Zmiana Wytycznych wspólnotowych w sprawie stosowania przepisów dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do szybkiego wdraŝania sieci szerokopasmowych 1 1. WPROWADZENIE W 2009 r. Komisja przyjęła Wytyczne wspólnotowe w sprawie stosowania przepisów dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do szybkiego wdraŝania sieci szerokopasmowych (zwane dalej: Wytycznymi dotyczącymi sieci szerokopasmowych ), w celu zapewnienia wskazówek na temat oceny finansowania publicznego sieci szerokopasmowych zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE. W poniŝszych punktach przedstawiono krótki przegląd kontekstu tego dokumentu ustawodawczego, jak równieŝ osiągnięcia odnotowane po jego wprowadzeniu. Zainteresowane podmioty są proszone o udzielenie odpowiedzi na kwestionariusz dotyczący stosowania wytycznych. Na podstawie Państwa komentarzy, a takŝe uwag zgłoszonych przez inne podmioty zainteresowane, Komisja planuje opublikować projekt poprawionych wytycznych do celów konsultacji społecznych na początku 2012 r. Komisja przyjmie poprawioną wersję wytycznych do dnia 30 września 2012 r. 2. KONTEKST 2.1. Agenda cyfrowa Komisja Europejska wyznaczyła bardzo ambitne cele rozwoju sieci szerokopasmowych, poniewaŝ inteligentne inwestycje w infrastrukturę szybkich i bardzo szybkich sieci szerokopasmowych mają zasadnicze znaczenie dla tworzenia miejsc pracy, zwiększania wyniku ekonomicznego oraz odblokowania konkurencyjności UE w perspektywie długoterminowej 2. W strategii Europa 2020 3 podkreślono znaczenie upowszechnienia internetu szerokopasmowego dla promowania włączenia społecznego i konkurencyjności w UE, a takŝe wyznaczono ambitne cele rozwoju łączności szerokopasmowej. W 2010 r. Komisja Europejska uruchomiła jedną ze sztandarowych inicjatyw strategii Europa 2020, agendę cyfrową 4, w której potwierdzono zawarty w strategii cel polegający na zapewnieniu wszystkim Europejczykom dostępu do szerokopasmowego internetu do 2013 r. WaŜnym celem agendy jest zapewnienie, aby do 2020 r. (i) wszyscy Europejczycy mieli dostęp do znacznie szybszego internetu, o przepustowości powyŝej 30 Mb/s i (ii) przynajmniej połowa europejskich gospodarstw domowych miała dostęp do połączeń o przepustowości powyŝej 100 Mb/s. Szacuje się, Ŝe aby osiągnąć pierwszy cel, konieczne byłyby inwestycje sięgające 60 mld EUR, zaś na realizację drugiego celu inwestycje sięgające 270 mld EUR 5. Inwestycje te realizowane byłyby przede wszystkim przez podmioty gospodarcze. Jednak osiągnięcie 1 2 3 4 5 Dz.U. C 235 z 30.9.2009. Dostępny na stronie:http://ec.europa.eu/competition/state_aid/legislation/specific_rules.html#broadband. Wiceprzewodniczący Komisji Joaquín Almunia, odpowiedzialny za politykę konkurencji, IP/11/54. EUROPA 2020: Europejska strategia na rzecz inteligentnego i zrównowaŝonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Zob. http://ec.europa.eu/europe2020/index_pl.htm. Europejska agenda cyfrowa COM/2010/0245 f/2. Zob. Komunikat w sprawie łączności szerokopasmowej, dostępny pod adresem: http://ec.europa.eu/information_society/activities/broadband/docs/bb_communication.pdf. - 1 -
ambitnych celów określonych w strategii Europa 2020 i agendy cyfrowej nie jest moŝliwe bez inteligentnego wykorzystania funduszy publicznych 6. Finansowanie publiczne i pomoc państwa odegrają waŝną rolę, uzupełniając inwestycje prywatne i rozszerzając zasięg sieci szerokopasmowych i bardzo szybkiego dostępu nowej generacji na obszary, na których podmioty gospodarcze prawdopodobnie nie będą inwestować na warunkach rynkowych w najbliŝszej przyszłości. 2.2. Wytyczne dotyczące pomocy państwa w odniesieniu do sieci szerokopasmowych Znaczenie finansowania publicznego i pomocy państwa w przedmiotowym sektorze bardzo wzrosło od 2003 r. W połowie dekady środki pomocy państwa przeznaczane były przewaŝnie na niewielkie lokalne projekty w kilku państwach członkowskich. Od 2008 r. coraz więcej państw członkowskich uznaje ogromne znaczenie dostępności sieci szerokopasmowych dla rozwoju gospodarczego i społecznego swoich krajów, opracowywane są kompleksowe krajowe strategie w zakresie sieci szerokopasmowych, a środki pomocy państwa stanowią nierozerwalny element tych strategii. Na zliberalizowanych rynkach telekomunikacyjnych finansowanie publiczne naleŝy stosować ostroŝnie, aby uniknąć wypierania inwestorów prywatnych. Wytyczne dotyczące sieci szerokopasmowych z 2009 r. określają warunki przyznawania finansowania publicznego na rzecz rozwoju sieci szerokopasmowych w zgodzie z unijnymi zasadami pomocy państwa: skodyfikowano w nich dobrze ugruntowaną praktykę Komisji w zakresie decyzji (stosowaną od 2003 r.) dotyczącą sieci szerokopasmowych, wyprowadzono z nich podstawowe załoŝenia i zastosowano je do nowej dziedziny bardzo szybkich światłowodowych sieci dostępu nowej generacji. NajwaŜniejszymi celami politycznymi unijnych zasad i wytycznych obowiązujących w obszarze pomocy państwa jest 1) utrzymanie konkurencji i pomoc w tworzeniu bardziej konkurencyjnych i zrównowaŝonych rynków w sektorze komunikacji elektronicznej; 2) uniknięcie zakłócenia konkurencji, zmiany motywacji firm prywatnych do inwestycji oraz wypierania inicjatyw komercyjnych, 3) zwiększenie dobrobytu konsumentów poprzez szerokie i szybkie rozpowszechnienie sieci szerokopasmowych; 4) zachęcanie organów publicznych do ograniczenia przepaści cyfrowej, w sytuacji gdy przedsiębiorstwa prywatne nie mają motywacji do inwestowania; (5) pomoc w osiągnięciu ambitnych celów określonych w strategii Europa 2020 i agendy cyfrowej. Aby identyfikować obszary kwalifikujące się do interwencji publicznej, w wytycznych wprowadzono rozróŝnienie na obszary białe, szare i czarne, w zaleŝności od tego, czy istnieje juŝ na nich odpowiednia infrastruktura prywatna. Finansowanie publiczne rozbudowy sieci szerokopasmowej na (głównie wiejskich) obszarach białych, na których nie ma odpowiedniej infrastruktury, zasadniczo nie wzbudza problemów. Natomiast inwestycje na (gęsto zaludnionych) obszarach, na których istnieją juŝ konkurujące ze sobą infrastruktury szerokopasmowe (obszary czarne) jest zakazane, a projekty pomocy państwa na obszarach szarych wymagają dogłębnej analizy. Podobna logika ma zastosowanie w przypadku pomocy 6 W agendzie cyfrowej (w ósmym działaniu podstawowym) państwa członkowskie są wzywane do wykorzystania finansowania publicznego zgodnie z unijnymi przepisami dotyczącymi konkurencji i pomocy państwa aby zagwarantować osiągnięcie celów związanych z dostępem, szybkością i rozpowszechnieniem określonych w strategii Europa 2020. - 2 -
na rzecz sieci dostępu nowej generacji ( NGA ): wyróŝnia się białe obszary NGA, szare obszary NGA, i czarne obszary NGA 7. JeŜeli Komisja zezwala na pomoc państwa, naleŝy spełnić szereg warunków zgodności (opisanych szczegółowo w pkt 51 wytycznych). W przypadku pomocy na rzecz sieci dostępu nowej generacji naleŝy spełnić dodatkowe warunki zgodności (opisane szczegółowo w pkt 73, 75 i 79 wytycznych), poniewaŝ ryzyko zakłócenia konkurencji mogłoby być wyŝsze (np. ze względu na istnienie podstawowej infrastruktury szerokopasmowej na przedmiotowych obszarach). 2.3. Dotychczasowe rezultaty Wytycznych dotyczących sieci szerokopasmowych Wytyczne wprowadzają pewność prawną dla wszystkich zainteresowanych podmiotów, tworząc jasne i przewidywalne ramy określające rolę pomocy państwa w tym sektorze. Ich rezultatem są lepiej zaprojektowane środki pomocy państw członkowskich i przyspieszone rozpatrywanie zgłoszeń przez słuŝby Komisji. UmoŜliwiło to Komisji podjęcie rekordowej liczby decyzji 8 : w okresie od 30 września 2009 r. (dnia publikacji wytycznych) do 31 stycznia 2011 r. Komisja oceniła i zatwierdziła na podstawie wytycznych 30 środków dotyczących łączności szerokopasmowej i zezwoliła na wykorzystanie ponad 2,1 mld EUR w formie finansowania publicznego sprzyjającego konkurencyjności. Zgodnie z zapowiedziami państw członkowskich przewiduje się, Ŝe kwota finansowania publicznego przeznaczonego na rozwój łączności szerokopasmowej wzrośnie jeszcze bardziej. Komisja Europejska planuje równieŝ ukierunkować kilka swoich instrumentów finansowych na osiągnięcie celów określonych w strategii Europa 2020 agendy cyfrowej: są to m.in. fundusze strukturalne i regionalne (takie jak EFRR, ERDP, EFFROW, TEN, CIP) i ewentualnie wsparcie jakości kredytowej (przy pomocy środków EBI i funduszy UE). 2.4. Cel niniejszych konsultacji Zgodnie z postanowieniami końcowymi, wytyczne dotyczące sieci szerokopasmowych podlegają przeglądowi nie później niŝ trzy lata po ich publikacji, tj. do dnia 30 września 2012 r. Przegląd taki odzwierciedli istotne zmiany rynkowe, technologiczne i regulacyjne, jakie zachodzą w tej dziedzinie. Niniejsze konsultacje dają zainteresowanym podmiotom moŝliwość wyraŝenia swoich opinii na temat róŝnych najistotniejszych kwestii na wczesnym etapie procedury. Komisja starannie przeanalizuje wyniki konsultacji, podejmując decyzję, w jakim zakresie konieczne są zmiany obowiązujących przepisów, i przed przyjęciem zmienionego tekstu przedstawi go do konsultacji społecznych. 3. JAK WZIĄĆ UDZIAŁ W KONSULTACJACH? Uprzejmie prosi się zainteresowane podmioty o udzielenie odpowiedzi na pytania zawarte w kwestionariuszu. Odpowiedzi moŝna udzielać we wszystkich językach urzędowych UE. Mając na uwadze, Ŝe moŝliwe są opóźnienia w tłumaczeniu uwag złoŝonych w niektórych 7 8 Te uproszczenia (biały/szary/czarny) mają ułatwić zrozumienie polityki Komisji w tym obszarze. Wszystkie te oznakowania przedstawiają róŝne rodzaje przejawów zawodności rynku zgodnie z planem działania w zakresie pomocy państwa (Plan działania w zakresie pomocy państwa: gorzej i lepiej ukierunkowana pomoc państwa: mapa drogowa reformy pomocy państwa na lata 2005 2009. Dostępny na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/competition/state_aid/reform/reform.html. Zob. komunikaty Komisji w MEMO/10/31 i IP/11/54. - 3 -
językach, mile widziane jest załączenie tłumaczenia w jednym z języków roboczych Komisji (angielskim, francuskim lub niemieckim). Mile widziane będą takŝe wszelkie dodatkowe uwagi, wykraczające poza kwestie poruszone w kwestionariuszu. Na ile to moŝliwe, proszę uzasadnić swoją odpowiedź i argumenty, podając przykłady programów pomocy państwa na rzecz łączności szerokopasmowej lub innych znanych Państwu środków finansowania publicznego. Termin przesyłania odpowiedzi upływa dnia 31 sierpnia 2011 r. Uwagi naleŝy przesyłać pocztą elektroniczną na adres: comp-broadbandguidelines@ec.europa.eu. DG COMP planuje udostępnić odpowiedzi na niniejszy kwestionariusz na stronie internetowej: (http://ec.europa.eu/competition/consultations/2011_broadband_guidelines/index_en.html). Dlatego jeśli respondent nie Ŝyczy sobie ujawnienia swojej toŝsamości lub części odpowiedzi, naleŝy to wskazać wyraźnie oraz jednocześnie nadesłać wersję odpowiedzi nieopatrzoną klauzulą poufności. Jeśli nie wskaŝą Państwo Ŝadnych treści poufnych, DG ds. Konkurencji uzna, Ŝe odpowiedź nie zawiera takich treści i moŝe być opublikowana w całości. - 4 -
