POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, Elbląg 055/ , fax ,

POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, 82-300 Elbląg 055/237 67 00, fax. 055 0237 67 99, e-mail: olel@up.gov.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W ELBLĄGU ZA 2010 ROK ELBLĄG marzec 2011 rok

2 Przedruk w całości lub w części oraz wykorzystanie danych statystycznych w druku dozwolone jest wyłącznie z podaniem źródła. Powiatowy Urząd Pracy ul. Saperów 24 82 300 Elbląg tel. 55 2376707

3 SPIS TREŚCI WSTĘP 4 1. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA 6 1.1. LICZBA BEZROBOTNYCH 6 1.2. STOPA BEZROBOCIA 7 1.3. PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA 8 1.4. STRUKTURA BEZROBOCIA 10 2. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW 15 3. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH 18 4. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) 20 5. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW 22 6. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) 23 7. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY 25 8. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE 27 8.1. ZAWODY NADWYŻKOWE 27 8.2 ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE 32 8.3. ZAWODY DEFICYTOWE 34 9. ZAKOŃCZENIE 40

4 WSTĘP Wiedza o regionalnym rynku pracy pozwala pomagać bezrobotnym w poszukiwaniu pracy i lepiej zaspakajać potrzeby kadrowe pracodawców. Ważnym komponentem tej wiedzy jest znajomość ofert pracodawców poszukujących pracowników i kwalifikacji osób bezrobotnych ubiegających się o pracę. Istotnym elementem charakterystyki popytu na pracę jest struktura zawodowa zgłoszonych ofert. Dla pełniejszego określenia sytuacji na elbląskim rynku pracy konieczne jest odniesienie tej struktury do struktury zawodowej bezrobotnych. Stopień zależności tych dwóch struktur pozwala stwierdzić na ile zjawisko bezrobocia w Elblągu ma charakter strukturalny wynikający z niedopasowania kwalifikacji zawodowych bezrobotnych do potrzeb zgłoszonych przez pracodawców. