1) Instrukcji o zasadach pracy biurowej w resorcie obrony narodowej (sygn. Szt. Gen. 1537/2002),

Transkrypt

1

2 1. WSTĘP W odróżnieniu od informacji niejawnych, których ochrona i tryb udostępniania określa szczegółowo ustawa z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 11, poz. 95 z późn. zm.) oraz wydane na jej podstawie akty wykonawcze, zasady ochrony i udostępniania informacji jawnych nie są jednoznacznie określone. Nie ulega wątpliwości, że określone informacje jawne uznane jako wrażliwe, czy wręcz poufne muszą być chronione, pomimo niespełnienia wymogu tajemnicy państwowej lub służbowej. Stąd też obok wskazanej wyżej ustawy o ochronie informacji niejawnych, aktualnie obowiązuje wiele ustaw wyszczególniających rodzaje tajemnic, podlegających prawnej ochronie, stanowiących tajemnicę zawodową, pracodawcy, przedsiębiorcy, przekazu informacji, bankową, skarbową, statystyczną, telekomunikacyjną, handlową oraz dotyczącą danych osobowych. Dlatego też, uwzględniając również szereg pytań i wniosków ze strony wykonawców, zarówno z resortu Ministerstwa Obrony Narodowej, jak i instytucji cywilnych, opracowano niniejszy dokument na użytek wewnętrzny Wojskowego Centrum Normalizacji, Jakości i Kodyfikacji, który jednoznacznie regulowałby tę problematykę. 3

3 2. WPROWADZENIE W Siłach Zbrojnych RP - zasady postępowania z dokumentami zawierającymi informacje jawne oraz sposób ich ochrony opisane są między innymi w takich aktach prawnych, jak: 1) Instrukcji o zasadach pracy biurowej w resorcie obrony narodowej (sygn. Szt. Gen. 1537/2002), 2) Zarządzeniu Nr 3/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 lutego 2005 r. w sprawie zasad i trybu postępowania z materiałami archiwalnymi i inną dokumentacją w resorcie obrony narodowej (Dz. Urz. MON Nr 2, poz. 4), 3) Decyzji Nr 365/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 18 grudnia 2003 r. w sprawie wprowadzenia w resorcie obrony narodowej Instrukcji postępowania z dokumentami standaryzacyjnymi Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (Dz. Urz. MON Nr 20, poz. 210), 4) Decyzji Nr 49 Sekretarza Stanu I Zastępcy Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 marca 2004 r. w sprawie wprowadzenia do użytku Instrukcji o gromadzeniu, porządkowaniu, rozpowszechnianiu i udostępnianiu dokumentów normalizacyjnych oraz rejestrowaniu, tłumaczeniu, kopiowaniu i udostępnianiu dokumentów NATO. Powyższe dokumenty odnoszą się niestety bardzo ogólnikowo, lub wcale, do problematyki ochrony i udostępniania dokumentów jawnych NATO, które jak wynika z ich treści i zaleceń osób podpisujących (przekazujących do użytku stronie polskiej) powinny jednak podlegać ochronie i ograniczonemu dostępowi. Przy opracowaniu poniższych zasad ochrony i udostępniania dokumentów standaryzacyjnych oznaczonych jako NATO-JAWNE wykorzystano uregulowania zawarte w dokumencie C-M (2002)60 ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ JAWNĄ NATO, będącego uzupełnieniem dokumentu PO (99)47 Polityka Zarządzania Informacjami w NATO. Powyższy dokument zatwierdziła Rada Północnoatlantycka w dniu 23 lipca 2002 r. Należy podkreślić, że wszelkie ustalenia zawarte w tych dokumentach są w pełni zgodne z postanowieniami dokumentu zasadniczego dotyczącego bezpieczeństwa informacji w NATO tj. C-M(2002)49 Bezpieczeństwo w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. 4

