Ocena przezimowania zbóż i rzepaku z dnia 20 marca 2012 r. Wielkopolska i Polska Centralna BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl Skutki bardzo niskich temperatur powietrza (bez okrywy śnieżnej), jakie pojawiły się na przełomie stycznia i lutego są ogromne i dotykają bardzo dużej ilości gospodarstw. W miarę upływu czasu przybywa upraw, które będą musiały być zlikwidowane i w ich miejsce rolnicy będą siali nowe rośliny. Dzisiaj wiemy dużo więcej niż trzy tygodnie temu. Wiele plantacji na 100% wymarzło i wtedy decyzja o przesianiu jest prosta. Natomiast są też plantacje, których przyszłość jest jeszcze niepewna i plantatorzy jeszcze czekają. Jednak decyzja o likwidacji plantacji powinna być podjęta dość szybko, ponieważ z dnia na dzień ubywa materiału siewnego oraz co najważniejsze zmniejszają się zasoby wody w glebie, co ma duże znaczenie w rejonie słabszych gleb. W dniu 20 marca w Jarosławcu przeprowadzono kolejną lustrację plantacji, której wyniki z pewnością ułatwią podejmowanie decyzji o przyszłości naszych upraw. Rzepak ozimy Większość plantacji w rejonie jest w bardzo złej kondycji. Jeszcze kilka tygodni wcześniej wyglądały one dużo lepiej. Natomiast po ostatnim gwałtownym ociepleniu jest mniej żywych roślin. Bardzo wiele plantacji, które były zbyt wyrośnięte na jesień i nie były traktowane regulatorami wzrostu nadaje się do likwidacji (Fot. 1). (Fot.1 Tomasz Jaskulski) Rzepak ozimy r. (kontrola bez Caryx 240 SL) Pole demonstracyjne BASF w Jarosławcu Najczęstszą przyczyną wypadnięć jest przemarznięty korzeń, szyjka korzeniowa i stożek wzrostu (Fot. 2,3,4). Takie rośliny bardzo łatwo wyciągają się z gleby lub urywają w okolicach szyjki korzeniowej.
(Fot. 2,3 Tomasz Jaskulski) Rzepak ozimy r. Przemarznięta szyjka korzeniowa i stożek wzrostu (Fot.4 Tomasz Jaskulski) Rzepak ozimy r. Przemarznięty korzeń
Natomiast po stosowaniu jesienią produktu Caryx 240 SL korzeń, stożek wzrostu i szyjka korzeniowa są zdrowe (Fot. 5,6,7) i takie plantacje rokują jeszcze uzyskanie zadawalającego plonu. Wegetacja tych roślin już ruszyła, co widać na podstawie przyrostów nowych białych drobnych korzeni. (Fot.5 Tomasz Jaskulski) Rzepak ozimy r. po zastosowaniu jesienią Caryx 240 SL 1,0 l/ha (Jarosławiec) (Fot.6 i 7 Tomasz Jaskulski) Rzepak ozimy r. po zastosowaniu jesienią Caryx 240 SL 1,0 l/ha (Jarosławiec)
Na podstawie oceny przeprowadzonej w dniu roku poniżej w tabeli wyszczególnione są odmiany wraz z podaniem żywych roślin w procentach, co odzwierciedla ich przezimowanie. % roślin żywych % roślin żywych Vision 15 Extend F1 70 Osprey 90 Marathon F1 70 DK Exquisite (F1) 90 CSZ 8882 F1 (HR6915) F1 60 PR 46W20 F1 70 Turan F1 20 Artoga F1 70 DK Extorm (F1) 70 Primus F1 60 PR 46W14 F1 20 Visby F1 90 PR 44D06 ( mieszaniec półkarłowy) 80 Chagall 40 Avenir F1 (mieszaniec półkarłowy) 70 Starter F1 50 Dobrava F1 30 ES Kamillo (F1) 30 Rohan F1 80 Zboża ozime. Szkody mrozowe w zbożach są bardzo duże. Najlepiej przezimowało żyto (wszystkie odmiany w Jarosławcu Fot. 8,9)). Pozostałe gatunki (jęczmień, pszenżyto i pszenica) w większości kwalifikują się do zaorania (Fot. 10). (Fot.8 i 9 Tomasz Jaskulski) Żyto ozime r. (Jarosławiec) (Fot.10 Tomasz Jaskulski) Pszenica ozima r. (Jarosławiec)
Tylko niektóre odmiany rozpoczynają wegetację, w obrębie których tylko część roślin żyje, co widać na podstawie tworzenia nowych białych korzeni (Fot. 11,12). (Fot.11,12 Tomasz Jaskulski) (Fot.11,12 Tomasz Jaskulski) Pszenica ozima Jantarka r. (Jarosławiec) Pszenica ozima martwa (z lewej), oraz żywa (z prawej) Główną przyczyną likwidacji plantacji jest przemarznięty węzeł krzewienia (Fot. 13). Rośliny początkowo są jeszcze przebarwione na zielono, ale w miarę upływu czasu zamierają i ich turgor spada. (Fot.13 Tomasz Jaskulski) Pszenica ozima przemarznięty węzeł krzewienia r. (Jarosławiec) Na podstawie oceny przeprowadzonej w dniu roku poniżej w tabelach wyszczególnione są gatunki i odmiany zbóż wraz z podaniem w procentach żywych roślin, jakie przezimowały. Pszenica ozima - Jarosławiec przezimowanie Banderola 0 Smaragd 0 Torrild 20 Pamier 5 Naridana 25 Kelvin 5 Maister 0 Fidelius 5 Arktis 0 KWS Ozon 5 Brilliant 0 Barryton 0 Legenda 25 Potenzial 0 Bockris 0 Toras 30 Sokal 0 Primus 0 Jantarka 50 Bamberka 0 Wydma 5 KWS Dacanto 0 Kranich 5 Komnata 0 Kepler 0 Acteur 0 Operetka 0 Ensjo 0 Premio 0
Pszenżyto ozime - Jarosławiec - przezimowanie Fredro 50 Cerber 0 Cultivo 0 Gringo 50 Cyrkon 0 Agostino 0 Tulus 5 Żyto ozime - Jarosławiec - przezimowanie Horyzo 100 Dańkowskie Amber 100 Gradan 100 Brasetto 100 Palazzo 100 SU Mephisto 100 Jęczmień ozimy - Jarosławiec - przezimowanie Fridericus 2 W związku z tym, że liczba zlikwidowanych plantacji zbóż i rzepaku jest bardzo duża należy podjąć decyzję o gatunku danej rośliny, którą będziemy uprawiać i nie należy kierować się tylko pewnością i wielkością plonu jaki możemy uzyskać, ale w szczególności ceną oraz możliwością zbytu nowo uprawianej rośliny. Duże znaczenie ma też dostępność materiału siewnego. Dane opracował: T.Jaskulski, tel. 0601 759936