Koncepcja rozszerzenia asist o sprawozdawczość dla NBP na potrzeby bilansu płatniczego ( PEGAZ ) Wersja 1.0 WROCŁAW 2009 Wszelkie prawa zastrzeżone. Poza procesem ofertowym, żadna część niniejszego dokumentu, nie może być reprodukowana ani przetwarzana w jakikolwiek sposób elektroniczny, fotograficzny, mechaniczny i inny oraz nie może być przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody GPM SYSTEMY sp. z o.o. GPM SYSTEMY 1 Strona
Zawartość 1. Założenia... 2 2. Korzyści... 3 2.1. Łatwość wdrożenia... 3 2.2. Kontrola jakości danych sprawozdawczych... 3 3. Proces przygotowania sprawozdań PEGAZ... 5 1. Założenia Z początkiem roku 2010 Narodowy Bank Polski wprowadza nową metodologię sprawozdawczą dotycząca bilansu płatniczego, a w konsekwencji nowe sprawozdania dla podmiotów sprawozdających oraz nowy system gromadzenia sprawozdań na potrzeby bilansu płatniczego - PEGAZ. W projekcie uchwały (dalej w skrócie Uchwała ) z dnia 15. lipca 2009 W sprawie trybu i szczegółowych zasad przekazywania przez banki Narodowemu Bankowi Polskiemu danych niezbędnych do sporządzania bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej omówione są nowe zasady raportowania. Sprawozdania wymienione w Uchwale obejmują wszystkie aspekty informacji nt bilansu płatniczego. Większość banków będzie jednak raportowała tylko część z tych sprawozdań. Na potrzeby niniejszego opracowania sprawozdawczość określona w Uchwale W sprawie trybu i szczegółowych zasad przekazywania przez banki Narodowemu Bankowi Polskiemu danych niezbędnych do sporządzania bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej nazywana będzie sprawozdawczością PEGAZ, ze względu na system zbierania tych informacji. Aplikacja asist, jako uniwersalny system sprawozdawczy posiadający możliwości prezentacji i walidacji sprawozdań, wachlarz mechanizmów zasilania danymi, w tym mapowania danych do systemów źródłowych, jest rozbudowany o obsługę sprawozdań PEGAZ. Uchwała definiuje następujące wzory sprawozdań: 1. Formularz AZ-GOT 2. Formularz AZ-DEP 3. Formularz AZ-NZR 4. Formularz AZ-UDZ 5. Formularz AZ-KRB 6. Formularz AZ-REP 7. Formularz AZ-POZ 8. Formularz PZ-DEP 9. Formularz PZ-UDZ 10. Formularz PZ-KRE 11. Formularz PZ-REP 12. Formularz PZ-POZ 13. Formularz IP-ASA 14. Formularz IP-ASP 15. Formularz IP-SYM 16. Formularz PW-AIN 17. Formularz PW-ADN 18. Formularz PW-AUN 19. Formularz PW-AFN 20. Formularz PW-PAN 21. Formularz PW-RIN 22. Formularz PW-EMI 23. Formularz PW-ZME 24. Formularz PW-AIM 25. Formularz PW- ADM 26. Formularz PW-AUM 27. Formularz PW-AFM 28. Formularz PW-PIM 29. Formularz PW-PDM 30. Formularz PW-PUM 31. Formularz AZ-IB 32. Formularz PZ-IB 33. Formularz PZ-KRD GPM SYSTEMY 2 Strona
2. Korzyści 2.1. Łatwość wdrożenia Krótki cykl wdrożenia nowej sprawozdawczości PEGAZ poprzez wykorzystanie działających obecnie aplikacji asist, które cenione są przez użytkowników za łatwość obsługi i wysoką jakość. Żadne nowe aplikacje nie musza być wdrażane ani instalowane. Zmniejszenie nakładów pracy na kontrolę poprawności sprawozdań. Zmniejszenie nakładów pracy w bankach i ograniczenie ich tylko do zagadnień merytorycznych. Zagadnienia merytoryczne to np. zdefiniowanie mapowań do systemów źródłowych pozwalających na daleko idącą automatyzację procesu sprawozdawczego. Jednolita aplikacja sprawozdawcza Wszystkie mechanizmy i funkcjonalności obecnie dostępne dla COREP/FINREP w aplikacjach asist dostępne będą również dla PEGAZ dotyczy to funkcjonalności zapewnianych przez: o moduł reguł, o moduł analiz, o moduł sprawozdania skonsolidowanego, oraz o moduł mapowań. Stosowanie jednolitego systemu otwiera możliwości weryfikacji danych poprzez zestawienie sprawozdań COREP-PEGAZ lub WEBIS-PEGAZ w celu weryfikacji spójności sprawozdań oraz rzetelności ich przygotowania. 2.2. Kontrola jakości danych sprawozdawczych asist jest wyposażony w szereg mechanizmów, pozwalających na weryfikację sprawozdań. Zostaną one poniżej omówione. Profilowanie Profilowanie jest jednym z najskuteczniejszych mechanizmów pozwalających na zapewnienie poprawności sprawozdań. W sytuacji bilansu płatniczego, który obejmuje bardzo szerokie spektrum operacji finansowych i produktów bankowych, profilowanie wydaje się bardzo praktycznym mechanizmem. Profilowanie pozwala na określenie listy sprawozdań, które będą wypełniane przez bank. Przykładowy profil tzw. drzewo kontekstu przedstawione jest na rysunku poniżej. GPM SYSTEMY 3 Strona
PROFIL SPRAWOZDANIA PEGAZ DRZEWO KONTEKSTU AZ-GOT AZ-DEP AZ-NZR AZ-UDZ AZ-KRB AZ-REP AZ-POZ AZ-IB PZ-IB PZ-DEP PZ-UDZ PZ-KRE PZ-REP PZ-POZ IP-ASA IP-ASP IP-SYM PW-AIN PW-ADN PW-AUN PW-AFN PW-PAN PW-RIN PW-EMI PW-ZME PW-AIM PW-ADM PW-AUM PW-AFM PW-PIM PW-PDM PW-PUM Rysunek 1 Przykładowy profil sprawozdania PEGAZ Moduł reguł ocena prokatywna W każdym systemie sprawozdawczym szczególnie istotne jest pytanie, czy sprawozdanie zostało przygotowany w sposób prawidłowy i rzetelny. PEGAZ, jak każdy nowy projekt sprawozdawczy, w fazie uruchamiania będzie miał ograniczoną liczbę zdefiniowanych przez regulatora reguł walidacyjnych. Moduł reguł pozwala na definiowanie reguł poprawności sprawozdań, tak aby sprawozdania były w maksymalnym stopniu uzgadniane w miejscu ich powstawania. Zastosowanie jednolitego modułu asist pozwoli, bez żadnych dodatkowych rozszerzeń, na weryfikację sprawozdań poprzez ich zestawienie ze sprawozdaniem FINREP. Możliwe jest również rozszerzenie projektu o weryfikację sprawozdań bilansu płatniczego (PEGAZ) z danymi monetarnymi (WEBIS). Moduł analiz sprawozdań weryfikacja post-factum Nie zawsze jest możliwe zdefiniowanie reguł poprawności w postaci twardych reguł walidacyjnych. Do znalezienia takich reguł często wymagane jest analizowanie przesłanych sprawozdań w celu wykrycia błędów popełnianych przez banki. asist posiada moduł analiz pozwalający na ocenę przesyłanych sprawozdań. Wyniki takiej oceny mogą służyć do zdefiniowania nowych reguł weryfikacyjnych. GPM SYSTEMY 4 Strona
3. Proces przygotowania sprawozdań PEGAZ Obsługa sprawozdań PEGAZ z bankach spółdzielczych zostanie tu zilustrowana na przykładzie sprawozdania PW-AIN. Proces sprawozdawczy w banku spółdzielczym wygląda, jak na schemacie poniżej. DANE/ SYSTEMY ŹRÓDŁOWE MAPOWANIA PEGAZ asist REGUŁY KONTROLNE SPRAWOZDANIE BANKU do NBP COREP FINREP Rysunek 2 Proces sprawozdawczy w banku Idąc od produktów finalnych, punktem wyjścia jest formularz zdefiniowany w Uchwale oraz definicja techniczna słownik PEGAZ. Rysunek 3 Wzór formularza PW-AIN GPM SYSTEMY 5 Strona
Słownik PEGAZ jest wizualizowany w aplikacji asist, co pozwala na wprowadzenie, skorygowanie, wydrukowanie sprawozdania. Rysunek poniżej pokazuje możliwości manualnego wprowadzenia danych do sprawozdania. Rysunek 4 Wizualizacja przykładowego sprawozdania PW-AIN w asist Sprawozdania mogą być wprowadzone ręcznie albo przesłane za pomocą dedykowanego formatu XML. Założeniem podstawowym jest maksymalna automatyzacja procesu. W sposób oczywisty zakłada się, że dane muszą być wygenerowane automatycznie, bo zmniejsza to nakłady pracy oraz zmniejsza ryzyko operacyjne popełnienia pomyłki. Aplikacja asist jest posiada dedykowany moduł do mapowania sprawozdań. Najważniejszymi cechami tego modułu są: Moduł mapowań nie jest związany z żadnym konkretnym systemem bankowym. Dzięki temu może być wykorzystany w każdej sytuacji, gdy dostępne są dane źródłowe. Mogą to być ekstrakty z systemu bankowego, bezpośrednie podłączenie do systemu bankowego lub podłączenie do hurtowni danych. Moduł mapowań pozwala na korzystanie ze źródeł danych w różnych formatach. Źródło danych musi mieć logiczną strukturę tabelaryczną, a taka jest zapewniana przez zbiory Excel z wierszem nagłówkowym, zbiory CSV z wierszem nagłówkowym oraz przez zapytanie SQL. Mapowanie odbywa się bezpośrednio na sprawozdaniach. GPM SYSTEMY 6 Strona
Moduł mapowań pozwala na mapowanie sprawozdań o charakterze tabelarycznym oraz listowym. Większość modułów mapujących pozwala na mapowanie sprawozdań tabelarycznych tabele mają stałą strukturę tzn. ilość wierszy i kolumn. Listy nie mają z góry określonej liczby wierszy. Sprawozdania PEGAZ posiadają taką właśnie strukturę listową. Rysunek poniżej pokazuje przykładowe mapowania dla raportowanego sprawozdania. Mapowanie danych do systemów pozwala na uproszenie procesu zasilania, na jego przyspieszenie oraz uniknięcie ryzyka operacyjnego związanego z ręcznym wprowadzaniem danych. Rysunek 5 Przykładowe mapowania dla sprawozdań PW-AIN Sprawozdania PEGAZ pokazują zmiany stanów w trakcie raportowanego okresu. Taka specyfika sprawozdań narzuca konieczność porównywania stanów początkowych w bieżącym okresie do stanów końcowych w okresie poprzednim. GPM SYSTEMY 7 Strona