MAŁOPOLSKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 Etap szkolny 26 października 2012 Temat: Narodowe mity 1. Zadania oceniamy zgodnie z kluczem odpowiedzi. Przy każdym wpisujemy czerwonym długopisem przyznaną liczbę punktów. Potem punkty nanosimy na pierwszą stronę testu. Jeśli w schemacie punktowania wskazano kryteria, pod zadaniem wpisujemy przyznane punkty cząstkowe (np. 1, 1, 1, 0). 2. Uwaga! Przy ocenie krótszych i dłuższych wypowiedzi stosowane są następujące kryteria poprawności stylistycznej i językowej: stylistyczna, frazeologiczna, leksykalna, gramatyczna, (fleksyjna i słowotwórcza), składniowa, interpunkcyjna, ortograficzna (zob. Encyklopedia języka polskiego pod redakcją Stanisława Urbańczyka i Mariana Kucały, wydanie trzecie poprawione i uzupełnione, Wrocław-Warszawa- Kraków, Ossolineum, 1999, s. 36-38 i 381-382). 3. Jeśli wśród poprawnych odpowiedzi znajduje się błędna (błąd rzeczowy, logiczny), nie przyznajemy punktu. 4. Jeśli w zadaniach 3.,4.,5. i10. odpowiedź będzie krótsza niż połowa wymaganej długości, punkty przyznajemy tylko za realizację tematu. 5. Jeśli w zadaniach 3.,4. i 5. uczestnik pisze nie na temat (podaje fakty z innej lektury), za zadanie nie przyznajemy punktów. 6. Po napisaniu prac sprawdzający zaznacza kolorem zielonym (otacza kółkiem) wszelkie uczniowskie skreślenia i nadpisania i na każdej stronie zapisuje liczbę takich skreśleń. Klucz odpowiedzi i schemat punktowania przykładowa odpowiedź 1 a) Emilia Plater; powstanie listopadowe, wojna polsko rosyjska 1830-31; wyczerpanie, trudy wojenne, odniesione rany; W głuchej puszczy przed chatą leśnika, chata leśnika, puszcza, las, miejsce poza polem bitwy b) Juliusz Słowacki; Sowiński w okopach Woli; powstanie listopadowe, wojna polsko-rosyjska, obrona Woli (dzielnicy Warszawy); liryka, wiersz c) Konstanty Ildefons Gałczyński; Pieśń o fladze; Altengrabow; Tobruk, Narvik, Monte Cassino, Murmańsk, Warszawa d) Melchior Wańkowicz; upadek powstania warszawskiego; Zofia; King zadanie punktacja zasady przydzielania punktów 0-10 2 pkt. przyznaje się za podanie wyczerpujących czterech informacji do jednego cytatu (1 pkt przyznaje się za podanie 2-3 informacji lub gdy informacje są niepełne). Uwaga! Przy podaniu zdarzeń historycznych nie są potrzebne daty, ponadto wymiennie należy potraktować powstanie listopadowe z wojną polsko-rosyjską.
e) Julian Przyboś; Póki my żyjemy; ucieczka polskiego rządu do Rumunii; Józef Wybicki Mazurek Dąbrowskiego (ew. Pieśń Legionów Polskich we Włoszech) 2 P, F, F, F, F, F, F, P 0-3 3 pkt. przyznaje się za ocenę prawdziwości 8 informacji (2 pkt. za ocenę 6-7 informacji, 1 pkt za ocenę 4-5 informacji). 3 opowiadanie o fortelu Zagłoby 0-7 3.1 realizacja tematu prezentacja faktów 0-3 3 pkt przyznaje się za poprawne wszystkich faktów (2 pkt za większości faktów, 1 pkt za przywołanie większości faktów bez opisu). 3.2 styl 0-1 1 pkt przyznaje się za naśladowanie stylu Zagłoby (np. latynizmy, częste zwroty do adresatów, szyk przestawny, wychwalanie własnej osoby ). 3.3 kompozycja 0-1 1 pkt przyznaje się za zbudowanie zwartej i spójnej wypowiedzi. 3.4 poprawność językowa (gramatyczna, 3.5 poprawność ortograficznointerpunkcyjna 4 list 0-8 4.1 realizacja tematu prezentacja faktów 0-4 3 pkt przyznaje się za poprawne wszystkich faktów: przyczyna, cel, przebieg zdarzenia, punkt kulminacyjny, zakończenie (2 pkt za 4 faktów, 1 pkt przywołanie i opis 3 faktów lub samo przywołanie faktów). 1 pkt przyznaje się za wyrażenie oceny zdarzenia. 4.2 kompozycja 0-1 1 pkt przyznaje się za zbudowanie zwartej i spójnej wypowiedzi z wyraźnie zaznaczonymi wyróżnikami listu (miejsce, data ogólnie, np. po jakimś zdarzeniu, rok, pora roku adresat, nadawca)
4.3 styl 0-1 1 pkt przyznaje się za nadanie wypowiedzi prywatnego charakteru (częste zwroty do adresata, subiektywizm, wyrazy nacechowane emocjonalnie ). 4.4 poprawność językowa (gramatyczna, 0-1 Dopuszcza się 1 błąd (niezależnie od kategorii). 4.5 poprawność ortograficznointerpunkcyjna 5 pamiętnik 0-7 5.1 realizacja tematu prezentacja faktów 0-3 3 pkt przyznaje się za poprawne wszystkich faktów (2 pkt za większości faktów, 1 pkt przywołanie większości faktów bez opisu). 5.2 styl 0-1 1 pkt przyznaje się za styl pamiętnika (np. narracja pierwszoosobowa, data 24 lipca 1944). 5.3 kompozycja 0-1 1 pkt przyznaje się za zbudowanie zwartej i spójnej wypowiedzi. 6 5.4 poprawność językowa (gramatyczna, 5.5 poprawność ortograficznointerpunkcyjna a Np. trumna z ciałem Wołodyjowskiego znajduje się na katafalku (podwyższeniu), wokół trumny ustawione są świece (symbol jasności, dobra, Chrystusa), w kościele (obecność Boga) zebrali się towarzysze broni (pogrzeb wśród przyjaciół), słychać, jak biją wszystkie dzwony (znak uroczystości, podniosłości, święta, wyjątkowości zmarłego), Wołodyjowski nazywany jest Hektorem kamienieckim (porównywany do mitycznego obrońcy Troi, symbolu poświęcenia za ojczyznę) b Np. umiera w kościółku miejscu uświęconym, nie poddaje się, walczy do końca postawa bohaterska, oddanie, opiera się o ołtarz przykryty białym obrusem ołtarz to symbol ofiary, biel czystość, niewinność, klękają przed nim żołnierze 0-2 2 pkt. przyznaje się za wskazanie co najmniej 5 znaków i określenie ich roli w kreowaniu legendy (1 pkt przyznaje się za wyliczenie 3-4 znaków i określenie ich roli w kreowaniu legendy). 0-2 1 pkt przyznaje się za wskazanie 3 elementów. 1 pkt przyznaje się za wyjaśnienie znaczenia elementów w kreowaniu legendy. Uwaga! Jeśli uczestnik wymieni dwa znaki i wyjaśni znaczenie
