Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku 15-264 Białystok, ul. Ciołkowskiego 2/3 tel. 085 742-53-78 faks. 085 742-21-04 e-mail: sekretariat@wios.bialystok.pl OCENA WYNIKÓW BADAŃ HAŁASU KOMUNIKACYJNEGO WYKONANYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO W 2015 ROKU WIOŚ Białystok, marzec 2016
2
Hałas jest jednym z najbardziej odczuwalnych zagrożeń środowiska. Z akustycznego punktu widzenia, hałasem określa się każdy niepożądany dźwięk, który w jakiś sposób wpływa na tło akustyczne. Do głównych źródeł hałasu powodujących zwiększenie uciążliwości akustycznej w środowisku należą: ruch drogowy, kolejowy, transport lotniczy oraz zakłady przemysłowe. Na terenie województwa podlaskiego najistotniejszym i najpowszechniejszym źródłem hałasu jest bez wątpienia transport drogowy, na który wpływa dynamiczny rozwój motoryzacji. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że od lat na terenie województwa podlaskiego obserwuje się wzrost ilości pojazdów samochodowych i ciągników, co przedstawiono na poniższym wykresie. Wykres 1. Liczba pojazdów samochodowych i ciągników w województwie podlaskim (dane: GUS, opracowanie: WIOŚ Białystok) Uregulowania prawne dotyczące zagadnienia ochrony przed hałasem zawiera ustawa Prawo ochrony środowiska. Według tej ustawy ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska poprzez utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego, lub co najmniej na tym poziomie oraz zmniejszenie poziomu hałasu, co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany. W roku 2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku wykonał pomiary hałasu w ramach realizacji zadań Programu Państwowego Monitoringu Środowiska. W programie wojewódzkim wyznaczony cel badań polegał na określeniu uciążliwości akustycznej dróg krajowych i wojewódzkich przebiegających przez wybrane miejscowości: Supraśl, Łomża, Grajewo, Suwałki, Knyszyn, Korycin, Kleosin, Szczuczyn, Bargłów Kościelny, Augustów, Rajgród. Zastosowana metodyka pomiarów była zgodna z rozporządzeniem Ministra Środowiska 1 oraz wytycznymi Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Dopuszczalne poziomy hałasu określa rozporządzenie Ministra Środowiska, w którym wartości graniczne hałasu uzależniono od rodzaju źródeł emisji, zabudowy terenu oraz pór doby (tabela 1). W styczniu 2014 r. ogłoszony został jednolity tekst rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. poz. 1109). Pomiary wykonane przez Inspektorat w roku 2015 zostały ocenione na podstawie ww. rozporządzenia. 1 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linia kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824). 3
Tabela 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne, wyrażone wskaźnikami L AeqD i L AeqN, które to wskaźniki mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby oraz L DWN i L N, które to wskaźniki mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem. Dopuszczalny poziom hałasu w [db] / Dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku Lp. Przeznaczenie terenu Pozostałe obiekty i działalność drogi lub linie kolejowe będąca źródłem hałasu L Aeq D / L DWN L Aeq N / L N L Aeq D / L DWN L Aeq N / L N 1. a) Strefa ochronna A uzdrowiska b) Tereny szpitali poza miastem 50 / 50 45 / 45 45 / 45 40 / 40 2. a) Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej b) Tereny zabudowy związanej ze stałym lub wczasowym pobytem dzieci i młodzieży 61 / 64 56 / 59 50 / 50 40 / 40 c) Tereny domów opieki społecznej d) Tereny szpitali w miastach 3. a) Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego b) Tereny zabudowy zagrodowej 65 / 68 56 / 59 55 / 55 45 / 45 c) Tereny rekreacyjno wypoczynkowe d) Tereny mieszkaniowo - usługowe 4. Tereny w strefie śródmiejskiej miast powyżej 100 tys. mieszkańców 68 / 70 60 / 65 55 / 55 45 / 45 OMÓWIENIE WYNIKÓW POMIARÓW W roku 2015 Inspektorat przeprowadził pomiary hałasu drogowego w 11 miejscowościach województwa podlaskiego. W czterech (Supraśl, Łomża, Grajewo, Suwałki) wyznaczano poziomy długookresowe L DWN i L N mające zastosowanie przy prowadzeniu długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem, natomiast w pozostałych wykonywano tzw. pomiary krótkookresowe L AeqD i L AeqN mające odniesienie do jednej doby. POZIOMY DŁUGOOKRESOWE (L DWN, L N ) Pomiary poziomów długookresowych (dzienno wieczorno nocne oraz nocne) realizowano przy drogach krajowych nr 8 i 61 oraz przy drodze wojewódzkiej nr 676. Droga krajowa nr 8 Punkt pomiarowy zlokalizowany w Suwałkach przy ul. Utrata 2 (N 54 o 06 21,9 E 022 o 56 11,8 ). Wyliczony na podstawie wykonanych pomiarów cząstkowych poziom L DWN wyniósł 74,5 db, a poziom L N 67,2 db. W punkcie tym poziomy dopuszczalne, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska, wynosiły 68 db dla L DWN i 59 db dla L N. Przyrównując wyliczone poziomy hałasu do wartości dopuszczalnych uzyskuje się w tym punkcie przekroczenia poziomów dopuszczalnych w wysokości 6,5 db dla wskaźnika L DWN i 8,2 db dla wskaźnika L N. Droga krajowa nr 61 Przy tej drodze wykonano pomiary w Łomży i Grajewie. Punkt pomiarowy zlokalizowany w Łomży przy ul. Wojska Polskiego 31 (N 53 o 10 44,9 E 022 o 04 01,1 ). Wyliczony na podstawie wykonanych pomiarów cząstkowych poziom L DWN wyniósł 72,8 db, a poziom L N 65,6 db. Punkt pomiarowy zlokalizowany w Grajewie przy ul. Kopernika (N 53 o 38 54,0 E 022 o 27 39,6 ). Wyliczony na podstawie wykonanych pomiarów cząstkowych poziom długookresowy L DWN wyniósł 73,1 db, natomiast poziom długookresowy L N 65,8 db. 4
Dla obu punktów poziomy dopuszczalne, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska, wynosiły 68 db (L DWN ) i 59 db (L N ). W punktach tych uzyskane wartości poziomów długookresowych przekroczyły poziomy dopuszczalne hałasu w granicach 4,8 6,8 db. Droga wojewódzka 676 Punkt pomiarowy zlokalizowany w Supraślu przy ul. Białostockiej (N 53 o 12 34,7 E 023 o 19 58,8 ). Wyliczony na podstawie wykonanych pomiarów cząstkowych poziom L DWN wyniósł 63,7 db, a poziom L N 42,9 db. W punkcie tym poziomy dopuszczalne, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska, wynosiły 68 db dla L DWN i 59 db dla L N. W punkcie tym nie zanotowano przekroczeń poziomów dopuszczalnych hałasu. Na poniższych wykresach zestawiono wyżej opisane wyniki (wykres 2 i 3). Podczas pomiarów każdorazowo prowadzono rejestrację natężenia ruchu pojazdów z wyodrębnieniem pojazdów ciężkich (wykres 4). Z danych wynika, że największy ruch pojazdów panował w Suwałkach i w tym punkcie odnotowano największy ruch pojazdów ciężkich. Sytuacja ta miała odzwierciedlenie w uzyskanych wynikach pomiarów. Wykres 2. Wyznaczone poziomy długookresowe L DWN Wykres 3. Wyznaczone poziomy długookresowe L N 5
Wykres 4. Natężenie ruchu pojazdów w punktach monitoringu hałasu (L DWN, L N ) POZIOMY KRÓTKOOKRESOWE (L AeqD, L AeqN ) W Knyszynie, Korycinie, Kleosinie, Szczuczynie, Bargłowie Kościelnym, Augustowie i Rajgrodzie Inspektorat wykonał badania hałasu w celu określenia wartości wskaźników L AeqD oraz L AeqN, mających zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska w odniesieniu do jednej doby. Przeprowadzone pomiary pokazały prawie we wszystkich zbadanych miejscowościach przekroczenia poziomów dopuszczalnych hałasu (w porze dziennej i nocnej). W Bargłowie Kościelnym nie odnotowano występowania przekroczeń wartości dopuszczalnych dla pory dnia i nocy. Dla wszystkich punktów pomiarowych w wyżej wymienionych miejscowościach poziom dopuszczalny dla pory dnia wynosi L AeqD 65 db, a dla pory nocy L AeqN 56 db (wg rozporządzenia Ministra Środowiska). W odniesieniu do norm przypisanych dla jednej doby, najwyższe przekroczenia dla pory dziennej odnotowano kolejno: w Rajgrodzie (8,7 db), Kleosinie (6,9 db), Szczuczynie (6,2 db), Korycinie (4,4 db), Knyszynie (1,7 db), Augustowie (0,1 db). W porze nocnej największe przekroczenia uzyskano w: Korycinie (11,5 db), Szczuczynie (11,4 db), Rajgrodzie (10,3 db), Kleosinie (7,1 db), Knyszynie (4,4 db), Augustowie (3,9 db) (wykresy 5 i 6). W trakcie mierzenia poziomu hałasu, prowadzono każdorazowo rejestrację natężenia ruchu w danym punkcie (z wyszczególnieniem pojazdów ciężkich) (wykres 7). Wyniki prowadzonej rejestracji pokazały, że najwięcej pojazdów ciężkich przejeżdżało przez Szczuczyn, Korycin i Rajgród, co niewątpliwie wpłynęło na uzyskane wyniki natężenia hałasu w tych miejscowościach. 6
Wykres 5. Wyznaczone poziomy krótkookresowe dla pory dziennej L AeqD Wykres 6. Wyznaczone poziomy krótkookresowe dla pory nocnej L AeqN Wykres 7. Natężenie ruchu pojazdów w punktach pomiarowych monitoringu hałasu (L AeqD, L AeqN ) WNIOSKI 1. Przeprowadzone w 2015 roku pomiary hałasu komunikacyjnego na terenie województwa podlaskiego wykazały powszechne występowanie przekroczeń wartości dopuszczalnych hałasu zarówno w porze dziennej i nocnej. 7
2. W porze dziennej przekroczenia wystąpiły w Rajgrodzie(8,7 db), Kleosinie (6,9 db), Szczuczynie (6,2 db), Korycinie (4,4 db), Knyszynie (1,7 db) oraz Augustowie(0,1 db). W Bargłowie Kościelnym przekroczeń nie stwierdzono. 3. Najbardziej uciążliwe przekroczenia występują na przylegających do dróg terenach zabudowy mieszkaniowej w porze nocnej. Odnotowano je w Korycinie, Szczuczynie, Rajgrodzie, Augustowie, Kleosinie i Knyszynie. Wartości przekroczeń wynosiły od 3,9 db do 11,5 db. W Bargłowie Kościelnym nie odnotowano przekroczeń poziomu dopuszczalnego hałasu. 4. Przeprowadzone pomiary w Supraślu, Łomży, Grajewie, Suwałkach umożliwiły określenie poziomów długookresowych natężenia dźwięku L DWN (dla pory dzienno wieczorno nocnej) i L N ( dla pory nocnej). Poziomy te mają zastosowanie w prowadzeniu długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem. W Łomży, Grajewie i Suwałkach oba wskaźniki przekroczyły wartości dopuszczalne od 4,8 8,2 db. Jedynie w Supraślu nie stwierdzono przekroczeń. Opracowanie: Wydział Monitoringu Środowiska marzec 2016 r. 8
Załącznik 1. Natężenie ruchu pojazdów w punktach pomiarowych hałasu komunikacyjnego w 2015 r. Lp. Nazwa punktu Data pomiaru Średnia liczba pojazdów/dobę Średnia liczba pojazdów lekkich/dobę Średnia liczba pojazdów ciężkich/dobę 1a 7-8.05.2015 5069 4814 255 1b 19-20.05.2015 5018 4787 231 1c 12-13.06.2015 6093 5723 370 Supraśl, ul. Białostocka 1d 17-18.09.2015 6341 5989 352 1e 5-6.10.2015 5779 5310 469 1f 13-14.11.2015 3896 3789 107 2a 16-17.06.2015 17228 12489 4739 2b 17-18.06.2015 16081 11904 4177 2c 20-21.06.2015 12339 10213 2126 Łomża, ul. Wojska Polskiego 31 2d 6-7.10.2015 16222 11958 4264 2e 29-30.10.2015 16821 12452 4369 2f 5-6.12.2015 10693 8615 2078 3a 10-11.06.2015 11185 7346 3839 3b 11-12.06.2015 10906 7508 3398 3c 13-14.06.2015 10919 8679 2240 Grajewo, ul. Kopernika 3d 13-14.10.2015 10920 7191 3729 3e 14-15.10.2015 10816 7391 3425 3f 17-18.10.2015 9290 7249 2041 4a 