Arkusz informacyjny SBA 2014 POLSKA

PL Przedsiębiorstwa i przemysł Arkusz informacyjny SBA 2014 POLSKA W pigułce Ogólna sytuacja gospodarcza polskich MŚP w 2013 r. była stabilna. Brak istotnych zmian w porównaniu z rokiem poprzednim odzwierciedlają wyniki makroekonomiczne kraju: PKB wzrósł o 1,6%, a inflacja, bezrobocie i kurs wymiany EUR/PLN pozostają w dużej mierze niezmienione. Polska z powodzeniem oferuje nieco lepszy od średniej dostęp do finansowania. W większości pozostałych obszarów profilu Small Business Act (SBA), tj. przedsiębiorczość, elastyczna administracja, pomoc państwa, zamówienia publiczne i środowisko, wskaźniki dla Polski osiągnęły poziom średniej unijnej. Działania Rządu RP w roku 2013 miały charakter pragmatyczny, koncentrując się na obszarach stosunkowo niskich kosztów i dużych korzyści, jak: elastyczna administracja, obejmująca usługi administracji elektronicznej, a także procedury zamówień publicznych (w szczególności na potrzeby absorpcji środków przysługujących Polsce w ramach wieloletnich ram finansowych). Do największych wyzwań należy uproszczenie uciążliwych przepisów (zasada najpierw myśl na małą skalę nie jest systematycznie wdrażana ani wystarczająco skutecznie włączana do głównego nurtu działań politycznych) oraz wspieranie rozwoju umiejętności i zdolności do innowacji. Ponadto, Polska musi podjąć działania na rzecz poprawy dostępu MŚP do jednolitego rynku i rynków poza UE. I wreszcie: powszechny brak zaufania do administracji publicznej jest barierą dla wzrostu gospodarczego, co znajduje odzwierciedlenie w dominacji mikroprzedsiębiorstw wytwarzających niską wartość dodaną. Pierwszym krokiem w kierunku rozwiązania tego problemu byłoby zapewnienie wysokiej jakości rzetelnych usług publicznych i sądowych. O arkuszach informacyjnych SBA 1 Program Small Business Act dla Europy (SBA) to sztandarowa inicjatywa polityczna UE na rzecz wspierania małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Zawiera on zestaw działań politycznych zorganizowanych w oparciu o dziesięć zasad, począwszy od przedsiębiorczości oraz elastycznej administracji aż po umiędzynarodowienie. W celu poprawy zarządzania programem Small Business Act przegląd aktu dokonany w 2011 r. zaowocował wezwaniem do poprawy monitorowania. Arkusze informacyjne SBA, publikowane rokrocznie, mają ułatwić zrozumienie ostatnich tendencji i strategii krajowych, mających wpływ na MŚP. Przedsiębior stwa i przemysł

1. MŚP w Polsce podstawowe dane Liczba przedsiębiorstw Liczba pracow ników Wartość dodana Polska EU 28 Polska EU 28 Polska EU 28 Liczba Udział Udział Liczba Udział Udział w mld EUR Udział Udział Mikro 1 407 427 95.2% 92.4% 3 007 504 36.5% 29.1% 28 14.7% 21.6% Małe 52 676 3.6% 6.4% 1 121 510 13.6% 20.6% 27 14.4% 18.2% Średniej w ielkości 14 850 1.0% 1.0% 1 550 098 18.8% 17.2% 39 20.9% 18.3% MŚP 1 474 953 99.8% 99.8% 5 679 112 68.8% 66.9% 94 50.0% 58.1% Duże 2 940 0.2% 0.2% 2 570 479 31.2% 33.1% 94 50.0% 41.9% Ogółem 1 477 893 100.0% 100.0% 8 249 591 100.0% 100.0% 188 100.0% 100.0% Są to dane szacunkowe za 2013 r., opracowane przez DIW Econ na podstawie danych z lat 2008-2011 pochodzących z bazy danych statystyk strukturalnych dotyczących przedsiębiorstw (Eurostat). Dane obejmują gospodarkę przedsiębiorstw, na którą składają się przemysł, budownictwo, handel i usługi (NACE Rev. 2 sekcje B-J, L, M i N), ale nie obejmują przedsiębiorstw zajmujących się rolnictwem, leśnictwem, rybołówstwem i usługami zasadniczo nierynkowymi, takimi jak usługi edukacyjne i zdrowotne. Zaletą zastosowania danych Eurostatu jest fakt, że statystyki różnych państw zostały zharmonizowane i są porównywalne dla poszczególnych krajów. Natomiast wadę stanowi fakt, że w przypadku niektórych państw dane te różnią się od danych publikowanych przez władze krajowe. MŚP są w Polsce równie ważne dla gospodarki, jak w większości krajów europejskich. Zapewniają one większość miejsc pracy (69% w 2013 r.) i stanowią 99,8% ogólnej liczby przedsiębiorstw. Polskie MŚP wytwarzają jednak zaledwie 50% wartości dodanej całej gospodarki, wobec 58% w całej UE.. Ten stan rzeczy sugeruje, że wydajność ich pracy pozostaje poniżej średniej europejskiej. Porównanie mikroprzedsiębiorstw w Polsce i UE potwierdza taką interpretację. Dane wskazują, na względną powszechność występowania mikroprzedsiębiorstw, zapewniających ponad jedną trzecią (36%) miejsc pracy, a tym samym na ich znacznie większe znaczenie w Polsce niż średnio w całej UE (29%). Udział mikroprzedsiębiorstw w całkowitej wartości dodanej (15%) jest znacznie niższy od średniej UE (21%), odzwierciedlając wspomnianą już niższą wydajność. Wiele spośród polskich MŚP (około 35%) prowadzi działalność w sektorze handlu hurtowego i detalicznego, który zapewnia największy udział miejsc pracy w MŚP (32%), a także generuje znaczną część (29%) wartości dodanej ogółu MŚP. Obie te proporcje przewyższają średnie europejskie o około 5,5 punktu procentowego. Na drugim miejscu w rankingu zatrudnienia plasuje się sektor usług (29%), numer jeden pod względem liczby przedsiębiorstw (38% ogółu MŚP), który wytwarza jedną trzecią całkowitej wartości dodanej MŚP. Wszystkie te wartości są znacznie niższe (o 9-12 punktów procentowych) od analogicznych średnich UE. Stosunkowo niewielki sektor usług osiąga zatem ponadprzeciętną wartość dodaną przypadającą na pracownika, podczas gdy przy wartość dodana przedsiębiorstwa znajduje się poniżej unijnej średniej. Przemysł wytwórczy jest trzecim największym pracodawcą, zapewniającym 26% miejsc pracy w MŚP i wytwarzającym 25% wartości dodanej wszystkich MŚP (obie podane wartości przekraczają średnie UE o pięć punktów procentowych). Wielkość i wyniki gospodarcze sektora MŚP w sektorze budownictwa pozostają w dużej mierze zbliżone do średniej europejskiej. Polska jest jednym z nielicznych krajów w Europie, w których poziom PKB nie spadł w czasie kryzysu gospodarczego i finansowego 2. Chociaż tempo wzrostu realnego PKB spadło, zwłaszcza w 2009 r., to przed końcem 2013 r. był on o 14,3% wyższy niż w 2008 r. Ogólna sytuacja gospodarcza polskich MŚP w 2013 r. była równie dobra, jak w poprzednich latach. PKB wzrósł o 1,6% wobec 1,9% wzrostu w 2012 r., poprawiając się nieznacznie w czwartym kwartale 2013 r. Inflacja na poziomie poniżej 1%, wywierała pozytywny wpływ na prywatną konsumpcję. Krajowa stopa bezrobocia, szacowana na 13%, utrzymała się na niezmienionym poziomie od roku 2012. Średni poziom zatrudnienia w MŚP również pozostawał na stałym poziomie 3. Sprzedaż detaliczna wzrosła 4, poprawiając nastroje w sektorze detalicznym, w którym dominują MŚP. Wartość dodana spadła o 17%-25% w poszczególnych kategoriach przedsiębiorstw między 2008 a 2009 r. Jednak fala wzrostu notowana od 2009 r. przywróciła poziomy wartości dodanej sprzed kryzysu - niezależnie od wielkości firm, choć była bardziej jednoznaczna w dużych przedsiębiorstwach (+29%) niż w MŚP (+23%). Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 2

