WZW C rok po przełomie Dr hab. med. Anna Piekarska, Prof. UM Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii UM w Łodzi Szpital Biegańskiego w Łodzi
Transmisja HCV w Polsce Zakażenia krwiopochodne drogą płciową (1%), z matki na płód (<1%) Zakażenia poza zakładami służby zdrowia 16% 84% Zakażenia jatrogenne Zakażenia w opiece zdrowotnej zabiegi upiększające (3%) stosowanie dożylnych i donosowych środków odurzających (10%) kontakt domowy (<1%) (ekspozycja zawodowa 1%) Zieliński A. 2011
Medyczne czynniki ryzyka zakażenia HCV najczęściej do zakażenia dochodzi podczas drobnych zabiegów medycznych, np.: pobieranie krwi iniekcje usuwanie znamion zabiegi stomatologiczne endoskopia
Zakażenia zawodowe HCV grupy zawodowego ryzyka: personel medyczny strażacy (ratownicy) policjanci funkcjonariusze służby więziennej aktualnie najczęściej występująca choroba zawodowa personelu medycznego
Pozamedyczne czynniki ryzyka zakażenia HCV dożylna i donosowa narkomania (wspólne igły/aplikatory) tatuowanie/kolczykowanie wykonywane niesterylnym sprzętem zabiegi upiększające (fryzjer, kosmetyczka), z naruszeniem ciągłości skóry czy śluzówek akupunktura wykonywana niesterylnym sprzętem
Zakażenia wertykalne HCV 35% średnia częstość zakażeń wertykalnych HCV, W praktyce rzadko. 1520% jeśli matka HCV(+) jest dodatkowo obciążona, tj.: z koinfekcją HIV/HCV, wysoko replikująca, przyjmująca leki odurzające drogą dożylną, itp cięcie cesarskie zmniejsza ryzyko transmisji u ciężarnych z wysoką wiremią karmienie naturalne jest uważane za bezpieczne
Polska Grupa Ekspertów HCV szacuje Odsetek zakażonych HCV w Polsce ok 1% Czynne zakażenie u ok 80 % z nich
Liczba zachorowań Zachorowania na wzw w Polsce w latach 19972014 5000 4000 3000 2000 1000 4830 998 1561 3925 3356 1836 1956 2695 wzw B 2280 1937 2137 2157 1839 1894 1694 1570 2995 1725 2949 1693 2753 1454 2353 1337 1939 wzw C 1475 2111 2338 2359 2705 1633 1583 1583 1540 3553 2769 0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 dane PZH 2015
HCV Prevalence Występowanie antihcv w populacji polskiej: płeć i wiek 1.6% 1.4% 1.2% 1.0% 0.8% 0.6% 0.4% 0.2% 0.0% Males (2012) Females (2012) Godzik P, et al. Przegląd Epid 2012
45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 160,000 140,000 120,000 100,000 80,000 60,000 40,000 20,000 45,000 40,660 40,000 32,850 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 143,970 160,000 143,970 140,000 120,000 Zakażeni, zdiagnozowani, leczeni (dane z roku 2013) 40,660 Sweden 32,850 250,000 250,000 200,000 195,220 200,000 195,220 19,410 19,410 150,000 134,080 150,000 78,670 134,080 78,670 12,600 12,600 34,230 34,230 81% 100,000 100,000 68% 1,130 1,130 10,090 10,090 50,000 50,000 2.8% 5.2% Total Infected Diagnosed Total Eligible Infected Unrestricted Diagnosed Eligible Treated Total Unrestricted Infected Diagnosed Treated Total Eligible Infected Unrestricted Diagnosed Eligible Treated Unrestricted Treated Germany England France 265,760 300,000 265,760 450,000 402,840 450,000 402,840 250,000 400,000 400,000 350,000 350,000 200,000 300,000 300,000 152,050 73,950 152,050 73,950 150,000 60,940 250,000 60,940 250,000 93,310 93,310 191,870 191,870 200,000 200,000 42,660 42,660 100,000 150,000 12,650 150,000 12,650 9,820 9,820 57% 100,000 100,000 50,000 4.8% 48% 2.4% 50,000 50,000 Total Infected Diagnosed Total Eligible Infected Unrestricted Diagnosed Eligible Treated Total Infected Unrestricted Diagnosed Treated Total Eligible Infected Unrestricted Diagnosed Treated Eligible Unrestricted Treated 250,000 250,000 200,000 199,280 200,000 199,280 Spain Poland 100,000 150,000 150,000 28,660 28,660 80,000 23,950 23,950 23,150 23,150 13,510 13,510 49,730 60,000 49,730 100,000 100,000 5,430 5,430 4,040 4,040 40,000 50,000 29,980 50,000 29,980 20,000 35% 3.8% 15% 2.0% Total Infected Diagnosed Total Eligible Infected Unrestricted Diagnosed Eligible Treated Total Unrestricted Infected Diagnosed Treated Total Eligible Infected Unrestricted Diagnosed Eligible Treated Unrestricted Treated Center of Disease Analysis (courtesy of R. Flisiak) 11
Diagnozowanie zakażeń HCV 1. Oznaczenie antyhcv test przesiewowy 2. Cena ok 20 zł 3. Brak możliwości zleceń przez POZ przeprowadzany nie wcześniej niż po 4 tygodniach od ekspozycji, w przypadku ekspozycji zawodowej, badanie wykonuje się w dniu wypadku przy pracy w celu określenia statusu serologicznego pracownika, pacjent z wynikiem dodatnim, wymaga dalszej diagnostyki w jednostce specjalistycznej. 2. Oznaczenie HCVRNA test wykrywający czynne zakażenie.
