Nr akt kontroli PU.8361.87.2013 Kock, dnia 27.03.2013r. D e c y z j a Na podstawie art. 1 ust. 3, art. 5 ust. 2, art. 18 ust. 1 pkt 1, oraz art. 18 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 z późn. zm.) w związku z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowana jakości paliw (Dz. U. nr 169, poz. 1200 z późn. zm.), oraz stosownie do art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 267) Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej w Lublinie z a r z ą d z a: wycofanie z obrotu handlowego estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100) w ilości 5 237 litrów (stan na dzień 27.03.2013r. godz. 08.17 wg wydruku z PetroVend), znajdujących się w zbiorniku Nr 2, na stacji paliw PKN ORLEN S.A., BLISKA, Nr 934 w Kocku, ul. Piłsudskiego 19, 21-150 Kock, należącej do PKN ORLEN S.A., ul. Chemików 7, 09-411 Płock, pochodzących ze zbiornika likwidowanej stacji PKN ORLEN S.A., Nr 1234, 21-110 Ostrów Lubelski, ul. Lubartowska 58, dostarczonych za dokumentem Wydanie na Inną Stację nr 23/1234/12 z dnia 18.12.2012r.
2 U Z A S A D N I E N I E W trakcie kontroli przeprowadzonej w dniu 30.01.2013r., na stacji paliw Nr 934 w Kocku przy ul. Piłsudskiego 19 (Nr akt kontroli PU.8361.29.2013), będącej własnością PKN ORLEN S.A., 09-411 Płock, ul. Chemików 7, inspektorzy reprezentujący Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli jakości paliw nr 15931 z dnia 30.01.2013r., do badań laboratoryjnych, za protokołem pobrania próbek paliw nr 000693 z dnia 30.01.2013r. pobrali próbki estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100) z partii ok. 6 000 litrów, tj. próbkę numer 0062/13/5714 i próbkę kontrolną numer 6905/13/5714. Pobrane próbki laboratoryjna i kontrolna, zgodnie z art. 22 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych (Dz. U. Nr 169, poz. 1200 z późn. zm.), zostały przekazane i po sprawdzeniu przyjęte do akredytowanego Specjalistycznego Laboratorium Badania Paliw i Produktów Chemii Gospodarczej z siedzibą w Bydgoszczy, według protokołu przyjęcia próbki do badań Nr 19/PP/2013. W otrzymanym protokole z badań Nr 101/PP/2013 z dn. 06.02.2013r. stwierdzono, że po uwzględnieniu postanowień pkt. 9.3. normy PN-EN ISO 4259:2009 w zakresie badanych parametrów próbka ww. biopaliwa nie spełnia wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 22 stycznia 2009r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz. U. Nr 18, poz. 98) ze względu na zawyżoną zawartość wody: wynik badania 887 mg/kg, wymagania jakościowe max. 500 mg/kg, tolerancja: 591 mg/kg oraz zaniżoną stabilność oksydacyjną w temperaturze 110 C: wynik badania: 4,8 h, wymagania jakościowe: min. 6,0 h, tolerancja: 4,9 h. W czasie trwania ponownej kontroli wszczętej w dniu 13.02.2013r. (Nr akt kontroli PU.8361.50.2013) na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli jakości paliw nr 15971 z dnia 13.02.2013r. ustalono, iż estry metylowe RME stanowiące samoistne paliwo, z których pobierano próby w dniu 30.01.2013r. pochodziły z PKN ORLEN S.A., Stacja Paliw Nr 1234, ul. Lubartowska 58, 21-110 Ostrów Lubelski i zostały dostarczone za dokumentem Wydanie na Inną Stację nr 23/1234/12 z 18.12.2012r. Nie okazano dokumentu potwierdzającego jakość dostarczonego na stację biopaliwa z uwagi na fakt, iż jak wyjaśnił prowadzący stację Karol Czerski odpowiednie świadectwo jakości dostarczone było na Stację Paliw nr 1234 w Ostrowie Lubelskim wraz z dostawą ww. biopaliwa i nie zostało przekazane z tej stacji wraz z dostawą biopaliwa na stację w Kocku.
3 W związku z powyższym, w dniu 13.02.2013r. po zapoznaniu prowadzącego stację p. Karola Czerskiego z wynikami badań próbki estrów metylowych (RME) stanowiących samoistne paliwo (B100) o numerze 0062/13/5714, zażądano określenia ich ilości znajdujących się w zbiorniku. Ustalono, że od dnia 30.01.2013r., tj. pobierania prób estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B-100) do badań laboratoryjnych, nie miały miejsca nowe dostawy ww. biopaliwa, a w zbiorniku znajduje się 5 239 litrów ww. biopaliwa. Prowadzącego stację, p. Karola Czerskiego pouczono, iż kontrolowany przedsiębiorca może złożyć wniosek do Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lublinie, o badanie próbki kontrolnej estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B-100), pobranych w dniu 30.01.2013r., w terminie 7 dni od dnia przedstawienia protokołu kontroli do podpisu ze wskazaniem badanych parametrów, zgodnie z art. 22 ust. 3 i 4 ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. Nr 169, poz. 1200 z późn. zm.). W toku kontroli, postanowieniem o zabezpieczeniu paliw ciekłych z dnia 13.02.2013r. dokonano zabezpieczenia estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B-100) w ilości 5 239 litrów znajdujących się w zbiorniku Nr 2, poprzez zaplombowanie plombą o odcisku WIIH LUBLIN 1 rury wlewowej zbiornika oraz 2 odmierzaczy paliw (pistoletów) poprzez które wydawane jest w/w biopaliwo, znajdujących się na dystrybutorze Nr 4-200396- 001-A. W dniu 19.02.2013r. do tut. Inspektoratu wpłynął wniosek o przeprowadzenie dodatkowych badań z wykorzystaniem próby kontrolnej estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100) pobranych w dniu 30.01.2013r. Badania laboratoryjne próbki kontrolnej estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100) pobranych w dniu 30.01.2013r, wykonane przez Ośrodek Badawczo Rozwojowy Przemysłu Rafineryjnego z siedzibą w Płocku wykazały, że po uwzględnieniu postanowień pkt. 9.3. normy PN-EN ISO 4259:2009 w zakresie badanych parametrów próbka ww. biopaliwa nie spełnia wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 22 stycznia 2009r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz. U. Nr 18, poz. 98) ze względu na zawyżoną zawartość wody: wynik badania 820 mg/kg, wymagania jakościowe max. 500 mg/kg, tolerancja: 590 mg/kg oraz zaniżoną stabilność oksydacyjną w temperaturze 110 C: wynik badania: 4,3 h, wymagania jakościowe: min. 6,0 h, tolerancja: 4,9 h. Powyższe wyniki badań próbki kontrolnej potwierdziły niewłaściwą jakość zabezpieczonych estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100).
4 Mając na uwadze stwierdzone nieprawidłowości niezbędne jest wydanie decyzji w trybie art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r, Nr 151, poz. 1219) w związku z naruszeniem art. 3 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. nr 169, poz. 1200 z późn. zm.). Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o Inspekcji Handlowej, Wojewódzki Inspektor w drodze decyzji, może zarządzić w toku kontroli, ograniczenie wprowadzania do obrotu, wstrzymanie wprowadzania do obrotu lub wycofanie z obrotu produktów albo wstrzymanie świadczenia usług, albo niezwłoczne usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości jeżeli jest to konieczne ze względu na bezpieczeństwo lub interes konsumentów albo interes gospodarczy państwa. Zgodnie z art. 18 ust. 4 ustawy o Inspekcji Handlowej decyzja o której mowa wyżej, podlega natychmiastowemu wykonaniu, tj. z chwilą jej doręczenia. Na podstawie art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r, Nr 151, poz. 1219) do postępowania przed organami Inspekcji w zakresie nieuregulowanym ustawą stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Ponadto według postanowień art. 5 ust. 2 ww. ustawy o Inspekcji Handlowej w postępowaniu administracyjnym w sprawach związanych z wykonywaniem zadań i kompetencji Inspekcji organem właściwym jest wojewódzki inspektor, jeżeli przepisy odrębne nie stanowią inaczej. Organem wyższego stopnia jest Prezes Urzędu. Zgodnie z art. 18 ust. 3 ww. ustawy o Inspekcji Handlowej wojewódzki inspektor może upoważnić inspektora do wydania w jego imieniu w toku kontroli decyzji, o której mowa w art. 18 ust. 1 i 2. Na podstawie art. 15 ust. 1 ww. ustawy o Inspekcji Handlowej kontrolę przeprowadza się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej w siedzibie kontrolowanego lub w miejscu wykonywania działalności oraz w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności przez kontrolowanego. Zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 267) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej a decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o systemie monitorowania i kontrolowana jakości paliw (Dz. U. nr 169, poz. 1200 z późn. zm.) paliwa transportowane, magazynowane, wprowadzane do obrotu oraz gromadzone w stacjach zakładowych powinny spełniać wymagania jakościowe określone dla danego paliwa, ze względu na ochronę