KWESTIONARIUSZ dla ZAINTERESOWANYCH PODMIOTÓW 1. PYTANIA OGÓLNE 1.1. Czy byli Państwo zaangaŝowani w projekty finansowania publicznego w zakresie wdraŝania dostępu szerokopasmowego (np. jako beneficjent pomocy, podmiot ubiegający się o dostęp, klient subsydiowanej sieci, itp.)? Jeśli tak, proszę opisać najwaŝniejsze Państwa zdaniem osiągnięcia, wyzwania oraz kwestie, które są istotne w związku z przeglądem wytycznych. JeŜeli znany jest Państwu więcej niŝ jeden projekt pomocy państwa w zakresie łączności szerokopasmowej, proszę opisać, jakie są Państwa zdaniem mocne I słabe strony róŝnych projektów. 1.2. Jak ogólnie oceniają Państwo politykę Komisji w dziedzinie pomocy państwa na rzecz łączności szerokopasmowej? Czy Państwa zdaniem wytyczne doprowadziły do osiągnięcia celów realizowanej przez Komisję polityki, opisanych w pkt 2.2 powyŝej? Czy Państwa zdaniem wytyczne zapewniły odpowiednią równowagę między promowaniem inwestycji w podstawową infrastrukturę szerokopasmową i sieci nowej generacji, a ograniczeniem zakłóceń konkurencji wynikających z interwencji publicznej? 1.3. Jakie są Państwa zdaniem najwaŝniejsze zmiany technologiczne, rynkowe i regulacyjne w tej dziedzinie od 2009 r., które naleŝy wziąć pod uwagę, i które powinny mieć wpływ na treść zmienionych wytycznych dotyczących sieci szerokopasmowych? 2. PRZEDMIOT POMOCY W aktualnej wersji Wytycznych dotyczących sieci szerokopasmowych rozróŝnia się między podstawowymi sieciami szerokopasmowymi i sieciami nowej generacji jako przedmiotami środków pomocy państwa. 2.1. Czy Państwa zdaniem rozróŝnienie to jest uzasadnione w świetle aktualnych zmian gospodarczych, technologicznych i regulacyjnych w tej dziedzinie? 2.2. Czy Państwa zdaniem przydatne byłoby poświęcenie osobnych działów wytycznych przepisom i warunkom mającym zastosowanie do wykorzystania finansowania publicznego w celu dofinansowania określonych elementów infrastruktury (np. kanałów, światłowodów ciemnych, sieci przesyłu wstecznego, itp.) lub do innych działań związanych z upowszechnieniem sieci szerokopasmowych (np. kosztów w zakresie inŝynierii lądowej, modernizacji okablowania wewnętrznego, itp.)? Zgodnie z zaleceniem w sprawie sieci dostępu nowej generacji 9, Wytyczne dotyczące sieci szerokopasmowych definiują sieci nowej generacji ( NGA ) w pkt 53 jak następuje: sieci NGA to przewodowe sieci dostępowe, które składają się w całości lub częściowo z elementów optycznych i które mogą zapewnić świadczenie usług szerokopasmowego dostępu o wyŝszych parametrach (takich jak wyŝsza przepustowość) w porównaniu z usługami świadczonymi za pomocą istniejących sieci z przewodów miedzianych. 9 2010/572/UE: zalecenie Komisji z dnia 20 września 2010 r. w sprawie regulowanego dostępu do sieci dostępowych nowej generacji (NGA) C(2010) 6223: - 5 -
