Urządzenie do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi pojazdu ATZ 130 MS Instrukcja obsługi
Spis treści Strona WSKAZÓWKI DLA UśYTKOWNIKA... 3 1. ZASADY BEZPIECZEŃSTWA... 4 1.1. Zasady bezpiecznej pracy personelu obsługującego... 4 1.2. Zasady bezpiecznej pracy dla uŝytkownika... 4 2. OPIS URZĄDZENIA... 5 2.1. Opis części mechanicznej... 5 2.2. Opis mechanizmu hydraulicznego... 5 2.3. Opis części elektrycznej i elektronicznej... 5 3. OPIS DZIAŁANIA... 6 4. PRZYGOTOWANIE DO WYKONANIA DIAGNOSTYKI... 7 4.1. Przygotowanie stanowiska... 7 4.2. Przygotowanie pojazdu... 7 5. WYKONANIE BADANIA... 7 5.1. Test w kierunku poprzecznym do osi pojazdu... 7 5.2. Test w kierunku wzdłuŝnym do osi pojazdu... 7 6. KONSERWACJA... 8 7. CZĘŚCI ZAMIENNE... 8 8. DANE TECHNICZNE ATZ 15... 8 9. ZAKRES DOSTAWY... 8 10. ZAMONTOWANIE I URUCHOMIENIE... 9 11. GWARANCJA... 9 12. SERWIS... 9 2
Wskazówki dla uŝytkownika Niniejsza instrukcja obsługi jest przeznaczona dla pracowników stanowiska do diagnostyki układu zawieszenia oraz układu kierowniczego w samochodach osobowych i cięŝarowych za pomocą urządzenia ATZ 130 MS do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi pojazdu w celu sprawdzenia luzów w elementach zawieszenia i układu kierowniczego. Na stanowisku diagnostycznym mogą być zatrudnieni wyłącznie przeszkoleni pracownicy. Przed pierwszym samodzielnym uruchomieniem urządzenia jest konieczne przeszkolenie jego uŝytkowników przez upowaŝnione słuŝby firmy Bosch w zakresie obsługi stanowiska. UŜytkownik odpowiada za podstawowe warunki eksploatacji stanowiska diagnostycznego (np. bezpieczeństwo pracy, kontrola elementów, itd.).! UŜytkowanie zgodnie z przeznaczeniem Stanowisko do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi pojazdu słuŝy do diagnozowania układu zawieszenia oraz układu kierowniczego w samochodzie osobowym.! Nie uŝywać stanowiska w sposób niezgodny z przeznaczeniem Nie najeŝdŝać kołami, gdy urządzenie do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi jest uruchomione. Nie włączać zakresu pracy urządzenia dla samochodów cięŝarowych w przypadku diagnostyki zawieszenia samochodu osobowego. Grozi to uszkodzeniem elementów zawieszenia. UWAGA! Urządzenie nie posiada przyrządu do blokowania wciśniętego pedału hamulca. Do wykonania badań kontrolnych konieczna jest obsługa przez dwie osoby. W niniejszej instrukcji będą uŝyte następujące piktogramy:! Uwaga, zwrócić uwagę na niebezpieczeństwa Ogólne zagroŝenia dla osób Groźba śmierci Groźba urazu mechanicznego Groźba poraŝenia elektrycznego Niebezpieczeństwo poparzenia i Wskazówka 3
1. Zasady bezpieczeństwa Przed uruchomieniem i przystąpieniem do obsługi urządzenia jest konieczne dokładne zapoznanie się z instrukcją obsługi, a zwłaszcza z zasadami zachowania bezpieczeństwa. W ten sposób nabędzie się umiejętności posługiwania urządzeniem, dla własnego bezpieczeństwa, a takŝe bezpieczeństwa klientów. Pozwoli to równieŝ zapobiec uszkodzeniom urządzenia. 1.1. Zasady bezpiecznej pracy personelu obsługującego i!! i i Śruby mocujące ruchome płyty najazdowe muszą być dobrze dokręcone, aby uniknąć uszkodzenia ram, w których są osadzone tłoki nurnikowe. NaleŜy powoli najeŝdŝać na ruchome płyty, aby nie dopuścić do powstania niepoŝądanych obciąŝeń. Nie najeŝdŝać na płyty będące w ruchu, tzn. gdy stanowisko jest włączone. W czasie, gdy stanowisko nie jest uŝywane, odłączyć zasilanie elektryczne wyłącznikiem głównym. Wyłącznik główny musi być zabezpieczony przed dostępem osób nieupowaŝnionych. Nie wolno parkować pojazdów na stanowisku diagnostycznym. Przestrzegać przepisów bhp. 1.2. Zasady bezpiecznej pracy dla uŝytkownika Stanowisko do diagnostyki układu zawieszenia i układu kierowniczego naleŝy oznakować farbą, malując pasy o barwach Ŝółto-czarnych (zgodnie z normą PN- 92/N-01255 Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa ). 4
