RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej 12^ OPIS OCHRONNY PL 61753 WZORU UŻYTKOWEGO Y1 (21J Numer zgłoszenia: 111585 @ Data zgłoszenia: 07.11.2000 0 Intel7: F16L 59/00 B29C 63/34 F16L 55/162 Rura do transportu materiałów i mediów, zwłaszcza na dole kopalni (43) Zgłoszenie ogłoszono: 20.05.2002 BUP 11/02 Uprawniony z prawa ochronnego: ELPLAST+ Spółka z o.o., Jastrzębie Zdrój, PL \j\) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 30.11.2005 WUP 11/05 Twórca wzoru użytkowego: Marian Pawelak, Jastrzębie Zdrój, PL Teresa Pawelak, Jastrzębie Zdrój, PL -J Cm
Ą -} *1 L w ^ ] { 3. ^ Q w Rura do transportu materiałów i mediów, zwłaszcza na dole kopalni Przedmiotem wzoru użytkowego jest rura do transportu materiałów na dole kopalni, stosowana zwłaszcza do transportu wody, solanki lub innych roztworów wodnych, kwaśnych lub zasadowych wykorzystywanych w kopalnianych urządzeniach klimatycznych lub innych górniczych instalacjach technologicznych. Dotychczas do budowy rurociągów technologicznych na dole kopalni stosowane są głównie grubościenne rury stalowe według PN-G-44081:1976. Znajdują także zastosowanie, aczkolwiek w znacznie mniejszym zakresie rury stalowo-ceramiczne wg PN- G-X4051:1975, a także rury z wewnętrzną wkładką bazaltową oraz rury stalowe z wykładką gumową Jednakże niektóre nowe rozwiązania napotykają na określone trudności w szerokim ich stosowaniu w górnictwie podziemnym z powodu wysokich kosztów wytworzenia jak w przypadku rur z wykładką ceramiczną lub bazaltową, albo niezadowalających parametrów wytrzymałościowych, jak w przypadku rur z wykładką gumową. Ze zgłoszenia patentu nr 332170 znany jest sposób łączenia rur preizolowanych i rura preizolowana z tworzywa, którą stanowi stalowa rura osłonowa, rura przewodowa z tworzywa sztucznego, pianka izolacyjna wypełniająca przestrzeń pomiędzy rurami oraz ciśnieniowy, preizolowany dwukielich obejmujący bose końce rury przewodowej. Dwukielich wyposażony jest w dwa pierścienie uszczelniające. Rura osłonowa na końcach posiada przyspawane kołnierze, na które nałożona jest obejma zaciskowa. Znana jest ze zgłoszenia wzoru użytkowego nr 106463 konstrukcja rurociągu podsadzkowego, stosowanego zwłaszcza w górniczych instalacjach podsadzki płynnej, zbudowana z rur stalowych. Rurociąg zawiera konsole wsporcze i kompensatory. Każdy
? kompensator ma rurę zewnętrzną wyposażoną na swym swobodnym końcu w cylindryczną tuleję z kołnierzem, połączoną drugim końcem poprzez rurę stożkową z rurociągiem. Do wnętrza rury zewnętrznej zachodzi rura wewnętrzna posiadająca osadzoną przesuwnie cylindryczną tuleję z kołnierzem. Cylindryczna tuleja dociska pakiet uszczelniający do czołowej ścianki rury zewnętrznej, a rura wewnętrzna kompensatora wykonana jest ze stali nierdzewnej. Stosowanie w rurociągach podsadzkowych kształtowanych stożkowo rur stalowych, często z nierdzewnych materiałów jest kosztowne i nie zwiększa wyraźnie niezawodności rurociągu. Ponadto znane są ze zgłoszenia wynalazku nr 333874, termoplastyczne produkty kompozytowe i sposób wykładania rurociągu wykładziną, w którym rura zostaje uzdatniona za pomocą rurowej wykładziny, wprowadzanej do rury w postaci skurczonej, a następnie rozszerzonej do kontaktu ze ścianą rury i utwardzonej dla utrzymania tej postaci. Wykładzina zawiera kompozytowy materiał utworzony przez dzianie, splatanie lub tkanie pakuł wzajemnie wymieszanych włókien termoplastycznych i włókien wzmacniających, przy czym wykładzina jest ogrzewana podczas zakładania do termoplastycznego. rury dla stopienia tworzywa Przy stosowaniu różnych