2.3. Czy Państwa zdaniem ta definicja jest wciąŝ odpowiednia? Innymi słowy, czy na tym etapie rozwoju technologicznego i rozwoju rynku zaliczyliby Państwo do definicji sieci NGA jakieś inne technologie szerokopasmowe poza naziemnymi, głównie światłowodowymi, sieciami? Proszę umotywować swoją odpowiedź, podając szczegółowe uzasadnienie i przykłady komercyjnego zastosowania tych technologii. 2.4. Czy Państwa zdaniem Komisja powinna zmienić obecną definicję jakościową NGA (tj. głównie rozwiązania światłowodowe) na definicję uwzględniającą w większym stopniu parametry ilościowe (np. określając wyraźne progi prędkości wysyłania/pobierania danych lub inne kryteria technologiczne)? Proszę uzasadnić swoją odpowiedź. 3. OBSZARY INTERWENCJI PUBLICZNEJ W Wytycznych dotyczących sieci szerokopasmowych wprowadzono rozróŝnienie na tzw. obszary białe, szare i czarne, w zaleŝności od tego, czy istnieje juŝ na nich odpowiednia infrastruktura prywatna. 3.1. Czy na podstawie swojego doświadczenia w zakresie pomocy państwa przyznawanej na projekty łączności szerokopasmowej, uwaŝacie Państwo, Ŝe dla identyfikacji obszarów o nieodpowiednim zasięgu istotne są inne kryteria (np. prędkości wysyłania/pobierania danych lub inne kryteria technologiczne, regulacyjne lub rynkowe)? Czy za odpowiednie kryterium uznaliby Państwo następujące: jeŝeli minimalna szybkość łącza (pobierania danych) wynosząca 2 Mb/s nie jest dostępna po przystępnych cenach, naleŝy uznać dany obszar za obszar biały? W wytycznych wyróŝnia się róŝne rodzaje białych obszarów NGA, w zaleŝności od dostępnej na miejscu podstawowej infrastruktury szerokopasmowej (biały obszar NGA/obszar biały pod względem infrastruktury podstawowej w pkt 79, biały obszar NGA/obszar szary w pkt 73 i biały obszar NGA/obszar czarny w sekcji 3.4.4. wytycznych), aby zagwarantować ograniczenie zakłóceń konkurencji. 3.2. Czy to rozróŝnienie oraz wynikające z niego róŝnice w obowiązujących warunkach zgodności z przepisami pomogły, Państwa zdaniem, zachować konkurencję i motywację firm prywatnych do inwestycji? Zgodnie z wytycznymi przy wyznaczaniu obszarów wymagających interwencji publicznej naleŝy brać pod uwagę plany inwestycyjne operatorów prywatnych na okres kolejnych trzech lat (zob. przypis 31). 3.3. Czy Państwa zdaniem okres trzech lat w dalszym ciągu stanowi odpowiednią perspektywę czasową? Jakie dowody mogą, Państwa zdaniem, przedstawiać operatorzy prywatni na poparcie swoich planów inwestycyjnych na danym obszarze? 4. OGÓLNE KRYTERIA ZGODNOŚCI W wytycznych w pkt 51 wyszczególniono ogólne zasady zgodności, które muszą spełniać wszystkie środki pomocy państwa w zakresie łączności szerokopasmowej. 4.1. Czy na podstawie Państwa doświadczenia warunki te pozwoliły na osiągnięcie celów w postaci sprzyjania inwestycjom, zachowania motywacji firm prywatnych do inwestycji oraz wspierania skutecznej konkurencji w ramach subsydiowanych sieci? - 6 -
W pkt 51 lit. e) wytycznych zachęca się państwa członkowskie do wykorzystywania istniejącej infrastruktury, aby uniknąć powielania zasobów i ograniczyć kwotę pomocy bez zapewniania nienaleŝnych korzyści istniejącym operatorom (którzy zazwyczaj dysponują znaczącą infrastrukturą na miejscu). 4.2. Czy mają Państwo doświadczenia w zakresie wypełniania takich warunków lub dysponują odnośnymi przykładami? Jak takie warunki powinny być, Państwa zdaniem, wypełniane w praktyce, aby wspomniane cele ostały skutecznie osiągnięte? Jakie warunki dostępu do infrastruktury operatora są, Państwa zdaniem, wystarczającą gwarancją w świetle obowiązujących ram regulacyjnych? 5. POMOC NA RZECZ SIECI DOSTĘPU NOWEJ GENERACJI Zgodnie z wytycznymi subsydiowane sieci NGA powinny wspierać skuteczne i pełne rozdzielenie poszczególnych elementów oraz stanowić podstawę wszystkich rodzajów dostępu do sieci, jakich moŝe potrzebować operator (zob. pkt 79). 