Tendencje rozwoju polskich MŚP 5 Sektor usług odnotował szczególnie dobre wyniki w okresie sprawozdawczym. Największym wzrostem wartości dodanej w sektorze MŚP między 2008 a 2013 rokiem odznaczają się sektory: transportu i magazynowania (+18%), działalności administracyjnej (+12%) i działalności zawodowej (+12%), przy czym wzrost ten wynika w części z outsourcingu ze strony organów administracji publicznej. Mimo obserwowanego od 2009 r. znacznego wzrostu wartości dodanej w produkcji (+24%) oraz handlu hurtowym (+25%), w obu sektorach pozostaje ona w dalszym ciągu poniżej poziomu z 2008 r. Można to po części wytłumaczyć ich zależnością od rynków zagranicznych, z których tylko niemiecki wrócił stosunkowo szybko do formy sprzed kryzysu. Liczba nowo zarejestrowanych firm w Polsce wzrosła w ciągu ostatnich lat, osiągając rekordowe poziomy w latach 2012 i 2013 - odpowiednio 296 283 i 316 474. Całkowita liczba nowych rejestracji znacznie przekroczyła liczbę wyrejestrowanych działalności (45 612 w 2012 r. i 58 945 w 2013 r.). Co prawda, wiele z tych rejestracji mogło być wynikiem zachęty ze strony pracodawców unikających płacenia podatków i składek na ubezpieczenie społeczne swoich pracowników 6. Według prognoz Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) ponad 75% przedsiębiorstw kończy działalność przed upływem pięciu lat od dnia utworzenia. Główne powody to obciążenie administracyjne, brak środków finansowych oraz wysoki nakład pracy przedsiębiorców, konieczny w początkowej fazie działalności. W roku 2015 można się spodziewać znacznej poprawy sytuacji gospodarczej. Przewiduje się wzrost PKB między 2,5% a 3,5%, podczas gdy zarówno płace, jak i kurs wymiany EUR/PLN powinny utrzymywać się na stałym poziomie. Inwestycje publiczne i możliwość korzystania ze środków UE, są wciąż dużym wyzwaniem, ale i dużą szansą. Chcąc w pełni wykorzystać fundusze z budżetu UE na lata 2014 20, Polska będzie musiała zapewnić 40% własnego finansowania. Słabe zaufanie inwestorów możezatem ograniczać dostępność funduszy UE. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 3

2. Profil Polski w perspektywie Small Business Act 7 W ciągu ostatnich lat profil SBA dla Polski stale się poprawiał, niemniej pozostaje nierówny, a kilka ważnych obszarów wciąż wymaga poprawy. Połączenie kilku czynników poważnie odbija się na polskich MŚP, hamując ich wzrost i możliwości tworzenia miejsc pracy. Są to przede wszystkim: brak kwalifikacji i innowacji, co znajduje odzwierciedlenie nie tylko w odpowiednich wskaźnikach, ale również w dominacji działalności w handlu hurtowym i detalicznym o niskiej wartości dodanej. Ponadto niewystarczająca zdolność wykorzystania dostępnych możliwości oferowanych przez jednolity rynek, czasochłonność i koszty postępowania sądowego, jak również ograniczone możliwości skorzystania z drugiej szansy dla przedsiębiorców doświadczonych porażką biznesową. Dodatkowo polskie MŚP nie są szczególnie aktywne na rynkach państw spoza UE. Polska boryka się z niskim poziomem kapitału społecznego, co wynika z braku wzajemnego zaufania między obywatelami a instytucjami publicznymi 8. Ma to niekorzystny wpływ na stosunki między organami władzy publicznej, przedsiębiorcami i ogółem społeczeństwa (w tym pracowników). Pomimo, iż niedobór kapitału społecznego nie dotyczy wyłącznie MŚP, ma on wpływ na sposób, w jaki są one prowadzone i zarządzane, stanowiąc tym samym poważną przeszkodę dla wzrostu gospodarczego. Władze publiczne w ograniczonym stopniu uznają potrzebę zajęcia się tym problemem. Wykorzystanie bardziej przejrzystego procesu konsultacji społecznej byłoby niezbędnym pierwszym krokiem. Administracja krajowa powinna również podjąć kroki zapewniające wysoką jakość, wiarygodność, przewidywalność i odpowiedzialność jej działalności. To samo odnosi się do struktury systemu sądownictwa, która nie odpowiada na potrzeby i możliwości MŚP. Warto nadmienić, że profil SBA dla Polski nie wykazuje żadnego pojedynczego obszaru wiodącego, w którym Polska oferowałaby wyraźnie ponadprzeciętne warunki dla MŚP. W tym kontekście podjęto już 17 działań wdrożonych lub oficjalnie ogłoszonych w roku 2013 i pierwszych miesiącach roku 2014. Dotyczą one siedmiu spośród dziesięciu obszarów określonych w programie Small Business Act. Obszary, które skupiły największą uwagę decydentów obejmują elastyczną administrację i pomoc państwa oraz udzielanie zamówień publicznych. Zasady dotyczące płatności i rejestracji działalności gospodarczej zostały uproszczone, przyjęto znaczące ulepszenia do przepisów dotyczących pomocy państwa i udziału w przetargach publicznych. Należy nadmienić, że na chwilę obecną nie wszystkie te działania są w pełni efektywne, a interesariusze zgłaszają napotykanie przeszkód już po ich wdrożeniu. Ogólnie rzecz biorąc, zasada najpierw myśl na małą skalę nie jest wystarczająco rozpowszechniona, a możliwości mikroprzedsiębiorstw nie są odpowiednio rozpoznawane ani uwzględniane. Rząd polski nie przyjął specjalnej strategii wdrażania programu Small Business Act, uwzględnia jednak sprawozdanie z postępów poczynionych w odniesieniu do poszczególnych zasad polityki w Krajowym Programie Reform (KPR). Głównym organem odpowiedzialnym za wdrażanie programu Small Business Act w Polsce jest Ministerstwo Gospodarki. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) to rządowa agencja wykonawcza, wspomagająca ministerstwo głównie w zakresie wdrażania (chociaż jej nadrzędnym celem jest rozwój sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce ). Prace na rzecz opracowania działań obejmujących wszystkie dziedziny SBA przyniosły od 2008 r. niewielkie postępy. Wdrażanie programu SBA w latach 2008 13 można opisać jako proces postępujący równomiernie, ale nie dynamicznie. Ogólnie rzecz biorąc, postępy w realizacji polityki w Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 4

zakresie MŚP w Polsce jak dotąd nie doprowadziły do zapewnienia otoczenia biznesowego, które odpowiadałoby przeciętnym warunkom prowadzenia działalności gospodarczej w Unii Europejskiej. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 5

Osiągnięcia Polski w realizacji SBA status quo i postępy w latach 2008-2014 9 Zasada najpierw myśl na małą skalę Zasada najpierw myśl na małą skalę jest w Polsce stosowana jedynie w ograniczonym stopniu. Najczęściej interesy MŚP są tylko w nieznacznym stopniu uwzględniane przy opracowywaniu nowych przepisów. Punkt widzenia MŚP zazwyczaj zostaje wyrażony w trakcie ogólnych konsultacji ze środowiskiem biznesu, ale nie podlega szczególnemu wyodrębnieniu z ogółu otrzymanych stanowisk. Ocenę wpływu nowych inicjatyw wdrożono w dość ograniczonym zakresie. Dokumenty dotyczące oceny skutków nie są sporządzane w sposób systematyczny w odniesieniu do wszystkich wniosków legislacyjnych, pomimo, ze stanowią wymóg domyślny standardowej procedury legislacyjnej. Test MŚP to narzędzie opracowane w celu oszacowania i pomiaru wpływu nowo proponowanych środków dla każdej klasy wielkości MŚP oraz przedstawienia środków łagodzących w przypadku nieproporcjonalnego nowego obciążenia MŚP. Na poziomie UE, test MŚP jest obowiązkowym elementem oceny wpływu; państwa członkowskie muszą prowadzić systematyczne testy MŚP aby kwalifikować się do pomocy z funduszy regionalnych. Krajowy test MŚP musi mieć co najmniej tak szeroki zakres, jak unijny test MŚP. Wszystkie państwa członkowskie będą zobowiązane do systematycznego stosowania testu. Test MŚP w Polsce nie jest stosowany systematycznie ani proporcjonalnie, mimo że jego wprowadzenie zaplanowano w programie Lepsze regulacje 2015. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przeprowadziła pierwszy pilotażowy test MŚP na potrzeby czwartej ustawy deregulacyjnej w roku 2013. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 6

Z punktu widzenia postępów we wdrażaniu polityki zmniejszania obciążeń administracyjnych, z jakimi borykają się mikroprzedsiębiorstwa, projekt ustawy o rachunkowości zwalnia je z niektórych obowiązków w zakresie sprawozdawczości finansowej. Przedsiębiorczość Przedsiębiorczość w stadium rozruchu (%); 2013; Polska: 9.3; UE śred.: 8 Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) Przedsiębiorczość (w stadium rozruchu) wśród kobiet (%); 2013; Polska: 6; UE śred.: 6 Proporcja własności prowadzonej działalności (%); 2013; Polska: 6.5; UE śred.: 6.4 Otwieranie działalności gospodarczej po dostrzeżeniu szansy powodzenia (%); 2013; Polska: 32.7; UE śred.: 47 Zamiar rozpoczęcia własnej działalności gospodarczej (procent osób dorosłych, które zamierzają założyć własną firmę w ciągu 3 lat); 2013; Polska: 17.3; UE śred.: 13.5 Stopień, w jakim szkoła pomaga w kształceniu postawy (ambicji) przedsiębiorcy; 2012; Polska: 45; UE śred.: 50 Własna inicjatywa gospodarcza jako pożądana droga kariery (%); 2013; Polska: 66.8; UE śred.: 56.9 Status społeczny i uznanie dla przedsiębiorców, którym się powiodło (%); 2013; Polska: 59.9; UE śred.: 65.5 Uwaga poświęcana przedsiębiorczości w mediach (%); 2013; Polska: 58.5; UE śred.: 49-2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. Polska plasuje się na poziomie średniej europejskiej w tej dziedzinie, a więc nieco gorzej niż w poprzednich latach. W wizji polskiej przedsiębiorczości splatają się dwa punkty widzenia. Z jednej strony, przedsiębiorczość jest dość powszechnie uznawana za pożądaną drogę kariery. Znajduje to odzwierciedlenie w stosunkowo dużej liczbie Polaków, którzy zamierzają rozpocząć działalność gospodarczą w ciągu najbliższych trzech lat (17,3% respondentów wobec średniej UE 13,5%). Z drugiej strony, w ostatnich latach obserwujemy nasilenie tendencji do outsourcingu pracowników. Przedsiębiorstwa często wymagają od swoich pracowników pracy na własny rachunek lub pracy w ramach innych umów o pracę (czasem zwanych umowami śmieciowymi ), jeśli chcą kontynuować pracę dla firmy. Tendencja ta w dużej mierze wyjaśnia stosunkowo niskie wskaźniki otwierania działalności gospodarczej po dostrzeżeniu szansy powodzenia w Polsce (32,7% przy 47% w UE). Ponadto zjawisko to sztucznie zwiększa wskaźnik zamiaru rozpoczęcia własnej działalności, ponieważ obejmuje on tych przedsiębiorców, którzy z konieczności rozpoczynają działalność. Kwestia ta była szeroko omawiana w mediach, co częściowo wyjaśnia poprawę ostatniego wskaźnika na powyższym wykazie. Nie pozostała również bez negatywnego wpływu na społeczne postrzeganie sukcesu w sferze przedsiębiorczości: status społeczny przedsiębiorców, którzy odnieśli sukces, nie jest tak wysoki w Polsce, jak w całej UE. Ponadto, umowy o pracę tymczasową często przybierają postać umów śmieciowych, zwłaszcza w przypadku pracowników o niskich kwalifikacjach. Praca tymczasowa jest niejednokrotnie wykorzystywana jako sposób na obejście wymogów tradycyjnych umów o pracę. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 7

Obserwuje się rozbieżności między różnymi rodzajami umów, które często nie są wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Dlatego wydawałoby się logicznym krokiem wypełnienie tych luk prawnych, tak aby każda umowa była użytkowana zgodnie z prawnym zastosowaniem. Jednak w 2013 r. nie podjęto żadnych znaczących środków polityki w tej dziedzinie. Druga szansa Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) Czas postępowania w sprawie rozwiązania niewypłacalności (w latach); 2014; Polska: 3; UE śred.: 2 Koszt rozwiązania niewypłacalności (koszt odzyskania długu jako odsetek majątku dłużnika); 2014; Polska: 15; UE śred.: 10.29 Akceptacja możliwości korzystania z drugiej szansy (%); 2012; Polska: 85; UE śred.: 82 Obawa przed porażką (%); 2013; Polska: 46.7; UE śred.: 39.8-2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. Danie drugiej szansy przedsiębiorcom, którzy doświadczyli porażki biznesowej, to obszar, w którym Polska nadal osiąga stosunkowo słabe wyniki. Najważniejsze dostępne dane liczbowe utrzymują poziom z poprzedniego roku. Proces likwidacji przedsiębiorstwa trwa w Polsce trzy lata i pochłania 15% majątku dłużnika. W tym aspekcie Polska nie tylko nie dorównuje państwom UE o najlepszych wynikach gdzie średni okres likwidacji przedsiębiorstwa jest krótszy niż jeden rok (Belgia, Irlandia i Finlandia), czy gdzie kosztuje jedynie około 4% majątku dłużnika (Belgia, Królestwo Niderlandów, Słowenia i Finlandia) ale zostaje również w tyle za średnią UE (dwa lata i 10 % spadku wartości). Również w tej dziedzinie w 2013 r. nie wdrożono żadnych znaczących działań. Rząd przygotowuje właśnie nowelizację przepisów restrukturyzacyjnych, w lutym 2014 r. przyjął wytyczne w sprawie nowego tekstu ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Zgodnie z wytycznymi, nowe przepisy wprowadzą uproszczone wymogi formalne dotyczące zgłoszenia roszczeń i ustanowią elektroniczny centralny rejestr upadłości. Rejestr będzie służyć obywatelom (usprawniając publikowanie obwieszczeń urzędowych odnoszących się do postępowań upadłościowych), jak również stronom zaangażowanym w postępowanie (ułatwiając dostarczanie dokumentów). Proponowane zmiany wprowadzą również bardziej elastyczne przepisy dotyczące egzekucji roszczeń do nieruchomości oraz zbycia nieruchomości przez syndyka. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 8

Elastyczna administracja Czas niezbędny do założenia przedsiębiorstwa (liczba dni kalendarzowych); 2013; Polska: 1; UE śred.: 4.2 Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) Koszty założenia przedsiębiorstwa (w euro); 2013; Polska: 120; UE śred.: 318 Minimalny kapitał wniesiony (% dochodu na mieszkańca); 2014; Polska: 12.6; UE śred.: 10.42 Czas niezbędny do przeniesienia własności (liczba dni kalendarzowych); 2014; Polska: 35; UE śred.: 27.7 Koszty przeniesienia własności (% wartości własności); 2014; Polska: 0.4; UE śred.: 4.7 Liczba dokonywanych płatności podatkowych rocznie; 2014; Polska: 18; UE śred.: 12.54 Czas rozliczeń/opłat podatków (ile godzin rocznie); 2014; Polska: 286; UE śred.: 192.57 Koszty egzekwowania umów (% roszczenia); 2014; Polska: 19; UE śred.: 21.49 Zmienność prawa i polityki państwa jest przeszkodą w działalności gospodarczej (odsetek respondentów, którzy podzielają tę opinię); 2013; Polska: 66; UE śred.: 70 Złożoność procedur administracyjnych jest przeszkodą w działalności gospodarczej (odsetek respondentów, którzy podzielają tę opinię); 2013; Polska: 59; UE śred.: 63 MŚP kontaktujące się drogą elektroniczną z organami publicznymi (%); 2013; Polska: 90.1; UE śred.: 87.58 Systemy licencji i pozwoleń (najniższy poziom złożoności: 1, najwyższy stopień złożoności: 26); 2011; Polska: 12; UE śred.: 15.77 Obciążenie regulacjami rządowymi (duże obciążenie: 1, brak obciążeń: 7); 2013; Polska: 2.7; UE śred.: 3.2-2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. Obszar elastyczna administracja w dalszym ciągu odnotowuje poprawę, w odniesieniu do dobrych wyników z 2012 r., Polska osiągnęła w 2013 r. większe postępy w tej dziedzinie niż w jakiejkolwiek innej. Te postępy miały miejsce w dynamicznie zmieniającym się kontekście europejskim, w którym wszystkie kraje UE poczyniły znaczne postępy w dążeniu do zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw. Fakt ten przyczynił się do znacznego wzrostu średniej UE-28. W wyniku tych zmian, Polski wynik z 2013 r. kwalifikuje się jako średnią, ale większość wskaźników przynajmniej nieznacznie przekracza średnią UE. Czas i koszty związane z rozpoczęciem działalności gospodarczej oraz koszty przeniesienia własności to wskaźniki, które najbardziej wyraźnie się poprawiły. Niemniej, dwa wskaźniki sytuują się poniżej średniej: jest to 18 płatności podatkowych i 286 godzin rozliczeniowych rocznie w porównaniu do średniej UE wynoszącej 12,5 płatności i 193 godziny. Te dwa wskaźniki nie mogą wprawdzie służyć za pełny obraz otoczenia podatkowego dla przedsiębiorstw, niemniej wymóg wielokrotnych płatności podatkowych wskazuje na możliwości uproszczenia przepisów w tej dziedzinie. Ponadto przepisy podatkowe sektora instytucji rządowych w Polsce są powszechnie postrzegane jako bardziej uciążliwe w stosunku do średniej reszty Europy. Znaczące postępy Polski w zakresie elastycznej administracji polegają głównie na licznych zmianach wprowadzonych do obowiązujących przepisów, które uprościły procedury administracyjne, usprawniły proces fakturowania oraz umożliwiły powołanie Rady Konsultacyjnej ds. Handlu i Usług. Program Lepsze regulacje 2015 Ministerstwa Gospodarki ma na celu wzmocnienie części procesu legislacyjnego dotyczących analizy ekonomicznej skutków regulacyjnych i usprawnienie procesu konsultacji. Program zawiera ponad 30 środków, które rząd planuje wprowadzić do końca 2015 r. w celu zapewnienia wysokiej jakości aktów prawnych w całym cyklu kształtowania polityki. Program został przygotowany w oparciu o preferencje Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 9

