PODSTAWOWE INFORMACJE O PROJEKCIE 1. Autor raportu (imię i nazwisko): Katarzyna Sadło 2. Tytuł projektu i nr druku: Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt UC59 3. Okres w jakim prowadzono obserwację procesu legislacyjnego: OD: 11.03.2016 DO: 15.05.2016 4. Link do dokumentacji projektu na platformie http://legislacja.gov.pl/projekt/12283056 https://legislacja.rcl.gov.pl/ 5. Data upublicznienia projektu na platformie 11.03.2016 https://legislacja.rcl.gov.pl/ 6. Data wpisania projektu do Wykazu prac legislacyjnych Rady 9.03.2016 Ministrów http://bip.kprm.gov.pl/kpr/form/7,wykaz-praclegislacyjnych-i-programowych-rady-ministrow.html (par. 25 pkt. 1 Regulaminu pracy Rady Ministrów brzmi: Rozpoczęcie prac nad opracowaniem projektu założeń projektu ustawy, projektu ustawy lub projektu rozporządzenia poprzedza się złożeniem wniosku o wprowadzenie projektu do właściwego wykazu prac legislacyjnych. ) 7. Wskazany w Wykazie organ odpowiedzialny za opracowanie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi projektu 8. Osoba wskazana jako odpowiedzialna za opracowanie Ewa Lech, Podsekretarz Stanu projektu? 9. Czy, a jeśli tak to jaki termin wskazano jako Planowany II kwartał 2016 termin przyjęcia projektu przez RM? 10. W jakim trybie procedowany był projekt: zwykłym, czy Tryb zwykły odrębnym (np. bez przeprowadzenia uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania oraz skracając czas poszczególnych etapów. Patrz: par. 61 pkt. 5 oraz par. 98 100 Regulaminu pracy Rady Ministrów)? 11. Czym uzasadniono zastosowanie trybu odrębnego, a jeśli tak dotyczy to czy w opinii autora raportu uzasadnienie to było przekonywujące? 12. Czy prowadzono prace wstępne i ewentualnie jakie, np. prekonsultacje? Skąd można się o tym dowiedzieć? Dodaj krótki opis jeśli prowadzono jakiekolwiek wstępne prace nad projektem. 13. Czego dotyczyły pierwsze dokumenty umieszczone na platformie https://legislacja.rcl.gov.pl/ - Projekt i pisma skierowane do uzgodnień i konsultacji - Uwagi zgłoszone w uzgodnieniach i konsultacjach - Zgłoszenia lobbingowe 14. Przedmiot projektu (Opisz krótko czego dotyczy projekt.) Projekt ma na celu dostosowanie prawa do wprowadzenie do przepisów wykonujących rozporządzenie Rady (WE) nr 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania (Dz. Urz. UE L 303 z 18.11.2009, str. 1). Projekt został opracowany przez Rządowe Centrum Legislacji na podstawie założeń przyjętych przez Radę Ministrów w dniu 14 sierpnia 2012 r. Prace nad projektem zostały wstrzymane w związku z toczącym się postępowaniem przez Trybunałem Konstytucyjnym. W uzasadnieniu do wyroku w sprawie K 52/13 z dnia 10 grudnia 2014 r. Trybunał Konstytucyjny uznał za niezbędne zasygnalizowanie konieczności podjęcia niezwłocznych działań ustawodawczych mających na celu dostosowanie ustawodawstwa o ochronie zwierząt do 1
rozporządzenia nr 1099/2009. ZAŁOŻENIA PROJEKTU USTAWY 15. NIE Założenia zostały opracowane jeszcze w 2012 roku, ale potem prace nad ustawą zostały wstrzymane z uwagi na postępowanie przed Czy projekt ustawy poprzedzono Trybunałem Konstytucyjnym, zakończone w 2014 roku. Z uwagi na przygotowaniem założeń? długą przerwę między założeniami a projektem, oraz fakt, że w sprawie wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny, na użytek obserwacji procesu legislacyjnego traktuję niniejszy projekt jako nowy. 16. Kiedy (data) upubliczniono projekt założeń? dotyczy 17. Czy projekt założeń był napisany językiem klarownym, łatwym do przygotowania uwag przez obywateli i organizacje pozarządowe? dotyczy Ewentualnie dodaj, krótki komentarz poniżej. 18. Czy założenia wyczerpująco przedstawiały problem, który ma zostać poddany interwencji legislacyjnej? dotyczy Ewentualnie dodaj, krótki komentarz poniżej. 19. Czy w założeniach omówiono inne niż zmiana prawna możliwości osiągnięcia celu? Ewentualnie dodaj, krótki dotyczy komentarz poniżej. 20. Czy do projektu założeń dołączono test regulacyjny? Ewentualnie dodaj, krótki dotyczy komentarz poniżej. 21. Jeśli dołączono test regulacyjny to czy został on przygotowany poprawnie? Uzasadnij swoją ocenę. dotyczy Zaznacz odpowiedź. Dodaj, krótki komentarz poniżej. Jeśli uważasz, ze test nie został przygotowany poprawnie, wskaż konkretne braki. 22. Jeśli dołączono test regulacyjny to czy był on przedmiotem konsultacji wraz z projektem założeń? dotyczy Zaznacz odpowiedź. Dodaj, krótki komentarz poniżej. 23. Ile dni przeznaczono na konsultacje? Jeśli dotyczy krótszy niż 14 dni czym to uzasadniono? (par. 107. pkt. 1. Wyznaczenie terminu do zajęcia stanowiska w ramach uzgodnień, konsultacji publicznych lub opiniowania krótszego niż 14 dni od udostępnienia projektu wymaga szczegółowego uzasadnienia.) Wpisz liczbę dni. Dodaj krótki komentarz. 24. Czy projekt założeń został umieszczony do konsultacji na platformie http://konsultacje.gov.pl/? dotyczy 25. Czy i ewentualnie do kogo skierowano prośbę o przedstawienie uwag? Zaznacz odpowiedź. Dodaj, krótki komentarz dotyczy 2
poniżej. W szczególności opisz, czy można stwierdzić jakie były zasady doboru organizacji, którym przesłano projekt z zaproszeniem do wzięcia udziału w konsultacjach publicznych, jeśli do takowych skierowano zaproszenie. 26. Ile podmiotów (organizacji i osób) przedstawiło dotyczy uwagi do założeń? (Chodzi o liczbę pism umieszczonych na platformie RPL. Jeśli z innych dokumentów (np. OSR lub raportu z konsultacji) wynika, że nie wszystkie pisma upubliczniono, prosimy o tę informację w opisie) Wpisz liczbę. Dodaj krótki komentarz. 27. Wymień i krótko omów najważniejsze uwagi dotyczy oraz podaj ich autorów. 28. Czy w piśmie zapraszającym do wzięcia udziału dotyczy w konsultacjach publicznych posłużono się formułą stanowiącą, że przedstawienie stanowiska w procesie konsultacji organ wnioskujący może interpretować wyłącznie jako za rezygnację z przedstawienia stanowiska.? 29. Czy autorzy uwag do projektu założeń otrzymali dotyczy odpowiedzi? Jeśli tak to czy otrzymali je indywidualnie, czy zbiorczo? Zaznacz odpowiedź. 30. Jakie instytucje publiczne proszono o dotyczy zaopiniowanie projektu założeń? 31. Ile dni przeznaczono na zaopiniowanie przez dotyczy inne instytucje publiczne? 32. Ile opinii wpłynęło? dotyczy 33. Czy i ewentualnie kiedy (data) upubliczniono Raport z konsultacji założeń projektu (par. 51)? dotyczy Ewentualnie wpisz datę. 34. Czy w Raporcie z konsultacji założeń projektu dotyczy wymieniono wszystkie podmioty, które przedstawiły stanowisko lub opinię? Zaznacz odpowiedź. 35. Czy w Raporcie z konsultacji założeń projektu dotyczy omówiono te stanowiska i opinie? Jeśli tak to na ile szczegółowo i czy któreś z uwag uwzględniono? Zaznacz odpowiedź. Dodaj krótki komentarz. 36. Inne uwagi, komentarze do odpowiedzi udzielonych powyżej. PROJEKT USTAWY 37. Kiedy (data) upubliczniono projekt ustawy? 11.03.2016 38. Kto był autorem projektu ustawy? (par. 112. 1. Projekt ustawy na podstawie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. założeń projektu ustawy przyjętych przez Radę Ministrów sporządza, z zastrzeżeniem 125, Rządowe Centrum Legislacji we współpracy z organem wnioskującym) Wpisz kto był wykonawcą. 39. Ile minęło czasu od upublicznienia projektu na platformie RPL do przesłania go do Sejmu? dotyczy 3