Konsekwencje nieskutecznej diagnostyki przesiewowej 1. Brak rozpoznania zakażenia i skierowania pacjenta do dalszej diagnostyki specjalistycznej. 2. Brak kwalifikacji do leczenia i eliminacji zakażenia we wcześniejszym stadium zaawansowania choroby (rozwoju zmian włóknistych w wątrobie). 3. Konsekwencje epidemiologiczne osoba zakażona potencjalnym źródłem infekcji dla osób z otoczenia. 4. Brak możliwości identyfikacji jako dawcy krwi lub narządów
Zakażenie HCV Czym to grozi? Ostre zakażenie HCV Najczęściej bezobjawowe 5070% Przewlekłe zapalenie wątroby typu C Marskość, niewydoln ość wątroby HCC 30%
Niewydolność wątroby na tle zakażenia HCV jest najczęstszą przyczyną przeszczepów wątroby w Polsce Krawczyk M, et al. Przegl Epidemiol 2013
Dlaczego poszukujemy osób zakażonych HCV? Oferujemy skuteczne i bezpieczne leczenie
Cel terapii zakażeń HCV Wyleczenie SVR HCV RNA ujemny w 36 mcy po zakończeniu leczenia Regresja zmian w wątrobie Brak następstw: niewydolności wątroby i HCC Zmniejszenie liczby przeszczepów Zmniejszenie rezerwuaru HCV w populacji
Historia skutecznego leczenia zakażeń HCV SVR 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Brak terapii Monoterapia IFN 1989 IFN +RBV 1999 PegIFN +RBV 2001 PegIFN +RBV + DAA 2011 2DAA/3DAA 2014
Zalety nowoczesnych terapii antyhcv? Skuteczność (95100% wyleczeń) Możliwość leczenia chorych z zaawansowaną choroba wątroby (w tym z marskością i niewydolnością) Możliwość skutecznego leczenia chorych, dotychczasowe leki zawiodły Bardzo dobra tolerancja Nieliczne interakcje Leczenie doustne Leczenie przez 12 tygodni u większości chorych u których
Kogo możemy dziś wyleczyć z zakażenia HCV? Ostre zakażenie HCV Najczęściej bezobjawowe 2013 Przewlekłe zapalenie wątroby typu C Niewydolność wątroby HCC 5070% 30% Możliwe wyleczenie do 2013 roku Możliwe wyleczenie po 2013 roku
SVR 12 % Ogólna skuteczność schematu 3D Pacjenci z wirusem o genotypie GT1b, N=360 Pacjenci bez marskości wątroby 1,2 Pacjenci z marskością wątroby 3 12 tyg. 3D (N=300) 12 tyg. 3D (N=60) 100 100 1 100 2 100 2 100 2 100 100 100 100 100 80 80 60 60 40 40 20 209 209 33 33 26 26 32 32 20 27 27 5 5 18 18 10 10 0 Wcześniej nieleczeni Z nawrotem Częściowa odpowiedź Brak odpowiedzi 0 Wcześniej nieleczeni Z nawrotem /przełomem a Nonresponder b Inni doświadczenic 1. Charakterystyka produktu leczniczego Viekirax, dostępna na stronie http://www.ema.europa.eu 2. Andreone P. et al. Gastroenterology 2014;147:359 365; 3. Feld J. et al. Journal of Hepatology 2016;64:301 307 a) pacjenci z udokumentowanym przełomem wirusologicznym lub nawrotem, b) pacjenci z udokumentowanym częściowym lub całkowitym brakiem odpowiedzi na terapię PegIFN/RBV, lub dokumentacją nie pozwalającą na rozróżnienie pomiędzy odpowiedzią częściową i całkowitym brakiem odpowiedzi, c) pacjenci z nietolerancją IFN lub nieodpowiednią dokumentacją wcześniejszej odpowiedzi na terapię PegIFN/RB.
Watro leczyć zakażonych HCV z wykorzystaniem najnowszych technologii medycznych