PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WOS CZĘŚĆ I Temat lekcji Liczba Oczekiwane osiągnięcia godzin Podstawowe umiejętności + wiedza (na ocenę dopuszczającą i dostateczną). Uczeń: Człowiek jako istota społeczna Człowiek w społeczeństwie 1 - wymienia osiągnięcia cywilizacyjne ludzi na przestrzeni wieków - wymienia cechy człowieka wyróżniaj ące go ze świata zwierząt - wymienia wartości ważne w jego życiu - wymienia wartości uniwersalne - odróżnia cechy nabyte od cech wro dzonych Ponadpodstawowe umiejętności + wiedza (na ocenę dobrą, bardzo dobrą i celującą). Uczeń: - wymienia skutki działalności czło wieka na przestrzeni wieków - wyjaśnia proces socjalizacji - wskazuje różnice między procesem socjalizacji i resocjalizacji - uzasadnia wybór wartości własnych - dokonuje oceny własnej osoby w kontekście wartości uniwersalnych Grupy społeczne i ich rodzaje 1 - rozumie pojęcie więź społeczna - wymienia rodzaje więzi społecznych - zna definicj ę grupy społecznej - wymienia rodzaje grup społecznych - podaje przykłady grup pierwotnych, wtórnych, formalnych i nieformalnych - wymienia role społeczne jednostki i własne - uzasadnia szczególną rolę rodziny w życiu człowieka - wyjaśnia rolę więzi społecznych w życiu ludzkim - podaje przykłady zachowań konformistycznych i nonkonformistycznych - dokonuje, korzystając z różnych źródeł informacji, oceny wybranej grupy społecznej - wskazuje związki między funkcjo nowaniem rodziny i społeczeństwa Społeczeństwo jako szczególny rodzaj zbiorowości 1 - definiuje pojęcia: społeczeństwo, społeczność, zbiorowość - dokonuje podziału społeczeństwa polskiego na warstwy i klasy - wyjaśnia pojęcie struktura społecz na - wymienia elementy struktury spo łecznej - wymienia przyczyny zróżnicowania społeczeństwa - podaje różnicę między warstwą a klasą społeczną - uzasadnia zależność między jed nostką a społeczeństwem - ocenia wpływ norm i wartości ogól noludzkich Sprawne komunikowanie się 1 - wymienia rodzaje porozumiewania się - wymienia techniki skutecznego porozumiewania się - zna zasady aktywnego słuchania - Wyraża emocje w komunikacie Ja - wyjaśnia pojęcia: asertywność empatia, negocjacje, kompromis - wypowiada własne zdanie na forum - argumentuje wyrażane opinie - podejmuje próby stosowania pozna nych zasad i technik porozumiewania się w życiu - stosuje techniki skutecznego poro zumiewania się - wyraża emocje stosując, techniki niewerbalne - stosuje zasady aktywnego słuchania - trafnie argumentuje wyrażane opi nie - stosuje techniki asertywne w wyra żaniu emocji i własnego zdania
1
Moja szkoła 1 śycie szkoły - wymienia dokumenty regulujące pracę szkoły - wymienia najważniejsze organy szkoły - zna struktury szkolnictwa w Polsce - wymienia szkoły znajdujące się w regionie - zna najważniejsze osiągnięcia uczniów swojej szkoły - planuje ścieżkę własnego rozwoju edukacyjnego omawia strukturę szkolnictwa wymienia instytucje współpracujące ze szkołą ocenia system oświaty w Polsce opracowuje folder: Szkoły mojego regionu 2 Samorząd uczniowski szkoła demokracji 1 - zna prawa i obowiązki ucznia - zna prawo o obowiązku nauki - wymienia formy działalności samo rządu uczniowskiego - zna kompetencje samorządu uczniowskiego - wymienia cechy charakteru pożąda ne w pełnieniu funkcji w samorządzie szkolnym - dokonuje samooceny - ocenia działalność samorządu uczniowskiego - przedstawia swój program wybor czy - konstruuje ankietę na temat życia szkoły - przeprowadza ankietę w swojej klasie - opracowuje wyniki ankiety - inicjuje ciekawe przedsięwzięcia aktywizuj ące uczniów w samorządzie uczniowskim