Wskaż liczbę dni. 40. Czy do projektu ustawy dołączono Uzasadnienie i OSR? 41. Czy dokumenty te (Uzasadnienie i OSR) były napisane językiem klarownym, łatwym do przygotowania uwag przez obywateli i organizacje pozarządowe? 42. Czy w Uzasadnieniu klarownie przedstawiono problem, który jest poddany interwencji legislacyjnej? 43. Czy projekt ustawy uwzględnił wyniki prac z założeniami? 44. Czy projekt ustawy wraz z Uzasadnieniem i OSRem był przedmiotem konsultacji publicznych? 45. Ile dni przeznaczono na konsultacje? Jeśli krótszy niż 21 dni czym to uzasadniono? (par. 120. 1. W przypadku skierowania projektu ustawy do uzgodnień, konsultacji publicznych lub opiniowania wyznaczenie terminu do zajęcia stanowiska krótszego niż 21 dni od udostępnienia projektu wymaga szczegółowego uzasadnienia. Analogicznie par. 129) Wpisz liczbę dni 46. Czy projekt ustawy został umieszczony do konsultacji na platformie http://konsultacje.gov.pl/? 47. Czy i ewentualnie do kogo skierowano prośbę o przedstawienie uwag? Zaznacz odpowiedź. Dodaj, krótki komentarz poniżej. 48. Ile podmiotów (organizacji i osób) przedstawiło uwagi do projektu ustawy? (Chodzi o liczbę pism umieszczonych na platformie RPL. Jeśli z innych dokumentów (np. OSR lub raportu z konsultacji) wynika, że nie wszystkie pisma upubliczniono, prosimy o tę informację w opisie) Wpisz liczbę. Dodaj krótki komentarz. 49. Wymień i krótko omów najważniejsze uwagi oraz podaj ich autorów. Raczej tak Raczej tak Wybierz odpowiedź. 21 74 Imienne zaproszenie do konsultacji publicznych skierowano głównie do partnerów społecznych (związki zawodowe i organizacje pracodawców) oraz do organizacji branżowych i związków hodowców. Zaproszenie otrzymały też organizacje i związki wyznaniowe muzułmańskie i żydowskie, oraz organizacje ekologiczne. 22 Spośród 22 pism, tylko 10 zawierało uwagi Fundacja Animalia, Stowarzyszenie Otwarte klatki, Compassion in Word Forming, Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami, Klub Gaja, Fundacja Viva propozycje dodatkowych ograniczeń dotyczących uboju rytualnego, Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich znaczne zaostrzenie kar za złamanie przepisów (aż do kar więzienia włącznie za nieprawidłowy transport zwierząt), obligatoryjne ratowanie potrąconego zwierzęcia zamiast w miarę możliwości. 4
Krajowa Izba Weterynaryjna tylko weterynarz powinien decydować o konieczności uśmiercenia zwierzęcia, projekt szeroko przyznaje te kompetencje, nawet bliżej nieokreślonym inspektorom organizacji społecznej, której celem jest ochrona zwierząt czy straży miejskiej/gminnej oraz służbie ochrony kolei. Propozycja znakowania zwierząt domowych i prowadzenia ogólnopolskiej bazy, Główny Lekarz Weterynaryjny uwaga, że projekt w tym zakresie w jakim dotyczy zwierząt domowych czy dzikich wykracza poza rozporządzenie, które ma implementować, oraz uwagi do zapisów dotyczących szkoleń. Polskie Towarzystwo Rybackie propozycja zapisu o uznaniu dotychczas uzyskanych świadectw szkoleń 50. Czy w piśmie zapraszającym do wzięcia udziału w konsultacjach projektu ustawy posłużono się formułą stanowiącą, że przedstawienie stanowiska w procesie konsultacji organ wnioskujący może interpretować wyłącznie jako za rezygnację z przedstawienia stanowiska.? 51. Czy autorzy uwag do projektu ustawy otrzymali odpowiedzi? Jeśli tak to czy otrzymali je indywidualnie, czy zbiorczo? Zaznacz odpowiedź. 52. Jakie instytucje publiczne proszono o zaopiniowanie projektu ustawy? 53. Ile dni przeznaczono na zaopiniowanie przez inne instytucje publiczne? 54. Czy i ewentualnie kiedy (data) upubliczniono Raport z konsultacji projektu ustawy (par. 51)? Ewentualnie wpisz datę. 55. Czy w Raporcie z konsultacji projektu ustawy wymieniono wszystkie podmioty, które przedstawiły stanowisko lub opinię? Zaznacz odpowiedź. 