5.1. Czy mieli Państwo doświadczenia w związku z wypełnieniem wymogu powszechnej dostępności (tj. pełnego i skutecznego dostępu), opisanego w wytycznych w odniesieniu do subsydiowanych sieci NGA? Czy dysponują Państwo przykładami trudności lub sporów, a takŝe najlepszych praktyk? 5.2. Czy Państwa zdaniem właściwe jest, Ŝe od beneficjenta pomocy wymaga się wszystkich technologicznie moŝliwych produktów dostępu jako rekompensaty za korzyści uzyskane w drodze finansowania publicznego? Czy Państwa zdaniem niektóre środki zaradcze w zakresie dostępu moŝna by w określonych okolicznościach uznać za zbędne (np. dostęp do kanałów lub dostęp do światłowodów ciemnych) i w związku z tym nie ma potrzeby wymagania ich we wszystkich przypadkach, aby zapewnić wystarczający poziom konkurencji? Czy uwaŝają Państwo, Ŝe analogicznie do ram regulacyjnych w zakresie telekomunikacji 10 naleŝy takŝe przeprowadzać analizę proporcjonalności, i Ŝe aby osiągnąć cel zwiększenia konkurencji i ograniczenia zakłóceń konkurencji wynikających z interwencji publicznej, naleŝy wymagać jedynie minimalnego zestawu środków zaradczych w zakresie dostępu? JeŜeli tak, proszę szczegółowo wyjaśnić dlaczego. Zgodnie z pkt 79 beneficjent pomocy powinien mieć obowiązek dotyczący zapewnienia hurtowego dostępu przez okres przynajmniej siedmiu lat, bez uszczerbku dla innych zobowiązań prawnych. 5.3. Czy uwaŝają Państwo, ze okres siedmiu lat jest odpowiedni, aby zapewnić konkurencję na danych obszarach, nie zniechęcając inwestycji prywatnych? Czy uzasadnione byłoby wymaganie w postaci dłuŝszego okresu, np. w przypadku produktów dostępu pasywnego (np. kanałów)? JeŜeli tak, proszę szczegółowo wyjaśnić dlaczego. W wytycznych wyraŝono preferencję wobec sieci opartych na wielu światłowodach: W tym względzie naleŝy zaznaczyć, Ŝe architektura wielu światłowodów umoŝliwia pełną niezaleŝność podmiotów ubiegających się o dostęp, oferujących usługi łączności szerokopasmowej o wysokiej przepustowości, i sprzyja tym samym długotrwałej zrównowaŝonej konkurencji. Ponadto wdroŝenie sieci NGA opartych na łączach o wielu 10 Zob. http://europa.eu/legislation_summaries/internal_market/single_market_services/l24216a_en.htm. - 7 -
światłowodach wspiera topologie od jednego nadawcy do jednego odbiorcy (ang. point-topoint) oraz od jednego nadawcy do wielu odbiorców (ang. point-to-multipoint), jest zatem neutralna pod względem technologicznym. 5.4. Jakie mieli Państwo doświadczenia z infrastrukturą o wielu światłowodach? Czy podzielają Państwo pogląd, ze upowszechnianie sieci o wielu światłowodach na terenach wiejskich moŝe nie być uzasadnione ekonomicznie? Czy teŝ uwaŝają Państwo infrastrukturę o wielu światłowodach za najwaŝniejszą inwestycję w celu osiągnięcia konkurencji na danym obszarze w perspektywie długoterminowej? Niektóre rodzaje architektury sieciowej (np. sieci FTTH/P2P) są uznawane za lepsze pod względem promowania konkurencji, poniewaŝ umoŝliwiają skuteczne i pełne rozdzielenie poszczególnych elementów (w porównaniu np. z infrastrukturą FTTH/GPON), mimo Ŝe ogólnie są postrzegane jako droŝszy wybór technologiczny. 5.5. Czy byli Państwo zaangaŝowani w projekty sieci NGA? Czy mieli Państwo doświadczenia związane z wymogiem skutecznego rozdzielenia elementów, ewentualnie w odniesieniu do innej architektury technologicznej? Czy dysponują Państwo przykładami najlepszych praktyk w stosowaniu tej pierwszej lub tej drugiej technologii? 