2 Czym jest naród? Symbole narodowe Naród i państwo 1 - wymienia polskie symbole narodo we - wymienia czynniki narodotwórcze - rozumie pojęcia: naród, świa domość narodowa, obywatelstwo - zachowuje się godnie wobec sym boli narodowych - uczestniczy godnie i z powagą w obchodach rocznicowych uroczystości państwowych i szkolnych - omawia okoliczności powstania polskich symboli narodowych - współuczestniczy w organizacji uroczystości państwowych i szkol nych - poczuwa się do obowiązku ochrony symboli narodowych - propaguje właściwe postawy wo bec symboli narodowych Czy jesteśmy tolerancyjni? Mój naród a inne narody 1 - wymienia mniejszości narodowe zamieszkujące Polskę - wypisuje z konstytucji uprawnienia mniejszości narodowych - rozumie pojęcia: tolerancja mniejszość narodowa, stereotyp - porównuje strukturę narodowo ściową II i III Rzeczypospolitej (wy kres zamieszczony w podręczniku) - charakteryzuje mniejszości naro dowe w Polsce - wymienia miejsca konfliktów naro dowościowych na świecie - przeprowadza wywiad na temat tolerancji Polaków z przedstawicielem mniejszości zamieszkującym najbliższą okolicę - propaguje ideę tolerancji wobec innych narodów jako przejaw etycz nych zasad życia publicznego Ojczyzna i patriotyzm 1 - wyjaśnia pojęcia: ojczyzna, pa triotyzm, nacjonalizm, szowi nizm, kosmopolityzm, Polonia - wymienia największe skupiska polonii na świecie - wie, że swoją postawą może dbać o dobre imię Polski - posiada świadomość konieczności wypełnienia obowiązków wobec Oj czyzny - wymienia przyczyny emigracji Polaków - ocenia postawy nacjonalistyczne - prezentuje postacie patriotów pol skich jako wzorce osobowemanifestuje swoje postawy patrio tyczne poprzez godne zachowanie i wypełnianie obowiązków obywatela - manifestuje swoje postawy patrio tyczne poprzez godne zachowanie i wypełnianie obowiązków obywatela
Czym jest naród? Symbole narodowe Naród i państwo 1 - wymienia polskie symbole narodo we - wymienia czynniki narodotwórcze - rozumie pojęcia: naród, świa domość narodowa, obywatelstwo - zachowuje się godnie wobec sym boli narodowych - uczestniczy godnie i z powagą w obchodach rocznicowych uroczystości państwowych i szkolnych - omawia okoliczności powstania polskich symboli narodowych - współuczestniczy w organizacji uroczystości państwowych i szkol nych - poczuwa się do obowiązku ochrony symboli narodowych - propaguje właściwe postawy wo bec symboli narodowych 3 Czy jesteśmy tolerancyjni? Mój naród a inne narody 1 - wymienia mniejszości narodowe zamieszkujące Polskę - wypisuje z konstytucji uprawnienia mniejszości narodowych - rozumie pojęcia: tolerancja mniejszość narodowa, stereotyp - porównuje strukturę narodowo ściową II i III Rzeczypospolitej (wy kres zamieszczony w podręczniku) - charakteryzuje mniejszości naro dowe w Polsce - wymienia miejsca konfliktów naro dowościowych na świecie - przeprowadza wywiad na temat tolerancji Polaków z przedstawicielem mniejszości zamieszkującym najbliższą okolicę - propaguje ideę tolerancji wobec innych narodów jako przejaw etycz nych zasad życia publicznego Ojczyzna i patriotyzm 1 - wyjaśnia pojęcia: ojczyzna, pa triotyzm, nacjonalizm, szowi nizm, kosmopolityzm, Polonia - wymienia największe skupiska polonii na świecie - wie, że swoją postawą może dbać o dobre imię Polski - posiada świadomość konieczności wypełnienia obowiązków wobec Oj czyzny - wymienia przyczyny emigracji Polaków - ocenia postawy nacjonalistyczne - prezentuje postacie patriotów pol skich jako wzorce osobowemanifestuje swoje postawy patrio tyczne poprzez godne zachowanie i wypełnianie obowiązków obywatela - manifestuje swoje postawy patrio tyczne poprzez godne zachowanie i wypełnianie obowiązków obywatela