zainteresowanych stron w zakresie rozwiązywania trudności, jakie przedsiębiorstwa napotykają w swej codziennej działalności. W lutym 2014 r. rząd przyjął również tzw. zasadę dwóch terminów (wspólne daty wejścia w życie). W trosce o większą przewidywalność prawa dla przedsiębiorstw, nowe przepisy mające do nich zastosowanie będą wchodziły w życie tylko dwa razy w roku. Pozwoli to przedsiębiorcom na lepsze przygotowanie i zaplanowanie działalności. Jednocześnie pomoże przedsiębiorstwom ograniczyć czasu i koszty dostosowania się do zmiany przepisów. Uruchomienie portalu konsultacje on-line ma się przyczynić do bardziej przejrzystych konsultacji społecznych i wspierania dialogu ze społecznością przedsiębiorców. Ma on stać się narzędziem, które umożliwi zainteresowanym zgłaszanie zasad i procedur, które są niepotrzebnie uciążliwe lub trudne do spełnienia. Portal będzie również użyteczny w charakterze internetowej bazy danych dotyczącej stanowisk zainteresowanych stron. Do niedawna obejmował on jedynie projekty ustaw pochodzące z jednego ministerstwa, ale od dnia 1 kwietnia 2014 r. został rozszerzony o prace pięciu innych ministerstw, a wkrótce ma objąć pozostałe. Powołanie Rady Konsultacyjnej ds. Handlu i Usług miało na celu identyfikację barier dla swobodnego (wewnętrznego) handlu i usług. Ma ona również zalecać środki służące ułatwieniu prowadzenia działalności gospodarczej. Pomoc państwa i zamówienia publiczne Udział MŚP w całkowitej wartości udzielonych zamówień publicznych (%); 2013; Polska: 25; UE śred.: 29 Odsetek firm biorących udział w przetargach publicznych (%); 2013; Polska: 36; UE śred.: 37 Średnie opóźnienie płatności ze strony organów publicznych (liczba dni); 2013; Polska: 18; UE śred.: 28.05 Odsetek firm korzystających z elektronicznego systemu przetargów publicznych (ezamówienia) (%); 2013; Polska: 23.61; UE śred.: 12.85-2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. Ogólnie rzecz biorąc, Polska poczyniła postępy, a jej obecne wyniki są w dużej mierze zgodne ze średnią europejską. Godnym uwagi, pozytywnym wyjątkiem są udogodnienia w systemie elektronicznych zamówień publicznych, które są wykorzystywane przez znacznie wyższy odsetek przedsiębiorstw niż we wszystkich państwach członkowskich UE razem wziętych. Jest to zasługą wprowadzonych niedawno elektronicznych platform, które znacznie ułatwiają udział w przetargach i istotnie usprawniają procedury udzielania zamówień publicznych. Ponadto znacząco wzmocniono pozycję MŚP w procesie udzielania zamówień, dzięki usprawnieniu szeregu kwestii dotyczących umów o podwykonawstwo. Dwie główne zmiany to wzmocniony status podwykonawców w procesie przyznawania zamówień publicznych Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) i ograniczenie terminów płatności w transakcjach handlowych do 60 dni. Zmiany te wynikają częściowo z wprowadzenia dyrektyw UE do prawa krajowego (w sierpniu 2013 r.). Oczekuje się, że środki te przyniosą poprawę jakości prac wykonywanych w ramach zamówień publicznych oraz sprawią, że zamówienia publiczne będą bezpieczniejsze dla MŚP. Niemniej jednak wymogi administracyjne w zamówieniach publicznych często nadal są nieproporcjonalne, szczególnie w porównaniu z ograniczonymi możliwościami mniejszych firm. Dalsze istotne kroki w celu stworzenia nowoczesnych i skutecznych ram zamówień publicznych są zatem konieczne, jeżeli finansowanie ze środków UE przeznaczonych dla Polski w latach 2014 2020 ma zostać wypłacone. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 10

Dostęp do finansowania Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) Odrzucone wnioski o udzielenie kredytu i oferty kredytu nie do przyjęcia (% wniosków kredytowych złożonych przez MŚP); 2013; Polska: 14.8; UE śred.: 14.4 Dostęp do publicznego wsparcia finansowego z uwzględnieniem gwarancji (% respondentów obserwujących pogorszenie sytuacji); 2013; Polska: 13.6; UE śred.: 17.3 Gotowość banków do udzielenia pożyczek (% respondentów obserwujących pogorszenie sytuacji); 2013; Polska: 12.7; UE śred.: 24.6 Koszty finansowania zewnętrznego - niewielkie pożyczki w stosunku do dużych pożyczek (%); 2013; Polska: -1.44; UE śred.: 23.82 Całkowity czas uzyskania wypłaty wynagrodzenia (dni); 2013; Polska: 39; UE śred.: 50.76 Straty z tytułu nieściągalnych wierzytelności (% łącznych obrotów); 2013; Polska: 4; UE śred.: 3.83 Inwestycje kapitału wysokiego ryzyka (% PKB); 2012; Polska: 0.002; UE śred.: 0.04 Siła regulacji prawnych: strength of legal rights index (0-10); 2014; Polska: 9; UE śred.: 6.82-2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. W 2013 r. Polska osiągnęła umiarkowane postępy w poprawie dostępu do finansowania dla MŚP. Ogólnie wskaźniki sytuują Polskę powyżej średniej europejskiej, a niemal wszystkie sięgają co najmniej poziomu średniej lub wyżej. Banki udzielają MŚP finansowania i, ogólnie rzecz biorąc, nie obciążają ich wygórowanymi stopami procentowymi. Publiczne wsparcie finansowe jest względnie dostępne, natomiast średni czas czekania na płatności 39 dni jest o 12 dni krótszy niż średnia UE. Skala inwestycji kapitału wysokiego ryzyka w Polsce jest znacznie mniejsza niż średnia europejska. Biorąc pod uwagę działania polityczne, Bank Gospodarstwa Krajowego uruchomił gwarancje kredytowe na podstawie przepisów dotyczących pomocy de minimis (transpozycja unijnych przepisów dotyczących pomocy de minimis do prawa krajowego), które umożliwiają przeniesienie części ryzyka inwestycyjnego na skarb państwa. Działanie to ma sprzyjać rozwojowi finansowania bankowego dla rentownych przedsiębiorstw. Początkowo program obejmował wyłącznie kapitał obrotowy, jednak od listopada 2013 r. obejmuje również udzielanie pożyczek inwestycyjnych. Jest jednak zbyt wcześnie, aby stwierdzić, na ile to nowe działanie przyczyni się do pobudzenia inwestycji. Od początku programu Small Business Act, strona polska podjęła wiele kroków mających na celu ułatwienie MŚP dostępu do środków finansowych, w tym unijnych funduszy rozwoju obszarów wiejskich i Krajowego Funduszu Kapitałowego. Informacje o źródłach finansowania są powszechnie dostępne, a współpraca z organami administracji publicznej w tej dziedzinie jest znacznie prostsza. Przepisy dotyczące niebankowych funduszy pożyczkowych i funduszy gwarancji kredytowych zostały zmienione w celu usprawnienia wypłaty środków. Bank Gospodarstwa Krajowego obecnie skuteczniej reaguje na potrzeby poszczególnych sektorów działalności. Wprowadzenie gwarancji de minimis pozwala przejąć część ryzyka inwestycyjnego i pomaga MŚP w rozwijaniu działalności. Istotny nacisk położono na wypłacanie funduszy UE, w tym funduszy na sesje szkoleniowe dla lokalnych Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 11

