ROGRAM NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU 352120 O STRUKTURZE RZEMIOTOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 30.06.2012 Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: RZEMIOTOWY... 2 2. ROZAJ ROGRAMU: LINIOWY... 2 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 2 4. OSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWOOWEGO... 2 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWOOWEGO... 2 6. RZEMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM... 3 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU Z OSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO3 8. INFORMAJA O ZAWOZIE TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU... 4 9. UZASANIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWOZIE TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU... 5 10. OWIĄZANIA ZAWOU TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU Z INNYMI ZAWOAMI... 5 11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWOZIE TEHNIK REALIZAJI ŹWIEKU... 6 12. LAN NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK REALIZAJI ŹWIEKU... 7 13. ROGRAMY NAUZANIA LA OSZZEGÓLNYH RZEMIOTÓW... 10 1. ercepcja i ocena dźwięku...11 2. odstawy akustyki i elektroakustyki...14 3. Instrumentoznawstwo i zasady muzyki...21 4. Język obcy zawodowy w realizacji dźwięku...25 5. ziałalność gospodarcza w produkcji dźwięku...29 6. Montaż dźwięku...34 7. odstawy gry na fortepianie...40 8. Realizacja nagrań...44 9. raktyki zawodowe...52 ZAŁĄZNIKI... 58 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
TY SZKOŁY: technikum 1. TY ROGRAMU: RZEMIOTOWY 2. ROZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: dr Mateusz Bień, mgr amian Galon Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Grażyna obrowolska-zabłocka 4. OSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWOOWEGO rogram nauczania dla zawodu TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (z. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (z. U. z 2012r. poz. 7) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (z. U. poz. 184) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (z. U. poz. 204) Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (z. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (z.u. Nr 228, poz. 1487) Rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (z. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) Rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (z. U. Nr 244, poz. 1626) Rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWOOWEGO elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. RZEMIOTY ROZSZERZONE W TEHNIKUM W programie nauczania dla zawodu technik realizacji dźwięku uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: fizyka i matematyka, realizowane w zakresie rozszerzonym. 7. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU Z OSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik realizacji dźwięku uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności ponadprzedmiotowych zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi; umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik realizacji dźwięku uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących, stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. otyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, fizyka nauczanych w zakresie rozszerzonym, a także informatyka oraz podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. 8. INFORMAJA O ZAWOZIE TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU Zawód technik realizacji dźwięku jest zawodem szerokoprofilowym. Zakresem swym obejmuje realizację studyjnych nagrań muzycznych, przygotowanie efektów dźwiękowych i nagrań lektorskich. Zadania zawodowe obejmują procesy od nagrania poprzez edycję, montaż po zgranie i archiwizację dźwięku. Technik realizacji dźwięku posługuje się systemem MII edytując dźwięk w instrumentach MII, obsługując programy sekwencerowe i konwertując pliki MII do plików dźwiękowych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
9. UZASANIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWOZIE TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU W dzisiejszych czasach trudno wyobrazić przekazy informacyjne lub artystyczne pozbawione dźwiękowej informacji. Od filmów czy reklam z bogatą warstwą dźwiękową, poprzez kluby, restauracje wypełnione muzyką, po systemy ostrzegawcze czy książki audio, wszędzie odtwarza się uprzednio zarejestrowane i zmontowane nagrania. Informacja dźwiękowa stała się wszechobecna. Zawód technik realizacji dźwięku kształci osoby zdolne do przygotowania jej zarówno w ramach olbrzymich korporacji jak i na drodze indywidualnej. Jest to możliwe dzięki rozwijającej się komputerowej technologii rejestracji i edycji dźwięku. W zawodzie technik realizacji dźwięku nacisk położony jest na proces rejestracji, montażu i archiwizacji dźwięku, który często jest bardzo czasochłonny. Jednak dzięki bardzo dobremu przygotowaniu uczniów stają się oni nieocenionymi pracownikami przygotowującymi szybko duże ilości materiałów dźwiękowych. rodukcji dźwięku stawia się coraz większe wymagania dotyczące nie tylko jakości, ale czasowi poświęconemu na ich przygotowanie. Kształcenie w tym zawodzie zwraca na ten element szczególną uwagę. Absolwenci zawodu technik realizacji dźwięku mogą pracować praktycznie w każdym miejscu, w którym produkowany jest dźwięk. Ich uniwersalne przygotowanie pozwala na szybkie przebranżowienie się i dostosowanie do nowych standardów produkcji lub wymagań technicznych. 10. OWIĄZANIA ZAWOU TEHNIK REALIZAJI ŹWIĘKU Z INNYMI ZAWOAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Zawód technik realizacji dźwięku nie ma wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami. osiada wspólne efekty kształcenia stanowiące podbudowę dla zawodów KZ(S.a): technik realizacji dźwięku oraz technik realizacji nagrań i nagłośnień. Kwalifikacja Symbol zawodu S.2. Realizacja nagrań 352122 S.3. Realizacja nagłośnień 331403 S.4. Montaż nagrań dźwiękowych Zawód Technik realizacji nagrań i nagłośnień Technik realizacji nagrań i nagłośnień 352120 Technik realizacji dźwięku S.5. Realizacja nagrań studyjnych 352120 Technik realizacji dźwięku Elementy wspólne OMZ KZ(S.a) OMZ KZ(S.a) OMZ KZ(S.a) OMZ KZ(S.a) rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
11. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWOZIE TEHNIK REALIZAJI ŹWIEKU Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik realizacji dźwięku powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) rejestrowania materiału dźwiękowego; 2) obsługiwania urządzeń i programów systemu MII; 3) wykonywania montażu, konwersji i archiwizacji materiału dźwiękowego; 4) wykonywania miksowania i przetwarzania materiału dźwiękowego. o wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik realizacji dźwięku: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BH, G, JOZ, KS, OMZ) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru artystycznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(S.a) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie: S.4. Montaż nagrań dźwiękowych, S.5. Realizacja nagrań studyjnych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
12. LAN NAUZANIA LA ZAWOU TEHNIK REALIZAJI ŹWIEKU Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w 4-letnim technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik realizacji dźwięku minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: na kształcenie w ramach kwalifikacji S.4. Montaż nagrań dźwiękowych przeznaczono minimalnie 510 godzin, na kształcenie w ramach kwalifikacji S.3. Realizacja nagrań przeznaczono minimalnie 520 godzin. na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimalnie 320 godzin. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Klasa I II III IV I II I II I II I II Kształcenie zawodowe teoretyczne Liczba godzin w okresie nauczania tygodniowo 1 ercepcja i ocena dźwięku 6 6 2 7 210 2 odstawy akustyki i elektroakustyki 7 4 7 2 10 300 3 Instrumentoznawstwo i zasady muzyki 5 2 3 5 150 4 Język obcy zawodowy w realizacji dźwięku 2 2 2 60 5 ziałalność gospodarcza w realizacji dźwięku 1 1 1 30 Łączna liczba godzin 6 6 2 15 9 10 2 0 25 750 Kształcenie zawodowe praktyczne** 1 Montaż dźwięku 5 5 14 12 360 3 odstawy gry na fortepianie 1 1 1 30 łącznie rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
2 Realizacja nagrań 4 4 16 12 360 Łączna liczba godzin 5 5 14 1 5 4 16 0 25 750 Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego 11 11 16 16 14 14 18 0 50 1500 Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych 33 35 34 31 133 3990 RAKTYKI ZAWOOWE 2 tyg. 2 tyg. 160 **zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (S.4.) odbywa się pod koniec klasy drugiej. Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację (S.5.) odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy czwartej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
Wykaz działów programowych dla zawodu technik realizacji dźwięku Nazwa przedmiotu 1. ercepcja i ocena dźwięku 2. odstawy akustyki i elektroakustyki 3. Instrumentoznawstwo i zasady muzyki 4. Język obcy zawodowy w realizacji dźwięku 5. ziałalność gospodarcza w realizacji dźwięku 6. Montaż dźwięku 7. odstawy gry na fortepianie 8. Realizacja nagrań 9. raktyki zawodowe Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział 1.1 ercepcja dźwięku 100 1.2 Ocena dźwięku 110 2.1 Fizyka dźwięku 50 2.2 Urządzenia elektroakustyczne 150 2.3 Technika rejestracji 100 3.1 Instrumentoznawstwo 60 3.2. Zasady muzyki 90 4.1 orozumiewanie się w języku obcym zawodowych 30 4.2 Struktury leksykalno-gramatyczne w typowych sytuacjach 30 5.1 odstawy formalno-prawne działalności gospodarczej 15 5.2 rowadzenie przedsiębiorstwa w branży dźwiękowej. 15 6.1 Technika montażowa 300 6.2 Technika archiwizacji 60 7.1 Ćwiczenia techniczno-wykonawcze 15 7.2 Gamy i pasaże 15 8.1 Technika studyjna 200 8.2 Technika MII 160 9.1 Montaż nagrań fonograficznych 80 9.2 Realizacja nagrań w studiu 80 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
13. ROGRAMY NAUZANIA LA OSZZEGÓLNYH RZEMIOTÓW Lista przedmiotów z liczbą godzin 1. ercepcja i ocena dźwięku 210 2. odstawy akustyki i elektroakustyki 300 3. Instrumentoznawstwo i zasady muzyki 150 4. Język obcy zawodowy w realizacji dźwięku 60 5. ziałalność gospodarcza w realizacji dźwięku 30 6. Montaż dźwięku 360 7. odstawy gry na fortepianie 30 8. Realizacja nagrań 360 9. raktyki zawodowe 160 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