56. Czy w Raporcie z konsultacji projektu ustawy omówiono te stanowiska i opinie? Jeśli tak to na ile szczegółowo i czy któreś z uwag uwzględniono? Zaznacz odpowiedź. Dodaj krótki komentarz. 57. Ile wersji projektu umieszczono na platformie RPL i ewentualnie które z tych wersji były poddane konsultacjom? Wpisz liczbę 58. Czy w sytuacji, gdy w trakcie prac nad projektem wprowadzono do niego istotne zmiany, projekt ustawy był przedmiotem dodatkowych Brak uwag ARiMR, Instytut Zootechniki, Polskie Mięso, Polski Związek Hodowców Zwierząt Futerkowych, Krajowy Związek Hodowców Szynszyli, Krajowy Związek Rewizyjny Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, Państwowy Instytut Weterynaryjny, Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej, Porozumienie Zielonogórskie, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka Brak danych dotyczy dotyczy 1 Brak danych o wprowadzonych po uzgodnieniach i konsultacjach poprawkach 5
konsultacji publicznych? (par. 48. ust.2) Jeśli tak, prosimy o krótki opis ich przebiegu? 59. Czy organizacje biorące udział w konsultacjach publicznych były zapraszane do udziału w konferencji uzgodnieniowej? 60. Czy organizowano odrębną konferencję uzgodnieniową dla organizacji społecznych biorących udział w konsultacjach? 61. Inne uwagi, komentarze do odpowiedzi udzielonych powyżej. Na podstawie uwag zgłoszonych w uzgodnieniach i konsultacjach można odnieść wrażenie, że ustawa nad którą prace trwają od 2012 roku (pierwsze założenia), a od wyroku TK minęły już dwa lata, jest ciągle mocno niedopracowana, w efekcie nie tylko w kwestii możliwych rozwiązań dotyczących uboju rytualnego (najczęściej zgłaszane zastrzeżenia organizacji społecznych) ale także w innych aspektach (np. oddanie straży ochrony kolei kompetencji w zakresie decydowania o konieczności uśmiercenia zwierzęcia). OCENA SKUTKÓW REGULACJI (omawiamy zgodnie z treścią formularza OSR) PUNKT 1. JAKI PROBLEM JEST ROZWIĄZYWANY? ( w formularzu OSR) 62. Czy opisano charakter i skalę problemu jaki ma być uregulowany? Co prawda opisano charakter problemu, ale tak jakby była nim konieczność dostosowania ustawy do unijnego rozporządzenia. Z Oceny Skutków Regulacji nie wynika jaki rzeczywiście problem jest rozwiązywany, są tylko wymienione konkretne rozwiązania. 63. Czy zidentyfikowano jego przyczyny? 64. Czy opisano jego skutki, w tym w szczególności skutki dla konkretnych podmiotów? W części Podmioty, na które oddziałuje projekt wymienione są co prawda grupy podmiotów, ale rubryka Oddziaływanie pozostała niewypełniona. PUNKT 2. REKOMENDOWANE ROZWIĄZANIE, W TYM PLANOWANE NARZĘDZIA INTERWENCJI, I OCZEKIWANY EFEKT 65. Czy cele regulacji zostały określone w sposób precyzyjny i jednoznaczny? 66. Czy zidentyfikowano i opisano alternatywne w stosunku do regulacji możliwości rozwiązania problemu (np. samoregulację)? 67. Czy analizowano możliwość rezygnacji z regulacji (tzw. opcję zerową)? W tym sensie, że wskazano iż celem jest dostosowanie polskich przepisów do unijnego rozporządzenia. Ale z opisu wynika, że niewiele tu było pola do proponowania alternatywnych rozwiązań, bo obowiązuje nas rozporządzenie. Ponieważ obowiązuje nas unijne rozporządzenie, nie było możliwości rezygnacji z regulacji będącej dostosowaniem ustawy do niego. PUNKT 3. JAK PROBLEM ZOSTAŁ ROZWIĄZANY W INNYCH KRAJACH, W SZCZEGÓLNOŚCI KRAJACH CZŁONKOWSKICH OECD/UE? 68. Czy opisano, jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE (skomentuj jak szeroko i rzetelnie wypełniono ten punkt OSRu)? Bardzo ogólnikowo wskazano, że wszystkie państwa dotyczy rozporządzenie, a mcy i Cypr w dwóch aspektach wybrały inne rozwiązania (również dopuszczalne rozporządzeniem). 6