społeczności i kampanię podnoszącą poziom świadomości społecznej. Jednolity rynek MŚP prowadzące eksport towarów w granicach rynku UE (odsetek MŚP w całej branży eksporterów); 2011; Polska: 10.8; UE śred.: 13.89 MŚP prowadzące import towarów w granicach rynku UE (odsetek MŚP w całej branży importerów); 2011; Polska: 11.2; UE śred.: 17.47 Odsetek zagranicznych zamówień publicznych uzyskanych przez MŚP (% całkowitej wartości zamówień publicznych); 2013; Polska: 0.4; UE śred.: 2.6 Liczba dotąd nietransponowanych dyrektyw jednolitego rynku; 2013; Polska: 16; UE śred.: 8.69 Średnie opóźnienie transponowania zaległych dyrektyw (w miesiącach); 2013; Polska: 12.7; UE śred.: 8 Liczba prowadzonych postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego ; 2013; Polska: 44; UE śred.: 30 Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) -2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. Polska w dalszym ciągu w tej dziedzinie utrzymuje wyniki poniżej średniej UE. Implementacja europejskich dyrektyw do prawa krajowego w Polsce trwa zazwyczaj dłużej niż średnio w UE. Ponadto na pełną transpozycję w Polsce oczekuje niemal dwukrotnie więcej dyrektyw niż średnio w pozostałych państwach członkowskich. Zakres działalności polskich MŚP w innych państwach członkowskich w przybliżeniu odpowiada średniej UE. Poziom transgranicznej działalności handlowej do pewnego stopnia można wytłumaczyć czynnikami niezależnymi od działań politycznych w zakresie jednolitego rynku, takimi jak położenie geograficzne (w tym odległość do granicy), atrakcyjność rynku krajowego (mniejsze gospodarki są często bardziej skłonne do handlu z zagranicą), bariery językowe itd. Należy zauważyć, że polskie MŚP są dwukrotnie bardziej aktywne w handlu wewnątrz UE niż francuskie, tymczasem aktywność niemieckich MŚP jest ponad dwa razy większa niż polskich. Powyższe dane mogą sugerować, że postrzeganie przez MŚP ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej we własnym kraju, w połączeniu z wizją innego państwa członkowskiego (odmienność kultury prowadzenia działalności gospodarczej, różnice językowe, i niepewność lokalnych wymogów lub mechanizmów rozwiązywania sporów) skutecznie powstrzymuje je od prób wejścia na nowe rynki. Pomimo wyników poniżej średniej w 2013 r. w Polsce nie zapowiedziano ani nie wdrożono w tej dziedzinie żadnych istotnych działań politycznych. Zainteresowane strony twierdzą, że potrzebują więcej wskazówek na temat sposobów prowadzenia działalności na jednolitym rynku. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 12

Umiejętności i innowacje Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) Odsetek MŚP wdrażających innowacyjne produkty lub procesy produkcji; 2010; Polska: 14.36; UE śred.: 38.44 Odsetek MŚP wprowadzających innowacje marketingowe lub organizacyjne ; 2010; Polska: 19.95; UE śred.: 40.3 Odsetek MŚP innowacyjnych wewnętrznie; 2010; Polska: 11.34; UE śred.: 31.83 Odsetek innowacyjnych MŚP współpracujących z innymi; 2010; Polska: 4.15; UE śred.: 11.69 Sprzedaż nowości - produktów nowych na rynku i dla przedsiębiorstw (% obrotu); 2010; Polska: 8; UE śred.: 14.37 Odsetek MŚP prowadzących sprzedaż online; 2013; Polska: 8.32; UE śred.: 13.87 Odsetek MŚP dokonujących zakupów online; 2013; Polska: 15.08; UE śred.: 26.31 Obroty w handlu elektronicznym; 2013; Polska: 11.25; UE śred.: 13.98 Odsetek przedsiębiorstw, które szkolą swoich pracowników; 2010; Polska: 22; UE śred.: 66-2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. Obszar umiejętności i innowacji wciąż budzi najwięcej obaw, zważywszy na poważne zaległości Polski w stosunku do średniej UE. Jednocześnie znaczący wpływ umiejętności i innowacji na zdolność do długofalowej konkurencyjności, nie wydaje się być należycie uwzględniany przez decydentów politycznych. Jedynym wskaźnikiem, który pozostaje w przybliżeniu zgodny ze średnią UE, jest udział obrotów wynikających z handlu elektronicznego, chociaż odsetek polskich MŚP prowadzących działalność gospodarczą w internecie jest niższy niż w UE jako całości. Niewystarczająca zdolność do wspierania innowacji sprawia MŚP najwięcej trudności. Odsetek polskich MŚP wprowadzających nowatorskie produkty lub procesy stanowi niewiele ponad jedną trzecią średniej unijnej (14,36% wobec 38,44%). Polskie MŚP wdrażają innowacje marketingowe lub organizacyjne dwa razy rzadziej, niż wskazywałaby średnia europejska. Co gorsza, poziom współpracy między innowacyjnymi MŚP jest prawie trzy razy niższy niż w UE jako całości. Wskazuje to na ogólny niedostatek kapitału społecznego, w tym przypadku przekładający się na brak zaufania. Ponadto nastąpił niewielki postęp w zakresie kształtowania polityki rozwoju umiejętności i innowacji. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości konsekwentnie oferuje zakres usług szkoleniowych i doradczych, w szczególności w zakresie prawa ochrony środowiska i innowacji dla MŚP. Wsparcie w ramach krajowych klastrów kluczowych ma służyć pobudzaniu wysiłków MŚP na rzecz umiędzynarodowienia i szybkiego rozwoju, na przykład poprzez uczestnictwo w innowacyjnych klastrach. W dniu 8 kwietnia 2014 r. Rząd przyjął dokument pt. Krajowa Inteligentna Specjalizacja. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 13