3 Państwo jako forma organizacji społeczeństwa Formy ustrojowe państw we współczesnym świecie 1 - wymienia cechy państwa - wymienia funkcje państwa - czyta ze zrozumieniem tekst źró dłowy Kłopoty z państwem - wymienia cechy dobrego państwa 1 - wymienia trzy modele ustrojowe państw - wymienia monarchie konstytucyjne w Europie - wymienia republiki w Europie - dokonuje podziału państw ze względu na formę rządów, sposób rządzenia, ustrój terytorialny - czyta ze zrozumieniem - omawia genezę państw - omawia funkcje państwa - ocenia nasze państwo i relacje państwo-obywatel - ocenia politykę zagraniczną naszego państwa - charakteryzuje republikę i monar chię - definiuje państwo unitarne i złożo ne - charakteryzuje trzy modele ustro jowe państw - argumentuje, prowadząc dyskusję Sytuacja obywatela w państwach o odmiennych ustrojach politycznych 1 - wymienia główne cechy państwa totalitarnego i autorytarnego - wymienia najważniejsze prawa człowieka - przedstawia pozycję obywateli w różnych typach państw Demokracja 1 - wymienia główne cechy państwa demokratycznego - wymienia wady i zalety państwa demokratycznego - odróżnia demokrację bezpośrednią od pośredniej oraz większościową od konstytucyjnej - wie o konieczności podporządko wania się wymogom procedur demo kratycznych we wspólnym działaniu - uzasadnia wyższość demokracji nad innymi systemamiargumentuje w dyskusji na temat wad i zalet demokracji - argumentuje w dyskusji na temat wad i zalet demokracji
Państwo jako forma organizacji społeczeństwa 1 - wymienia cechy państwa - wymienia funkcje państwa - czyta ze zrozumieniem tekst źró dłowy Kłopoty z państwem - wymienia cechy dobrego państwa - omawia genezę państw - omawia funkcje państwa - ocenia nasze państwo i relacje państwo-obywatel - ocenia politykę zagraniczną naszego państwa - charakteryzuje republikę i monar chię - definiuje państwo unitarne i złożo ne - charakteryzuje trzy modele ustro jowe państw - argumentuje, prowadząc dyskusję 4 Formy ustrojowe państw we współczesnym świecie 1 - wymienia trzy modele ustrojowe państw - wymienia monarchie konstytucyjne w Europie - wymienia republiki w Europie - dokonuje podziału państw ze względu na formę rządów, sposób rządzenia, ustrój terytorialny - czyta ze zrozumieniem Sytuacja obywatela w państwach o odmiennych ustrojach politycznych 1 - wymienia główne cechy państwa totalitarnego i autorytarnego - wymienia najważniejsze prawa człowieka - przedstawia pozycję obywateli w różnych typach państw Demokracja 1 - wymienia główne cechy państwa demokratycznego - wymienia wady i zalety państwa demokratycznego - odróżnia demokrację bezpośrednią od pośredniej oraz większościową od konstytucyjnej - wie o konieczności podporządko wania się wymogom procedur demo kratycznych we wspólnym działaniu - uzasadnia wyższość demokracji nad innymi systemamiargumentuje w dyskusji na temat wad i zalet demokracji - argumentuje w dyskusji na temat wad i zalet demokracji
4 Aktywność obywatelska Udział obywateli w Ŝyciu publicznym Formy Ŝycia publicznego. Organizacje pozarządowe 1 - zna pojęcia czynne prawo wybor cze, bierne prawo wyborcze, frekwencj a - wyjaśnia pojęcia życie publiczne, cnoty obywatelskie - wymienia cechy społeczeństwa obywatelskiego - wymienia formy aktywności wła snej w szkole i społeczności lokalnej - podaje propozycje aktywności na rzecz klasy, szkoły, środowiska lokal nego - zachęca rodziców do aktywnego udziału w życiu szkoły i środowiska lokalnego - uzasadnia konieczność organizo wania się obywateli w celu aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym - wymienia główne cele działalności organizacji pozarządowych - wymienia obszary działalności organizacji pozarządowych - zna zasady zakładania stowarzyszeń - wyjaśnia pojęcia: wolontariat, organizacje pozarządowe, stowa rzyszenie, fundacja, organizacja pożytku publicznego - doskonali umiejętności niezbędne w działaniu zespołowym - uzasadnia szczególną rolę wolonta riatu Partie polityczne 1 - wymienia funkcje partii politycz nych - zna pojęcia: partia polityczna, system partyjny, statut - zna zasady zakładania partii poli tycznych - wymienia najważniejsze partie polskiej sceny politycznej - klasyfikuje partie