PUNKT 4. PODMIOTY, NA KTÓRE ODDZIAŁUJE PROJEKT 69. Czy poprawnie zidentyfikowano podmioty, na które będzie oddziaływać regulacja? W niektórych przypadkach nie oszacowano ani wielkości grupy, w żadnym zaś sposobu w jaki ustawa na nie oddziałuje. PUNKT 5. INFORMACJE NA TEMAT ZAKRESU, CZASU TRWANIA I PODSUMOWANIE WYNIKÓW KONSULTACJI 70. Czy informacje podana w OSR o podmiotach, na które będzie oddziaływać regulacja zgodna jest z naszą analizą dokumentów zamieszczonych na RPL? PUNKT 6. WPŁYW NA SEKTOR FINANSÓW PUBLICZNYCH 71. Czy oszacowano i ew. na ile poprawnie regulacji na budżet centralny? Jeśli wierzyć uzasadnieniu, ustawa będzie miała zerowy wpływ na budżet centralny. 72. Czy oszacowano i ew. na ile poprawnie regulacji na budżety JST? Jeśli wierzyć uzasadnieniu, ustawa będzie miała zerowy wpływ na budżety JST. 73. Czy wskazano źródło finansowania (gdy projekt pociąga za sobą obciążenie dla budżetu centralnego lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego)? Ale założono, że projekt nie pociąga za sobą żadnych skutków finansowych. PUNKT 7. WPŁYW NA KONKURENCYJNOŚĆ GOSPODARKI I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ, W TYM FUNKCJONOWANIE PRZEDSIĘBIORCÓW ORAZ NA RODZINĘ, OBYWATELI I GOSPODARSTWA DOMOWE 74. Czy analizowano i ew. na ile poprawnie regulacji na przedsiębiorstwa? 75. Czy analizowano i ew. na ile poprawnie regulacji na rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe? PUNKT 8. ZMIANA OBCIĄŻEŃ REGULACYJNYCH (W TYM OBOWIĄZKÓW INFORMACYJNYCH) WYNIKAJĄCYCH Z PROJEKTU 76. Czy analizowano problem obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu PUNKT 9. WPŁYW NA RYNEK PRACY 77. Czy zanalizowano i ew. na ile poprawnie regulacji na rynek pracy? PUNKT 10. WPŁYW NA POZOSTAŁE OBSZARY 78. Czy analizowano wpływ regulacji na inne szczególne aspekty, które powinny zostać przeanalizowane w związku ze specyfiką danej regulacji (np. wpływ na środowisko) 79. Czy analizowano społeczny aspekt regulacji (w tym w szczególności wpływ na grupy będące jej głównymi adresatami)? 7
PUNKT 11. PLANOWANE WYKONANIE PRZEPISÓW AKTU PRAWNEGO 80. Czy przedstawiono plan (harmonogram, kolejność działania) wdrożenia regulacji? PUNKT 12. W JAKI SPOSÓB I KIEDY NASTĄPI EWALUACJA EFEKTÓW PROJEKTU ORAZ JAKIE MIERNIKI ZOSTANĄ ZASTOSOWANE? 81. Czy określono mierzalne, ilościowe wskaźniki osiągnięcia celów regulacji? 82. Czy określono ramy czasowe osiągnięcia celów? PUNKT 13. ZAŁĄCZNIKI (ISTOTNE DOKUMENTY ŹRÓDŁOWE, BADANIA, ANALIZY ITP.) 83. Czy przygotowując OSR posłużono się wynikami badań, analiz, publikacji? 84. Czy wykorzystano dane statystyczne? PYTANIA OGÓLNE DO CAŁEGO OSRU 85. Czy treść OSRu wskazuje, że dokonano analizy mocnych i słabych stron oraz ryzyka związanego z wprowadzeniem danej regulacji? 86. Czy treść OSRu wskazuje, że skorzystano ze jakiejkolwiek techniki przygotowywania tego rodzaju dokumentów (np. metody SMART, problem tree, etc.)? 87. Czy OSR jest przedstawiony językiem klarownym i zrozumiałym dla przeciętnego odbiorcy? PYTANIA DOTYCZĄCE CAŁEGO PROCESU LEGISLACYJNEGO 88. Czy tempo prac nad projektem było Raczej typowe typowe, czy też raczej nietypowe, tj. czy np. zatrzymały się / zwolniły lub przebiegały nazwyczaj szybko? Zaznacz odpowiedź. Dodaj krótki komentarz. 89. W jakim formacie umieszczano na platformie RPL dokumenty? W formacie przeszukiwalnym? Przeszukiwalny PDF 90. Czy dokumenty dotyczące przebiegu prac legislacyjnych były umieszczane na platformie RPL niezwłocznie? Raczej tak Pisma ws uzgodnień 1 dzień, uwagi do uzgodnień 19 dni 91. Komentarze i ewentualnie inne ważne spostrzeżenia dotyczące pracy nad projektem: 8