KOMENTARZ Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych Dariusz Laszczyk WYDANIE 1 Stan prawny na 20 lutego 2014 roku Warszawa 2014
Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów................................................ 7 Wprowadzenie................................................. 9 USTAWA z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 1113 ze zm.)...................................... 11 ROZDZIAŁ 1. Przepisy ogólne (art. 1 4).......................... 11 ROZDZIAŁ 2. Zadania regionalnych izb obrachunkowych (art. 5 13) 24 ROZDZIAŁ 3. Organizacja i zasady działania regionalnych izb obrachunkowych (art. 14 26a)...................... 71 ROZDZIAŁ 4. Przepisy karne (art. 27)............................ 138 ROZDZIAŁ 5. Przepisy końcowe (art. 28 29)...................... 141 Bibliografia.................................................... 143 5
Wykaz skrótów Wykaz skrótów Wykaz skrótów k.c. ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 121) k.k. ustawa z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.) k.p. ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) k.p.a. ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) k.p.w. ustawa z 24 sierpnia 2001 r. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 395 ze zm.) k.w. ustawa z 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 482 ze zm.) o.p. ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) p.p.s.a. ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) regulamin KRRIO uchwała nr 5/98 Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z 20 lutego 1998 r. regulamin Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych (http://www.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=news&file=article&sid=292&mode=thread&order=0&thold=0) rozporządzenie z 16 lipca 2004 r. rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 16 lipca 2004 r. w sprawie siedzib i zasięgu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegółowej organizacji izb, liczby członków kolegium i trybu postępowania (Dz.U. Nr 167, poz. 1747) rozporządzenie z 20 lutego 2004 r. rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 20 lutego 2004 r. w sprawie wielokrotności kwoty bazowej, zasad wynagradzania pracowników regionalnych izb obrachunkowych, wymaganych kwalifikacji oraz zasad ustalania ryczałtu, diet i zwrotu kosztów podróży pozaetatowych członków kolegiów izb (Dz.U. Nr 31, poz. 264 ze zm.) standardy kontroli uchwała nr 6/2006 Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych z 28 września 2006 r. w sprawie przyjęcia Standardów kontroli regionalnych izb obrachunkowych (http://bip.warszawa. rio.gov.pl/?p=document&action=show&id=12&bar_id=33) 7
Wykaz skrótów u.d.j.s.t. u.f.p. u.o.d.g. u.o.n.d.f.p. u.p.u.p. u.s.g. u.s.p. u.s.w. u.z.w.c.z. ustawa z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 ze zm.) ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 885 ze zm.) ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584 ze zm.) ustawa z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 168) ustawa z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 269) ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.) ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 595 ze zm.) ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 596 ze zm.) ustawa z 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 737) Inne art. CBOSA Dz.U. FK KRRIO LexisNexis NSA ONSAiWSA OwSS PiP RIO SA SIP/el. SN tekst jedn. WSA artykuł orzeczenia.nsa.gov.pl Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Dziennik Ustaw Finanse Komunalne Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych lexis.pl system prawniczy LexisNexis Polska Naczelny Sąd Administracyjny Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych Państwo i Prawo regionalna izba obrachunkowa Sąd Apelacyjny Lex system informacji prawnej wydawnictwa Wolters Kluwer Sąd Najwyższy tekst jednolity wojewódzki sąd administracyjny Uwaga! Artykuły bez bliższego oznaczenia są artykułami ustawy z 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 1113 ze zm.). 8
Wprowadzenie Wprowadzenie Wprowadzenie Wraz z uchwaleniem ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (tekst pierwotny Dz.U. Nr 16, poz. 95; obecnie ustawa o samorządzie gminnym, tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.) pojawiła się konieczność powołania do życia organu sprawującego nadzór i kontrolę nad sprawami finansowymi jednostek samorządowych. Początkowo zadania te wykonywali wojewodowie. Dopiero po wejściu w życie ustawy z 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych powołane zostały do życia regionalne izby obrachunkowe, które przejęły od wojewodów funkcje nadzorcze i kontrolne nad sprawami finansowymi jednostek samorządowych. Wejście w życie art. 171 ust. 2 Konstytucji RP spowodowało ugruntowanie pozycji regionalnych izb obrachunkowych jako organu nadzoru i kontroli nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego w zakresie spraw finansowych. Na uwagę zasługuje fakt, że ustawa z 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych od jej wejścia w życie, poza niewielkimi poprawkami, pozostaje w niezmienionym kształcie. Obecnie niektóre przepisy ustawy jako anachroniczne wymagają nowelizacji. Obecnie funkcjonuje w Polsce szesnaście regionalnych izb obrachunkowych oraz jedna ogólnopolska Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych skupiająca reprezentantów poszczególnych regionalnych izb. Niniejszy komentarz ma za zadanie przybliżyć najistotniejsze uregulowania ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. W bibliografii 9
Wprowadzenie wskazano zbiór opracowań, które stanowią znakomitą pomoc przy głębszej i poszerzonej analizie konkretnych przepisów ustawy. Istotny element niniejszego opracowania stanowi bogate orzecznictwo sądów administracyjnych, w którym poruszono praktyczne problemy związane ze stosowaniem poszczególnych przepisów komentowanej ustawy. Komentarz odzwierciedla stan prawny na 20 lutego 2014 r.