41 Quarantunesima lezione Ancora un promemoria 1 Allora, va meglio con i pronomi personali? 2 Sì, sono diventato bravissimo, adesso li conosco tutti benissimo! 3 Ascolta bene, si può dire: 4 Io mi guardo allo specchio o io guardo me allo specchio. 5 Tu ti guardi nelle vetrine o tu guardi te nelle vetrine. 6 Io guardo Paolo, o io lo guardo. 7 Io guardo Paola, o io la guardo. 8 Loro ci guardano con insistenza, o loro guardano noi con insistenza. 9 Loro vi guardano severamente, o loro guardano voi severamente. 10 Io guardo Paolo e Marco, o io li guardo. 11 Io guardo Paola e Carla, o io le guardo. 12 Dobbiamo necessariamente dire: 13 Il pane l ho comprato, ma i grissini li ho dimenticati. 14 La carne non l ho comprata, ma le ciliege le ho comprate. 15 Quanti film hai visto? Ne ho visti molti. Pronuncia 1 mèllio 4 spèkkjo 12 néczésariamèntê 141 centoquarantuno
Lekcja czterdziesta pierwsza 41 Znowu przypomnienie 1 A więc trochę lepiej z zaimkami osobowymi? 2 Tak, stałem się bardzo dobry (mocny), teraz znam je wszystkie bardzo dobrze! 3 Posłuchaj dobrze, można powiedzieć: 4 Na siebie patrzę w lustrze lub patrzę na siebie w lustrze. 5 Na siebie patrzysz [w szybach wystaw] (witrynach) lub patrzysz na siebie [w szybach wystaw]. 6 Patrzę na Paolo, lub patrzę na niego. 7 Patrzę na Paolę, lub patrzę na nią. 8 Na nas patrzą natarczywie (z natarczywością), lub patrzą na nas natarczywie. 9 Na was patrzą surowo, lub patrzą na was surowo. 10 Patrzę na Paolo i Marco, lub patrzę na nich. 11 Patrzę na Paolę i Clarę, lub patrzę na nie. 12 Musimy obowiązkowo powiedzieć: 13 Chleb, kupiłem go, ale długie bułki, o nich zapomniałem. 14 Mięso, nie kupiłem go, ale czereśnie, je kupiłem. 15 Ile filmów widziałeś? Widziałem ich dużo. Uwagi Znowu pozostaje nam tylko przeprosić za lekcję trochę inną od poprzednich! Mamy nadzieję, że ułatwi Ci ona zapamiętanie licznych form zaimków osobowych dopełnienia bliższego. centoquarantadue 142
41 Esercizio 1 - Traducete Mi guardo nella vetrina. Paolo guarda te. Paolo e Aldo? Li chiamo subito! Le ciliege? No, non le ho comprate! Hai visto molti film? No, non ne ho visti molti. Completate con le parole che mancano: Paola jeszcze nie przyszła! Dzwonię do niej! Paola non. ancora........!........! Książki, o które mnie prosiłeś, zapomniałem o nich! I libri..... hai domandato,...............! Dzieci, mama do was dzwoni!......., la mamma........! Przypominam ci, że oni czekają od godzimy!.. ricordo..... aspettano.......! Stałam się bardzo dobra (mocna)! Zaimki, znam je wszystkie bardzo dobrze! Sono...................! I pronomi,......... tutti.........! 143 centoquarantatre
Rozwiązanie ćw. 1 Patrzę na siebie w witrynie. Paolo patrzy na ciebie. Paolo i Aldo? Dzwonię do nich od razu! Czereśnie? Nie, ich nie kupiłem. [Czy] widziałeś dużo filmów? Nie, nie widziałem ich dużo! 41 Rozwiązanie ćw. 2 è arrivata La chiamo che mi li ho dimenticati Bambini vi chiama Ti che ci da un ora diventata bravissima li conosco benissimo centoquarantaquattro 144
42 Quarantaduesima lezione Trochę gramatyki 1 Czasowniki Revisione (powtórka) Oto czas teraźniejszy czasownika volere, chcieć: io voglio ja chcę tu vuoi ty chcesz lui/lei vuole on/ona chce noi vogliamo my chcemy voi volete wy chcecie loro vogliono oni/one chcą A to czas teraźniejszy czasownika sapere, wiedzieć, umieć: io so ja wiem tu sai ty wiesz lui/lei sa on/ona wie noi sappiamo my wiemy voi sapete wy wiecie loro sanno oni/one wiedzą 2 Uzgadnianie imiesłowu czasu przeszłego Obowiązuje w języku włoskim zarówno wtedy, gdy czasownik odmienia się z czasownikiem avere, mieć, poprzedzonym zaimkami osobowymi lo, li, la, le, (lekcja 35), jak i gdy jest poprzedzony zaimkiem ne. Quanti spettacoli hai visto? Ne ho visti molti! Ile spektakli widziałeś?- Widziałem ich dużo! 3 Zaimki osobowe dopełnienia bliższego Mogą mieć tak jak zaimki osobowe dopełnienia dalszego formy słabe : mi, mnie ci, nas ti, ciebie vi, was lo/la, jego/ją li/le, ich/je 145 centoquarantacinque
Lekcja czterdziesta druga 42 i formy mocne : me, mnie te, ciebie lui/lei, jego/ją noi, nas voi, was loro, ich/je Nie zapomnij dołączyć zaimka do czasownika, jeżeli występuje on w bezokoliczniku: Le ciliege? Ho domandato a Paolo di comprarle! Czereśnie? Poprosiłem Paolo, żeby je kupił! 4 Zaimki pytające Chi? Kto? Chi e quella ragazza? Kim jest ta dziewczyna? Quale? Który? Która? Quale liberia spostiamo? Którą biblioteczkę przestawiamy? Quali? Którzy? Które? Quali mobili spostiamo? Które meble przestawiamy? 5 Zaimki względne Formy il quale, który, la quale, która, i quali, którzy, le quali, które, są używane tylko w pismach bardzo formalnych. Częściej używa się che, który, którego, itp.: La persona che parla è Carla! Osoba, która rozmawia, to Carla! La persona che vedi là è Carla! Osoba, którą tam widzisz, to Carla! Przydatne zwroty Da quanto tempo non ti vedo! Sono anni che l ho perso di vista! L ho visto due giorni fa! Come stai? Sto bene, grazie! centoquarantasei 146