Regulamin Obrót bonami skarbowymi na rynku wtórnym Warszawa, Listopad 2013 mbank.pl
Spis treści Rozdział I Postanowienia ogólne...3 Rozdział II Warunki transakcji...3 Rozdział III Zasady rozliczania transakcji...3 Rozdział IV Zabezpieczenie transakcji...4 Rozdział V Postanowienia końcowe...4 Załączniki: Nr 1 Umowa kupna/sprzedaży bonów skarbowych Nr 2 Potwierdzenie transakcji kupna/sprzedaży bonów skarbowych Nr 3 Ogólny opis ryzyk związanych z inwestowaniem w bony skarbowe
Rozdział I Postanowienia ogólne 1 Regulamin Obrót bonami skarbowymi na rynku wtórnym szczegółowo określa istotę transakcji kasowych na tego rodzaju papierach wartościowych, wynikające z tych transakcji zobowiązania stron, ich warunki, sposób rozliczenia oraz przedstawia ogólny opis ryzyk związanych z zawieraniem transakcji, który jest zawarty w załączniku nr 3 do niniejszego Regulaminu. 2 Użyte w niniejszym regulaminie określenia oznaczają (w porządku alfabetycznym): 1/ Dzień rozliczenia dzień, w którym następuje rozliczenie transakcji; w przypadku transakcji natychmiastowych dzień rozliczenia przypada w ciągu dwóch dni roboczych od dnia uzgodnienia warunków transakcji; w przypadku transakcji terminowych dzień rozliczenia przypada w ciągu nie mniej niż trzech dni roboczych od dnia uzgodnienia warunków transakcji. 2/ Izba rozliczeniowa instytucja, która na zlecenie Skarbu Państwa przechowuje bony skarbowe oraz pośredniczy w rozliczaniu transakcji pomiędzy podmiotami, które posiadają w niej rejestr służący do przechowywania bonów skarbowych. 3/ Kwota transakcyjna wartość transakcji obliczana jako iloczyn jednostkowej ceny transakcyjnej bonu skarbowego i liczby bonów skarbowych będących przedmiotem transakcji. 4/ Bon skarbowy / papier wartościowy dłużny papier wartościowy w postaci dyskontowej emitowany przez Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Finansów na podstawie ustawy budżetowej oraz właściwych rozporządzeń Ministra Finansów. 5/ Rachunek papierów wartościowych Klienta wskazany w umowie rachunek Klienta, na którym rejestrowane są papiery wartościowe. 6/ Regulamin transakcji Regulamin Obrót bonami skarbowymi na rynku wtórnym, 7/ Transakcja jeden z poniższych rodzajów transakcji zawartych pomiędzy Klientem i Bankiem: a) natychmiastowa transakcja kupna bonów skarbowych od Klienta przez Bank (natychmiastowa transakcja kupna), b) natychmiastowa transakcja sprzedaży bonów skarbowych Klientowi przez Bank (natychmiastowa transakcja sprzedaży), c) terminowa transakcja kupna bonów skarbowych od Klienta przez Bank (terminowa transakcja kupna), d) terminowa transakcja sprzedaży bonów skarbowych Klientowi przez Bank (terminowa transakcja sprzedaży). Minimalna kwota transakcyjna wynosi 100 000 złotych. 3 Rozdział II Warunki transakcji 4 Zawierając transakcję, strony zobowiązane są do uzgodnienia następujących jej warunków: 1/ kupującego i sprzedającego, 2/ kodu ISIN bonów skarbowych, 3/ liczby sztuk i wartości nominalnej bonów skarbowych, 4/ daty wykupu bonów skarbowych, 5/ dnia rozliczenia, 6/ łącznej ceny transakcyjnej bonów skarbowych (kwoty transakcyjnej), 7/ stopy dyskonta, 8/ rentowności bonów skarbowych do dnia wykupu, 9/ rachunku papierów wartościowych Klienta, 10/ rachunku rozliczeniowego Klienta, 11/ zabezpieczenia transakcji będącego jej integralną częścią. Rozdział III Zasady rozliczania transakcji 5 1. O ile w trakcie zawierania transakcji Klient i Bank nie uzgodnią inaczej, rozliczenie natychmiastowej transakcji kupna jest dokonywane w następującym trybie: 1/ w przypadku, gdy rachunek papierów wartościowych Klienta jest prowadzony przez Bank; a) nie później niż w dniu rozliczenia, Bank zleca izbie rozliczeniowej przemieszczenie kupionych od Klienta bonów skarbowych na rachunek Banku bez dokonywania rozliczenia pieniężnego, b) w dniu rozliczenia, Bank uznaje rachunek rozliczeniowy Klienta kwotą transakcyjną, rozliczeniowej dokonanie przemieszczenia kupionych od Klienta bonów skarbowych na rachunek Banku z jednoczesnym rozliczeniem pieniężnym. 2. O ile w trakcie zawierania transakcji Klient i Bank nie uzgodnią inaczej, rozliczenie natychmiastowej transakcji sprzedaży jest dokonywane w następującym trybie: 1/ w przypadku, gdy rachunek papierów wartościowych Klienta jest prowadzony przez Bank; a) w dniu rozliczenia, Bank obciąża rachunek rozliczeniowy Klienta kwotą transakcyjną, b) nie później niż w dniu rozliczenia, Bank zleca izbie rozliczeniowej przemieszczenie sprzedanych Klientowi bonów skarbowych na jego rachunek papierów wartościowych bez dokonywania rozliczenia pieniężnego, rozliczeniowej dokonanie przemieszczenia sprzedanych Klientowi bonów skarbowych na jego rachunek papierów wartościowych z jednoczesnym rozliczeniem pieniężnym. 3. O ile w trakcie zawierania transakcji Klient i Bank nie uzgodnią inaczej, rozliczenie terminowej transakcji kupna jest dokonywane w następującym trybie: 1/ w przypadku, gdy rachunek papierów wartościowych Klienta jest prowadzony przez Bank: a) w dniu uzgodnienia warunków transakcji, Bank dokonuje automatycznej blokady sprzedawanych przez Klienta bonów skarbowych na jego rachunku papierów wartościowych do dnia rozliczenia; ww. blokada stanowi zabezpieczenie transakcji, b) nie później niż w dniu rozliczenia, Bank zleca izbie rozliczeniowej przemieszczenie kupionych od Klienta bonów skarbowych na rachunek Banku bez dokonywania rozliczenia pieniężnego, 3/4
c) w dniu rozliczenia, Bank uznaje rachunek rozliczeniowy Klienta kwotą transakcyjną, rozliczeniowej dokonanie przemieszczenia kupionych od Klienta bonów skarbowych na rachunek Banku z jednoczesnym rozliczeniem pieniężnym. 4. O ile w trakcie zawierania transakcji Klient i Bank nie uzgodnią inaczej, rozliczenie terminowej transakcji sprzedaży jest dokonywane w następującym trybie: 1/ w przypadku, gdy rachunek papierów wartościowych Klienta jest prowadzony przez Bank; a) w dniu rozliczenia, Bank obciąża rachunek rozliczeniowy Klienta kwotą transakcyjną, b) nie później niż w dniu rozliczenia, Bank zleca izbie rozliczeniowej przemieszczenie sprzedanych Klientowi bonów skarbowych na jego rachunek papierów wartościowych bez dokonywania rozliczenia pieniężnego, rozliczeniowej dokonanie przemieszczenia sprzedanych Klientowi bonów skarbowych na jego rachunek papierów wartościowych z jednoczesnym rozliczeniem pieniężnym. 6 1. Bank ma prawo odstąpić od dokonania rozliczenia transakcji lub sprzedać nabyte przez Klienta bony skarbowe, w przypadkach, gdy: 1/ nie jest możliwe dokonanie rozliczenia transakcji kupna z powodu; a) braku pokrycia na prowadzonym przez Bank rachunku papierów wartościowych Klienta w dniu rozliczenia, b) niedokonania w dniu rozliczenia poprzez izbę rozliczeniową przemieszczenia bonów skarbowych z rachunku papierów wartościowych Klienta na rachunek Banku, 2/ nie jest możliwe dokonanie rozliczenia transakcji sprzedaży z powodu braku pokrycia na rachunku rozliczeniowym Klienta w dniu rozliczenia, 3/ Klient nie ustanowi zabezpieczenia transakcji, o którym mowa w 4 pkt 11, zgodnie z zasadami, o których mowa w 7. 