2. Opis urządzenia Urządzenie ATZ 130 MS do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi pojazdu w celu sprawdzenia luzów w elementach zawieszenia i układu kierowniczego składa się z: 1. agregatu hydraulicznego 2. zestawu płyt najazdowych wymuszających szarpnięcia 3. lampy oświetleniowej z przyciskami sterującymi 4. szafki przyłączeniowej 5. głównego wyłącznika sieciowego 2 2 1 3 4 5 sieć instalacja elektryczna instalacja hydrauliczna 2.1. Opis części mechanicznej Część mechaniczna urządzenia składa się z dwóch jednakowych zestawów. KaŜdy zestaw jest zbudowany z ramy i ruchomych płyt najazdowych. Ruch płyt najazdowych jest realizowany za pomocą siłowników hydraulicznych. KaŜda z dwóch płyt przemieszcza się jednocześnie w przeciwnych kierunkach jazdy samochodu. Przesuw płyt najazdowych wynosi maksimum 50 mm. Sumaryczny ruch płyt wynosi 100 mm. Siły wymuszające od płyt są przenoszone poprzez koła na zawieszenie samochodu i odpowiadają siłom reakcji zawieszenia. ATZ 130 MS jest urządzeniem uniwersalnym, przeznaczonym do sprawdzania zawieszenia w samochodach osobowych i cięŝarowych. Przełączanie trybu pracy jest realizowane przełącznikiem na lampie oświetleniowej. Konstrukcja mechaniczna urządzenia została przedstawiona na rysunku 1. 2.2. Opis mechanizmu hydraulicznego Przesuw płyt najazdowych zapewnia ciśnienie oleje wytworzone w pompie hydraulicznej. Silnik elektryczny napędza pompę hydrauliczną, która zasysa olej poprzez filtr ze zbiornika i tłoczy go do elektrohydraulicznych zaworów sterujących. Układ hydrauliczny jest wyposaŝony w cztery takie zawory dwustronnego działania, które podczas pracy urządzenia są odpowiednio cyklicznie włączane. Cykliczne impulsy prądowe (24 V/1,5 A) są generowane przez elektroniczny system sterujący. W układzie są ponadto zamontowane dwa zawory redukcyjne oraz elektrohydrauliczny zawór przełączający jednostronnego działania, który powoduje zmianę ciśnienia oleju w obwodzie siłowników z 170 bar (badanie samochodu cięŝarowego) na 50 bar (badanie samochodu osobowego). Zawór przełączający jest sterowany przełącznikiem na lampie oświetleniowej. Dzięki zastosowaniu podwójnej pompy zębatej obie płyty mają osobne obiegi oleju i mogą poruszać się w kierunkach wzajemnie przeciwnych. Schematy instalacji hydraulicznej i podłączenia przewodów rurowych zostały pokazane na rysunkach 2 i 3. 2.3. Opis części elektrycznej i elektronicznej Część elektryczna i elektroniczna składa się z szafki przyłączeniowej oraz przenośnej lampy oświetleniowej, która słuŝy jednocześnie do przewodowego sterowania pracą urządzenia. Sygnały sterujące z lampy są przekazywane kablem sygnałowym do szafki przyłączeniowej. 5
reflektor włącznik zasilania przełącznik trybu pracy włącznik przesuwu wzdłuŝnego włącznik przesuwu poprzecznego Lampa oświetleniowa urządzenia ATZ 130 MS jest wyposaŝona w dwa włącznik klawiszowe (rysunek). Za pomocą jednego włącza się zasilanie silnika elektrycznego pompy hydraulicznej. Natomiast drugi słuŝy do przełączania rodzaju pracy urządzenia (samochody osobowe lub cięŝarowe). Na lampie są umieszczone dwa przyciski do włączania przesuwu płyt najazdowych w kierunku wzdłuŝnym i poprzecznym. Ponadto lampa ma reflektor, który zaczyna świecić po włączeniu zasilania silnika elektrycznego pompy hydraulicznej. Światło reflektora pozwala prowadzić dokładne oględziny elementów podwozia. W szafce przyłączeniowej znajdują się wszystkie elementy i podzespoły elektryczne oraz elektroniczne. Częstotliwość sygnałów sterujących oraz skok przesuwu płyt najazdowych są ustawiane przez serwis firmy Bosch, podczas instalowania i uruchamiania urządzenia. UWAGA! Wszelkie prace przy szafie przyłączeniowej mogą wykonywać jedynie osoby odpowiednio przeszkolone do tego. Przed otwarciem szafy przyłączeniowej naleŝy wyłączyć wyłącznikiem głównym prąd, poniewaŝ znajduje się ona, tak jak część elektryczna, pod napięciem równieŝ wtedy, gdy silnik elektryczny pozostaje wyłączony. 3. Opis działania Stanowisko słuŝy do badania układu zawieszenia oraz układu kierowniczego w pojazdach samochodowych. koło ruchoma płyta najazdowa Badany pojazd musi wjechać kołami sprawdzanej osi na płyty najazdowe. Na rysunku przedstawiono schematycznie jeden zestaw płyty najazdowej z badanym kołem i z zaznaczeniem moŝliwych kierunków przesuwu płyty. 6
Zawieszenie kół i elementy układu kierowniczego są testowane niezaleŝnie. Diagnosta moŝe wykonać kompleksową diagnostykę układu kierowniczego i zawieszenia bez wychodzenia z kanału. Badanie moŝe być w kaŝdej chwili przerwane i włączone tylko przez diagnostę posługującego się lampą z elementami sterowania. Luzy ocenia się wizualnie. Urządzenie nie posiada komputera, ani drukarki. W związku z tym nie jest moŝliwa rejestracja jakichkolwiek danych, odnoszących się do sił działających na układ kierowniczy lub zawieszenie. 4. Przygotowanie do wykonania diagnostyki 4.1. Przygotowanie stanowiska Upewnij się, czy w strefie stanowiska nie przebywają ludzie! NaleŜy bezwzględnie stosować się do przepisów bhp. Najechać badaną osią pojazdu na płyty najazdowe. Włączyć stanowisko wyłącznikiem głównym, urządzenie jest natychmiast gotowe do pracy. Wykonać badanie zawieszenia kół lub układu kierowniczego. 4.2. Przygotowanie pojazdu Sprawdzić i w miarę potrzeby skorygować ciśnienie powietrza w oponach badanej osi pojazdu. 5. Wykonanie badania Badanie moŝe być wykonane tylko w formie weryfikacji wizualnej. W celu wykonania badania naleŝy wjechać sprawdzaną osią na płyty najazdowe kierowca powinien pozostać w samochodzie. Diagnosta włącznikiem na lampie oświetlającej załącza zasilanie silnika pompy hydraulicznej. Drugim włącznikiem naleŝy wybrać rodzaj pracy urządzenia. Pozycja włącznika O ustawia urządzenie dla samochodów osobowych, natomiast pozycja włącznika C ustawia urządzenie dla samochodów cięŝarowych. Płyty najazdowe lewa i prawa zaczynają poruszać się jednocześnie w przeciwnych kierunkach, wzdłuŝ lub poprzecznie do osi pojazdu. 5.1. Test w kierunku poprzecznym do osi pojazdu Uruchomienie płyt najazdowych w kierunku poprzecznym następuje po wciśnięciu na lampie oświetleniowej przycisku przesuwu poprzecznego. Płyty poruszają się wtedy w kierunkach przeciwnych. Lampą naleŝy kolejno oświetlać elementy układu zawieszenia w celu wykrycia ewentualnych luzów. Dopuszczalny jest nieznacznie niesynchroniczny przesuw płyt. 5.2. Test w kierunku wzdłuŝnym do osi pojazdu Uruchomienie płyt najazdowych w kierunku wzdłuŝnym następuje po wciśnięciu na lampie oświetleniowej przycisku przesuwu wzdłuŝnego. W czasie tego testu kierowca pozostający w samochodzie musi uruchomić hamulec, w celu zablokowania kół pojazdu. Wykrywanie luzów przeprowadza się w sposób opisany wyŝej. 7
6. Konserwacja Regularna konserwacja urządzenia do diagnostyki układu zawieszenia i kierowniczego zapewni jego długą trwałość. Wszelkie naprawy mogą być wykonywane tylko przez wyspecjalizowany serwis firmy Bosch. Zapewni to wysoką sprawność eksploatacyjną, niezawodność i wymaganą dokładność diagnostyczną. Urządzenie jest w zasadzie bezobsługowe, poniewaŝ wszystkie powierzchnie ślizgowe są wykonane z twardego teflonu. Smarowanie tych powierzchni nie jest konieczne. Obsługa stanowiska jest zobowiązana do wykonywania okresowych zabiegów konserwacyjnych. Obowiązuje następujący terminarz zabiegów konserwacyjnych: Raz na miesiąc: wzrokowa kontrola stanu i szczelności przewodów hydraulicznych, dokonywana przez uŝytkownika. Raz na rok: dokonanie przeglądu technicznego urządzenia przez serwis Boscha. Co dwa lata: wymiana oleju hydraulicznego. 7. Części zamienne Wszystkie części zamienne do ATZ 130 MS naleŝy zamawiać w porozumieniu z wyspecjalizowanym serwisem firmy Bosch, który jest uprawniony do wykonywania wszelkich napraw. 8. Dane techniczne ATZ 130 MS Dopuszczalny nacisk na oś 137 000 N Maksymalna siła przesuwu 9 000 N - samochody cięŝarowe 30 000 N - samochody osobowe 8 000 N Maksymalny skok płyt - samochody cięŝarowe 2 x 50 mm - samochody osobowe 35 mm Moc silnika elektrycznego 2,2 kw Napięcie zasilania silnika 380 V / 50 Hz Napięcie zasilania lampy sterującej 24 V Ruch płyt najazdowych 9. Zakres dostawy Zakres dostawy urządzenia obejmuje: agregat hydrauliczny, zestaw płyt najazdowych, wymuszających szarpnięcia, lampa oświetleniowa z przyciskami sterującymi, ramy fundamentowe, szafka przyłączeniowa, główny włącznik sieciowy. synchroniczny 8
10. Zamontowanie i uruchomienie MontaŜ i uruchomienie urządzenia mogą być wykonane tylko przez wyspecjalizowany serwis firmy Bosch. Krawędź stanowiącą obrzeŝe miejsca pracy płyt najazdowych naleŝy oznakować farbą ostrzegawczą (patrz punkt 1.3). Elementy instalacji elektrycznej naleŝy zabezpieczyć przed zawilgoceniem i zamoczeniem! Uwaga! Niebezpieczeństwo poraŝenie elektrycznego. Grozi śmiercią! Podczas pracy w kanale naleŝy zachować ostroŝność, ze względu na ewentualne zagroŝenie kontaktem z płynem hamulcowym. 11. Warunki pracy Temperatura powietrza 0-55 C Wilgotność powietrza brak ograniczeń Ciśnienie atmosferyczne brak ograniczeń 12. Gwarancja Okres gwarancji wynosi 1 rok od dnia uruchomienia i przekazania urządzenia do uŝytkowania. Naprawy mogą być dokonywane jedynie przez wyspecjalizowany serwis firmy Bosch. W wyrobach firmy Bosch nie wolno dokonywać jakichkolwiek zmian konstrukcyjnych i funkcjonalnych. Do urządzeń diagnostycznych mogą być uŝywane tylko oryginalne części zamienne oraz oryginalne wyposaŝenie dodatkowe. W przeciwnym razie tracą waŝność wszelkie roszczenia gwarancyjne. 13. Serwis Siedziba serwisu: Robert BOSCH Sp. z o.o. Dział Diagnostyki Samochodowej ul.poleczki 3 02-822 Warszawa tel. (0-22) 715-45-37 9
11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Śruba mocująca M10x100 Śruba z łbem walcowym M12 x 20 Siłownik hydrauliczny Element poślizgowy 2 Element poślizgowy 1 Płyta najazdowa Wspornik kątowy Wspornik kątowy Sanie Rama ruchoma Rama płyty 10 Rys. 1 Tester ATZ 130 MS
11 Rys.2. Schemat instalacji hydraulicznej 1 siłownik hydrauliczny, 2 zawór sterujący elektrohydrauliczny, 3 zawór przełączający, 4 zawór redukcyjny, 5 pompa hydrauliczna
Płyty najazdowe są zamienne, pasują na prawą i lewą stronę. Rys. 3. Schemat podłączenia przewodów rurowych instalacji hydraulicznej 12