Środowisko MŚP, które podjęły kroki na rzecz efektywnego gospodarowania zasobami (%); 2013; Polska: 92; UE śred.: 95 MŚP, które korzystały ze środków wsparcia publicznego na rzecz działań w zakresie efektywnego gospodarowania zasobami (%); 2013; Polska: 40; UE śred.: 35 Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) MŚP oferujące produkty lub usługi ekologiczne (%); 2013; Polska: 26; UE śred.: 26 MŚP, których obroty pochodzą w ponad 50% z produktów lub usług ekologicznych (%); 2013; Polska: 23; UE śred.: 22 MŚP, które korzystały ze środków wsparcia publicznego w celu wytwarzania produktów ekologicznych (%); 2013; Polska: 27; UE śred.: 26-2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. W obszarze ochrony środowiska Polska dorównuje średniej UE. Wartości wszystkich wskaźników są bardzo zbliżone do średniej wartości poszczególnych wskaźników dla całej Unii. Około 92% MŚP stwierdza, że podjęły działania w zakresie efektywnego gospodarowania zasobami, a 40% skorzystało w tym celu z publicznego wsparcia. Co czwarte polskie MŚP oferuje ekologiczne produkty lub usługi. Dla 23% z nich, ekologiczne produkty lub usługi stanowią podstawową działalność, generując ponad połowę ich obrotów. Odsetek polskich MŚP, które korzystają z publicznego wsparcia na rzecz produkcji produktów ekologicznych jest również bardzo zbliżony do średniej europejskiej. Głównym działaniem w tej dziedzinie jest pomoc Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (udzielana w części przy wsparciu Europejskiego Funduszu Społecznego), mająca ułatwić MŚP zdobywanie umiejętności niezbędnych do przekształcenia ich działalności w bardziej niskoemisyjną i efektywnie gospodarującą zasobami. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 14

Umiędzynarodowienie MŚP prowadzące eksport towarów poza granice UE (odsetek MŚP w całej branży eksporterów); 2011; Polska: 5.38; UE śred.: 9.68 MŚP prowadzące import towarów spoza granic UE (odsetek MŚP w całej branży importerów); 2011; Polska: 4.7; UE śred.: 8.18 Zróżnicowanie w stosunku do średniej UE (mierzone odchyleniem standardowym, średnia UE=0) Minimalne koszty przywozu (w USD); 2014; Polska: 1025; UE śred.: 1069.89 Niezbędny czas operacji przywozu (w dniach); 2014; Polska: 14; UE śred.: 10.71 Liczba dokumentów niezbędnych do przywozu; 2014; Polska: 4; UE śred.: 4.68 Minimalne koszty wywozu (w USD); 2014; Polska: 1050; UE śred.: 1034.64 Niezbędny czas operacji wywozu (w dniach); 2014; Polska: 17; UE śred.: 11.82 Liczba dokumentów niezbędnych do wywozu; 2014; Polska: 5; UE śred.: 4.25-2.0-1.5-1.0-0.5 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 Uwaga: Słupki danych skierowane w prawo pokazują wyniki lepsze od średniej UE, zaś słupki danych skierowane w lewo pokazują wyniki gorsze. Umiędzynarodowienie to kolejny obszar niewykorzystanego potencjału polskich MŚP. Żaden ze wskaźników nie osiągnął wyróżniających się wyników. Koszty importu kontenera towarów oraz liczba wymaganych w trakcie procedury dokumentów są nieco niższe niż średnie unijne. Sprowadzenie tegoż kontenera trwa jednak o trzy dni dłużej niż przeciętnie; zaś koszty, czasochłonność i liczba wymaganych dokumentów w przypadku eksportu są ogólnie bardziej uciążliwe niż w przypadku importu. Polskie MŚP są wyraźnie mniej skłonne do korzystania z potencjału rynków poza UE w zakresie importu czy też eksportu. Powody takiego stanu rzeczy są prawdopodobnie analogiczne do przyczyn niższej niż optymalna aktywności polskich MŚP na jednolitym rynku. Najprawdopodobniej głównymi czynnikami niechęci do kontaktów z zagranicznymi organami administracji są: obce języki, różnice w kulturze prowadzenia działalności gospodarczej, współpraca z administracją, w połączeniu z odmiennymi wymogami przepisów lokalnych, nawykami konsumentów i mechanizmami rozwiązywania sporów tworzą dość rozbudowany zestaw czynników ryzyka. Również wielkość rynku krajowego i jego atrakcyjność dla krajowych MŚP mogą być dodatkowymi przyczynami ich niechęci do wykraczania poza UE. Nie odnotowano żadnych istotnych inicjatyw mających na celu promowanie umiędzynarodowienia polskich MŚP w 2013 r. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 15

