. 10 ust. 1 UDIP informacja publiczna, która nie została udostępniona w BIP, jest udostępniana na wniosek. W ustawie o dostępie do inf. publicznej i rozporządzeniu w sprawie BIP brak procedury kwalifikowania informacji jako publicznej. Rozwiązanie: udokumentowana procedura wewnętrzna w ramach SZJ. Stałe doskonalenie procesu udostępniania informacji, dopuszczalne udostępnienie procedury w BIP (to też informacja publiczna!).
Założenia proponowanej procedury Przygotowanie informacji do udostępnienia (zob. art. 8 ust. 6 i art. 12 ust. 1 UDIP) 4. Prywatność osoby fizycznej? Tajemnica przedsiębiorcy? (art. 5 ust. 2 UDIP) Informacje jawne 2. 3. Informacja jawna czy niejawna? Czy istnieje inny tryb udostępniania informacji? (art. 1 ust. 2 UDIP) Informacje niejawne Nie podlega udostępnieniu w żadnym trybie Podlega udostępnieniu w innym trybie niż określony w UDIP 1. Czy informacja dotyczy sprawy publicznej? Źródło: Praktyczne problemy wdrażania ustawy o dostępie do informacji publicznej, dr Michał Bernaczyk, dr Mariusz Jabłoński, elektroniczna Administracja, nr 2007/01. Wykorzystano za zgodą redakcji czasopisma.
Ustawa o dostępie do informacji publicznej (cz. II) Procedura powinna uwzględniać: 1. Pojęcie sprawy publicznej (prawo, literatura, orzecznictwo) informacja o faktach, przewidywanie zakresu informacji (inaczej niż w trybie wnioskowym). 2. Odrębne zasady dostępu do informacji publicznej - inne, niż wskazane w UDIP: m.in. informacja o stanie środowiska naturalnego, geograficzna, zakwalifikowana do zasobów archiwalnych, o postępowaniu administracyjnym, sądowym, sądowoadministracyjnym. Bezwzględnie niekonkurencyjna / konkurencyjna interpretacja zapisów UDIP?
Ustawa o dostępie do informacji publicznej (cz. III) Procedura powinna uwzględniać: 3. Ograniczenia dostępu do informacji publicznej art. 5 UDIP: ochrona informacji niejawnych, prywatność osoby fizycznej (z wył. pełnienia funkcji publicznej), tajemnica przedsiębiorcy i inne. 4. Przygotowanie informacji do udostępnienia art. 8. ust 6, art 12 ust. 1 UDIP: opatrzenie dodatkowymi danymi - podmiot, osoba wytwarzająca, osoba udostępniająca, czas wytworzenia i udostępnienia.
Najważniejsze zmiany w rozporządzeniu w sprawie w BIP (cz. I) Umocowanie pojęcia baza danych - odwołanie do ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Odejście od występującego w poprzednim rozporządzaniu pojęcia serwer w obecnym tekście przejście od wymagań technicznych na wymagania funkcjonalne, mowa o rozwiązaniach. Usunięcie zbędnych definicji: identyfikator, hasło. Usunięcie z rozporządzenia zapisu o potrzebie wyjaśniania skrótów powszechnie przyjętych i zrozumiałych.
Najważniejsze zmiany w rozporządzeniu w sprawie w BIP (cz. II) Nałożenie na strony BIP obowiązku (dla podmiotów, które go wcześniej nie miały) spełniania minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych: Kodowanie informacji: Unicode UTF-8 wersja 3.0. Dane tekstowe lub tekstowo-graficzne: txt, rtf, pdf (wyłącznie do odczytu, wersja Acrobat Reader 5), doc (wyłącznie do odczytu), Open Document wersja 1.0. Dokumenty stron WWW: HTML 4.01, XHTML 1.0, HTML 3.2 (dopuszczalny dla urządzeń przenośnych), CSS. Uwaga na poprawność syntaktyczną strona (walidacja)!
Najważniejsze zmiany w rozporządzeniu w sprawie w BIP (cz. III) Nałożenie na strony BIP obowiązku: Zapewnienia wysokiej jakości treści (niezależnie od użytego medium) w celu zapewniania możliwości faktycznego zapoznania się z treścią. Prezentacji treści, które nie zawierają mechanizmów zabezpieczających przed kopiowaniem i drukowaniem.
Najważniejsze zmiany w rozporządzeniu w sprawie w BIP (cz. IV) Nadanie explicite możliwości prowadzenia jedynie strony podmiotowej BIP, która jest jednocześnie stroną własną podmiotu. Dopuszczenie możliwości zamieszczania na stronie BIP treści komercyjnych, o ile dotyczą one działalności podmiotu. Przekazywanie danych na stronę główną: w rozporządzeniu piszemy tylko o URL, reszta jest określona w formularzu zgłoszeniowym. Osoby prowadzące SPBIP nie muszą być już pracownikami (w rozumieniu prawa pracy), mogą być zatrudnione na innej podstawie niż umowa o pracę.
Najważniejsze zmiany w rozporządzeniu w sprawie w BIP (cz. V) Wprowadzenie obowiązku prowadzenie automatycznego dziennika kontrolowanego w dzień powszedni. Kopiowanie informacji na nośniki danych dopiero po zmianach na stronie podmiotowej. Brak przekazywania informacji o licznie odwiedzin (odsłon) (regulacje w UDIP cały czas obowiązują). Usunięcie zapisu o prowadzeniu rejestru zmian, ale nie wolno zapominać, że obowiązek wynikający z art. 8 ust. 6 UDIP cały czas istnieje.
Kontrola stron podmiotowych BIP Minister właściwy ds. informatyzacji brak uprawnień kontrolnych w zakresie tworzenia stron podmiotowych. Uwaga! Sprawdzanie SPBIP podczas dodania lub aktualizacji danych. Kontrola sądowa lub sądowoadministracyjna - skarga na odmowę udzielenia informacji publicznej (art. 21-22 UDIP). Kontrola NIK kontrola pod względem prawnym (zakres przedmiotowy UDIP), finansowym (gospodarność, problematyka zamówień publicznych), technicznym (m.in. minimalne wymagania, automatyczny dziennik) i personalnym (organizacyjnym).
Dziękuję za uwagę! Zapraszam do dyskusji! Michał Bukowski Departament Informatyzacji Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji michal.bukowski@mswia.gov.pl