2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, Bank ma prawo obciążyć rachunek rozliczeniowy Klienta kwotą kary umownej wynoszącej do 2 procent w skali rocznej (p.a.) kwoty transakcyjnej za okres od dnia rozliczenia transakcji do dnia (daty) wykupu bonów skarbowych. 3. Kwota kary umownej, o której mowa w ust. 2, jest wyliczana przez Bank na podstawie bieżącej wartości rynkowej netto zawartej transakcji w dniu rozliczenia. Rozdział IV Zabezpieczenie transakcji 7 1. Na żądanie Banku Klient zobowiązany jest ustanowić zabezpieczenie terminowych transakcji kupna i sprzedaży bonów skarbowych na okres od dnia uzgodnienia warunków transakcji do dnia rozliczenia. 2. Standardowe zasady zabezpieczania terminowych transakcji kupna są omówione w 5 ust. 3 pkt 1 lit. a). 3. Niestandardowe zasady zabezpieczenia terminowych transakcji kupna oraz zasady zabezpieczenia terminowych transakcji sprzedaży określają odrębne przepisy wewnętrzne Banku w tym zakresie. Rozdział V Postanowienia końcowe 8 1. Bank może dokonać zmiany Regulaminu transakcji. 2. Zmieniony Regulamin transakcji lub zawiadomienie określające zmiany Regulaminu transakcji (łącznie zmiany Regulaminu transakcji ) są doręczane Klientom, z którymi Bank ma podpisaną umowę ramową lub, z którymi Bank zawierał wcześniej transakcje, w zależności od wyboru Klienta: 1/ w formie zapisu elektronicznego na trwałym nośniku informacji w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2009 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych (Dz. U. nr 204 poz. 1577), w tym pocztą elektroniczną na adres poczty elektronicznej (e-mail) wskazany Bankowi przez Klienta w Karcie Informacyjnej stanowiącej załącznik do umowy ramowej lub w innej uzgodnionej przez Strony formie lub 2/ w formie papierowej przesyłką poleconą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru przesyłaną na ostatni adres Klienta wskazany Bankowi w Karcie Informacyjnej stanowiącej załącznik do umowy ramowej lub w innej uzgodnionej przez Strony formie lub są wręczane za pokwitowaniem. 3. Klient dokonuje wyboru formy doręczania zmian Regulaminu transakcji jednolicie (w odniesieniu do wszystkich regulaminów transakcji), poprzez wypełnienie Karty Informacyjnej stanowiącej załącznik do umowy ramowej lub w innej uzgodnionej przez Strony formie. Jeśli Klient nie dokona wyboru, Bank doręcza zmiany Regulaminu transakcji w formie papierowej. 4. Jeśli Klient wybierze doręczanie zmian Regulaminu transakcji w formie zapisu elektronicznego, przesłanie ich przez Bank w formie papierowej jest skuteczne i nie stanowi naruszenia umowy ramowej ani Regulaminu transakcji. 5. Zmiany Regulaminu transakcji wchodzą w życie w dniu ustalonym przez Bank, jednak nie wcześniej niż pierwszego dnia drugiego miesiąca kalendarzowego przypadającego po miesiącu, w którym doręczone zostały Klientowi zmiany Regulaminu transakcji zgodnie z postanowieniami ust. 2. Jeżeli Klient nie wyraża zgody na zmiany Regulaminu transakcji, może wypowiedzieć umowę ramową na zasadach i ze skutkami określonymi w umowie ramowej oraz w wydanym przez Bank Regulaminie Ogólne warunki współpracy z Klientami w zakresie transakcji rynku finansowego. 6. Zmiany Regulaminu transakcji obowiązują w stosunku do transakcji zawartych od dnia, w którym zmiany Regulaminu transakcji wchodzą w życie. 9 W sprawach nieuregulowanych w Regulaminie transakcji mają zastosowanie postanowienia wydanego przez Bank Regulaminu Ogólne warunki współpracy z Klientami w zakresie transakcji rynku finansowego, który stanowi integralną część Regulaminu transakcji. Regulamin transakcji wchodzi w życie dnia 18 czerwca 2010 roku. 10 4/4
Załącznik nr 1 do Regulaminu Obrót bonami skarbowymi na rynku wtórnym... (miejscowość, data) UMOWA KUPNA / SPRZEDAŻY*) BONÓW SKARBOWYCH NR... /... Niniejszym potwierdzamy uzgodnienie w dniu... następujących warunków transakcji kupna / sprzedaży*) bonów skarbowych: Kupujący:... Sprzedający:... Kod bonów skarbowych:... Liczba sztuk bonów skarbowych:... Wartość nominalna bonów skarbowych:... Data wykupu bonów skarbowych:... Dzień rozliczenia:... Cena za 100 zł wartości nominalnej... Łączna cena transakcyjna bonów skarbowych (kwota transakcyjna):... Stopa dyskonta: Rentowność bonów skarbowych do dnia wykupu: Rachunek papierów wartościowych Klienta: w Banku... Płatność z / na *): nr... Rachunek rozliczeniowy Klienta nr... /...*): Zabezpieczenie transakcji *):... *) Transakcję zawarto przy użyciu: telefonu /... *) Klient upoważnia mbank S.A. do: obciążenia swojego rachunku rozliczeniowego kwotami zobowiązań Klienta wynikającymi z rozliczenia transakcji, dokonania blokady sprzedawanych przez Klienta bonów skarbowych na jego rachunku papierów wartościowych prowadzonym przez Bank w celu ustanowienia zabezpieczenia terminowej transakcji kupna przez mbank S.A. bonów skarbowych od Klienta, sprzedaży kupionych przez Klienta bonów skarbowych z jego rachunku papierów wartościowych prowadzonym przez Bank, w przypadku braku pokrycia na rachunku rozliczeniowym Klienta w dniu rozliczenia transakcji. Wszelkie spory wynikające z interpretacji lub wykonania niniejszej umowy podlegają rozstrzygnięciom sądu polubownego przy Związku Banków Polskich. W sprawach nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie wydane przez mbank S.A. Regulamin Obrót bonami skarbowymi na rynku wtórnym oraz Regulamin Ogólne warunki współpracy z Klientami w zakresie transakcji rynku finansowego, które stanowią integralną część niniejszej umowy. Bank ma prawo przekazywać dane dotyczące Klienta, stanowiące tajemnicę bankową, w szczególności o zobowiązaniach powstałych z tytułu niniejszej umowy do systemu Międzybankowej Informacji Gospodarczej Bankowy Rejestr, którego Administratorem Danych jest Związek Banków Polskich w Warszawie zgodnie z przepisami ustawy prawo bankowe i ustawy o ochronie danych osobowych. Dane dotyczące Klienta zgromadzone w systemie Międzybankowej Informacji Gospodarczej Bankowy Rejestr, mogą być udostępniane biurom informacji gospodarczej, działającym na podstawie ustawy z dnia 14 lutego 2003 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych (Dz.U. Nr 50, poz. 424) w zakresie i na warunkach określonych w tej ustawie, na podstawie wniosków tych biur i w zakresie w nich określonym............. (za Klienta) (za Bank) Stwierdzono zgodność podpisów osób, które podpisały niniejszą umowę w imieniu Klienta:... (imię, nazwisko i podpis pracownika Banku)
Załącznik nr 2 do Regulaminu Obrót bonami skarbowymi na rynku wtórnym... (miejscowość, data) POTWIERDZENIE TRANSAKCJI KUPNA / SPRZEDAŻY*) BONÓW SKARBOWYCH NR... /... Niniejszym potwierdzamy zawarcie z Państwem w dniu... transakcji kupna / sprzedaży*) bonów skarbowych na następujących warunkach: Kupujący:... Sprzedający:... Kod bonów skarbowych:... Liczba sztuk bonów skarbowych:... Wartość nominalna bonów skarbowych:... Data wykupu bonów skarbowych:... Dzień rozliczenia:... Cena za 100 zł wartości nominalnej... Łączna cena transakcyjna bonów skarbowych (kwota transakcyjna):... Stopa dyskonta: Rentowność bonów skarbowych do dnia wykupu: Rachunek papierów wartościowych Klienta: w Banku... nr... Płatność z / na *): Rachunek rozliczeniowy Klienta nr..../... *): Zabezpieczenie transakcji*):... *) Transakcję zawarto przy użyciu: telefonu /... *) Niniejsze potwierdzenie jest traktowane na prawach oryginału i nie wymaga podpisów. *) niepotrzebne skreślić
Załącznik nr 3 do Regulaminu Obrót bonami skarbowymi na rynku wtórnym OGÓLNY OPIS RYZYK ZWIĄZANYCH Z INWESTOWANIEM W BONY SKARBOWE 1. Bony skarbowe są papierami wartościowymi, w których zawarte jest zobowiązanie Skarbu Państwa do spełnienia wobec kupującego papiery świadczenia pieniężnego polegającego na zapłacie w dacie wykupu bonów skarbowych ich wartości nominalnej. 2. Zawieranie transakcji na bonach skarbowych wiąże się z ryzykiem. Klient rozważając zawarcie transakcji powinien w szczególności wziąć pod uwagę: 1/ Ryzyko rynkowe dla transakcji na bonach skarbowych, czyli ryzyko niekorzystnych zmian cen papieru wartościowego, skutkujące spadkiem ich wartości dla kupującego przed datą wykupu lub wzrostu ich wartości dla sprzedającego przed datą rozliczenia. Głównym czynnikiem ryzyka rynkowego dla bonów skarbowych jest ryzyko stóp procentowych, czyli ryzyko niekorzystnych z punktu widzenia zawartej transakcji zmian poziomów rynkowych stóp procentowych. Im dłuższy czas do wykupu bonu skarbowego tym silniejsze oddziaływanie zmian stóp procentowych na jego wycenę. Zamiany poziomów rynkowych stóp procentowych uzależnione są od wielu parametrów makroekonomicznych, w szczególności takich jak tempo wzrostu gospodarczego, poziom inflacji oraz oczekiwania inflacyjne, poziom deficytu budżetowego, deficytu na rachunku bieżącym oraz od relacji pomiędzy popytem a podażą na rynku instrumentów na stopę procentową, w tym rynku papierów wartościowych. 2/ Ryzyko kredytowe, czyli ryzyko trwałej lub okresowej utraty przez Skarb Państwa zdolności do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań. Ryzyko kredytowe przejawiać się może w obniżeniu przez agencje ratingu Skarb Państwa lub rozszerzeniu rozpiętości kredytowej, czyli różnicy między cenami papierów wartościowych o porównywalnych warunkach, ale wyemitowanych przez podmioty o różnych ratingach. Istnieje też zagrożenie, iż dojdzie do rozszerzenie rozpiętości kredytowej papieru wartościowego bez zmiany ratingu, a związane to będzie z ogólna sytuacją rynkową. Z ryzykiem kredytowym wiąże się ryzyko obniżenia cen bonów skarbowych. 3/ Zmienność cen bonów skarbowych, rozumianą jako wielkość wahań cen w danym przedziale czasu. Ceny bonów skarbowych mogą podlegać zmianom, często o charakterze skokowym, nawet w krótkich przedziałach czasu, a dynamika tych zmian może przybierać różne poziomy. 4/ Ryzyko płynności, związane się z brakiem możliwości kupna lub sprzedaży bonów skarbowych bez znacznego wpływu na cenę, po jakiej może nastąpić zawarcie transakcji. 5/ Ryzyko prawne, związane z możliwością zmian w zakresie uregulowań prawnych, w szczególności dotyczących prawa podatkowego, celnego, dewizowego, funkcjonowania obrotu instrumentami finansowymi, warunków prowadzenia działalności gospodarczej, warunków prowadzenia działalności Banku itd. Zmiany w systemie prawnym mogą spowodować nawet nagłe i znaczące pogorszenie się parametrów gospodarczych, a przez to mogą negatywnie wpłynąć na cenę papieru wartościowego oraz poniesienia strat przez kupującego bądź sprzedającego. 6/ Ryzyko rozliczeniowe. W przypadku kupowania lub sprzedaży Bonów skarbowych, istnieje ryzyko, iż transakcja może nie być rozliczona lub rozliczona z opóźnieniem. Taka sytuacja może przyczynić się do nieotrzymania środków za sprzedawane Bony skarbowe lub otrzymania ich w późniejszym terminie. Kupowanie Bonów skarbowych wiąże się z ryzykiem nieotrzymania tych papierów wartościowych lub otrzymania ich w późniejszym terminie, co w przypadku zmian cen tych instrumentów w czasie rozliczenia może przyczynić się do straty kupującego Bony skarbowe. Ryzyko rozliczeniowe wynika z faktu, iż rozliczenie jest realizowane za pośrednictwem podmiotów trzecich (np. Izb rozliczeniowych) i wynika głównie z ryzyk operacyjnych oraz prawnych. Ryzyko rozliczeniowe istnieje również w przypadku wypłaty pożytków z Bonów skarbowych. 7/ Wymogi związane z ustanawianiem zabezpieczeń. Warunki zabezpieczenia rozliczenia transakcji kupna lub sprzedaży bonów skarbowych reguluje Regulamin transakcji. 8/ Ryzyko zaciągnięcia zobowiązania finansowego w wyniku zawierania transakcji. Zawierając transakcję dotyczącą Bonów Skarbowych Klient zaciąga zobowiązanie finansowe albo zobowiązanie do dostarczenia papieru wartościowego. Zobowiązanie do dostarczenia papierów wartościowych może ulec przekształceniu w zobowiązanie finansowe na zasadach określonych w Regulaminie Ogólne warunki współpracy z Klientami w zakresie transakcji rynku finansowego i/lub Regulaminie transakcji w przypadku niewykonania zobowiązań przez Klienta. Pozostałe roszczenia Banku wobec Klienta mogące powstać w związku z zawarciem transakcji dotyczącej Bonów Skarbowych określa Regulamin Ogólne warunki współpracy z Klientami w zakresie transakcji rynku finansowego i/lub Regulamin transakcji. 3. Niezależnie od prezentacji przez Bank ryzyka dotyczącego Transakcji lub innych transakcji rynku finansowego zawieranych przez Klienta z Bankiem w oparciu o umowę ramową lub umowy indywidualne, Klient powinien dokonać oceny ryzyka, skutków finansowych, prawnych, księgowych i podatkowych, a także przydatności do celów prowadzonej działalności gospodarczej zawieranych transakcji rynku finansowego samodzielnie bądź poprzez uzyskanie na własny rachunek fachowej porady od podmiotów posiadających w tym zakresie odpowiednią wiedzę i doświadczenie. mbank.pl mbank S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Senatorska 18, 00-950 Warszawa, zarejestrowany przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000025237, posiadający numer identyfikacji podatkowej NIP: 526-021-50-88, o wpłaconym w całości kapitale zakładowym, którego wysokość wg stanu na dzień 01.01.2013 r. wynosi 168.555.904 złote.