3. Najlepsze praktyki Poniżej przedstawiono polski przykład najlepszych praktyk pokazujący, co rząd może zrobić dla wsparcia MŚP: Konsultacje on-line Ministerstwo Gospodarki uruchomiło portal konsultacji on-line, którego celem jest zbieranie opinii na temat przygotowywanych projektów dokumentów (w tym projektów ustaw). Od kwietnia 2014 r. na portalu znajdują się wybrane projekty z pięciu kolejnych ministerstw. W najbliższym czasie przewiduje się rozszerzenie zakresu konsultacji o pozostałe ministerstwa. Działanie to ma na celu: 1) prezentację działalności legislacyjnych Ministerstwa Gospodarki, 2). usprawnienie procesu konsultacji, oraz 3). otwarcie konsultacji na nowych zainteresowanych i umożliwienie im przekazywania opinii drogą elektroniczną. Inicjatywa stanowi odpowiedź na sugestie zainteresowanych stron i służy zapewnieniu większej przejrzystości procesu legislacyjnego. Portal ma stać się platformą wymiany poglądów i doświadczeń. Będzie on służył również jako archiwum wniosków, zaleceń i opinii zainteresowanych stron, dokumentujące ewolucję przepisów wraz z upływem czasu. Każdy projekt jest szczegółowo opisany i zawiera informacje kontaktowe osób, które mogą dostarczyć dodatkowych informacji. Użytkownicy skorzystają z możliwości pobierania projektów (wraz z dokumentami źródłowymi), przedyskutowania ich między sobą oraz wyszukiwania podobnych tematów. Portal stanowi kamień milowy w usprawnianiu procesu decyzyjnego, zachęcając wszystkich zainteresowanych do przedstawienia swoich poglądów. Pomyślna inauguracja portalu może zachęcić inne ministerstwa do opracowania podobnych platform konsultacji, choć ostatecznie bardziej pożądane byłoby utrzymanie jednej platformy obejmującej prace wszystkich resortów rządowych. http://konsultacje.gov.pl/ Ważne uwagi Arkusze informacyjne Programu Small Business Act (SBA) są sporządzane przez DG ds. Przedsiębiorstw w ramach przeglądu wyników MŚP, który jest jej głównym narzędziem ekonomicznej analizy kwestii dotyczących małych i średnich przedsiębiorstw. Łączą one najnowsze dostępne dane statystyczne i informacje polityczne dotyczące 28 państw UE i dziewięciu krajów spoza UE, które również przyczyniają się do realizacji unijnego Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji. Opracowywane rokrocznie arkusze informacyjne są pomocne w organizowaniu dostępnych informacji w celu ułatwienia oceny polityki w zakresie MŚP i monitorowania wdrażania programu Small Business Act. Odzwierciedlają stan faktyczny i odnotowują postępy. Mają one stanowić nie tyle ocenę strategii politycznych państw członkowskich, ile raczej dodatkowe źródło danych przystosowanych do usprawnienia polityki- opartej na dowodach. Przykładowo arkusze informacyjne wymieniają tylko środki polityczne uznane za istotne przez ekspertów w zakresie polityki MŚP na szczeblu lokalnym. Nie mogą one służyć i nie służą odzwierciedleniu wszystkich działań przyjętych przez rząd w ciągu okresu referencyjnego. Więcej informacji dotyczących działań państwa w tym zakresie można znaleźć w bazie danych dostępnej na stronie internetowej przeglądu wyników MŚP. Zob. także przypisy końcowe na odwrocie. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 16

Dodatkowe informacje Przegląd wyników MŚP http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/facts-figures-analysis/performance-review/index_en.htm Small Business Act: http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/small-business-act/index_en.htm Europejski portal dla małych przedsiębiorstw: http://ec.europa.eu/small-business/index_pl.htm Entr-SPR@ec.europa.eu 1 Przy opracowywaniu arkuszy informacyjnych programu SBA w 2014 r. w dużej mierze korzystano z wkładu ze strony JRC, tj. Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej z siedzibą w Isprze we Włoszech. JRC wprowadziło znaczące ulepszenia podejścia metodologicznego, prac statystycznych na zbiorach danych i wizualnej prezentacji danych. 2 Na podstawie danych dotyczących realnego PKB pochodzących z AMECO bazy danych Komisji Europejskiej. 3 Statystyki Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, https://prod.ceidg.gov.pl/ceidg.cms.engine/?d;bbd09402-098c-43a5-a8bf-e260b22f283b, dostęp: 23.3.2014 r. 4 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Polski w okresie I-III kwartał 2013 r. http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/poz_gus_konferencja_prasowa_22_pazdziernika_2013.pdf,, dostęp: 23.3.2014 r. 5 Zamieszczone poniżej trzy wykresy przedstawiają trendy w ewolucji poszczególnych zmiennych w czasie. Przedstawione wartości wskaźników obejmują lata 2008 2015, przy czym za wartości roku referencyjnego (2008) przyjęto 100. Wskaźniki te, poczynając od 2012 r., są szacunkami ewolucji w czasie opracowanymi przez DIW Econ na podstawie danych z lat 2008-2011 pochodzących z bazy danych statystyk strukturalnych dotyczących przedsiębiorstw (Eurostat). Dane obejmują gospodarkę przedsiębiorstw, na którą składają się przemysł, budownictwo, handel i usługi (NACE Rev. 2 sekcje B-J, L, M i N), ale nie obejmują przedsiębiorstw sektora finansowego ani zajmujących się rolnictwem, leśnictwem, rybołówstwem i usługami zasadniczo nierynkowymi, takimi jak usługi edukacyjne i zdrowotne. Szczegółową metodologię można znaleźć na stronie Komisji: http://ec.europa.eu/enterprise/policies/sme/facts-figures-analysis/performance-review/index_en.htm. 6 Business Centre Club, Polska gospodarka w 2013 r. i prognoza na 2014 r.: http://www.bcc.org.pl, dostęp: 23.3.2014 r. 7 Przedstawione w niniejszym arkuszu informacyjnym SBA rozwiązania polityczne stanowią jedynie wybór środków podjętych przez rząd w 2013 r. i w pierwszym kwartale 2014 r. Wyboru dokonał ekspert ds. krajowej polityki w zakresie MŚP, zatrudniany przez hiszpański oddział firmy CARSA (tj. głównego wykonawcę arkuszy informacyjnych dot. roku 2014 na zlecenie DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu). Ekspertów poproszono o wybór najważniejszych ich zdaniem środków, tzn. takich, po których spodziewają się największego wpływu w danym obszarze SBA. Pełen zakres środków zestawionych przez ekspertów przygotowujących tegoroczne arkusze informacyjne zostanie opublikowany równocześnie z arkuszami informacyjnymi w postaci bazy danych środków polityki na stronie DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu. 8 Strategia Rozwoju Kraju 2020 Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne państwo http://www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/polityka_rozwoju/srk_2020/documents/strategia_rozwoju_kraju_ 2020.pdf Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 17

9 Wykres radarowy zestawia dwie serie danych: po pierwsze, obecne wskaźniki w oparciu o najnowsze dostępne dane z ostatnich lat. Naniesione na oś X dane są mierzone odchyleniem standardowym od prostej, nieważonej średniej arytmetycznej całej UE-28. Zakres wytyczony przez pionowe wykropkowane linie oznacza średnią UE. Po drugie, ilustruje postępy w czasie, tj. średni roczny wzrost wskaźników w latach 2008 14. Wskaźniki wzrostu są mierzone w odniesieniu do poszczególnych wskaźników, które składają się na średnie w każdym z obszarów SBA. W związku z tym pozycja średniej konkretnego obszaru SBA w ramach któregokolwiek z czterech wykresów świadczy nie tylko o pozycji danego kraju w stosunku do reszty UE w danym okresie, ale również na temat jego postępów w latach 2008 14. Arkusze informacyjne Small Business Act 2014 Polska 18