ID-II-ZOlO 11:08 +48226846637.. BIUROKONWENTUDZIEKANÓW 7CfCf /~O Nr...... OD:KJNR9 +48ZZ6 846637 CZ759 S.001/006 ODZ63 2010-11- 1 O Wplynelo... Zal. ;:::..!..::on ArkJStru..~... MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ DEPARTAMENT KADR ~.~.,,,~ PtI ZAKLAD OBSLUGI MINIS1ERSTWAOBRONYNARODOWL KANCELARI/\ JAWNA NH - Nr ~.E.fA.!l.4..3./1o. 1..0..U~:)OJ~. PRZEWODNICZACY KONWENTUDZIEKANÓW KORPUSUOFICERÓW ZAWODOWYCHWP Pan plk Anatol TICHONIUK ul. Banacha 2 00-909WARSZAWA Fax.~.6jfT S2L,-1l.,l., Dotyc~: problemów kierowanych do o.~óbzkierowllictwa resortu podczas /I Zgromadzenia Mezów Zaufania Sil Zbrojnych Rzec~pospolitej Pol.~kiej ~-_ ~ /"?. --,-ej '(r~~~~~.::;/-ic-"" D~7 ~. / Odpowiadajac na pismo Nr 560/10 z 11 pazdziernika 2010 r. niniejszym przedstawiam stanowisko Departamentu Kadr do problemów zgloszonych podczas III Zgromadzenia Mezów Zaufania SZ RP: 1. Odnoszac sie do problematyki zakazu podejmowania pracy przez pewne kategorie bylych zolnierl:yzawodowych u okreslonych pracodawców wskazac nalezy, ze przepis art. 122a ustawy z dnia II wrzesnia 2003 T.O sluzbie wojskowej zolnierzy zawodowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 593, z pózno zm.). zwanej dalej..wojskowa ustawa pragmatyczna", wprowadzony zostal postanowieniami ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o sluzbie wojskowej zolnierzy zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw ( Dz. U. Nr 176. poz. 1242). Artykul 122a zawiera tzw. zakaz konkurencji. który zabrania podejmowania przez pewne kategorie zolnierzy zawodowych zatrudnienia lub pracy zarobkowej na podstawie innego tytulu przez wskazany czas u okreslonych przedsiebiorców. Przepis ten wszedl w zycie 7.dniem 1 stycznia 2008 f. Zgodnie z postanowieniami powolanego przepisu, zolnierl:ezawodowi, którzy w czasie zawodowej sluzby wojskowej byli obowiazany do zlozenia oswiadczenia o swoim stanie majatkowym, o którym mowa w art. 58 wojskowej ustawy pragmatycznej, którzy w okresie trzech lat przed dniem zwolnienia z zawodowej slu1:bywojskowej brali udzial w postepowaniu o udzielenie zamówienia, dotyczacym wyrobów, o których mowa w przepisach w sprawie klasyfikacji wyrobów obronnych oraz dostaw, robót budowlanych i uslug albo brali udzial w wykonywaniu umowy, nie moga byc, przed uplywem trl:echlat od dnia zwolnienia z zawodowej sluzby wojskowej, zatrudniani albo podejmowac pracy zarobkowej na podstawie innego tytulu u pr'l:edsiebiorców
ID-II-ZOlO 11:08 ~O:KJNR9 +48ZZ6 846631 CZ159 $.00Z/006 00Z63 prowadzacych dzialalnosc w zakresie produkcji lub obrotu tymi wyrobami. dostaw, robót budowlanych i uslug przeznaczonych na zamówienie jednostek wojskowych oraz podmiotach zaleznych od tych przedsiebiorców, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o sp6lkach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 185. poz. 1439). Ustawodawca wyjasnia równiez. co oznacza udzial w postepowaniu o udzielenie zamówienia oraz wykonywanie umowy. W mysl ano 122a ust. 2 i 3 przywolanej ustawy. wskazane wyzej czynnosci obejmuja: 1) udzial w postepowaniu o udzielenie zamówienia: a) podejmowanie decyzji o koniecznosci zakupu. b) formulowanie i zatwierdzanie wymagan dotyczacych przedmiotu zamówienia. c) przygotowywanie i zatwierdzanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub innego dokumentu okreslajacych przedmiot. warunki i tryb udzielenia zamówienia. d) udzial w pracach komisji przetargowej lub zespolu prowadzacego postepowanie o udzielenie zamówienia. a takze udzial w czynnosciach kontroli lub nadzoru nad tymi pracami. e) udzial w negocjacjach. takze w przedmiocie dokonywania zmian w umowie, oraz podpisywanie umowy; 2) wykonywanie umowy, dokonywanie odbioru wyrobów, dostaw. robót budowlanych lub wykonanych uslug protokolem. w którym potwierdzono, ze wyroby. dostawy. roboty budowlane lub uslugi spelniaja wymagania okreslone w umowie oraz, :te zostaly one wykonane zgodnie z pnepisami i nonnami obowiazujacymi w danej dziedzinie. Zauwazyc nalezy, ze zakaz konkurencji okreslony w art. 122a wojskowej ustawy pragmatycznej dotyczy tzw. stosunków zewnetrznych tj. zatrudniania bylych zolnierzy zawodowycb u przedsiebiorców, którzy prowadza dzialalnosc w zakresie produkcji lub obrom wyrobami. o których mowa w przepisach w sprawie klasyfikacji wyrobów obronnych oraz dostaw, robót budowlanych i uslug przeznaczonych na zamówienie jednostek wojskowych, którzy dostarczali te wyroby lub swiadczyli uslugi na rzecz jednostki wojskowej, w której zolnierz zawodowy (oficer oraz podoficer pelniacy sluzbe w organach fmansowych i logistycznych) pelnil sluzbe w okresie trzech lat przed zwolnieniem. Przepis art. 122a ustawy pragmatycznej, nie odnosi sie do sfery stosunków wewnetrmych tj. zatrudniania zolnierzy w jednostce wojskowej. w której bezposrednio przed zwolnieniem z zawodowej sluzby wojskowej pelnili sluzbe, w charaktene pracownika wojska. Wskazac nalezy. ze Departament Kadr nie prowadzi obecnie prac legislacyjnych. które zmierzalyby do zmiany przedstawionych rozwiazan. Pragne zauwazyc, ze tresc omawianych przepisów zostala wprowadzona z inicjatywy i w brzmieniu zaproponowanym przez Biuro ds. Procedur Antykorupcyjnych MON. Zatem polemika. COdo pr.ledmiotowych postanowien powinna byc prowadzona z ta komórka. 2. Ustosunkowujac sie do kwestii wynagrodzenia za wykonywanie dodatkowych czynnosci zaznaczyc nalezy. ze zgodnie z art. 88 ust. 1 i 2 wojskowej ustawy pragmatycznej zolnierzom zawodowym moze byc przyznane dodatkowe wynagrodzenie za czasowe pelnienie obowiazków sluzbowych na innym stanowisku sluzbowym albo za wykonywanie czynnosci powierzonych. które wykraczaja poza zadania wynikajace z zajmowanego przez niego stanowiska sluzbowego. 2
lo-ii-zolo 11:08 -od:kjnr9 +48ZZ6 846631 CZ159 S.003/006 ODZ63 w 3 pkt 9 rozporzadzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 7 kwiemia 2004 r. w sprawie wyplacania zolnierzom zawodowym dodatkowego wynagrodzenia (Dz. U. Nr 108. poz. 1141, z pózno zm.). które zostalo wydane na podstawie art. 88 ust. 3 wymienionej ustawy przewidziano, ze dodatkowe wynagrodzenie przysluguje zolnierzom zawodowym, którym powierzono wykonywanie czynnosci o charakterze stalym zwiazanych z zabezpieczeniem funkcjonowania jednostki wojskowej. jeze]j wykonywanie tych czynnosci wynika z realizacji postanowien innych przepisów. w których nie okreslono prawa do wynagrodzenia. W zwiazku z przedstawionymi watpliwosciami. dotyczacymi braku mozliwosci wyplacania dodatkowego wynagrodzenia zolnierzom zawodowym realizujacym czynnosci powierzone na podstawie niektórych (niepublikowanych) decyzji Ministra Obrony Narodowej oraz instrukcji wydawanych przez Szefa Sztabu Generalnego WP (badz tez nawet bezposrednio mu podleglych szefów zarzadów Jub dowódców rodzajów Sil Zbrojnych). nalezy zauwazyc. ze cyt. wy-i:ej przepis 3 pkt 9 rozporzadzenia koresponduje art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78. poz. 483), stanowiacym ze organy wladzy publicznej dzialaja na podstawie i w granicach prawa. Zródlami prawa, z których moga wynikac kompetencje dowódców jednostek wojskowych do powierzania podleglym zolnierzom zawodowym realizacji okreslonych czynnosci moga byc natomiast pn:episy prawa powszechnie obowiazujacego wskazane w art. 87 ust. 1 Konstytucji RP; w swietle tego przepisu zródlem prawa powszechnie obowiazujacego sa: Konstytucja. ustawy. ratyfikowane umowy miedzynarodowe oraz rozporzadzenia. Ponadto ano 93 Konstytucji RP wskazuje. ze zródlem prawa moga byc takze akty prawa wewnetrznego, tj. uchwaly Rady Ministrów oraz zarzadzenia Rady Ministrów i ministrów (wydane na podstawie ustawy). wiazace jednostki organizacyjnie podlegle organowi wydajacemu ten akt. Wyrazona w art. 93 KonstytUcji, jak wynika z orzecznictwa Trybunalu Konstytucyjnego (wyrok TK z 01.12.1998 r. K 21/98). norma nie zakresla zamknietego systemu aktów prawa wewnetrznego. Z uwagi na to wydawane przez Ministra Obrony Narodowej aktów prawnych o nazwie "decyzja". uznac nalezy za zródlo prawa wewnetrznego. Jednakze podstawowym warunkiem takiego uznania jest fakt publikowania tego aktu w Dzienniku Urzedowym MON. Podobne stanowisko wyrazil równiez Departament Prawny (pismo Nr 808/3/08/JMr z dnia 22.08.2008 r.). Uwzgledniajac powyzsze przyjeto. ze zlecenie wykonania zolnierzowi zawodowemu okreslonych czyrmosci. co w konsekwencji umozliwia otrzymanie dodatkowego wynagrodzenia. wymaga powolania sie na jeden z wyzej wskazanych aktów prawnych. z którego wynika obowiazek (mozliwosc) powierzenia zolnier.lowi zawodowemu realizacji okreslonych zadan. W tym stanie rzeczy Departament Kadr uwaza. ze niepublikowane decyzje Ministra Obrony Narodowej, badz tez instrukcje i rozkazy wydawane przez Szefa Sztabu Generalnego WP lub dowódców nizszego szczebla, w których przewidziano realizacje okreslonych czynnosci w jednostkach wojskowych. najezaloby traktowac jako wytyczna dla celów tworzenia dokumentów organizacyjno-etatowych (kart opisu poszczególnych stanowisk sluzbowych). Odnoszac sie natomiast do problemu..symbolicznych'. kwot dodatkowego wynagrodzenia nalezy wskazac. ze z zalozenia dodatkowe c~ynnosci mialy byc powierzane zolnierzom zawodowym w sytuacji. gdy zatrudnianie pracownika (wzglednie zolnierza zawodowego) z uwagi na zakres pracy byloby ekonomicznie nieuzasadnione. Przykladem moze byc powierzenie zolnierzowi zawodowemu obowiazków np. nieetatowego inspektora ochrony ppoz., inspektora bhp. zamiast zatrudnienia pracownika odpowiedzialnego za te czynnosci. Natomiast w sytuacji. gdy dodatkowe obowiazki 3
10-11-2010 11:08 OD:KJNR9 +4822 6 846637 CZ759 $.004/006 OD263 wymagaja zdecydowanie duzego nakladu pracy. wówczas zasadne jest utworzenie odrebnego stanowiska sluzbowego lub wlaczenie okreslonych zadan do zakresu obowiazków istniejacych stanowisk sluzbowych (wówczas czynnosci te realizowaloby kjjka osób). Takie dzialanie wymaga jednak szczególowej analizy potrzeby realizowania takich czynnosci w jednostce wojskowej. Na uwage zasluguje równiez fakt, ze w praktyce powierzanie zolnierzom zawodowym dodatkowych czynnosci w zdecydowanej wiekszosci przypadków mialo miejsce po dniu l lipca 2004 r., tj. po wprowadzeniu dodatkowego wynagrodzenia z tego tytulu. W sytuacji gdy zolnierzom zawodowym nie bylo wyplacane dodatkowe wynagrodzenie, nie bylo równiez powierzania (az w takiej skali) dodatkowych czynnosci. Moze to prowadzic do wniosku, ze niektóre czynnosci sa powierzane zolnierzom zawodowym nie ze wzgledu na potrzebe zapewnienia funkcjonowania jednostki wojskowej. lecz jedynie ze wzgledu na mozliwosc otrzymania dodatkowego wynagrodzenia. Znane sa przy tym przypadki. ze zainteresowani otrzymaniem dodatkowych srodków pienieznych zolnierze zawodowi inicjuja potrzebe powier'.lenia im dodatkowych czynnosci. Z tego tez wzgledu kwestia ewentualnego zwiekszenia wysokosci stawek dodatkowego wynagrodzenia powinna zostac poprzedzona analiza zasadnosci powierzania dodatkowych czynnosci, w tym takze potr'leba wlaczenia niektórych czynnosci do zakresu obowiazków. np. czynnosci administratora sieci komputerowych, powinny byc wlaczone w zakres czynnosci stanowiska sluzbowego prlewidzianego dla informatyka; w danej jednostce wojskowej lub jednostce (dowództwie) szczebla nadrzednego, który wykonywalby zadania na rzecz jednostek podleglych. Nie bez znaczenia jest przy tym równiez fakt. 7..e w zasadzie wszystkie z powier7.anych zolnier.lom dodatkowych czynnosci sa wykonywane w trakcie ich normalnych godzin sluzby, a wiec w czasie, za który zolnierze otrzymali juz uposazenie. Nalezy równoczesnie micc na uwadze, ze wykonywanie przez zolnierza zawodowego zadan sl.u:bowych wymagajacych szczególnie duzego nakladu pracy. w tym poza okreslonym CZ8.."emsluzby. stanowi jedna z przeslanek do przyznania przez dowódce jednostki wojskowej nagrody uznaniowej - zgodnie z art. 84 ust. l pkt l wojskowej ustawy pragmatycznej. Ponadto, od dnia 1 stycznia 2010 r. podniesiono wysokosc funduszu nagród pozostajacego w dyspozycji dowódców jednostek wojskowych (z 1% do 1,5% srodków finansowych wydatkowanych na uposazenia). Zwiekszenie funduszu nagród w jednostkach wojskowych równiez ma na celu umozliwienie dowódcom jednostek wojskowych wyróznianie zolnierzy zawodowych realizujacych dodatkowe zadania. Uwzgledniajac powyzsze Departament Kadr uwaza, ze istnieja wystarczajace instrumenty finansowe, które umozliwiaja odpowiednie gralyl-1kowanie zolnierzy wykonujacych dodatkowe czynnosci powierzone. 3. Obnizenie z dniem 1 stycznia 2010 r. stawek diet za udzial w cwiczeniach i szkoleniach poligonowych (ze 125% do 25%) zostalo spowodowane trudna sytuacje fmamowa resortu obrony narodowej. Nalezy przy tym zaznaczyc, ze Depanament Kadr nie byl inicjatorem tych zmian. W stanowisku prezentowanym w lej sprawie Ministrowi Obrony Narodowej, w zwiazku z przedlozona przez Dyrektora Depanamenru Budzetowego propozycja likwidacji "diet poligonowych", Departament Kadr wskazywal na potrzebe utrzymania omawianych naleznosci pienieznych na niezmienionym poziomie. Wobec powyzszego oraz dokonanego przez Ministra Obrony Narodowej rozstrzygniecia, Departament Kadr nie jest kompetentny udzielic odpowiedzi. czy obnizenie diet poligonowych ma charakter staly, czy jesllylko rozwiazaniem przejsciowym. 4
ID-II-ZOlO 11:08 OD:KJNR9 +48ZZ6 846637 CZ759 $.005/006 ODZ63 4. Ustosunkowujac sie do kwestii dlugosci zawieranych kontraktów na pelnienie zawodowej sluzby wojskowej na konkreme stanowiska sluzbowe w jednostkach wojskowych. które nastepnie sa rozfonnowywane lub zmienia sie ich dyslokacja., pragne zauwazyc. ze zgodnie z postanowieniami ano 9 ust. 5 wojskowej ustawy pragmatycznej stosunek sluzbowy zolnierza sluzby kontraktowej powstaje w drodze powolania na podstawie kontraktu zawartego miedzy osoba. która dobrowolnie zglosila sie do tej sluzby, a wlasciwym organem. Natomiast w mysl art. 13 ust. 2 wojskowej ustawy pragmatycznej, powolanie zolnierza do sluzby kontraktowej moze nastapic jednorazowo na okres od osiemnastu mie.c;iecydo szesciu lat, z tym ze pierwszy kontrakt nie moze trwac dluzej niz osiemnascie miesiecy. Uwzgledniajac powyzsze wskazac nalezy. ze o dlugosci trwania kontraktu w konkretnym przypadku decyduja potrzeby Sil Zbrojnych RP. Tym samym organy wojskowe wlasciwe do zawierania kontraktów badaja w konkretnych przypadkach celowosc powolania do zawodowej sluzby wojskowej na okreslony czas. Organem wlasciwym do zawierania kontraktów na pelnienie sluzby kontraktowej jest organ uprawniony do wyznaczenia zolnierza na stanowisko sluzbowe, na którym zolnierz bedzie pelnil zawodowa sluzbe wojskowa. Departament Kadr nie jest jedynym organem wlasciwym w tym zakresie i nie moze odniesc sie do oceny kryterium celowosci w zakresie dlugosci zawieranych kontraktów z zolnierzami, uwzglednianych przez wszystkie organy wojskowe realizujace [Ozadanie. Odnoszac sie do problemu dokonywanych zmian organizacyjno-etatowych w jednostkach wojskowych wskazac nalezy. ze Departament Kadr nie jest komórka organizacyjna wlasciwa w tym zakresie i nie moze wypowiadac sie co do celowosci dokonywanych zmian organizacyjno-etatowych w Silach Zbrojnych RP. Kwestia ta pozostaje we wlasciwosci Zarzadu Organizacji i Uzupelnien-Pl Sztabu Generalnego WP. Ponadto wskazac nalezy. ze prawna podstawe 7,;awarcia kontraktu na pelnienie zawodowej sluzby wojskowej stanowi wylacznie wojskowa ustawa pragmatyczna. Z uwagi na to, stosunek sluzbowy zawodowej sluzby wojskowej nie jest stosunkiem pracy, a do kontraktu nie maja zastosowania przepisy Kodeksu pracy. Kontrakt przewidziany w projekcie ustawy nie wyczerpuje równiez cech stosunku cywilnoprawnego, kt6ry jest stosunkiem prawnym okreslonym przez prawo cywilne. Nie nastepuje tym samym w zadnym z pr~epis6w wojskowej ustawy pragmatycznej odeslanie do Kodeksu cywilnego. Majac powyzsze na uwadze. w ocenie Departamentu Kadr. nie ma podstaw prawnych, które mialyby stanowic podstawe do roszczen odszkodowawczych z tytulu rozfonnowania jednostki lub zmiany jej dy~lokacji. 5. Problematyka nadawania odznaczenja wojskowego o charakterze pamiatkowym majacego w nazwie wyraz..gwiazda". zostala unormowana w ustawie z dnia 16 pazdziernika 1992 r. o orderach i odznaczeniach (Dz. U. z 1992 r. Nr 90, poz. 450, z pózno zm.), rozporzadzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 31 lipca 2007 r. w sprawie nazwy, wstazki, okuc oraz wzorów rysunkowych Gwiazdy Afganistanu i Gwiazdy Iraku (Dz. U. z 2007 r. Nr 151, poz. 1074) oraz rozporzadzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia J5 grudnia 2004 r. w sprawie szczególowego trybu postepowania w sprawach o nadanie orderów i odznaczen oraz wzorów odpowiednich dokumentów (Dz. U. Nr 277, poz. 2743, z póznozm.). Natomiast organizacje procesu wystepowania Z wnioskami o nadanie wymienionych odznaczen oraz kompetencje organów wojskowych w tych sprawach okreslila decyzja Nr 2371MON Ministta Obrony Narodowej z dnia 21 maja 2008 roku w sprawie wystepowania z wnioskami o nadanie odznaczen wojskowych o charakterze pamiatkowym majacych w nazwie wyraz "Gwiazda" (Dz. Urz. MON Nr 12 poz. 131). Do dnia 25 pazdziernika br. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadal 11 710 odznaczen woj~kowych o charakterze;pamiatkowym majace w nazwie wyraz,.gwiazda". w tym: 5
10-11-2010 11:09 OD:KJNR9 +4822 6 846637 CZ7S9 S.006/006 OD263 6365..Gwiazd Iraku", - S 34S..GwiazdAfganistanu". Aktualnie w Departamencie Kadr nie ma zadnych wniosków o nadanie "Gwiazdy". Wszystkie wnioski po sprawdzaniu i zaopiniowaniu przez Ministra Obrony Narodowej zostaly przeslane do Biura Kadr i Odznaczen Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Obecnie w Biurze Kadr i Odznaczen Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej rozpatrywanychjest okolo 11 784 wniosków dotyczacych zolnierzy i osób pelniacych sluzbe w Polskich Kontyngentach Wojskowych, w tym: - 6 255 wniosków o nadanie..gwiazdy Iraku". -5 529 wniosków o nadanie..gwiazdy Mganistanu". Majac na uwadze wlasciwa realizacje honorowania zolnierzy i osób przedmiotowymi odztjaczeniamiw Departamencie Kadr podjeto niezbedne dzialania organizacyjne, aby nadawanie "Gwiazdy Iraku" oraz "Gwiazdy Afganistanu" odbywalo sie na biezaco. Szczególowych informacji na temat "Gwiazd" moma zasiegac równiez w Dowództwie Operacyjnym SZ, gdyz zgodnie z wspomniana decyzja Ministra Obrony Narodowej Nr 237/MON za ewidencje osób uprawnionych do otrzymania gwiazdy oraz osób, którym nadano to odznaczenie odpowiada Dowódca Operacyjny Sil Zbrojnych. Niezaleznie od pow)""lszegopragne zauwazyc. ze w ocenie Departamentu Kadr, pozostale kwestie podniesione przez uczestników Zgromadzenia Mezów Zaufania zostaly w sposób wyczerpujacy wyjasnione przez przedstawicieli naszej komórki organizacyjnej i nie wymagaja dodatkowego wyjasnienia. 2/~a~"h" DYREKTOR I'.:UI Dnia 03.11.2010 t. Tel. 840.905 6