polityczne - charakteryzuje jedną z wybranych partii politycznych - ocenia postawy polskich polityków - ocenia znaczenie aktywności oby watelskiej dla dobra ogółu - ocenia bierną postawę obywateli wobec życia publicznego - ukazuje przykłady konkretnych osób znanych w Polsce i środowisku lokalnym prowadzących działalność przynoszącą korzyść ogółowi - ocenia aktywność własną w pracy na rzecz innych - wymienia znane stowarzyszenia i fundacje - przedstawia sylwetki osób znanych z niesienia pomocy drugiemu czło wiekowi - przedstawia osiągnięcia stowarzy szeń pozarządowych działających w środowisku lokalnym - wyjaśnia różnicę między stowarzy szeniem a fundacj ą - charakteryzuje systemy partyjne na świecie - charakteryzuje najważniejsze par tie polskiej sceny politycznej - ocenia polską scenę politycznąprzedstawia wzór polityka polskie go - przedstawia wzór polityka polskie go
Aktywność obywatelska 5 Udział obywateli w Ŝyciu publicznym Formy Ŝycia publicznego. Organizacje pozarządowe 1 - zna pojęcia czynne prawo wybor cze, bierne prawo wyborcze, frekwencj a - wyjaśnia pojęcia życie publiczne, cnoty obywatelskie - wymienia cechy społeczeństwa obywatelskiego - wymienia formy aktywności wła snej w szkole i społeczności lokalnej - podaje propozycje aktywności na rzecz klasy, szkoły, środowiska lokal nego - zachęca rodziców do aktywnego udziału w życiu szkoły i środowiska lokalnego - uzasadnia konieczność organizo wania się obywateli w celu aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym - wymienia główne cele działalności organizacji pozarządowych - wymienia obszary działalności organizacji pozarządowych - zna zasady zakładania stowarzyszeń - wyjaśnia pojęcia: wolontariat, organizacje pozarządowe, stowa rzyszenie, fundacja, organizacja pożytku publicznego - doskonali umiejętności niezbędne w działaniu zespołowym - uzasadnia szczególną rolę wolonta riatu Partie polityczne 1 - wymienia funkcje partii politycz nych - zna pojęcia: partia polityczna, system partyjny, statut - zna zasady zakładania partii poli tycznych - wymienia najważniejsze partie polskiej sceny politycznej - klasyfikuje partie polityczne - charakteryzuje jedną z wybranych partii politycznych - ocenia postawy polskich polityków - ocenia znaczenie aktywności oby watelskiej dla dobra ogółu - ocenia bierną postawę obywateli wobec życia publicznego - ukazuje przykłady konkretnych osób znanych w Polsce i środowisku lokalnym prowadzących działalność przynoszącą korzyść ogółowi - ocenia aktywność własną w pracy na rzecz innych - wymienia znane stowarzyszenia i fundacje - przedstawia sylwetki osób znanych z niesienia pomocy drugiemu czło wiekowi - przedstawia osiągnięcia stowarzy szeń pozarządowych działających w środowisku lokalnym - wyjaśnia różnicę między stowarzy szeniem a fundacj ą - charakteryzuje systemy partyjne na świecie - charakteryzuje najważniejsze par tie polskiej sceny politycznej - ocenia polską scenę politycznąprzedstawia wzór polityka polskie go - przedstawia wzór polityka polskie go
5 Czym zajmują się związki zawodowe? Środki masowego przekazu 1 - zna zadania związków zawodowych - wymienia związki zawodowe istnie jące w Polsce - omawia szczególną rolę historyczną NSZZ Solidarność - podaje przykłady łamania praw pracowniczych w Polsce - wyjaśnia pojęcia: strajk, media cje, rokowania 1 - zna pojęcia mass media i opinia publiczna - wymienia środki masowego przeka zu - odróżnia fakt od opinii - podaje przykłady wpływu środków masowego przekazu na życie jednost ki i społeczeństwa - wymienia formy nacisku związków zawodowych na pracodawców - charakteryzuje działalność związ ków zawodowych w Polsce - ukazuje konflikt interesów między pracodawcą a pracobiorcą - wyszukuje z różnych źródeł infor macje i przykłady konkretnych dzia łań związków zawodowych - ocenia działalność związków zawo dowych - argumentuje wpływ informacji na kształtowanie opinii publicznej i po staw- wyjaśnia wpływ sondaży na kształ towanie opinii publicznych - wyjaśnia wpływ sondaży na kształ towanie opinii publicznych
Czym zajmują się związki zawodowe? Środki masowego przekazu 1 - zna zadania związków zawodowych - wymienia związki zawodowe istnie jące w Polsce - omawia szczególną rolę historyczną NSZZ Solidarność - podaje przykłady łamania praw pracowniczych w Polsce - wyjaśnia pojęcia: strajk, media cje, rokowania 1 - zna pojęcia mass media i opinia publiczna - wymienia środki masowego przeka zu - odróżnia fakt od opinii - podaje przykłady wpływu środków masowego przekazu na życie jednost ki i społeczeństwa - wymienia formy nacisku związków zawodowych na pracodawców - charakteryzuje działalność związ ków zawodowych w Polsce - ukazuje konflikt interesów między pracodawcą a pracobiorcą - wyszukuje z różnych źródeł infor macje i przykłady konkretnych dzia łań związków zawodowych - ocenia działalność związków zawo dowych - argumentuje wpływ informacji na kształtowanie opinii publicznej i po staw- wyjaśnia wpływ sondaży na kształ towanie opinii publicznych - wyjaśnia wpływ sondaży na kształ towanie opinii publicznych 6 Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej
6 Rzeczpospolita Polska jako demokracja konstytucyjna 1 zna pojęcia: konstytucja, preambuła, konkordat, inicjatywa obywatelska zna budowę konstytucji zna datę uchwalenia aktualnej konstytucji wymienia trzy podstawowe rodzaje władzy wyjaśnia pojęcie pluralizm polityczny analizuje tekst konstytucji przyporządkowuje instytucje według zasad trójpodziału władzy wymienia konstytucje polskie na przestrzeni wieków wyjaśnia znaczenie konstytucji w państwie demokratycznym omawia zasady ustrojowe państwa dowodzi szczególnego znaczenia konstytucji wśród innych aktów prawnych interpretuje tekst konstytucji Władza ustawodawcza RP, czyli kto tworzy prawo 1 wymienia zadania sejmu i senatu zna sposób powoływania parlamentu zna zasady przeprowadzania wyborów do sejmu i senatu zna organizację sejmu i senatu wymienia kluby parlamentarne w sejmie zna pojęcia: kadencja, Zgromadzenie Narodowe, mandat poselski, interpelacja poselska, immunitet, partia polityczna rozumie pojęcie: władza ustawodawcza analizuje tekst konstytucji zna procedurę wyboru prezydenta wymienia kompetencje prezydenta wie, jak powstaje ustawa wymienia etapy pracy nad ustawą ocenia pracę posłów ocenia pracę marszałka sejmu prezentuje treści artykułów o pracy sejmu formułuje treść interpelacji poselskiej interpretuje tekst konstytucji Władza wykonawcza, czyli kto rządzi 1 - zna procedurę wyboru premiera i tworzenia rządu - wymienia kompetencje premiera - analizuje tekst konstytucji - przygotowuje materiały do prasy o pracy rządu lub prezydenta - wyjaśnia pojęcia administracja publiczna i korpus służby cywilnej wymienia prezydentów polskich zna procedury odwołania prezydenta zna procedury odwołania premiera (i rządu) porównuje uprawnienia prezydenta i premiera ocenia pracę prezydenta ocenia pracę rządu interpretuje tekst konstytucji Władza sądownicza. Organy kontroli i ochrony prawa 1 wymienia główne dziedziny prawa wymienia organy kontroli i ochrony prawa zna struktury wymiaru sprawiedliwości zna zadania Rzecznika Praw Obywatelskich uzasadnia konieczność niezawisło-ści władzy sądowniczej wymienia kompetencje Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu przedstawia główne elementy procedury sądowej w procesie cywilnym i karnym ocenia działalność polskiego wymiaru sprawiedliwości ocenia działalność polskiego wymiaru sprawiedliwości