1. ercepcja i ocena dźwięku 1.1 ercepcja dźwięku 1.2 Ocena dźwięku 1.1. ercepcja dźwięku Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BH(4)1. określić zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BH(4)2. określić zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BH(6)1. wskazać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BH(6)2. scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; oziom wymagań programowych ( lub ) KZ(S.a)(3)1. scharakteryzować budowę aparatu mowy B KZ(S.a)(3)2. wyjaśnić mechanizmy powstawania głosu ludzkiego B KZ(S.a)(3)3. zidentyfikować parametry głosu ludzkiego B KZ(S.a)(4)1. scharakteryzować budowę ucha ludzkiego B KZ(S.a)(4)2. wyjaśnić mechanizmy percepcji dźwięku A Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania - Budowa ucha. - odstawy psychologii słyszenia. - Zjawiska dźwiękowe. - Zniekształcenia dźwięku. - Korekcja dźwięku. - Opóźnienia dźwięku. - ynamika dźwięku. lanowane zadania Identyfikacja słuchowa impulsów, tonów, wielotonów i szumów Na stanowisku odsłuchowym głośnikowym lub słuchawkowym prezentowane są poszczególne syntetyczne zjawiska akustyczne takie jak impulsy, tony o różnej częstotliwości, wielotony i szumy. Zjawiska mogą występować samodzielnie lub być zakłócane innymi dźwiękami. Uczniowie identyfikują te zjawiska. Test może odbywać się na czas w formie opisowej lub testu wyboru zależnie od poziomu zaawansowania uczniów. Zadanie takie jest powtarzane wielokrotnie w trakcie cyklu nauki i pozwalając na wykształcenie wrażliwości percepcyjnej, a jednocześnie analizę wyników pracy uczniów w pewnym okresie. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w reżyserni dźwięku oraz w odpowiednio zmodyfikowanej pracowni fizycznej, wyposażonej w środki dydaktyczne, dostosowane do możliwości uczniów niewidomych i słabowidzących. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: nagrania zjawisk dźwiękowych o różnych poziomach złożoności, sprzęt do zapisu i odtwarzania dźwięku, specjalistyczne oprogramowanie komputerowe. Zalecane metody dydaktyczne rogram powinien być realizowany z uwzględnieniem metod nauczania, jak: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. Istotne jest określanie zakresu czynności możliwych do wykonania przez uczniów niewidomych i słabo widzących. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach i indywidualnie ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia roces kontroli i oceny osiągnięć uczniów powinien być realizowany zgodnie z zasadami ustalonymi na zajęciach początkowych. W wyniku procesu sprawdzania i oceniania uzyskuje się informacje dotyczące poziomu opanowania umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia. Sprawdzanie i ocenianie wiedzy i umiejętności uczniów może być dokonywane za pomocą: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych z zadaniami otwartymi i zamkniętymi, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń zamieszczonych w programie oraz ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. W końcowej ocenie pracy uczniów należy uwzględniać jakość wykonania ćwiczeń oraz wyniki stosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.2. Ocena dźwięku Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowyc h ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania KZ(S.a)(4)3. rozpoznać słuchowo przekształcenia wynikające z przetwarzania dźwięku KZ(S.a)(7)1. zidentyfikować sposoby rejestracji dźwięku zależnie od stylu muzycznego KZ(S.a)(7)2. zidentyfikować parametry akustyczne sal pod kątem dopasowania ich do danego stylu muzycznego - Subiektywna ocena materiału muzycznego. rzestrzenność. - Lokalizacja dźwięku. - Akustyka pomieszczeń. - Odpowiedź pomieszczenia, odbicia i zabarwienia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
S.4.1(3)1. dokonać subiektywnej oceny jakości nagrań dźwiękowych S.4.1(3)2. zidentyfikować niepoprawności funkcjonowania cyfrowych systemów dźwiękowych S.4.1(3)3. dokonać oceny oraz weryfikacji poziomu dźwięku za pomocą słuchu dźwięku. - zytelność, naturalność, równowaga, czystość nagrania. lanowane zadania Słuchowa ocena ustawień mikrofonów Nauczyciel z zespołem muzycznym lub dowolnym wielopunktowym źródłem dźwięku znajduje się w studiu, uczniowie w innym pomieszczeniu połączonym ze studiem wyłącznie drogą akustyczną. Nauczyciel (lub wyznaczony uczeń) ustawia mikrofony do wybranej techniki stereofonicznej (np. natężeniowej) ustawiając różny kąt pomiędzy mikrofonami. Uczniowie w drugim pomieszczeniu, wyłącznie na podstawie słuchowej oceny dźwięku sugerują zmianę tego kąta na bardziej ostry lub rozwarty starając się uzyskać jak najbardziej wyrównaną bazę stereo, jednocześnie nagrywając kolejne próby. o dokonaniu ustawień prezentowane jest naganie wykonane przy standardowych ustawieniach mikrofonu i porównywane z kolejnymi próbami. Na zakończenie wykonywania ćwiczenia omawiane są słuchowe różnice w kolejnych nagraniach. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w reżyserni dźwięku oraz w odpowiednio zmodyfikowanej pracowni fizycznej, wyposażonej w środki dydaktyczne, dostosowane do możliwości uczniów niewidomych i słabowidzących. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: nagrania zjawisk dźwiękowych o różnych poziomach złożoności, sprzęt do zapisu i odtwarzania dźwięku, specjalistyczne oprogramowanie komputerowe. Zalecane metody dydaktyczne rogram powinien być realizowany z uwzględnieniem metod nauczania, jak: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. Istotne jest określanie zakresu czynności możliwych do wykonania przez uczniów niewidomych i słabo widzących. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach i indywidualnie ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia roces kontroli i oceny osiągnięć uczniów powinien być realizowany zgodnie z zasadami ustalonymi na zajęciach początkowych. W wyniku procesu sprawdzania i oceniania uzyskuje się informacje dotyczące poziomu opanowania umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia. Sprawdzanie i ocenianie wiedzy i umiejętności uczniów może być dokonywane za pomocą: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych z zadaniami otwartymi i zamkniętymi, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń zamieszczonych w programie oraz ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. W końcowej ocenie pracy uczniów należy uwzględniać jakość wykonania ćwiczeń oraz wyniki stosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
2. odstawy akustyki i elektroakustyki 2.1 Fizyka dźwięku 2.2 Urządzenia elektroakustyczne 2.3 Technika rejestracji 2.1. Fizyka dźwięku Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: KZ(S.a)(1)1. dokonać charakterystyki dźwięku na podstawie parametrów fizycznych oziom wymagań programowyc h ( lub ) Kategoria taksonomiczna KZ(S.a)(1)2. posłużyć się terminologią z zakresu akustyki B KZ(S.a)(1)3. dokonać opisu fali dźwiękowej B KZ(S.a)(2)1. określić wpływ środowiska na propagację fali dźwiękowej KZ(S.a)(2)2. określić akustyczne właściwości materiałów B KZ(S.a)(2)3. dokonać opisu właściwości akustycznych pomieszczeń B KZ(S.a)(13)1. scharakteryzować analogowe urządzenia i techniki przetwarzania B dźwięku KZ(S.a)(13)2. scharakteryzować cyfrowe urządzenia i techniki przetwarzania B dźwięku KZ(S.a)(14)1. posłużyć prawami z zakresu elektrotechniki KZ(S.a)(14)2. dokonać podstawowych obliczeń wartości elektrycznych KZ(S.a)(14)3. scharakteryzować połączenia urządzeń elektroakustycznych S.5.1(3)3. scharakteryzować zjawiska towarzyszące przetwarzaniu dźwięku B S.5.1(5)1. scharakteryzować analogowe techniki zapisu dźwięku B S.5.1(5)2. scharakteryzować cyfrowe techniki zapisu dźwięku B S.5.1(6)1. scharakteryzować analogowe nośniki dźwięku B S.5.1(6)2. scharakteryzować cyfrowe nośniki dźwięku B S.5.1(11)2. scharakteryzować przedwzmacniacze mikrofonowe z uwagi na sposób B B Materiał nauczania - Fizyczne parametry dźwięku. - Fala dźwiękowa i jej opis. - ropagacja i interferencja fal. - Fala stojąca. - Rodzaje i zasada działania urządzeń pomiarowych stosowanych w akustyce oraz ich punkty odniesienia. - Zjawisko odbicia i pochłaniania dźwięku. - Stała pomieszczenia. - zasy pogłosu. - Akustyczne właściwości materiałów. - Istota dźwięku analogowego. - Istota dźwięku cyfrowego. - rzetwarzanie dźwięku. - Analiza słuchowa przekształceń dźwięku. - Analiza słuchowa i opis brzmień instrumentów muzycznych. - echy akustyczne głośników. - echy akustyczne mikrofonów. - Szacowanie wielkości elektrycznych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
przetwarzania dźwięku S.5.1(12)2. scharakteryzować właściwości przedwzmacniaczy mikrofonowych B S.5.1(17)1. scharakteryzować zjawiska akustyczne B S.5.1(17)2. scharakteryzować zjawiska psychoakustyczne B - omiary akustyczne pomieszczeń. - Obowiązujące nazewnictwo procesów i urządzeń elektroakustycznych. - Zjawiska psychoakustyczne. - Analogowe nośniki dźwięku. lanowane zadania Opis fali dźwiękowej w pomieszczeniu. W pomieszczeniu o znanych wymiarach (w miarę możliwości prostokątnym) ustawiony jest głośnik podłączony do generatora tonów prostych i szumu różowego. Uczeń otrzymuje informację o częstotliwości tonu. Zależnie od ustawienia głośnika względem ściany ma obliczyć i wskazać w pomieszczeniu miejsca węzłów i strzałek powstałej w powietrzu fali. Zadanie uczniowie wykonują indywidualnie. rzy pomocy tego samego układu może być obliczana np. odległość krytyczna lub poziom ciśnienia akustycznego dla danego miejsca. Zadanie mogą również wymyślać i weryfikować sami uczniowie pod kontrolą nauczyciela. Ważnym elementem jest weryfikacja obliczeń fizycznych w rzeczywistej przestrzeni oraz różnice pomiędzy obliczeniami, a słyszalnymi zjawiskami. Na zakończenie wykonywania ćwiczenia należy przeprowadzić dyskusję podczas której omawiane są te różnice. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w reżyserni dźwięku oraz w odpowiednio zmodyfikowanej pracowni fizycznej, wyposażonej w środki dydaktyczne, dostosowane do możliwości uczniów niewidomych i słabo widzących. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: mikrofony, przedwzmacniacze mikrofonowe, kable, wtyki, gniazda, konsolety mikserskie, rejestratory dźwięku, odtwarzacze dźwięku, głośnikowe i słuchawkowe systemy odsłuchowe, wzmacniacze, kompresory, limitery, bramki szumów, ekspandery, korektory i filtry, procesory pogłosowe, opóźniacze foniczne, generatory przebiegów akustycznych, oscyloskopy, analizatory widma, mierniki dźwięku, interfejsy audio, ko, tablice jednostek fizycznych, modele obwodów elektrycznych, schematy urządzeń toru fonicznego, instrukcje obsługi urządzeń elektroakustycznych, katalogi urządzeń, multimedialne prezentacje urządzeń. Zalecane metody dydaktyczne rogram powinien być realizowany z uwzględnieniem metod nauczania, jak: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. Istotne jest określanie zakresu czynności możliwych do wykonania przez uczniów niewidomych i słabo widzących. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być organizowane w grupie liczącej do 15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-5 osobowe. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia roces kontroli i oceny osiągnięć uczniów powinien być realizowany zgodnie z zasadami ustalonymi na zajęciach początkowych. W wyniku procesu sprawdzania i oceniania uzyskuje się informacje dotyczące poziomu opanowania umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia. Sprawdzanie i ocenianie wiedzy i umiejętności uczniów może być dokonywane za pomocą: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych z zadaniami otwartymi i zamkniętymi, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń zamieszczonych w programie oraz ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. W końcowej ocenie pracy uczniów należy uwzględniać jakość wykonania ćwiczeń oraz wyniki stosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 2.2. Urządzenia elektroakustyczne Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna BH(1)1. wyjaśnić pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy; B - Napięcie. BH(1)2. wyjaśnić pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową oraz ochroną środowiska; BH(1)3. wyjaśnić pojęcia związane z ergonomią; B BH(2)1. wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; BH(2)2. określić zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; BH(2)3. określić uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce; BH(3)1. wskazać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BH(3)2. wskazać prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BH(3)3. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; KS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego; KS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności B A A A Materiał nauczania - Natężenie. - Rezystancja. - Reaktancja. - Impedancja. - Moc. - rawo Ohma. I i II prawo Kirchhoffa. - Rodzaje i zasada działania urządzeń pomiarowych stosowanych w elektroakustyce oraz ich punkty odniesienia. - Kable, gniazda i wtyki stosowane do przesyłania sygnałów fonicznych. - Kontrola jakości połączeń. - Obowiązujące standardy połączeń. Specyfikacja techniczna połączeń. - odstawy analogowego i cyfrowego zapisu dźwięku. - Urządzenia do rejestracji i odtwarzania dźwięku. - Specyfikacja techniczna rejestratorów i rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
zawodowych; KZ(S.a)(10)1. posłużyć się obowiązującym nazewnictwem procesów i urządzeń elektroakustycznych KZ(S.a)(10)2. zinterpretować prawa rządzące przepływem prądu elektrycznego KZ(S.a)(11)1. wyjaśnić budowę i zasadę działania głośników B KZ(S.a)(11)2. wyjaśnić budowę i zasadę działania mikrofonów B KZ(S.a)(11)3. dokonać opisu właściwości głośników KZ(S.a)(11)4. dokonać opisu właściwości mikrofonów KZ(S.a)(12)2. dokonać opisu sprzętowych rejestratorów dźwięku B KZ(S.a)(12)1. dokonać opisu programowych rejestratorów dźwięku B KZ(S.a)(15)1. posłużyć się urządzeniami do pomiaru dźwięku KZ(S.a)(15)2. posłużyć się programami do pomiaru dźwięku KZ(S.a)(15)3. posłużyć się urządzeniami do testowania połączeń elektroakustycznych S.5.1(3)1. posłużyć się obowiązującym nazewnictwem procesów i urządzeń elektroakustycznych S.5.1(3)2. scharakteryzować elementy regulacyjne procesorów dźwięku B S.5.1(8)1. rozróżnić miksery foniczne z uwagi na przeznaczenia B S.5.1(8)2. rozróżnić miksery foniczne z uwagi na budowę B S.5.1(9)1. rozróżnić elementy wejścia-wyjścia w stole mikserskim B S.5.1(9)2. rozróżnić elementy krosujące w stole mikserskim S.5.1(11)1. rozróżnić elementy regulacyjne przedwzmacniaczy mikrofonowych B S.5.1(12)1. rozróżnić elementy regulacyjne przedwzmacniaczy mikrofonowych B S.5.2(6)1. dokonać opisu sprzętowych procesorów dźwięku B S.5.2(6)2. dokonać opisu programowych procesorów dźwięku B B B odtwarzaczy. - Formaty plików dźwiękowych. - Specyfikacja techniczna plików dźwiękowych. - Budowa i zasada działania stołu mikserskiego. Schemat blokowy i napięciowy. - Specyfikacja techniczna stołu mikserskiego. - Funkcje stołów mikserskich. - Rodzaje filtrów i korektorów oraz ich zasada działania. - Specyfikacja techniczna filtrów i korektorów. Zastosowanie filtrów i korektorów. - Rola filtrów stosowanych w innych urządzeniach toru fonicznego. - Budowa, zasada działania mikrofonów. Specyfikacja techniczna mikrofonów. harakterystyki skuteczności i kierunkowości mikrofonów. Funkcje mikrofonów. - Budowa, zasada działania głośników. Specyfikacja techniczna wzmacniaczy, głośników i słuchawek. - Kierunkowość głośnika. - Zasady działania, elementy regulacyjne procesorów dynamicznych. - Specyfikacja techniczna procesorów dynamicznych. - Zasada działania, elementy regulacyjne opóźniaczy fonicznych z modulacją i bez modulacji. - Specyfikacja techniczna opóźniaczy fonicznych. - Zasada działania, elementy regulacyjne procesorów pogłosowych. - Specyfikacja techniczna procesorów pogłosowych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
lanowane zadania Analiza zmian sygnału elektroakustycznego w urządzeniach. W oparciu o układu odtwarzacz dźwięku źródłowego procesor/mikser dźwięku analizator dźwięku końcowego, dokonywana jest analiza zmian dźwięku końcowego wywołana przejściem dźwięku źródłowego przez urządzenie. Zależnie od wybranego sygnału, urządzenia i analizatora obserwowane są różne elementy (amplituda, częstotliwość, widmo, poziom zniekształceń itd.). Zadanie ma trzy poziomy trudności. ierwszy: uczeń ma zauważyć i omówić powstałe przekształcenie. rugi: na podstawie ustawień urządzenia uczeń ma przewidzieć jakiego rodzaju zmiany w dźwięku końcowym się pojawią. Trzeci: uczeń słyszy dźwięk końcowy i ma tak ustawić urządzenie, aby upodobnić do niego dźwięk źródłowy. Zadanie może być realizowane grupowo (uczniowie zgłaszają swoje obserwacje, propozycje) lub indywidualnie. rzekształcenie mogą proponować również sami uczniowie. Zadanie może być realizowane wielokrotnie na różnych układach, dźwiękach i poziomach trudności. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w reżyserni dźwięku oraz w odpowiednio zmodyfikowanej pracowni fizycznej, wyposażonej w środki dydaktyczne, dostosowane do możliwości uczniów niewidomych i słabo widzących. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: mikrofony, przedwzmacniacze mikrofonowe, kable, wtyki, gniazda, konsolety mikserskie, rejestratory dźwięku, odtwarzacze dźwięku, głośnikowe i słuchawkowe systemy odsłuchowe, wzmacniacze, kompresory, limitery, bramki szumów, ekspandery, korektory i filtry, procesory pogłosowe, opóźniacze foniczne, generatory przebiegów akustycznych, oscyloskopy, analizatory widma, mierniki dźwięku, interfejsy audio, kontrolery, instrumenty midi, synchronizatory, tablice jednostek fizycznych, modele obwodów elektrycznych, schematy urządzeń toru fonicznego, instrukcje obsługi urządzeń elektroakustycznych, katalogi urządzeń, multimedialne prezentacje urządzeń. Zalecane metody dydaktyczne rogram powinien być realizowany z uwzględnieniem metod nauczania, jak: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. Istotne jest określanie zakresu czynności możliwych do wykonania przez uczniów niewidomych i słabo widzących. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być organizowane w grupie liczącej do 15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-5 osobowe. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia roces kontroli i oceny osiągnięć uczniów powinien być realizowany zgodnie z zasadami ustalonymi na zajęciach początkowych. W wyniku procesu sprawdzania i oceniania uzyskuje się informacje dotyczące poziomu opanowania umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia. Sprawdzanie i ocenianie wiedzy i umiejętności uczniów może być dokonywane za pomocą: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych z zadaniami otwartymi i zamkniętymi, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń zamieszczonych w programie oraz ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. W końcowej ocenie pracy uczniów należy uwzględniać jakość wykonania ćwiczeń oraz wyniki stosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
2.3. Technika rejestracji Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania S.5.1(19)1. scharakteryzować słuchowo epokę utworu muzycznego - Wpływ propagacji dźwięku na sposób ustawienia mikrofonów. S.5.1(19)2. scharakteryzować słuchowo formę utworu muzycznego - Warunki nagrania i projekcji dźwięku na podstawie S.5.1(27)1. dokonać subiektywnej oceny przestrzeni i panoramy w nagraniach stylistyki utworów. dźwiękowych - rocesy optymalizacji nagrań dźwiękowych S.5.1(27)2. dokonać subiektywnej oceny czytelności i zbalansowania w - Standard MII. nagraniach dźwiękowych - Interfejsy MII. S.5.1(27)3. dokonać subiektywnej oceny barwy i zniekształceń w nagraniach - Kontrolery MII, instrumenty MII. dźwiękowych - arametry i zdarzenia MII. S.5.2(9)1. dokonać subiektywnego opisu zastosowanych przekształceń dźwięku - Specyfikacja techniczna instrumentów MII. S.5.2(9)2. dokonać obiektywnego opisu zastosowanych przekształceń dźwięku S.5.3(1)1. zidentyfikować zdarzenia MII B S.5.3(1)2. określić zastosowanie systemu MII S.5.3(7)1. zidentyfikować zdarzenia MII typowe dla standardu GM B S.5.3(7)2. zidentyfikować zdarzenia MII typowe dla standardu GS B S.5.3(7)3. zidentyfikować zdarzenia MII typowe dla standardu XG B S.5.4(2)1. zidentyfikować elementy odpowiedzialne za wybór dźwięków B S.5.4(2)2. zidentyfikować elementy zmieniające w sposób płynny parametry MII B S.5.4(2)3. zidentyfikować elementy zmieniające parametry MII w sposób skokowy S.5.4(3)1. rozróżnić element generatora w instrumencie MII B rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
S.5.4(3)2. rozróżnić bloki modulujące dźwięk w instrumencie MII lanowane zadania okonanie rejestracji materiału lektorskiego W oparciu o instrukcję obsługi rejestratora uczniowie dokonują nagrania materiału lektorskiego wg. podanych przez nauczyciela dyspozycji dotyczących jakości nagrania i sposobu jego opisania. Zadanie uczniowie wykonują w parach. Jedna osoba jest lektorem druga realizatorem. Następnie uczniowie zamieniają się miejscami. Na zakończenie dokonują wzajemnej oceny zrealizowanych nagrań w oparciu o wcześniejsze dyspozycje. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w reżyserni dźwięku oraz w odpowiednio zmodyfikowanej pracowni fizycznej, wyposażonej w środki dydaktyczne, dostosowane do możliwości uczniów niewidomych i słabo widzących. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: mikrofony, przedwzmacniacze mikrofonowe, kable, wtyki, gniazda, konsolety mikserskie, rejestratory dźwięku, odtwarzacze dźwięku, głośnikowe i słuchawkowe systemy odsłuchowe, wzmacniacze, kompresory, limitery, bramki szumów, ekspandery, korektory i filtry, procesory pogłosowe, opóźniacze foniczne, generatory przebiegów akustycznych, oscyloskopy, analizatory widma, mierniki dźwięku, interfejsy audio, kontrolery, instrumenty midi, synchronizatory, tablice jednostek fizycznych, modele obwodów elektrycznych, schematy urządzeń toru fonicznego, instrukcje obsługi urządzeń elektroakustycznych, katalogi urządzeń, multimedialne prezentacje urządzeń. Zalecane metody dydaktyczne rogram powinien być realizowany z uwzględnieniem metod nauczania, jak: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. Istotne jest określanie zakresu czynności możliwych do wykonania przez uczniów niewidomych i słabo widzących. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być organizowane w grupie liczącej do 15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-5 osobowe. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia roces kontroli i oceny osiągnięć uczniów powinien być realizowany zgodnie z zasadami ustalonymi na zajęciach początkowych. W wyniku procesu sprawdzania i oceniania uzyskuje się informacje dotyczące poziomu opanowania umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia. Sprawdzanie i ocenianie wiedzy i umiejętności uczniów może być dokonywane za pomocą: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych z zadaniami otwartymi i zamkniętymi, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń zamieszczonych w programie oraz ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. W końcowej ocenie pracy uczniów należy uwzględniać jakość wykonania ćwiczeń oraz wyniki stosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20
3. Instrumentoznawstwo i zasady muzyki 3.1 Instrumentoznawstwo 3.2 Zasady muzyki 3.1. Instrumentoznawstwo Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania KZ(S.a)(5)1. scharakteryzować budowę i mechanizm powstawania dźwięku instrumentów strunowych KZ(S.a)(5)2. scharakteryzować budowę i mechanizm powstawania dźwięku instrumentów dętych KZ(S.a)(5)3. scharakteryzować budowę i mechanizm powstawania dźwięku instrumentów perkusyjnych S.5.1(22)1. scharakteryzować barwę instrumentów muzycznych B S.5.1(22)2. scharakteryzować kierunkowość instrumentów muzycznych B S.5.1(22)3. scharakteryzować dynamikę instrumentów muzycznych B S.5.1(23)1. scharakteryzować skale instrumentów muzycznych B S.5.1(23)2. scharakteryzować rejestry instrumentów muzycznych B S.5.1(24)1. scharakteryzować techniki wydobywania dźwięku instrumentów strunowych (chordofonów) B S.5.1(24)2. scharakteryzować techniki wydobywania dźwięku instrumentów perkusyjnych (idiofonów) B S.5.1(24)3. scharakteryzować techniki wydobywania dźwięku instrumentów dętych (aerofonów) B B B B - Idiofony: talerze, gongi, ksylofon, marimba, dzwonki, wibrafon, celesta, dzwony, triangiel, - Grzechotki, terkotki, fisharmonia, harmonia, akordeon, harmonijka ustna. - ochodzenie i rozwój instrumentów perkusyjnych samobrzmiących. - Technika produkcji idiofonów. - rgania płyt i prętów. - Budowa, strój, skala, zapis nutowy. Sposób wydobywania dźwięków. rzykłady muzyczne. - Membranofony: bębny, kotły, - ochodzenie i rozwój instrumentów perkusyjnych membranowych. - Technika produkcji. rgania membran. - Budowa, strój, skala, zapis nutowy. Sposoby wydobywania dźwięków. rzykłady muzyczne. - Aerofony: flet i jego odmiany, obój i jego odmiany, fagot i jego odmiany, klarnet i jego odmiany, saksofony, waltornia, trąbka, kornet, puzon, tuba, sakshorny, organy. - ochodzenie i rozwój instrumentów dętych. - Rodzaje piszczałek. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21
- Technika produkcji instrumentów dętych. Budowa, strój, skala, zapis nutowy. Sposób wydobywania dźwięków. rzykłady muzyczne. - hordofony: viole, skrzypce, altówka, wiolonczela, Kontrabas, - Harfa, lutnia, mandolina, cytra, gitara, klawesyn, fortepian, pianino. - ochodzenie i rozwój instrumentów strunowych. Szkoły lutnicze. Technika produkcji instrumentów strunowych. Budowa, strój, skala, zapis nutowy. Sposób wydobywania dźwięków. rzykłady muzyczne. lanowane zadania Identyfikacja i opis cech instrumentu Uczniowie słyszą nagrane brzmienia różnych instrumentów, mają je nazwać, a następnie opisać ich cechy takie jak rodzaj incytatora, rezonatora, skalę, rejestry brzmieniowe. Zadanie można utrudnić poprzez dodanie dźwięków zakłócających (innych instrumentów). Uczniowie pracują indywidualnie. od koniec zajęć dostarczone dane są analizowane i oceniane. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w salach muzycznych oraz w odpowiednio zmodyfikowanej pracowni fizycznej, wyposażonej w środki dydaktyczne, dostosowane do możliwości uczniów niewidomych i słabo widzących. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: instrumenty muzyczne, modele instrumentów muzycznych, nagrania z przykładami brzmienia instrumentów, specjalistyczne oprogramowanie komputerowe, sprzęt do zapisu i odtwarzania dźwięku. Zalecane metody dydaktyczne rogram powinien być realizowany z uwzględnieniem metod nauczania, jak: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. Istotne jest określanie zakresu czynności możliwych do wykonania przez uczniów niewidomych i słabo widzących. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być organizowane w grupie liczącej do 15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-5 osobowe. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia roces kontroli i oceny osiągnięć uczniów powinien być realizowany zgodnie z zasadami ustalonymi na zajęciach początkowych. W wyniku procesu sprawdzania i oceniania uzyskuje się informacje dotyczące poziomu opanowania umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia. Sprawdzanie i ocenianie wiedzy i umiejętności uczniów może być dokonywane za pomocą: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych z zadaniami otwartymi i zamkniętymi, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń zamieszczonych w programie oraz ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. W końcowej ocenie pracy uczniów należy uwzględniać jakość wykonania ćwiczeń oraz wyniki stosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22
Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 3.2. Zasady muzyki Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna - Materiał nauczania KZ(S.a)(6)1. rozpoznać słuchowo elementy utworów muzycznych KZ(S.a)(6)2. scharakteryzować główne elementy typowych form muzycznych KZ(S.a)(7)3. scharakteryzować słuchowo epokę utworu muzycznego KZ(S.a)(7)4. scharakteryzować słuchowo formę utworu muzycznego KZ(S.a)(8)1. scharakteryzować specyfikę brzmieniową poszczególnych epok muzycznych KZ(S.a)(8)2. scharakteryzować specyfikę brzmieniową form muzycznych B S.5.1(19)3. zidentyfikować słuchowo epokę utworu muzycznego S.5.1(19)4. zidentyfikować słuchowo formę utworu muzycznego S.5.1(20)1. scharakteryzować specyfikę brzmieniową poszczególnych epok muzycznych S.5.1(20)2. scharakteryzować specyfikę brzmieniową form muzycznych B S.5.1(21)1. rozpoznać słuchowo elementy utworów muzycznych S.5.1(21)2. scharakteryzować główne elementy typowych form muzycznych B B - Muzyka epok historycznych: antyk. Średniowiecze, renesans, barok, klasycyzm, romantyzm, współczesność. - Ramy czasowe poszczególnych epok. - echy stylu i języka dźwiękowego. - harakterystyka technik kompozytorskich. - Geneza oraz rozwój form i gatunków muzycznych. - Rodzaje obsady wykonawczej. - Akustyka sal koncertowych. - Szkoły kompozytorskie. - Wybitni kompozytorzy i ich twórczość. Reprezentatywne dzieła muzyczne. - Notacja muzyczna. - Muzyka poważna. - Muzyka rozrywkowa. Muzyka użytkowa. harakterystyka poszczególnych rodzajów muzyki. Style muzyczne. - Kierunki rozwoju muzyki. - Wybitni twórcy i wykonawcy. - Reprezentatywne dzieła muzyczne. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23
lanowane zadania Identyfikacja formy lub epoki utworu muzycznego rzedstawione są krótkie fragmenty kilku różnych utworów w formie nagrań lub partytur. Uczniowie mają za zadanie poszeregować poszczególne fragmenty według zadanego klucza. Klucz może być prosty np. wskazanie epoki w utworach z różnych epok lub bardziej złożony np. wskazanie kompozytora poprzez prezentacji utworów o tej samej formie (np. koncertów skrzypcowych) różnych kompozytorów. Zadanie może być utrudnione poprzez prezentację kilku fragmentów tego samego utworu. Uczniowie mają za zadanie zidentyfikować części danej formy (np. temat w wariacjach) lub wskazać wybrane fragmenty w partyturze. Zadanie może być realizowane grupowo lub indywidualnie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być realizowane w reżyserni dźwięku oraz w odpowiednio zmodyfikowanej pracowni fizycznej, wyposażonej w środki dydaktyczne, dostosowane do możliwości uczniów niewidomych i słabo widzących. Środki dydaktyczne W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: nagrania literatury muzycznej, tablice dydaktyczne, sprzęt do zapisu i odtwarzania nagrań, pianino lub fortepian. Zalecane metody dydaktyczne rogram powinien być realizowany z uwzględnieniem metod nauczania, jak: wykład informacyjny, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. Istotne jest określanie zakresu czynności możliwych do wykonania przez uczniów niewidomych i słabo widzących. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być organizowane w grupie liczącej do 15 uczniów, a w miarę potrzeb z podziałem na zespoły 3-5 osobowe. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia roces kontroli i oceny osiągnięć uczniów powinien być realizowany zgodnie z zasadami ustalonymi na zajęciach początkowych. W wyniku procesu sprawdzania i oceniania uzyskuje się informacje dotyczące poziomu opanowania umiejętności określonych w szczegółowych celach kształcenia. Sprawdzanie i ocenianie wiedzy i umiejętności uczniów może być dokonywane za pomocą: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów osiągnięć szkolnych z zadaniami otwartymi i zamkniętymi, obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania ćwiczeń zamieszczonych w programie oraz ćwiczeń opracowanych przez nauczyciela. W końcowej ocenie pracy uczniów należy uwzględniać jakość wykonania ćwiczeń oraz wyniki stosowanych sprawdzianów i testów osiągnięć. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24