4 Przedstawione niżej uregulowania związane z dostępem do informacji NATO-JAWNE są zgodne z art. 5 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198). 3. POLITYKA ZARZĄDZANIA INFORMACJAMI NATO Politykę Zarządzania Informacjami w NATO ustala dokument PO(99)47. Ustanawia on ramy zapewniające bezpieczny, skuteczny i wydajny ich obieg, w celu służenia interesom NATO. Działania te obejmują zarządzanie wszystkimi aspektami informacji NATO w całym okresie ich użytkowania. Termin Informacje NATO obejmuje wszystkie informacje jawne i niejawne, będące w obiegu w NATO, niezależnie od tego, czy taka informacja została wytworzona w organie cywilnym lub wojskowym NATO, została otrzymana z kraju członkowskiego lub ze źródła z poza NATO. Informacje takie oraz środki i zasoby wykorzystywane do ich zapisu oraz przetwarzania powinny podlegać procesowi zarządzania zgodnie z Polityką Zarządzania Informacją NATO i innymi właściwymi porozumieniami i procedurami. Jeżeli wytwórca informacji życzy sobie ograniczenia jej rozpowszechniania, to musi określić zakres jej rozpowszechniania. Zakwalifikowanie informacji jako NATO-JAWNE ma z punktu widzenia względów jej ochrony - na celu uniknięcie możliwych szkód w interesach NATO, kraju członkowskiego, wytwórcy dokumentu, w przypadku nieupoważnionego ujawnienia jej treści. Użycie znaku NATO oznacza, że informacja zawarta w dokumencie powinna podlegać rejestrowanemu obiegowi oraz być zarządzana zgodnie z wymienioną wyżej polityką. Przy zarządzaniu informacją obowiązują w NATO następujące zasady: - informacja NATO powinna być rozpowszechniana w sposób skutecznie zapewniający dostępność na zasadzie zastosowania kryterium wiedzy niezbędnej w ramach NATO, przy jednoczesnym zachowaniu ograniczeń wynikających z zachowania bezpieczeństwa, legalności i prywatności, - informacja NATO powinna być przechowywana i niszczona w sposób bezpieczny i skuteczny, w sposób uniemożliwiający jej nieuprawnione ujawnienie. 5

5 4. ZARZĄDZANIE INFORMACJAMI JAWNYMI NATO. 1) Informacje NATO, które nie wymagają oznaczenia ich klauzulami tajności określane są jako informacje jawne NATO i zostają zakwalifikowane do niżej wymienionych kategorii: a) NATO - JAWNE (NATO UNCLASSIFIED) to informacje, na których nie są nanoszone klauzule tajności. Informacje takie mogą mieć naniesione oznaczenia o charakterze administracyjnym lub oznaczenia dotyczące ograniczeń w ich rozpowszechnianiu. Informacje NATO - JAWNE powinny być wykorzystywane jedynie w celach oficjalnych (urzędowych), a dostęp do nich mogą mieć jedynie organy i jednostki organizacyjne oraz osoby, którym informacje te są niezbędne do celów oficjalnych NATO. b) INFORMACJE UDOSTĘPNIANE DO CELÓW PUBLICZNYCH - informacje takie podlegają przeglądowi zgodnie z procedurami NATO lub procedurami narodowymi i zakwalifikowane zostają do rozpowszechniania publicznego. Nie powinny być one opisane żadnymi oznaczeniami. 2) Zasady udostępniania informacji jawnych NATO: a) wszystkie informacje NATO wymagają ochrony w celu zapewnienia ich integralności i dostępności. Nawet w przypadku informacji NATO, która przewidziana jest do publicznego rozpowszechniania, np. informacja prasowa NATO lub informacja NATO przedstawiona w internecie. Zmiany treści informacji (utrata integralności) lub brak upoważnionego dostępu (utrata dostępności) może bowiem spowodować szkodę w interesach NATO; b) każdy z krajów członkowskich NATO powinien dokładać wysiłków, aby nie ujawniać powszechnie informacji NATO - JAWNE za wyjątkiem sytuacji, dla których na takie ujawnienie zostało udzielone upoważnienie; c) oznaczenia o charakterze administracyjnym mogą być stosowane jedynie przez wytwórcę informacji. W uzasadnionych sytuacjach identyfikują one rodzaj informacji zawartej w dokumencie i wskazują na potrzebę ograniczonego dostępu (np. handlowe, medyczne, personalne, sztabowe); d) wytwórca dokumentu może również zastosować oznaczenia odnoszące się do ograniczeń w zakresie rozpowszechniania, kierujących je do wymienionych grup odbiorców (np. NATO - JAWNE tylko dla: nazwa grupy, jednostki). 6