Rzeczpospolita Polska jako demokracja konstytucyjna 1 zna pojęcia: konstytucja, preambuła, konkordat, inicjatywa obywatelska zna budowę konstytucji zna datę uchwalenia aktualnej konstytucji wymienia trzy podstawowe rodzaje władzy wyjaśnia pojęcie pluralizm polityczny analizuje tekst konstytucji przyporządkowuje instytucje według zasad trójpodziału władzy wymienia konstytucje polskie na przestrzeni wieków wyjaśnia znaczenie konstytucji w państwie demokratycznym omawia zasady ustrojowe państwa dowodzi szczególnego znaczenia konstytucji wśród innych aktów prawnych interpretuje tekst konstytucji 7 Władza ustawodawcza RP, czyli kto tworzy prawo 1 wymienia zadania sejmu i senatu zna sposób powoływania parlamentu zna zasady przeprowadzania wyborów do sejmu i senatu zna organizację sejmu i senatu wymienia kluby parlamentarne w sejmie zna pojęcia: kadencja, Zgromadzenie Narodowe, mandat poselski, interpelacja poselska, immunitet, partia polityczna rozumie pojęcie: władza ustawodawcza analizuje tekst konstytucji zna procedurę wyboru prezydenta wymienia kompetencje prezydenta wie, jak powstaje ustawa wymienia etapy pracy nad ustawą ocenia pracę posłów ocenia pracę marszałka sejmu prezentuje treści artykułów o pracy sejmu formułuje treść interpelacji poselskiej interpretuje tekst konstytucji Władza wykonawcza, czyli kto rządzi 1 - zna procedurę wyboru premiera i tworzenia rządu - wymienia kompetencje premiera - analizuje tekst konstytucji - przygotowuje materiały do prasy o pracy rządu lub prezydenta - wyjaśnia pojęcia administracja publiczna i korpus służby cywilnej wymienia prezydentów polskich zna procedury odwołania prezydenta zna procedury odwołania premiera (i rządu) porównuje uprawnienia prezydenta i premiera ocenia pracę prezydenta ocenia pracę rządu interpretuje tekst konstytucji Władza sądownicza. Organy kontroli i ochrony prawa 1 wymienia główne dziedziny prawa wymienia organy kontroli i ochrony prawa zna struktury wymiaru sprawiedliwości zna zadania Rzecznika Praw Obywatelskich uzasadnia konieczność niezawisło-ści władzy sądowniczej wymienia kompetencje Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu przedstawia główne elementy procedury sądowej w procesie cywilnym i karnym ocenia działalność polskiego wymiaru sprawiedliwości ocenia działalność polskiego wymiaru sprawiedliwości
7 Prawa i obowiązki obywatela Rzeczypospolitej Polskiej 1 wymienia podstawowe prawa obywatela wymienia obowiązki obywatela wobec państwa zna procedury odwoławcze w sytuacji łamania praw obywatelskich interpretuje niektóre treści konstytucji - wymienia organizacje pozarządowe stojące na straży praw obywatelskich - omawia prawa i obowiązki obywa teli - podaje przykłady naruszania praw obywatelskich w Polsce - wyjaśnia twierdzenie o naturalności i niezbywalności praw człowiekagromadzi, porządkuje i wykorzy stuje informacje z różnych źródeł - gromadzi, porz
Prawa i obowiązki obywatela Rzeczypospolitej Polskiej 1 wymienia podstawowe prawa obywatela wymienia obowiązki obywatela wobec państwa zna procedury odwoławcze w sytuacji łamania praw obywatelskich interpretuje niektóre treści konstytucji - wymienia organizacje pozarządowe stojące na straży praw obywatelskich - omawia prawa i obowiązki obywa teli - podaje przykłady naruszania praw obywatelskich w Polsce - wyjaśnia twierdzenie o naturalności i niezbywalności praw człowiekagromadzi, porządkuje i wykorzy stuje informacje z różnych źródeł - gromadzi, porz 8