5 środowiska, wpływ na zdrowie ludzi oraz prawidłową pracę silników zamontowanych w pojazdach, ciągnikach rolniczych, a także maszynach nieporuszających się po drogach. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 w/cyt. ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw zabrania się transportowania, magazynowania, wprowadzania do obrotu oraz gromadzenia na stacjach zakładowych biopaliw ciekłych niespełniających wymagań jakościowych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 2 albo art. 4 ust. 2 albo art. 6 ust. 3. W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż wprowadzenie do obrotu estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100) niespełniających wymagań jakościowych określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 22.01.2009r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz. U. Nr 18, poz. 98), stanowi naruszenie dyspozycji cytowanych powyżej przepisów art. 3 ust. 1 i art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Wprowadzanie do obrotu estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100) w wyraźnym stopniu niespełniających wymagań odnośnie limitu zawartości wody oraz stabilności oksydacyjnej w temperaturze 110 C, może powodować przyspieszenie korozji elementów silnika, co przyczynia się do nadmiernego ich zużycia. Powodować może to również zablokowanie przewodów, filtrów paliwa oraz wtryskiwaczy a także wzrost lepkości paliwa i utrudniać swobodny jego przepływ. Wymienione wyżej negatywne skutki niedotrzymywania wymagań jakościowych dla estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100), powodują niewłaściwą pracę silników, wzrost zużycia paliwa, pogorszenie stanu technicznego silnika, a w skrajnych przypadkach jego awarie. Naraża to użytkowników pojazdów na ponoszenie kosztów wcześniejszych napraw i remontów silników, ponoszenie kosztów zwiększonego zużycia paliwa i dyskomfortu jazdy. Resumując należy stwierdzić, że niespełnienie wymagań jakościowych estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100) powoduje zagrożenie interesu konsumentów, o którym mowa w art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o Inspekcji Handlowej. Mając powyższe na uwadze wydanie niniejszej decyzji jest w pełni uzasadnione ze względu na interes konsumentów. Nadmienia się, że w zbiorniku Nr 2 znajduje się 5 237 litrów estrów metylowych RME stanowiących samoistne paliwo (B100) (stan na dzień 27.03.2013r. godz. 08.17 wg wydruku z PetroVend) a ich zabezpieczenie nie zostało naruszone. W dniu 12.03.2013r. do strony postępowania skierowano pismo z informacją, iż przed wydaniem decyzji stronie przysługuje prawo do zapoznania się z całością akt sprawy oraz
6 wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Strona nie skorzystała z przysługującego jej prawa do zapoznania się z aktami sprawy. O sposobie wykonania niniejszej decyzji należy niezwłocznie zawiadomić Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lublinie. Pouczenie: 1. Niniejsza decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu. 2. Niewykonanie decyzji skutkuje odpowiedzialnością z art. 38 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., Nr 151, poz. 1219 z późn. zm.). 3. Od decyzji przysługuje stronie (kontrolowanemu) odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie za pośrednictwem Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lublinie w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. 4. Wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji. Otrzymują: 1. Karol Czerski osoba upoważniona do reprezentowania PKN ORLEN S.A. z siedzibą w Płocku, 2. PKN ORLEN S.A., 09-411 Płock, ul. Chemików 7, 3. a/a Z up. Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Lublinie Andrzej Chałupczak st. specjalista (imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe osoby upoważnionej do wydania decyzji)