Wykorzystanie gazu pozasystemowego do produkcji energii elektrycznej i cieplnej na przykładzie PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze podstawowe kierunki działalności Wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego Podziemne bezzbiornikowe magazynowanie gazu ziemnego Podziemne składowanie odpadów, Produkcja energii elektrycznej 2 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Ropa naftowa następstwa wydobycia 3 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Gaz ziemny towarzyszący ropie naftowej Gaz ziemny uzyskany w procesie separacji i stabilizacji ropy naftowej: zaazotowany silnie zasiarczony o parametrach energetycznych nie pozwalających na skierowanie bezpośrednio do systemu dystrybucji gazu 4 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Co zrobić z gazem pozyskanym w procesie wydobycia ropy naftowej? Powoduje zanieczyszczenie środowiska naturalnego Spalanie gazu na pochodni Pociąga za sobą opłaty za emisję gazów do atmosfery Generuje straty w sensie energetycznym 5 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Strategie zagospodarowania gazu pozyskanego z procesu produkcji ropy naftowej Uzdatnienie do parametrów handlowych i sprzedaż jako produktu (np. odazotowanie, sprzedaż odbiorcom lokalnym) Potencjalne sposoby zagospodarowania gazu ziemnego Uzdatnienie do parametrów kontraktowych (produkt o parametrach odbiegających od norm) i sprzedaż jako paliwo do celów produkcyjnych (energia elektryczna, ciepło) 6 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Kierunki zbytu gazu ziemnego ze złóż ropnogazowych eksploatowanych przez Oddział w Zielonej Górze Uzdatnienie do parametrów kontraktowych (produkt o wartości opałowej 20,2 MJ/nm 3 ) i sprzedaż jako paliwo dla elektrociepłowni i zakładów przemysłowych Sprzedaż Sprzedaż Potrzeby własne Odazotowanie Energia elektryczna Uzdatnienie do parametrów handlowych (gaz grupy E) 15% 4% Produkcja energii elektrycznej z gazu ziemnego we własnych źródłach wytwórczych Zużycie własne na potrzeby procesu technologicznego 20% 61% 7 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Zagospodarowanie gazu ziemnego towarzyszącego ropie naftowej jako klucz do procesu wydobycia ropy naftowej Projekt BMB energia elektryczna w zamian za gaz Kopalnia ropy naftowej i gazu ziemnego Rok oddania do użytkowania - 1998 Paliwo gaz ziemny o kaloryczności 20,2 MJ/m 3 Główny klient - PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna SA Oddział Elektrociepłownia Gorzów Wlkp. (turbozespół gazowy o mocy 54,5 MWe) (1999) 8 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Zagospodarowanie gazu ziemnego projekt BMB Gaz Sprzedaż ECG Sprzedaż AP Zużycie własne 16,00% 19,55% 64,45% 9 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Zagospodarowanie gazu ziemnego towarzyszącego ropie naftowej jako klucz do procesu wydobycia ropy naftowej Projekt Górzyca energia elektryczna i cieplna dla przedsiębiorstw Kopalnia ropy naftowej i gazu ziemnego Rok oddania do użytkowania - 2006 Paliwo gaz ziemny o kaloryczności 20,2 MJ/m 3 Klient Arctic Paper Kostrzyn SA (dwa turbozespoły gazowe o mocy 10,9 MWe każdy) (2009 r.) 10 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Stabilne źródło energii elektrycznej jako podstawa sprawnego procesu technologicznego Projekt Zielin ograniczenie awaryjnych zrzutów gazu do atmosfery Kopalnia ropy naftowej i gazu ziemnego Rok oddania do użytkowania 1996 Paliwo gaz ziemny o kaloryczności 20,2 MJ/m 3 Energia elektryczna (2015) Zużycie własne 2 989 MWh Produkcja 2 850 MWh 11 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Stabilne źródło energii elektrycznej jako podstawa sprawnego procesu technologicznego Źródło wytwórcze energii elektrycznej Moc elektryczna 629 kw Producent ABB Zantec Silnik spalinowy Dresser Waukesha P48GLD Prądnica Stamford HC.1634H2 400V Paliwo gaz ziemny o kaloryczności 20,2 MJ/m 3 12 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Własne źródło energii elektrycznej konieczność i korzyść Projekt LMG Kopalnia ropy naftowej i gazu ziemnego Rok oddania do użytkowania - 2013 Paliwo gaz ziemny o kaloryczności 20,2 MJ/m 3 Energia elektryczna (2015) Zużycie własne 34 787 MWh Produkcja 45 951 MWh Sprzedaż 11 164 MWh 13 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Własne źródło energii elektrycznej konieczność i korzyść Źródło wytwórcze energii elektrycznej Moc elektryczna 4 x 3354 kw Producent GE Jenbacher Silnik J620GS-F12 Prądnica AVK typ DIG142e/4 6000V Paliwo gaz ziemny o kaloryczności 20,2 MJ/m 3 Parametry elektryczne bloku Moc użyteczna elektryczna - 10 062 kw Moc elektryczna wyprowadzona do sieci OSD 3 300 kw Moc użyteczna cieplna 25 500 kw Moc cieplna odzyskiwana z silników agregatów 4 200 kw (para), 4 800 kw (CO) 14 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Projekt LMG - zagospodarowanie gazu Gaz LMG energia 9% sprzedaż 7,15% technologia 23,52% gaz E 59,26% 15 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Energia elektryczna źródło dodatkowego zysku i ochrona środowiska Projekt Połęcko Kopalnia ropy naftowej Rok oddania do użytkowania 2016 Źródło wytwórcze energii elektrycznej Moc elektryczna 1030 kw Producent GE Jenbacher Silnik J 420 GS-B01 Prądnica Leroy Somer LSA 52.2 L70 400V Paliwo gaz ziemny o kaloryczności 27,8 MJ/m 3 Energia elektryczna Produkcja energii elektrycznej - 7 240 MWh/rok Sprzedaż energii elektrycznej 6 400 MWh/rok Ciepło Odzysk ciepła z silnika 100 kw (90/70 C) Ciepło użytkowe dostępne 615 kw 16 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Przyszłość perspektywa 2018 Energia elektryczna Projekt Radoszyn Planowane zakończenie realizacji listopad 2017 Paliwo gaz ziemny o wartości opałowej 36 MJ/m 3 26% Sprzedaż Zużycie własne 74% Parametry źródła wytwórczego Moc elektryczna 2330 kw (2 x agregat prądotwórczy o mocy 1165 kw) Producent GE Jenbacher Silnik J 420 GS-B01 Prądnica Leroy-Somer LSA 52.2 L70 400V Produkcja energii elektrycznej 18 500 MWh/rok Ciepło 90/70 C 450 kw (odzysk z silnika) Ciepło 200/170 C 496 kw (odzysk ze spalin) Agregat JGS 420GS-S.L 17 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Przyszłość perspektywa 2020 Projekt budowy Bloku Energetycznego Dębno Planowana realizacja lata 2017-2019 Układ CHP o mocy ok. 6 MWe oraz 10 MWt Paliwo gaz ziemny o kaloryczności 20,2 MJ/m 3 Osiągnięcie wysokosprawnej kogeneracji, Przedsięwzięcie kwalifikowane jako poprawa efektywności energetycznej Produkcja energii elektrycznej i ciepła na pokrycie potrzeb własnych 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Gaz do palników Palniki Zużycie energii elektrycznej, GWh 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Para z kotła odzyskowego Kocioł odzyskowy Kondensat powrotny 109 o C Spaliny 648 o C Spaliny z Spaliny silnika Gaz ziemny Spaliny z TG np. 549 o C N TG Powietrze G S Turbina gazowa T 18 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Zużycie i produkcja energii elektrycznej Zużycie energii elektrycznej w 2015 r., GWh 40,225; 41% 37,586; 38% SUMA: 98, 281 GWh 20,47; 21% Produkcja własna Z Produkcja własna E Zakup Produkcja energii elektrycznej, GWh (2015 r.) 60 50 40 30 20 10 0 Produkcja gaz Z Produkcja gaz E Sprzedaż 11,216 16,467 Zużycie własne 37,586 20,47 19 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Wytwarzanie energii elektrycznej potencjał 25 Moce wytwórcze, MW (gaz Z) 20 15 10 5 0 2005 2013 2016 2017 2020 20 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Podsumowanie Zabezpieczenie kierunków zbytu gazu ziemnego towarzyszącego wydobyciu ropy naftowej jest kluczowym elementem umożliwiającym wydobycie ropy naftowej Wykorzystanie gazu ziemnego towarzyszącego wydobyciu ropy naftowej jako paliwa do produkcji energii elektrycznej oraz cieplnej szczególnie we własnych, lokalnych źródłach wytwórczych stanowi element stabilizacji, co jest szczególnie istotne dla skomplikowanych procesów technologicznych Biorąc pod uwagę położenie kopalń ropy naftowej i gazu ziemnego, z reguły są to tereny odległe od większych skupisk ludzkich i terenów przemysłowych, budowa własnych, lokalnych źródeł wytwórczych energii elektrycznej może być alternatywą do spalania gazu ziemnego jako odpadu z produkcji ropy naftowej, a tym samym elementem wpływającym pozytywnie zarówno na ochronę środowiska jak i na poprawę ekonomiki działań biznesowych Zagospodarowanie gazu odpadowego z procesu wydobycia ropy naftowej, w przypadku złóż zasiarczonych, wiąże się z procesem jego wcześniejszego odsiarczania. Dzięki temu do środowiska naturalnego odprowadzane są znacznie mniejsze ilości związków siarki (H 2 S i SO 2 ). Tylko w 2015 roku Oddział w Zielonej Górze wyprodukował 34 724 tony siarki, która tym samym z produktu zanieczyszczającego środowisko naturalne stała się produktem handlowym 21 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Dziękuję za uwagę 22 Waldemar Gruszka PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze