System wczesnego ostrzegania Stacja Doświadczalna BASF w Pągowie woj. opolskie, r.

Transkrypt

1 System wczesnego ostrzegania Stacja Doświadczalna BASF w Pągowie woj. opolskie, r. BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) , Wzrost temperatur oraz prawie całkowite ustąpienie mrozów pozwoliły roślinom w pełni rozpocząć wiosenną wegetację. Jednak pomimo swoich pozytywnych skutków poprawa pogody przyniosła ze sobą trudne decyzje. W dalszym ciągu rolnicy wahają się przed podjęciem decyzji o likwidacji lub pozostawieniu plantacji czy to rzepaku ozimego czy to pszenicy ozimej. Decyzja ta jest niezwykle trudna, ale podjęta jak najszybciej pozwoli w dużym stopniu na rekompensatę szkód poczynionych przez zimę. Jak podjąć tą trudną decyzję? Przede wszystkim musimy przyjrzeć się korzeniom. Rośliny żywe i zdolne do dalszej wegetacji powinny już wytworzyć nowe korzenie włośnikowe dotyczy to zarówno pszenicy ozimej (fot. 1), jak i rzepaku ozimego (fot. 2). (Fot. 1) Pszenica ozima r. (Fot. 2) Rzepak ozimy r. Jeżeli rośliny nie wykazują takich przyrostów, musimy niestety podjąć decyzję o zlikwidowaniu plantacji, pomimo tego, że rośliny mogą się jeszcze zielenić (jest to złudny efekt, ponieważ w takim przypadku roślina nie pobiera z zewnątrz substancji odżywczych, lecz wykorzystuje te, które zgromadziła przed okresem zimowym). Kolejny aspekt, który powinnyśmy uwzględnić przy decyzji o zachowaniu lub likwidacji plantacji to obsada roślin. Ostra zima bez okrywy śnieżnej w znaczny sposób zmniejszyła liczbę roślin na m 2. Optymalna obsada roślin rokująca jeszcze zadowalającym plonem dla rzepaku ozimego wynosi około 15 sztuk/m 2, natomiast dla pszenicy ozimej ilość ta powinna wynosić nie mniej niż 150 sztuk/m 2. Rzepak ozimy Dobór odmiany o wysokiej mrozoodporności oraz zastosowanie jesienią skutecznego fungicydu o działaniu regulatora wzrostu, jakim jest Caryx 240 SL miały największy wpływ na przezimowanie rzepaku ozimego w tym regionie. Rośliny rzepaku ozimego, z powodu silnych uszkodzeń mrozowych wykazują tendencję do nadmiernego wzrostu pędu głównego, dlatego zasadnym jest w

2 momencie osiągnięcia przez rośliny uprawne wysokości około 15 cm, zastosowanie preparatu Caryx 240 SL w celu zniwelowania tego niekorzystnego zjawiska. Caryx 240 SL zastosowany wiosną oprócz zniwelowania dominacji wierzchołkowej roślin rzepaku, stymuluje roślinę do wytwarzania większej ilości rozgałęzień bocznych, co w dalszym czasie skutkować będzie zwiększoną ilością łuszczyn a więcej łuszczyn to większy plon (fot. 3). Osłabione rośliny rzepaku ozimego są bardziej podatne na infekcje chorób powodowanych przez grzyby, tj. suchą zgniliznę kapustnych, czerń krzyżowych oraz szarą pleśń. W celu ochrony przed tymi patogenami najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie preparatu Caryx 240 SL w dawce 1,0 l/ha. (Fot. 3) Rzepak ozimy r. (Fot. 4) Żółte naczynie w rzepaku ozimym r. Na 4 tygodnie przed kwitnieniem rzepaku ozimego według zaleceń dr Witolda Szczepaniaka (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu) koniecznie należy zastosować drugą dawkę azotu, aby został on w pełni wykorzystany w budowaniu plonu. Wzrost dobowych temperatur powietrza oraz gleby spowodował wzrost aktywności żerowania szkodników w rzepaku ozimym. Oprócz chowacza brukwiaczka na polach obserwuje się pierwsze naloty słodyszka rzepakowego oraz chowacza czterozębnego. Aby ustalić optymalny termin oprysku insektycydowego należy bezwzględnie umieścić żółte naczynie na polu uprawnym. Naczynie powinno być ustawione na wysokości roślin (fot. 4). Dodatkowo do wody powinno się dodać detergent (np. płyn do naczyń). Próg szkodliwości wynosi 10 chrząszczy. Pszenica ozima W zależności od regionu i odmiany plantacje pszenicy ozimej znajdują się w zróżnicowanych fazach rozwojowych. W północnej części województwa opolskiego i dolnośląskiego pszenice ozime, które uległy znacznym uszkodzeniom mrozowym znajdują się w fazie krzewienia lub w początkowym okresie strzelania w źdźbło, natomiast te, które dobrze przezimowały są w fazie BBCH

3 Na polach, na których zaniechano jesiennej ochrony herbicydowej występuje wiele uciążliwych chwastów (tj. przytulia czepna, rumian polny, gwiazdnica pospolita, fiołek polny, chaber bławatek, mak polny oraz miotła zbożowa - fot. 5). Pomimo silnych mrozów, chwasty te uległy mniejszym uszkodzeniom, ich wzrost jest bardzo intensywny i znajdują się w bardzo zaawansowanych fazach rozwojowych. Do zwalczania chwastów dwuliściennych należy niezwłocznie zastosować herbicyd Mocarz 75 WG w dawce 0,2 kg/ha. Zabieg ten należy wykonać do końca fazy krzewienia. W celu poszerzenia spektrum zwalczania chwastów o miotłę zbożową herbicyd Mocarz 75 WG zastosuj łącznie ze środkiem zawierającym izoproturon w dawce g/ha lub z herbicydem Apyros 75 WG w dawce 0,013 kg/ha. W przypadku konieczności zwalczania chwastów średnio wrażliwych można wzmocnić działanie mieszaniny środków Mocarz 75 WG i Apyros 75 WG poprzez dodatek adiuwanta Olbras 88 EC w dawce: Mocarz 75 WG 0,2 kg/ha + Apyros 75 WG 0,013-0,020 kg/ha + Olbras 88 EC 1l/ha Fot. 5 Kontrola herbicydowa w pszenicy ozimej r. - Pole demonstracyjne BASF w Pągowie Fot. Paweł Kazikowski Fot. 6 Brak chwastów po jesiennym zastosowaniu herbicydu Maraton 375 SC w pszenicy ozimej r. - Pole demonstracyjne BASF w Pągowie. Fot. Paweł Kazikowski Silnie osłabione i przejawiające niedobory nawozowe pszenice ozime wymagają zasilenia drugą dawką azotu, najlepiej w szybko dostępnej formie amonowej. Aby uzupełnić pulę składników potrzebnych roślinie do prawidłowego wzrostu, zaleca się zastosowanie nawozów dolistnych (według zaleceń producenta), nie zapominając o mikroelementach, takich jak: mangan, siarka, magnez oraz miedź (Cu tylko do końca fazy krzewienia zbóż). Aktualnie przebieg warunków pogodowych sprzyja rozwojowi chorób grzybowych, szczególnie mączniaka prawdziwego zbóż (fot. 7), septoriozy liści oraz łamliwości podstawy źdźbła.

4 Fot. 7. Pszenica ozima - pierwsze objawy mączniaka prawdziwego zbóż Fot. Paweł Kazikowski Wzrost dobowych temperatur powietrza będzie miał znaczący wpływ na wzrost zagrożenia w szczególności mączniakiem prawdziwym zbóż, który do swojego rozwoju nie wymaga dużej wilgotności. Ponadto panujące warunki pogodowe sprzyjają rozwojowi chorób podstawy źdźbła (łamliwości podstawy źdźbła oraz fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła). Ze względu na dość trudną identyfikację tych patogenów wczesną wiosną, rzeczywista szkodliwość tych chorób widoczna będzie dopiero w fazie dojrzałości mlecznej ziarna (BBCH 75), ale na zabieg wtedy będzie już za późno. Mając na uwadze duże zagrożenie ze strony chorób grzybowych powinniśmy przystąpić do wykonania zabiegu fungicydem Capalo 337,5 SE w dawce 1,5 l/ha. Wykonując zabieg w fazie końca krzewienia lub na początku strzelania w źdźbło eliminujemy duże zagrożenie, jakie stwarzają choroby podsuszkowe i jednocześnie zapobiegamy wystąpieniu mączniaka prawdziwego, septoriozy paskowanej liści oraz rdzy brunatnej. W fazie strzelania w źdźbło koniecznie wykonaj pierwszy zabieg zapobiegający wyleganiu zbóż. Zastosuj Medax Top 375 SC zawierający w swym składzie, dwie, zupełnie nowe, wzajemnie uzupełniające się substancje aktywne: proheksadion wapnia, który wykazuje szybkie i silne działanie oraz chlorek mepikwatu, który działa wolniej, lecz zapewnia długotrwałe działanie. Medax Top 375 SC działa w najszerszym zakresie temperatur oraz niezależnie od intensywności nasłonecznienia, co wyróżnia go na tle innych preparatów. Na podstawie badań własnych BASF najwyższą skuteczność działania uzyskano po zastosowaniu mieszaniny Medax Top 375 SC w dawce 0,6 l/ha łącznie z preparatem zawierającym CCC w dawce 1,0 l/ha Medax Top 375 SC należy stosować od początku fazy strzelania w źdźbło do fazy liścia flagowego. Uwaga: Obserwujemy intensywne naloty pryszczarka zbożowego zastosuj Fastac 100 EC w dawce 0,1 l/ha. Zabieg ten możemy łączyć z dokarmianiem dolistnym mikroelementami czy też dodatkiem siarczanu magnezu. Lokalnie na terenie powiatów Prudnik i Nysa obserwuje się pogrubienia źdźbła głównego pszenicy ozimej - powód występowanie larw śmietki ozimówki.

5 Autorzy: Paweł Kazikowski, tel Kamil Szpak, tel