9 z przeciwnej armii, proszą o poddanie szacunek, podziw, starzec wspiera się na drewnianej nodze aluzja do symboliki krzyża Chrystusa, ofiary, poświęcenia c Np. ziele to młodzi ludzie, powieściowa szesnastka, krater to czasy wojny, okupacji, powstania d Np. Wawel, Katedra Wawelska znajdują się tam groby królewskie, groby zasłużonych Polaków, konfesja św. Stanisława; Skałka miejsce pochówku polskich dowódców, polityków, mężów stanu, artystów; Świątynia Opatrzności Bożej miejsce pochówku mężów stanu, polityków, artystów, np. księdza Jana Twardowskiego; katedra gnieźnieńska tu znajduje się konfesja św. Wojciecha, biskupa, męczennika za wiarę 7 Np. Poeta przez cały tekst pisze o bohaterce jak o mężczyźnie (Wódz, Pułkownik, rycerz ). Dopiero w ostatniej zwrotce wyjaśnia, że opisany w wierszu bohater to kobieta, Emilii Plater. 8 Np. metafora (przenośnia); Metafora ta oznacza odwrócenie porządku świata. Zostały wymieszane sfery sacrum (niebo) z profanum (ziemia, działania ludzkie). W wierszu osoba mówiąca zauważa, że w czasie wojny niebo (góra) przybliża się do ziemi, zaś ludzkie działania (wystrzały armat, huk) kierowane są ku niebu a Np. rymy dokładne (rany-polany) i niedokładne (dął-dół), męskie (murchmur), żeńskie (rany-polany); układ: abab, przeplatany (krzyżowy); rymy pełnią funkcję rytmizującą tekst, nadają pieśni charakter marszowy, oddają marsz żołnierzy b Np. Informacje w nawiasach przedstawiają pejzaż, opisują przyrodę, atmosferę towarzyszącą śmierci żołnierzy. Wpływają na idealizowanie westerplatczyków, uświęcają ich śmierć, zdają się potwierdzać, że nawet przyroda jest po ich stronie jednego lub dwóch, to otrzymuje 1 pkt. 0-1 1 pkt przyznaje się za wyjaśnienia metaforycznego znaczenia tytułu. 0-2 1 pkt przyznaje się za wskazanie jednego miejsca oraz uzasadnienie przyznania nazwy panteon narodowy. 0-1 1 pkt przyznaje się za opisanie zabiegu poetyckiego. 0-2 1 pkt przyznaje się za nazwanie środka stylistycznego. 1 pkt przyznaje się za objaśnienie znaczenia cytatu. 0-3 1 pkt przyznaje się za nazwanie rodzajów rymów. 1 pkt przyznaje się za nazwanie układu rymów. 1 pkt przyznaje się za określenie funkcji rymów. 0-2 1 pkt przyznaje się za przedstawienie informacji w nawisach. 1 pkt przyznaje się za opisanie ich roli. c Np. W rzeczywistości na Westerplatte 0-1 1 pkt przyznaje się za podanie
d walczyło 182 żołnierzy (około połowa batalionu w tekście jest mowa o tym, że cały batalion zginął), w sumie zginęło 15 polskich żołnierzy a 50 zostało rannych) Np. W ostatniej zwrotce mowa jest o nadziei na powrót westerplatczyków z rajskich wrzosowisk, gdyby w Polsce doszło do trudnej sytuacji; Gałczyński nawiązuje tu do legendy o rycerzach Bolesławowych śpiących pod Giewontem; tekst ma budzić nadzieję na zwycięstwo wśród tych, którzy jeszcze walczą, podkreślać, że nie są osamotnieni 10 argumentacja 0-8 10.1 realizacja tematu prezentacja faktów i argumentów dwóch różnic. 0-1 1 pkt przyznaje się za wyjaśnienie sensu. 0-4 1 pkt przyznaje się za sformułowanie własnego stanowiska. 1 pkt przyznaje się za sformułowanie jednego rzeczowego argumentu i rozwinięcie go poprzez przywołanie faktów z jednej lektury. Uwaga! Uczestnik może najpierw sformułować argumenty, a następnie je rozwinąć, uzasadnić. 10.2 styl 0-1 1 pkt przyznaje się za dostosowanie stylu do formy wypowiedzi (obecność zwrotów np. moim zdaniem, po pierwsze, podsumowując, uważam, że 10.3 kompozycja 0-1 1 pkt przyznaje się za zbudowanie zwartej i spójnej wypowiedzi z odpowiednim układem graficznym. 10.4 poprawność językowa (gramatyczna, 10.5 poprawność ortograficznointerpunkcyjna Łącznie: 0-60 Przy ocenie prac nie uwzględnia się zaświadczeń o dysleksji, dysgrafii, dysortografii.