LUBELSKI PAŃSTWOWY WOJEWÓDZKI INSPEKTOR SANITARNY W LUBLINIE Lublin, dnia 14.02.2011r. 20-708 Lublin, ul. Pielęgniarek 6 tel. (0-81) 743-42-72 do 75, fax. (0-81) 743-46-86 wsse.lublin@pis.gov.pl, http://wsselublin.pis.gov.pl Ocena warunków sanitarno-higienicznych zimowego wypoczynku dzieci i młodzieŝy zorganizowanego na terenie województwa lubelskiego w 2011r. dokonana przez Państwową Inspekcję Sanitarną W roku 2011r. wg wykazu elektronicznej bazy wypoczynku zamieszczonej na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej funkcjonowało na terenie województwa lubelskiego 70 turnusów wypoczynku zimowego, w tym 53 form wyjazdowych i 17 form w miejscu zamieszkania. W większości przypadków zimowiska organizowane były na bazie obiektów stałych, takich jak: szkoły, internaty i bursy, schroniska oraz ośrodki wczasowowypoczynkowe. W trakcie kontroli obiektów zimowego wypoczynku dzieci i młodzieŝy oceniany był stan sanitarny i techniczny, ze szczególnym uwzględnieniem: liczby uczestników; powierzchni sypialnej przypadającej na jednego uczestnika; pomieszczeń sanitarno-higienicznych (standardy dostępności do urządzeń sanitarnych, w tym natrysków, zapewnienia ciepłej wody, wydzielenia miejsca przeznaczonego na suszarnię); miejsc przeznaczonych na świetlicę i jej wyposaŝenie; zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spoŝycia przez ludzi (raporty badań wody); postępowania z odpadami (umowa na wywóz nieczystości, stan sanitarnotechniczny miejsca gromadzenia nieczystości, odległość od budynku); pomieszczeń pralni oraz magazynów gromadzenia pościeli czystej i brudnej (umowa na usługi w zakresie prania pościeli); zapewnienia opieki medycznej; stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń bloku Ŝywieniowego (w tym: stanu sanitarnego pomieszczeń produkcyjnych, magazynowych i socjalnych; stopnia wdroŝenia zasad GHP, GMP i systemu HACCP; kwalifikacji zdrowotnych
pracowników kuchni; prawidłowego przechowywania i wykorzystywania surowców, półproduktów i gotowych wyrobów; prawidłowego przygotowania i przechowywania próbek posiłków; mycia i dezynfekcji sprzętu kuchennego, stołowego oraz naczyń). Zorganizowane formy wypoczynku w miejscu zamieszkania funkcjonowały na bazie szkół, domów kultury, klubów osiedlowych, ośrodków pomocy społecznej, parafii. W roku 2011 Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawowała nadzór nad 61 placówkami zimowego wypoczynku dzieci i młodzieŝy, z których skorzystało 3226 uczestników (w tym 1248 uczestników z formy wyjazdowej i 1978 z formy w miejscu zamieszkania). Przedstawiciele Państwowej Inspekcji Sanitarnej przeprowadzili 61 kontroli sanitarnych, w wyniku której stwierdzono uchybienia i nieprawidłowości na 9 turnusach: na 1 turnusie (1,6%) przekroczony limit miejsc, na 1 turnusie (1,6%) brak ciepłej wody do mycia, na 7 turnusach (10,4%) brak aktualnej dokumentacji zdrowotnej personelu. Stan zdrowia uczestników był zadowalający. Odnotowano 3 wypadki i urazy. Na jednym z turnusów 10 uczestników wypoczynku zostało poddanych hospitalizacji z powodu wystąpienia objawów zatrucia pokarmowego. Z dochodzenia epidemiologicznego wynika, iŝ było to zatrucie o nieustalonej etiologii. Pracownicy pionu Higieny Dzieci i MłodzieŜy podczas kontroli sanitarnych wydali 4 decyzje płatnicze za brak aktualnej dokumentacji personelu do celów sanitarnoepidemiologicznej. W/w nieprawidłowości stwierdzono podczas dwóch turnusów wypoczynku: 1) w Ośrodku Edukacji Społecznej w Matczynie Leśnym 51, którego organizatorem była Fundacja Szczęśliwe Dzieciństwo, ul. Jezuicka 4/9 w Lublinie; 2) w Gimnazjum im. Wincentego Pola w Radawczyku II, którego organizatorem był Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej Okręg Lubelski, ul. Rynek 13 w Lublinie. Przeprowadzono 38 kontroli sanitarnych 35 obiektów Ŝywnościowo - Ŝywieniowych. Stan sanitarny obiektów Ŝywieniowych w 7 przypadkach budził zastrzeŝenia, w wyniku czego wydano decyzje, nałoŝono mandaty. Nieprawidłowości natury sanitarno higienicznej dotyczyły następujących obiektów: 1. Stołówki Internatu Zespołu Szkół w Ostrowie Lubelskim, ul. Unicka 5, na zimowisku organizowanym przez Stowarzyszenie Lokalne Kalina Salezjańskiej Organizacji Sportowej w Lublinie, ul. Kalinowszczyzna 3, gdzie stwierdzono zły stan higieniczny urządzeń chłodniczych w kuchni właściwej i magazynie; brak kontroli skuteczności procesów obróbki