5.6. Czy przedsiębiorstwa będące beneficjentami, budujące subsydiowane sieci NGA, powinny Państwa zdaniem spełnić jeszcze jakieś warunki poza warunkami określonymi w pkt 75 i 79, aby zwiększyć konkurencję i ograniczyć zakłócenia konkurencji wynikające z interwencji publicznej? 6. ROLA KRAJOWYCH ORGANÓW REGULACYJNYCH Wytyczne przewidują istotną rolę krajowych organów regulacyjnych w udzielaniu wsparcia organom podpisującym umowy w określaniu warunków hurtowego dostępu. Zgodnie z pkt 79 przy określaniu warunków w odniesieniu do usługi hurtowego dostępu do sieci państwa członkowskie powinny skonsultować się z właściwym krajowym organem regulacyjnym. Oczekuje się, Ŝe krajowe organy regulacyjne będą w przyszłości kontynuować regulację ex ante lub dokładne monitorowanie warunków konkurencji w odniesieniu do ogólnego rynku dostępu szerokopasmowego oraz w razie potrzeby będą wprowadzać środki zaradcze przewidziane w obowiązujących ramach regulacyjnych. Wymagając zatwierdzenia lub określenia warunków dostępu przez krajowy organ regulacyjny na mocy stosownych przepisów wspólnotowych, państwa członkowskie zadbają więc, aby na wszystkich rynkach dostępu szerokopasmowego określonych przez właściwy krajowy organ regulacyjny obowiązywały jeŝeli nie jednakowe, to przynajmniej bardzo podobne warunki dostępu. 6.1. W jaki sposób krajowe organy regulacyjne mogłyby, Państwa zdaniem, pomóc organom (krajowym lub lokalnym) w realizacji środków pomocy państwa w zakresie łączności szerokopasmowej? Czy Państwa zdaniem właściwe jest, aby warunki dostępu były zawsze zatwierdzane przez krajowe organy nadzoru? Czy Państwa zdaniem istnieją ograniczenia w zaangaŝowania krajowych organów nadzoru w środki pomocy państwa w zakresie łączności szerokopasmowej? JeŜeli byli Państwo bezpośrednio zaangaŝowani w projekty pomocy, czy zauwaŝyli Państwo jakąkolwiek róŝnicę po wprowadzeniu warunków dostępu jako środka regulacyjnego w porównaniu z obowiązkiem dostępu zawartym w zasadach pomocy państwa? - 8 -
W kilku sprawach dotyczących pomocy państwa krajowe organy nadzoru zobowiązały się rozstrzygać spory między operatorami subsydiowanej sieci a podmiotami ubiegającymi się o dostęp, gdyby takie spory miały miejsce. 6.2. Czy mają Państwo doświadczenia z taką procedurą? Jak postrzegają Państwo rolę krajowych organów nadzoru w rozwiązywaniu sporów między podmiotami ubiegającymi się o dostęp a operatorami subsydiowanej sieci? 7. PRZEJRZYSTOŚĆ ŚRODKÓW POMOCY PAŃSTWA Zgodnie z praktyką Komisji w tej dziedzinie, organy podpisujące umowy powinny udzielać zainteresowanym podmiotom wszelkich istotnych informacji na temat programów. Między innymi, mają obowiązek publikować na centralnej stronie internetowej informacje geograficzne dotyczące przedmiotowych obszarów i planowane środki pomocy państwa, a wszelkie informacje muszą być powszechnie dostępne przez co najmniej 1 miesiąc, aby wszystkie osoby trzecie mogły się na ich temat wypowiedzieć. Procedury przetargowe związane z przyznaniem pomocy państwa muszą być przeprowadzane zgodnie z zasadami unijnej dyrektywy w sprawie zamówień publicznych 11, z zachowaniem wszystkich warunków przejrzystości i niedyskryminacji. 7.1. Czy Państwa zdaniem informacje udzielane w opisany sposób są odpowiednie w celu zapewnienia przejrzystości? Czy mają Państwo jakieś sugestie dotyczące dalszego zwiększenia przejrzystości programów pomocy państwa w zakresie łączności szerokopasmowej? Czy mogliby Państwo przedstawić przykłady najlepszych praktyk w zakresie informacji udzielanych na temat środków pomocy państwa w zakresie łączności szerokopasmowej na róŝnych etapach procedury? 