Międzyszkolna Liga Przedmiotowa PŁOCK 2011 Zadania konkursowe z języka polskiego dla klasy VI 1
Witamy Cię na XVII Międzyszkolnej Lidze Przedmiotowej. Przed Tobą zadania konkursowe z języka polskiego dla klasy VI. Instrukcja 1. Przeczytaj uważnie teksty i polecenia. 2. W zadaniach, w których są podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D, wybierz tylko jedną i zaznacz znakiem X. 3. Jeżeli się pomylisz, błędną odpowiedź otocz kółkiem i zaznacz inną. 4. Rozwiązania zadań, w których należy samodzielnie sformułować odpowiedź, zapisz czytelnie w wyznaczonych miejscach. Na wykonanie zadań masz 60 minut. Życzymy powodzenia! 2
Tekst I Widok z gór Góry nad wodą klęczą jak praczki, Pełzną owieczki - białe robaczki, Młoda kobieta gałązki ścina, Śpiewu jej pełna dolina. Wśród łąk zielonych stoi staruszek, Bije o ziemię urodzaj gruszek, Chronią się dzieci w tarnin wirydasz, Krzyczą: "Kominiarz, co mi dasz!" Wtem chmura cienia chleb ziemi kraje, Listek listkowi krople podaje I mały deszczyk poszedł ukośnie, Zapłakał chłopczyk żałośnie. Migoce rosa na pajęczynie, Śpieszą się grabie na koniczynie. W godzinie smutku nic mi nie trzeba Tę trochę ziemi i nieba. Anna Kamieńska, Widok z gór, [w:] Wiersze dla dzieci, Siedmogród 2000. Zadanie 1. (0 2) Dokonaj analizy wersyfikacyjnej wiersza i odpowiedz na poniższe pytania. a) Ile wersów liczy każda strofa? b) Po ile sylab liczy każdy wers? c) Jakie rodzaje rymów występują w wierszu? Zadanie 2. (0 2) Z jakiej perspektywy podmiot mówiący obserwuje świat? Uzasadnij odpowiedź. Zadanie 3. (0 2) Nazwij środek stylistyczny występujący w poniższym fragmencie wiersza. Wtem chmura cienia chleb ziemi kraje, Listek listkowi krople podaje 3
Zadanie 4. (0 1) Nadaj tytuły kilku obrazom występującym w wierszu. Zadanie 5. (0 1) Podkreśl sformułowania, które oddają sens utworu Anny Kamieńskiej. zachwyt nad pięknem świata poznawanie krajobrazów górskich dobroczynny wpływ natury na psychikę człowieka ciężkie życie ludzi na wsi zmienność i kapryśność polskiego klimatu Tekst II Ten obcy (fragment) Co dziś robiłaś? spytała Ula. Nic. I wbrew temu Pestka zaczęła opowiadać właśnie tak, jak się Ula spodziewała. O tym, że rano nie chciało jej się wstać, bo padało, i nawet próbowała wyłudzić od matki śniadanie do łóżka pod pozorem bólu gardła (ten ból zniknąłby mi zaraz po jedzeniu, rozumiesz?), ale mama, niestety, jest bystra i oceniła podstęp bez pudła O tym, w jaki sposób mama przerobi Pestce rozdartą spódnicę o liście, który obie miały pisać do ojca, ale który oczywiście napisała mama, bo Pestka nienawidzi. Ograniczyłam się do zakończenia: Sto tysięcy pocałunków i podpis. Wystarczy, nie? Były to najzwyklejsze codzienne sprawy, ale dla Uli ciekawe jak bajka. To, co mówiła Pestka, składało się na obraz życia spędzanego z matką. I z ojcem, który jest naprawdę. Choć przyjaźń między dziewczętami trwała już dłuższy czas, Ula wciąż jeszcze wyczuwała w tym obrazie puste miejsca. Myślała, że jeśli się zapełnią, będzie mogła ogarnąć i zrozumieć całkowicie to, czego ją los pozbawił. Chciała to zrozumieć. Prowokowała Pestkę cichymi pytaniami, pragnąc, żeby opowiadanie trwało długo i zawierało jak najwięcej szczegółów. ( ) Powiedz mi spytała z wahaniem, kiedy Pestka przerwała na chwilę czy ty mówisz swojej mamie wszystko? Wszystko?... Ach nie! Dlaczego? Mama wielu rzeczy wcale nie rozumie. Na przykład? Przede wszystkim, że życie jest dziś inne niż kiedyś. Mama uważa, że powinnam się tak zachowywać, jak ona, kiedy miała tyle lat, co ja. I jak coś jest inaczej, to się strasznie przejmuje. Więc po co mam ją denerwować opowiadaniem jakichś głupstw? To nie miałoby sensu wywodziła logicznie Pestka. Trzeba sobie radzić samemu. Ula także radziła sobie sama, i to w stopniu dużo większym niż Pestka, ale nie dlatego, że miała na to ochotę. Pomyślała, że co do niej, to mówiłaby swojej mamie wszystko a wszystko. Widocznie matka Pestki, choć dobra i miła, nie jest aż taka, jaka byłaby mama Uli. 4
Irena Jurgielewiczowa, Ten obcy, Nasza Księgarnia, Warszawa 2009. Zadanie 6. (0 2) Ze względu na tematykę utwór I. Jurgielewiczowej zaliczamy do powieści A. podróżniczych. B. sensacyjnych. C. obyczajowych. D. biograficznych. Uzasadnij odpowiedź. Zadanie 7. (0 3) Uzupełnij zdania wyrazami z ramki. akcja fabuła wątek główny Historia Zenka to. powieści Ten obcy rozpoczyna się na początku lipca, a kończy w połowie sierpnia. utworu obejmuje również wydarzenia wcześniejsze: śmierć matki Zenka i jego ucieczkę z domu. Zadanie 8. (0-4) Przygotowujesz się do pisania charakterystyk bohaterów powieści. Napisz przedstawienia postaci: a) Zenka b) Pestki c) Mariana 5
d) Julka Zadanie 9. (0 2) Czego los pozbawił Ulę? Zadanie 10. (0 1) Dlaczego Pestka nie mówiła wszystkiego mamie? Zadanie 11. (0 2) Podaj po dwie, wynikające z tekstu II, cechy każdej z bohaterek. Ula - Pestka - Zadanie 12. (0 3) Oceń prawdziwość informacji dotyczących narratora w powieści Ten obcy. Podkreśl P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli zdanie jest fałszywe. Narrator zna myśli i przeżycia bohaterów. P/F Narrator uczestniczy w wydarzeniach. Narrator jest wszechwiedzący. P/F P/F Zadanie 13. (0 2) Wykonaj polecenia odnoszące się do podanego zdania. Prowokowała Pestkę cichymi pytaniami. 6
a) Nazwij rodzaj podmiotu. - b) Wypisz część zdania, która informuje o obiekcie czynności. - Zadanie 14. (0 3) Napisz, jaką funkcję składniową w każdym ze zdań pełni wyraz Pestka. Pestka była wesołą i koleżeńską dziewczyną. Wszyscy znali Pestkę z jej zaradności życiowej. Przyjaciele Pestki mogli na nią liczyć w razie potrzeby. Zadanie 15. (0-10) Kartka z dziennika Marcina Kozery. Wcielając się w postać Marcina, opisz występ w Domu Polonii. W pracy uwzględnij refleksje i uczucia bohatera. 7
8