cieplnej potraw mięsnych i rybnych; brak monitorowania ciągłości łańcucha chłodniczego. Za stwierdzone nieprawidłowości nałoŝono mandat karny na kwotę 200 zł., decyzji nie wydawano. 2. Stołówki Szkoły Podstawowej Nr 5 w Świdniku, ul. Jarzębinowa 6, gdzie stwierdzono: wprowadzenie do produkcji smalcu niewiadomego pochodzenia (brak oznakowania); brak skutecznych działań monitoringowych w zakresie dostaw surowców, zniszczone powierzchnie szafek kuchennych i stołów z miejscowymi ubytkami, trudne w utrzymaniu czystości; miejscowe zawilgocenia ze śladami pleśni na ścianach i suficie w pomieszczeniu dystrybucji posiłków. Za stwierdzone nieprawidłowości nałoŝono mandat karny na kwotę 100 zł. Wydano decyzję z rygorem natychmiastowej wykonalności. 3.Pomieszczenia kuchennego Domu Fundacji Szczęśliwe Dzieciństwo w Motyczu Leśnym 51, gmina Konopnica F,gdzie w trakcie I turnusu stwierdzono: brak do wglądu orzeczeń lekarskich do celów sanitarno epidemiologicznych pracowników kuchni; artykuły spoŝywcze po upływie terminów przydatności do spoŝycia; nie zapewnienie przy umywalkach do mycia rąk warunków do prawidłowego ich osuszania. Za stwierdzone nieprawidłowości nałoŝono mandat karny na kwotę 200 zł oraz wydano decyzję z rygorem natychmiastowej wykonalności. Przeprowadzona kontrola sanitarna II turnusu wykazała: zły stan higieniczny urządzeń chłodniczych w pomieszczeniu magazynu i kuchni właściwej; duŝe ilości ścierek wielokrotnego uŝytku na zmywarce do mycia naczyń stołowych; zły stan higieniczny podłogi za urządzeniami chłodniczymi w pomieszczeniu magazynowym; brak warunków do higienicznego osuszania rąk we wszystkich pomieszczeniach kuchni, stosowanie ręczników wielokrotnego uŝycia. Za stwierdzone nieprawidłowości nałoŝono mandat karny na kwotę 100 zł. 4. Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowego Usługi Cateringowe w Krasnymstawie, ul. Poniatowskiego 20, na wypoczynku zorganizowanym przez Budowlany Klub Sportowy, ul. Filaretów 44 w z Lublinie, gdzie stwierdzono: brak aktualnych orzeczeń lekarskich u 2 osób zatrudnionych przy produkcji Ŝywności; brak bieŝącej ciepłej wody przy punktach wodnych w pomieszczeniach produkcyjnych (niesprawne podgrzewacze elektryczne). Wydano decyzję z rygorem natychmiastowej wykonalności, właściciela zakładu ukarano mandatem karnym w wysokości 100 zł. Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie wszystkich stwierdzonych nieprawidłowości. 5. Stołówki Ośrodka Edukacji Ekologicznej Nadleśnictwa Janów Lubelski ul. Bohaterów Porytowego Wzgórza 35 na obozie zorganizowanym przez Związek Harcerstwa Polskiego, Hufiec Lublin w Lublinie, ul. Lwowska. 12 Kontrolę przeprowadzono w związku
z podejrzeniem zatrucia pokarmowego u uczestników obozu (biegunka, wymioty, nudności). Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Janowie Lubelskim wydał decyzję unieruchomienia stołówki na czas trwania obozu. Właściciela obiektu ukarano mandatem karnym w wysokości 200 zł za stwierdzone nieprawidłowości: brak czystości oraz ogólny nieporządek w pomieszczeniu kuchni właściwej; brudny sprzęt produkcyjny; wykonywanie pracy przez personel stołówki w brudnej i niekompletnej odzieŝy ochronnej; przechowywanie w pomieszczeniu kuchni właściwej zbędnego sprzętu. W tym czasie organizator wypoczynku zapewnił Ŝywienie (catering) poprzez dowoŝenie posiłków z Baru Apetit H. Jedrulak w KręŜnicy Jarej. Wyniki badań laboratoryjnych pobranych próbek wymazów ze sprzętu i rąk pracowników stołówki oraz z próbek Ŝywności w Ośrodku Edukacji Ekologicznej Nadleśnictwa, wykluczyły prawdopodobieństwo wystąpienia zatrucia pokarmowego wskutek spoŝywania posiłków przygotowywanych przez Ośrodek. Z dochodzenia epidemiologicznego wynika, iŝ było to zatrucie o nieustalonej etiologii. 5. Stołówki Zespołu Szkół w Wilczopolu, 20-388 Lublin na zimowisku zorganizowanym przez Związek Harcerstwa Rzeczpospolitej Okręg Lubelski 4 LDH Wulkan w Lublinie, ul. Rynek 13, gdzie stwierdzono: brak orzeczeń lekarskich do celów sanitarno epidemiologicznych pracownika kuchni. Za stwierdzone nieprawidłowości nałoŝono mandat karny na kwotę 100 zł. W ramach akcji Bezpieczne ferie 2011 przedstawiciele Państwowej Inspekcji Sanitarnej podejmowali działania edukacyjne mające na celu podniesienie świadomości wśród uczestników wypoczynku w zakresie profilaktyki chorób zarówno zakaźnych jak i niezakaźnych. Informacje na tematy prozdrowotne oraz materiały oświatowe w formie broszur ulotek, plakatów i innych zostały przekazane nauczycielom i osobom prowadzącym zimowiska w celu poruszania problematyki prozdrowotnej wśród uczestników zimowisk. Problematyka prozdrowotna na dotyczyła: - profilaktyki chorób zakaźnych grypa, meningokoki, HIV/AIDS, - higieny osobistej, - profilaktyki zatruć pokarmowych, - profilaktyki uzaleŝnień (nikotynizm, alkohol), - promocji zdrowego odŝywiania oraz aktywności fizycznej, - bezpieczeństwa podczas ferii, - tematyki wynikającej z zapotrzebowania środowiska lokalnego.
W/w zagadnienia przekazane były w formie: 26 pogadanek skierowanych do 656 osób prowadzących zimowiska oraz ich uczestników; instruktaŝy i rozmów 68 skierowanych do 159 osób, poradnictwa medycznego 24 skierowanych do 59 osób. W Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Tomaszowie Lubelskim miała miejsce narada na temat organizacji wypoczynku, w której udział wzięło 7 osób pracowników Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej pionów Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia, Higieny Dzieci i MłodzieŜy, Higieny śywności śywienia i Przedmiotów UŜytku. Ponadto w PSSE w Zamościu zorganizowano szkolenie dla 21 nauczycieli koordynujących program edukacyjny Trzymaj Formę na którym poruszano tematykę bezpiecznych i zdrowych ferii oraz rozdawano materiały edukacyjne. Tematykę zdrowia i bezpieczeństwa podczas ferii poruszano za pomocą róŝnych form przeprowadzając 102 konkursy - dla 1395 uczestników, w tym plastyczne, wiedzy o zdrowiu, zespołowe, sportowe, gry i zabawy itp. Odbyły się 2 projekcje filmów dla 20 osób, 1 spektakl dla 20 osób, 13 warsztatów dla 68 osób. W 5 Powiatowych Stacjach Sanitarno-Epidemiologicznych zorganizowano punkty informacyjne, których skorzystało 100 osób. W innych PSSE oraz na terenie placówek powstały liczne formy wizualne w postaci wyeksponowanych plakatów, gazetek i dystrybucji materiałów oświatowych, w sumie 47 form skierowanych do ok. 6000 osób. Rozdysponowano ponad 5780 broszur, ulotek, plakatów, składanek z profilaktyki grypy, meningokoków, profilaktyki antytytoniowej, chorób zakaźnych, zdrowego odŝywiania, bezpieczeństwa, a takŝe 14 płyt DVD z materiałami edukacyjnymi, 6 pakietów nt. zapobiegania meningokokom Pierwszy dzwonek. W 2 lokalnych gazetach pojawiły się artykuły, które trafiły do 22000 odbiorców. Informacje pojawiły się takŝe na 8 stronach internetowych PSSE. Ponadto pracownicy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej opracowali materiały informacyjne, w tym ulotkę dotyczącą zapobiegania grypie, które zamieszczono na stronie internetowej WSSE w Lublinie oraz przekazano do Powiatowych Stacji Sanitarno- Epidemiologicznych. LUBELSKI PAŃSTWOWY WOJEWÓDZKI INSPEKTOR SANITARNY w Lublinie dr n. med. Janusz Słodziński podpis nieczytelny