6 3) Oznaczenia administracyjne identyfikują rodzaj informacji zawartej w dokumencie i wskazują na potrzebę ograniczonego dostępu. Wyróżnia się następujące oznaczenia administracyjne: Handlowe - dokumenty zawierające np. informacje o prawach własności, nabytych podczas działań związanych z zakupami. Zarządzanie informacje dotyczące doradztwa w sprawach polityki i planowania, mające wpływ na interesy NATO. Medyczne informacje dotyczące raportów medycznych oraz materiały związane z nimi, dotyczące personelu i jednostek. Personalne - informacje, które mogą być czytane jedynie przez osoby, do których zostały zaadresowane. Sztabowe - informacje zawierające wskazania na możliwy do zidentyfikowania sztab. Przykładowe oznaczenia: - NATO UNCLASSIFIED - NATO JAWNE Releasable to Udostępnione... - NATO UNCLASSIFIED COMMERCIAL - NATO JAWNE - HANDLOWE 4) Wymagania odnoszące się do obiegu informacji: a) kopie drukowane - minimalne wymagania odnoszące się do przechowywania, przesyłania i niszczenia wydruków oznaczonych NATO - JAWNE: - przechowywanie wystarczające w takim stopniu, aby uniemożliwić nieupoważniony dostęp; - przesyłanie fizyczne pojedyncza nieprzezroczysta koperta zwykłe usługi pocztowe; - niszczenie przy wykorzystaniu środków, które zapobiegną odczytaniu informacji lub jej rekonstrukcję. b) kopie elektroniczne - w przypadku, kiedy informacja NATO - JAWNE jest przechowywana, przetwarzana lub przesyłana (będąca w obiegu) w sposób elektroniczny, wymagane jest, aby środki ochrony zapewniały jej integralność i dostępność oraz poufność. 7

7 5. UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI NATO - JAWNE POZA KRAJE NATO. Udostępnianie informacji NATO - JAWNE państwom nie będącym członkami NATO, a także innym organizacjom i osobom, może nastąpić tylko wtedy, jeśli nie będzie to sprzeczne z interesami NATO i wyłącznie za zgodą ich wytwórcy. Odpowiedzialność za udostępnienie informacji poza NATO ponoszą szefowie organów wojskowych i cywilnych NATO lub krajów członkowskich. Informacje NATO - JAWNE, na które naniesione zostały oznaczenia administracyjne lub oznaczenia ograniczające rozpowszechnianie, mogą zostać udostępnione jedynie za zgodą wytwórcy dokumentu. Wytwórca dokumentu wydając taką zgodę musi zastosować się do zarządzeń administracyjnych i prawnych NATO lub swego kraju. Z chwilą stwierdzenia, że informacja NATO - JAWNE ma zostać udostępniona poza NATO, należy zastosować się do poniższych postanowień: a) udostępnienie publiczne powinny zostać usunięte wszelkie oznaczenia NATO; b) udostępnienie jednostce organizacyjnej poza NATO innej niż publiczna jednostka organizacyjna oznaczenia NATO powinny zostać zachowane, jako wskazówka, że informacja ta jest przedmiotem obowiązujących postanowień w zakresie wymiany informacji z zainteresowaną jednostką organizacyjną. Szczegółowe zasady udostępniania informacji stronom nie będącym członkami NATO zawarte są w Umowie między Stronami Traktatu Północnoatlantyckiego o ochronie informacji, sporządzonej w Brukseli dnia 6 marca 1997 r. (Dz. U. Nr 64, poz. 740). 6. ZASADY UDOSTĘPNIANIA INFORMACJI NATO JAWNE PRZEZ WCNJiK Zgodnie z przedstawionymi wyżej uregulowaniami, obowiązującymi w NATO, Wojskowe Centrum Normalizacji, Jakości i Kodyfikacji udostępnia dokumenty standaryzacyjne, oznaczone jako NATO - JAWNE przestrzegając przepisów zawartych w decyzji Nr 365/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 18 grudnia 2003 r. w sprawie wprowadzenia w resorcie obrony narodowej Instrukcji postępowania z dokumentami standaryzacyjnymi Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (Dz. Urz. MON Nr 20, poz. 210) oraz decyzji Nr 49 Sekretarza Stanu I Zastępcy Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 marca 2004 r. w sprawie wprowadzenia do użytku Instrukcji gromadzenia, porządkowania, rozpowszechniania i udostępniania dokumentów normalizacyjnych oraz rejestrowania, tłumaczenia, kopiowania i udostępniania dokumentów NATO, które zamieszczone są na stronie internetowej WCNJiK ( 8