znanych rozwiązań w dalszym ciągu problemem w warunkach górniczych było uzyskanie rurociągów wydajnych i odpornych na wysokie, rzędu lompa, ciśnienia medium, a do tego odpornych na korozję zewnętrzną i wewnętrzną, zwłaszcza zimnochronnych w których istotne znaczenie dla izolacji i elementów metalowych ma wyeliminowanie punktu rosy. Istotą wzoru użytkowego jest czterowarstwowa rura transportowa dla zastosowań górniczych, zawierająca elastyczną rurę wewnętrzną, ciasno wpasowaną we wnętrzu okołnierzowanej rury stalowej, pokryte warstwą izolacyjną i osłonięte elastyczną rurą zewnętrzną. Przy czym końce rury stalowej są od wewnątrz ścięte. Rura transportowa według wzoru umożliwia budowę rurociągów dla transportu agresywnych wód technologicznych często z dużą zawartością części stałych oraz mediów o temperaturze poniżej lub bliskiej 0 C, szczególnie w sytuacji zastosowania podwyż szonych ciśnień. Rura z wykładką polietylenową charakteryzuje się z uwagi na niskie opory przepływu dużą odpornością na ścieranie, zarastanie kamieniem i odpornością wewnętrznej powierzchni na korozję i agresywne czynniki chemiczne zawarte w wodach zarobowych. Współczynnik chropowatości wewnętrznej rury przewodowej, polietylenowej wynosi około
3 0,007mm. Dodatkowa osłona izolacyjna umożliwia przesył medium chłodzącego na znaczne odległości z minimalnymi stratami. Oprócz małego współczynnika przewodzenia osłona ta posiada małą higroskopijność, nasiąkliwość, bezwonność oraz charakteryzuje się odpornością na procesy gnilne. Zastosowanie zaś osłonowej rury z modyfikowanego tworzywa polietylenowego o właściwościach antystatycznych i niepalnych, mających szczególne znaczenie przy zagrożeniu wybuchem w warunkach kopalnianych, spowodowane jest nie tylko koniecznością utrzymania warstwy izolacyjnej ale też koniecznością znacznego zwiększenia żywotność rury w porównaniu z rurami stalowymi bez wykładki i osłony. Rura według wzoru zapewnia uzyskanie wysokich wartości wytrzymałościowych i izotermicznych, a jej konstrukcja umożliwia szczelne połączenia rurociągu i prosty montażu i demontaż. Przedmiot wzoru użytkowego uwidoczniono na rysunku, który przedstawia przekrój podłużny rury transportowej. Wewnętrzną warstwę rury transportowej stanowi elastyczna rura polietylenowa J_, która jest ciasno wpasowana wewnątrz osłonowej rury stalowej 2. Rura stalowa na końcach jest sfazowana, a stożkowe wybrania wypełniają końce rury elastycznej. Przy dołączaniu kolejnego odcinka rurociągu wybrania te i wypełniające je końce rur elastycznych I zwiększają szczelność połączenia. Rury J^2 wprowadzone są do elastycznej rury osłonowej 3, wykonanej z polietylenu o zmniejszonych własnościach elektrostatycznych. Pomiędzy rurami 2,3 znajduje się warstwa izolacyjna 4 w postaci pianki poliuretanowej o małym współczynniku przewodzenia ciepła, która równomiernie wypełnia przestrzeń między rurami na całej długości. Rura stalowa 2 ma na końcach zamocowane kołnierze 5, przy czym korzystne jest wykonanie rur, w których jeden z kołnierzy jest zamocowany trwale, a drugi luźny kołnierz posiada pierścień 6, zwłaszcza dla ułatwienia czynności montażowych przy wymianie rury lub konserwacji rurociągu.
Qłrs '** ^ v*" m Zastrzeżenie ochronne Rura do transportu materiałów i mediów, zwłaszcza na dole kopalni, zawierająca okołnierzowaną rurę stalową, znamienna tym, że rura stalowa (2) ze ściętymi od wewnątrz końcami posiada we wnętrzu ciasno wpasowaną elastyczną rurę wewnętrzną (I), a na zewnątrz pokryta jest warstwą izolacyjną (4) osłoniętą elastyczną rurą zewnętrzną (3).
n *- = a b / (o\m O o: