ZESPÓŁ SZKÓŁ EKONOMICZNYCH im. Mikołaja Kopernika we Wrocławiu, ul. Drukarska 50 Wyniki badań ABSOLWENCI 2011 Badania: kwiecień 2011 mgr inż. Zdzisław Pytlos WROCŁAW 3
WYNIKI BADAŃ - ABSOLWENCI 2011 Technikum handlowe Grupa ankietowanych to absolwenci Zespołu Szkół Ekonomicznych im. Mikołaja Kopernika we Wrocławiu 1. Płeć: 8 7 6 5 4 3 2 1 panie - 76% panowie - 24% 2. Wiek: 8 6 4 2 19 lat - 36% 20 lat - 64% 4
3. Wielkość miejsca zamieszkania: Miejsce zamieszkania 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Wieś 8% Miasto powyżej 500 tys. 92% 4. Kierunek ZSE, który Pan(i) ukończył(a) w roku 2010/2011: Kierunek szkoły technik handlowiec - 10 2 4 6 8 10 5
5. Z jakim wynikiem ukończył(a) Pan(i) powyższą szkołę? (ocena własna) ocena własna bardzo dobrym dobrym dostatecznym nie wiem 17% 8% 13% 62% 6. Czy powyższy kierunek był tym, na którym Panu(i) najbardziej zależało? Akceptacja kierunku Tak Nie 4 6 6
7. Jakie były główne motywy wyboru szkoły zawodowej? 6 5 uzyskanie w szkole zawodowej kwalifikacji zawodowych, które ułatwiłyby zdobycie pracy uzdolnienia / zainteresowania zgodne z ofertą szkoły 4 dobra opinia szkoły wśród znajomych 3 możliwośd zdobycia zawodu 2 względna łatwośd dostania się do szkoły 1 przypadek przyczyny wyboru szkoły nie wiem 7
8. Co dziś zmienił(a)by Pan(i) w swoim wyborze odnośnie szkoły? Czy zmienid szkołę, kierunek? zmiana szkoły w ramach ZSE - 24% zmiana tylko kierunku - 32% pozostaję przy wyborze - 32% nie podejmuję nauki w ZSE - nie wiem -16% 9. Czy w roku szkolnym 2010/2011 poza powyższym ukończył(a) Pan(i) jeszcze jakąś inną szkołę (np. muzyczną,...? Inna szkoła? 10 5 Tak - Nie - 10 8
10. Czy w czasie szkoły otrzymał(a) Pan(i) stypendium/nagrodę za wyniki w nauce? Stypendium/nagroda? Tak - 12% Nie - 88% 11. Czy w czasie szkoły uczestniczył(a) Pan(i) w życiu szkoły (koła naukowe, samorząd szkolny i inne organizacje)? Aktywnośd w życiu szkoły 6 4 2 Tak - 6 Nie - 4 9
12. Czy w czasie szkoły uczestniczył(a) Pan(i) w dodatkowych kursach i/lub szkoleniach? Dodatkowe kursy/szkolenia w ZSE 45% 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% 10
13. W jakim stopniu jest Pan/i zadowolony(a) z realizacji procesu dydaktycznego i warunków kształcenia w szkole zawodowej technikum handlowym; (skala: min. 1 pkt. max. 5pkt.) 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 5 pkt. 4 pkt. 3 pkt. 2 pkt. 1 pkt. 14. Czy po ukończeniu szkoły zamierza Pan(i) uczestniczyć w kursach i/lub szkoleniach (np. studia,...)? Kształcenie po technikum handlowym - plany. 6 4 2 Tak - 44% Nie - 56% 11
Rodzaj kształcenia po technikum handlowym 35% 3 25% 2 15% 1 5% 12
15. Czy podejmował(a) Pan(i) jakąś aktywność zawodową w trakcie szkoły?( np. praca na własne wydatki) Praca na własne wydatki w czasie szkoły Tak - 56% Nie - 44% Jakie prace wykonują uczniowie w czasie pobierania nauki 6 5 4 3 2 1 związane z prace kierunkiem niezwiązane z szkoły np. praca kierunkiem w handlu szkoły praca w woluntariacie 13
16. Proszę określić swoją wiedzę z poniższych obszarów związanych z poszukiwaniem pracy w momencie ukończenia szkoły. (1 oznacza minimalny, a 5 maksymalny poziom wiedzy) 10 9 5 pkt. 4 pkt. 3 pkt. 2 pkt. 1 pkt. 8 7 6 5 4 3 2 1 14
17. Czy obowiązkowe praktyki zawodowe w programie Pana(i) szkoły okazały się przydatne w Pana(i) przygotowaniu zawodowym? Czy praktyka zawodowa spełniła twoje oczekiwania - czy przygotowuje do przyszłej pracy. zdecydowanie tak - 2 raczej tak - 52% raczej nie - 12% zdecydowanie nie - 8% trudno powiedzied - 8% 18. Czy chciał(a)by Pan(i) w przyszłości wykonywać pracę zgodną z Pana(i) kierunkiem szkoły? Czy chcę pracowad w wyuczonym zawodzie - technik handlowiec? zdecydowanie tak - 8% raczej tak - 24% raczej nie - 4 zdecydowanie nie - 4% trudno powiedzied - 24% 15
19. Czy Pan(i) zdaniem na rynku pracy istnieje zapotrzebowanie na zdobyte przez Pana/Panią w szkole wiedzę i umiejętności? 16
20. Jaki jest maksymalny czas dotarcia do pracy, który był(a)by Pan(i) w stanie zaakceptować? Czy absolwenci akceptują pracę poza miejscem zamieszkania? 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% 17
21. Czy przeprowadził(a)by się Pan(i), jeżeli wymagałoby tego odpowiadające Pana(i) oczekiwaniom stanowisko pracy? Mobilnośd w poszukiwaniu pracy? 5 4 3 2 1 Tak - 48% Nie - 4% Nie wiem - 48% Gdzie będą absolwenci poszukiwad pracy? (z grupy, która chce opuścid miejsce zamieszkania w poszukiwaniu pracy) tylko w Polsce - 5 za granicą - 5 5 5 18
22. Czy bierze Pan(i) pod uwagę możliwość założenia własnej działalności gospodarczej? Samozatrudnienie? Własna działalnośd? 4 35% 3 25% 2 15% 1 5% 19
23. Jakie czynniki decydują głównie o postrzeganiu przez Pana/Panią danej pracy, jako atrakcyjnej? Co oznacza dla absolwenta "atrakcyjna praca"? inne (np. służbowe auto) społeczna donosłośd pracy stabilnośd zatrudnienia lokalizacja firmy stałe godziny pracy atrakcyjne wynagrodzenie prestiż firmy młody zespół zgodnośd z kierunkiem szkoły zgodnośd pracy z zainteresowaniami dobre relacje interpersonalne elastyczny czas pracy 0 5 10 15 20 25 20
24. Czy obecnie pracuje Pan(i) zarobkowo (główne źródło utrzymania)? Główne źródło utrzymania. 6 5 4 3 2 1 21
25. Czy wyznacza Pan(i) sobie cele swojej kariery zawodowej? Tak - 76% Nie - 24% 26. Jakie czynniki zdecydują głównie, że podejmie Pan(i) pracę? [odpowiedź na to pytanie warto porównać z odpowiedzią na pytanie: Jakie czynniki decydują głównie o postrzeganiu przez Pana/Panią danej pracy, jako atrakcyjnej? (patrz pkt.19)] 22
Jakie czynniki Pan(i) bierze pod uwagę obecnie poszukując pracy? praca w młodym wiekowo zespole inne (jakie?): wynagrodzenie społeczna doniosłośd wykonywanej pracy zgodnośd pracy z ukooczonym kierunkiem szkoły możliwośd rozwoju kompetencji zawodowych elastyczny czas pracy lokalizacja firmy stałe godziny pracy stabilnośd zatrudnienia prestiż firmy zgodnośd pracy z zainteresowaniami dobra atmosfera w pracy 0 5 10 15 20 23
27. Czy był(a)by Pan(i) zainteresowany(a) wykonywaniem pracy w oparciu o którąś z poniższych form zatrudnienia (tzw. elastycznych form zatrudnienia)? Czy jesteś zainteresowany (czy znasz) tzw. elastyczną formę zatrudnienia? 4 3 2 1 Tak - 4 Nie - 24% Nie wiem - 36% Jeśli na poprzednie pytanie odpowiedź brzmi: tak, to jaką formą zatrudnienia jesteś zainteresowany? telepraca - 0 praca nakładcza (chałupnicza) - 0 umowy cywilno-prawne - 7% samozatrudnienie - 7% praca w niepełnym wymiarze czasu - 14% praca tymczasowa - 22% 24
28. Które z poniżej wymienionych potencjalnych celów kariery zawodowej najlepiej odpowiadają Pana/Pani celom? Oceniając własne przygotowanie zawodowe wskaż, które cele kariery zawodowej są dla ciebie najważniejsze? osiąganie wysokich zarobków - 2 praca gwarantująca stabilnośd zatrudnienia - 19% praca zgodna z zainteresowaniami - 18% wysokie stanowisko w organizacji - 1 specjalista w swojej dziedzinie - 1 praca w firmie o wysokim prestiżu - 6% międzynarodowa kariera - 4% prowadzenie własnej firmy - 4% praca wymagająca kreatywności - 3% praca zgodnej z kierunkiem szkoły - 3% osoba publicznie znana - 2% praca o istotnym społecznym znaczeniu - 1% 1 2 3 25
29. Czy jest Pan(i) zadowolony(a) ze szkoły i swojego zawodu? Czy jest Pan(i) zadowolony(a) ze szkoły i wyuczonego swojego zawodu? 5 4 3 2 1 30. Proszę określić średnią wysokość miesięcznego dochodu brutto, który byłby dla Pana(i) satysfakcjonujący. Moje miesieczne wynagrodzenie, które będzie satysfakcjonujące. 2000-3000 zł - 52% 3001-4000 zł - 24% nie wiem - 8% ok. 10000 zł - 8% ok. 8000 Euro - 4% 4001-5000 zł - 4% 1 2 3 4 5 6 26
Podsumowanie: 1) każdy absolwent jest jedynym w swoim rodzaju typem osobowości, konfiguracją motywów, cech, zainteresowań, wartości. 2) każde działanie wykonywane przez nich nosi znamię własnego, charakterystycznego stylu życia (nabytego m. in. w szkole) 6 aktywnie uczestniczyła w życiu szkoły. Zdecydowana większość tj. 72% wybrała szkołę kierując się tym, że zdobyte kwalifikacje, wiedza pozwolą na bycie konkurencyjnym na trudnym obecnym rynku pracy - ułatwią podjęcie pracy 3) absolwenci zwykle zdają sobie sprawę z motywów swego zachowania, są świadomi swych słabych i mocnych stron oraz celów do których dążą (76% wyznacza własne cele, określa co chce osiągnąć w życiu zawodowym) 4) są zdolni do planowania swoich działań studia wiedza - własna firma pieniądze (32% jest zdecydowanych na założenie własnej firmy. Zdają sobie sprawę z tego, że aby odnieść sukces potrzebna jest wiedza. Stąd ponad połowa już w trakcie zajęć szkolnych brała udział w dodatkowych szkoleniach organizowanych przez szkołę) 5) absolwenci są często popychani przez potrzebę przezwyciężenia swojej niższości (jako absolwenci szkoły średniej na rynku pracy) dążą do samorealizacji, podwyższenia kwalifikacji na wyższych uczelniach, szkoleniach, kursach (4) 6) kończąc ciekawy kierunek tj. technik handlowiec, absolwenci opuszczają szkołę oczekują, że otoczenie dostosuje się do ich pragnień i wymagań jest to złudne i idealistyczne (ocena własna wskazuje, że 7 ocenia swoje przygotowanie do wejścia na rynek pracy dobrze i bardzo dobrze) 7) niezaspokojone potrzeby kształtują różny styl życia: 7.1) rezygnacja z pracy w zawodzie (44% nie chce pracować w wyuczonym zawodzie ze wzglądu na niski prestiż zawodu handlowca czy raczej sprzedawcy bo tak postrzegają przyszłą pracę. Czy się mylą? 27
Czy rzeczywiście takie są realia, że podejmują pracę jako sprzedawcy, kasjerzy w marketach? O tym porozmawiamy w następnym badaniu. Gdzie się zatrudnią i jakie były motywy ich decyzji?) 7.2) wyjazd za granicę (5 uważa, że jeśli sytuacja zmusi ich do podjęcia decyzji o poszukiwaniu pracy poza miejscem zamieszkania to wybiorą wyjazd za granicę) 7.3) próba udowodnienia sobie za wszelką cenę własnej wartości (84% zwraca uwagę, że na rynku pracy istnieje zapotrzebowanie na pracowników o kwalifikacjach, wiedzy jaką uzyskali w szkole. Akceptuje decyzję o wyborze kierunku i zawodu technika handlowca - 6) Uwaga końcowa Wyniki badania wstępnego grupy absolwenci 2011 stanowią przesłanki do ponownego badania tej grupy w następnym roku. Pozwoli to na weryfikację planów absolwentów w zderzeniu z realiami wolnego rynku. Czerwiec 2011 Zdzisław Pytlos 28