11-12.05.2015 30514 23563 6951 4b 29-30.05.2015 27641 22013 5628 4c 1-2.06.2015 33885 26974 6911 Suwałki, ul. Utrata 2 4d 7-8.10.2015 32099 23802 8297 4e 4-5.11.2015 33277 25118 8159 4f 28-29.11.2015 24094 18520 5574 5 Knyszyn, ul. Obozowa 30.06-1.07.2015 7189 6294 895 6 Korycin, ul. Białostocka 21 3-4.09.2015 9106 5434 3672 7 Kleosin, ul. Zambrowska 24 12-13.10.2015 20401 18766 1635 8 Szczuczyn, ul. Kilińskiego 28-29.07.2015 14398 10096 4302 9 Bargłów Kościelny, ul. Augustowska 35 23-24.11.2015 1042 930 112 10 Augustów, ul. Chreptowicza 13 13-14.08.2015 15458 14038 1420 11 Rajgród, ul. Warszawska 1 8-9.12.2015 7670 4015 3655 9
Załącznik 2. Zestawienie lokalizacji punktów pomiarowych oraz wyników badań hałasu komunikacyjnego w 2015 roku. Lp. Wyniki pomiarów długookresowych Przekroczenia dopuszczalnej wartości Dane identyfikujące punkt i obszar, na którym dokonywano pomiarów wskaźnika oceny hałasu L Nazwa punktu Współrzędne Data pomiaru DWN L N L Aeq,D [db] L Aeq,W [db] L Aeq,N [db] [db] [db] (6 00-18 00 ) (18 00-22 00 ) (22 00-6 00 L ) DWN [db] L N [db] 1a 7-8.05.2015 62,9 60,2 41,5 1b 19-20.05.2015 62,9 60,7 43,3 1c 12-13.06.2015 64,2 62,3 42,1 Supraśl, ul. Białostocka N 53 1d 12 34,7 E 023 o 19 58,8 63,7 42,9 17-18.09.2015 68,3 61,9 43,9 - - 1e 5-6.10.2015 65,3 62,2 44,7 1f 13-14.11.2015 62,4 60,8 40,4 2a 16-17.06.2015 68,4 68,3 66,5 2b 17-18.06.2015 68,6 68,4 66,9 2c 20-21.06.2015 67,5 67,1 63,8 Łomża, ul. Wojska Polskiego 31 N 53 2d 10 44,9 E 022 o 04 01,1 72,8 65,6 6-7.10.2015 69,4 68,7 65,7 4,8 6,6 2e 29-30.10.2015 69,9 69,0 66,3 2f 5-6.12.2015 67,8 66,0 62,8 3a 10-11.06.2015 69,5 69,4 67,0 3b 11-12.06.2015 69,4 69,8 67,2 3c 13-14.06.2015 69,2 68,7 65,6 Grajewo, ul. Kopernika N 53 3d 38 54,0 E 022 o 27 39,6 73,1 65,8 13-14.10.2015 68,6 67,7 64,5 5,1 6,8 3e 14-15.10.2015 68,6 68,2 65,3 3f 17-18.10.2015 69,3 69,0 64,3 4a 11-12.05.2015 70,4 70,5 67,2 4b 29-30.05.2015 70,2 70,3 67,6 4c 1-2.06.2015 68,8 70,6 67,1 Suwałki, ul. Utrata 2 N 54 4d 06 21,9 E 022 o 56 11,8 74,5 67,2 7-8.10.2015 70,5 69,1 66,9 6,5 8,2 4e 4-5.11.2015 71,5 70,1 67,0 4f 28-29.11.2015 70,4 69,1 67,0 Wyniki pomiarów krótkookresowych Przekroczenia dopuszczalnej wartości wskaźnika oceny hałasu L Aeq,D [db] (6 00-22 00 ) L Aeq,N [db] (22 00-6 00 ) L Aeq,D [db] (6 00-22 00 ) L Aeq,N [db] (22 00-6 00 ) 5 Knyszyn, ul. Obozowa N 53 o 18 35,8 E 022 o 54 45,5 30.06-1.07.2015 66,7 60,4 1,7 4,4 6 Korycin, ul. Białostocka 21 N 53 o 26 36,6 E 023 o 05 39,9 3-4.09.2015 69,4 67,5 4,4 11,5 7 Kleosin, ul. Zambrowska 24 N 53 o 05 44,4 E 023 o 07 21,5 12-13.10.2015 71,9 63,1 6,9 7,1 8 Szczuczyn, ul. Kilińskiego N 53 o 34 01,0 E 022 o 17 00,6 28-29.07.2015 71,2 67,4 6,2 11,4 9 Bargłów Kościelny, ul. Augustowska 35 N 53 o 46 11,41 E 022 o 48 54,34 23-24.11.2015 60,5 51,3 - - 10 Augustów, ul. Chreptowicza 13 N 53 o 50 12,5 E 022 o 58 35,8 13-14.08.2015 65,1 59,9 0,1 3,9 11 Rajgród, ul. Warszawska 1 N 53 o 43 37,9 E 022 o 40 58,7 8-9.12.2015 69,7 66,3 8,7 10,3 10
Identyfikator dokumentu 65968.101147.89740 Nazwa dokumentu Wyniki badań hałasu komunikacyjnego na terenie woj. podlaskiego w 2015 r OK.docx Tytuł dokumentu Wyniki badań hałasu komunikacyjnego na terenie woj. podlaskiego w 2015 r OK.docx Data dokumentu 2016-04-05 08:24:09 Skrót dokumentu 808B1F8757493DEB838134D25A78A420032D 3B3C Wersja dokumentu 1.1 Data podpisu 2016-04-05 08:22:16 Podpisane przez Lech Januszko Z-ca Wojewódzkiego Inspektora EZD 3.17.1457.1936.4874 Data wydruku: 2016-04-05 08:26:31 Autor wydruku: Bok Grzegorz Naczelnik WYDZIAŁ MONITORINGU ŚRODOWISKA Potwierdzam zgodność kopii z dokumentem elektronicznym: 11