8 Samorządy i ich znaczenie Wybieramy władze lokalne Gmina wspólnotą mieszkańców Samorząd powiatowy i wojewódzki Samorząd terytorialny 1 - zna strukturę samorządu terytorial nego - zna powiązania istniej ące między samorządem a władzami centralnymi - wymienia sposoby wpływania oby wateli na pracę samorządu - umieszcza w strukturze samorzą dowej swoją miejscowość - pokazuje na mapie swoją miejsco wość i 16 województw - wyjaśnia pojęcia: samorząd, gmina, powiat, województwo 1 - zna zasady wyboru radnych, staro sty, wójta, burmistrza, prezydenta - zna pojęcia: kampania wyborcza, obwód wyborczy, mąż zaufania - wie, komu przysługuje prawo wy borcze - interpretuje wykres (zawarty w podręczniku) dotyczący frekwencji wyborczej 2 - pracuje efektywnie w grupie zada niowej - wymienia organy samorządu gmin nego - wie, co można załatwić w urzędzie gminy - rozumie pojęcie budżet gminy - proponuje wraz z grupą podział budżetu dla swojej gminy 1 - wymienia organy samorządu powia towego i wojewódzkiego - wie, jakie sprawy można załatwić w urzędzie powiatowym i wojewódzkim - wymienia cechy dobrego urzędnika samorządowego - czyta ze zrozumieniem tekst źró dłowy - wywiad z twórcą reformy samorządowej (podręcznik) - charakteryzuje najważniejsze or gany samorządu terytorialnego - wyjaśnia kompetencje władzy cen tralnej wobec samorządu - proponuje przedsięwzięcie na rzecz rozwoju gminy - aktywizuje uczniów do realizacji przedsięwzięcia - zna frekwencję wyborczą w swojej miejscowości podczas ostatnich wy borów - porównuje i interpretuje wyniki - sporządza diagram - proponuje program wyborczy - zna dochody i wydatki swojej miej scowości - wskazuje zadania własne i zlecone gminy - zna formy walki gminy z bezrobo ciem - wymienia czynniki wpływaj ące na rozwój gminy - uzasadnia przedstawiony w formie graficznej podział budżetu - efektywnie pracuje w grupie - ocenia wielkość bezrobocia w swo jej gminie - ocenia pracę samorządu powiatu, w którym mieszka - porównuje bezrobocie w swoim województwie i w pozostałych - wy ciąga wnioski- proponuje w formie pisemnej ini cjatywę obywatelską na rzecz powiatu i województwa - proponuje w formie pisemnej ini cjatywę obywatelską na rzecz powiatu
Samorządy i ich znaczenie Wybieramy władze lokalne Gmina wspólnotą mieszkańców Samorząd powiatowy i wojewódzki Samorząd terytorialny 1 - zna strukturę samorządu terytorial nego - zna powiązania istniej ące między samorządem a władzami centralnymi - wymienia sposoby wpływania oby wateli na pracę samorządu - umieszcza w strukturze samorzą dowej swoją miejscowość - pokazuje na mapie swoją miejsco wość i 16 województw - wyjaśnia pojęcia: samorząd, gmina, powiat, województwo 1 - zna zasady wyboru radnych, staro sty, wójta, burmistrza, prezydenta - zna pojęcia: kampania wyborcza, obwód wyborczy, mąż zaufania - wie, komu przysługuje prawo wy borcze - interpretuje wykres (zawarty w podręczniku) dotyczący frekwencji wyborczej 2 - pracuje efektywnie w grupie zada niowej - wymienia organy samorządu gmin nego - wie, co można załatwić w urzędzie gminy - rozumie pojęcie budżet gminy - proponuje wraz z grupą podział budżetu dla swojej gminy 1 - wymienia organy samorządu powia towego i wojewódzkiego - wie, jakie sprawy można załatwić w urzędzie powiatowym i wojewódzkim - wymienia cechy dobrego urzędnika samorządowego - czyta ze zrozumieniem tekst źró dłowy - wywiad z twórcą reformy samorządowej (podręcznik) - charakteryzuje najważniejsze or gany samorządu terytorialnego - wyjaśnia kompetencje władzy cen tralnej wobec samorządu - proponuje przedsięwzięcie na rzecz rozwoju gminy - aktywizuje uczniów do realizacji przedsięwzięcia - zna frekwencję wyborczą w swojej miejscowości podczas ostatnich wy borów - porównuje i interpretuje wyniki - sporządza diagram - proponuje program wyborczy - zna dochody i wydatki swojej miej scowości - wskazuje zadania własne i zlecone gminy - zna formy walki gminy z bezrobo ciem - wymienia czynniki wpływaj ące na rozwój gminy - uzasadnia przedstawiony w formie graficznej podział budżetu - efektywnie pracuje w grupie - ocenia wielkość bezrobocia w swo jej gminie - ocenia pracę samorządu powiatu, w którym mieszka - porównuje bezrobocie w swoim województwie i w pozostałych - wy ciąga wnioski- proponuje w formie pisemnej ini cjatywę obywatelską na rzecz powiatu i województwa - proponuje w formie pisemnej ini cjatywę obywatelską na rzecz powiatu 9
9