8. INNE UWAGI Kilka państw członkowskich wystąpiło z wnioskiem o pionowy podział subsydiowanych sieci (hurtowy operator sieci miałby nie angaŝować się w świadczenie usług) w celu uniknięcia ryzyka dyskryminacji, wsparcia konkurencji i zwiększenia wskaźników rozpowszechnienia w wyniku interwencji publicznej 12. 8.1. Jakie Państwa zdaniem byłyby koszty wprowadzenia tego warunku i płynące z tego korzyści? W jakich okolicznościach uznaliby Państwo podział pionowy za skuteczny środek zaradczy? Niektóre organy publiczne opowiadają się za koniecznością pełnienia przez państwo strategicznej roli w sektorze łączności szerokopasmowej, aby osiągnąć ich cele społeczne i ekonomiczne. W większości przypadków przekłada się to na decyzję o zachowaniu własności państwowej subsydiowanych sieci szerokopasmowych (głównie elementów infrastruktury pasywnej, takich jak kanały, włazy, światłowody ciemne) oraz powierzeniu hurtowej i detalicznej obsługi sieci operatorom prywatnym w drodze procedury przetargowej. 11 12 Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi. Zob. przykłady decyzji Komisji w sprawach N407/2009 Optical fibre Catalonia (Xarxa Oberta), Hiszpania; N183/2009 projekt RAIN, Litwa lub N196/2010 projekt EstWin, Estonia. - 9 -
8.2. Jakie okoliczności uzasadniają Państwa zdaniem własność państwową? Jakie są Państwa zdaniem zalety i wady własności państwowej infrastruktury? 9. ŚRODKI NIESTANOWIĄCE POMOCY PAŃSTWA: UPOWSZECHNIANIE ŁĄCZNOŚCI SZEROKOPASMOWEJ NA ZASADACH RYNKOWYCH ORAZ USŁUGI ŚWIADCZONE W OGÓLNYM INTERESIE GOSPODARCZYM W wytycznych przedstawiono równieŝ objaśnienia środków dotyczących łączności szerokopasmowej, które nie wchodzą w zakres zasad pomocy państwa, w szczególności w przypadku, gdy finansowanie publiczne upowszechniania łączności szerokopasmowej odbywa się na zasadach rynkowych (sekcja 2.2.1. wytycznych) oraz gdy państwa członkowskie uznają, Ŝe zapewnianie sieci szerokopasmowych naleŝy uznać za usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym (sekcja 2.2.2. wytycznych). 9.1. Czy mają Państwo jakiekolwiek doświadczenia z instrumentami upowszechniania łączności szerokopasmowej na zasadach rynkowych lub usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym, stosowanymi w państwach europejskich? 9.2. Czy uwaŝają Państwo, Ŝe zawarte w wytycznych informacje na temat tych środków są dostatecznie szczegółowe? Czy mają Państwo uwagi na temat stosowania tych przepisów? 9.3. Wytyczne zawierają dokładną definicję usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym w zliberalizowanym sektorze telekomunikacji (powszechny i obowiązkowy charakter, otwarta i neutralna sieć, rozdział działalności hurtowej i detalicznej itp.). Czy doświadczyli Państwo szczególnych trudności w realizacji tego typu środków? 9.4. Czy Państwa zdaniem właściwe jest, Ŝe w przypadku usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym wymaga się wszystkich technologicznie moŝliwych produktów dostępu, czy teŝ niektóre środki zaradcze w zakresie dostępu moŝna by w określonych okolicznościach uznać za zbędne (np. dostęp do kanałów lub dostęp do światłowodów ciemnych) i w związku z tym nie ma potrzeby wymagania ich we wszystkich przypadkach, aby zapewnić wystarczający poziom konkurencji? JeŜeli tak, proszę szczegółowo wyjaśnić dlaczego. 10. UWAGI KOŃCOWE 10.1. Zachęcamy do zgłoszenia i opisania wszelkich innych istotnych kwestii dotyczących Wytycznych dotyczących sieci szerokopasmowych. - 10 -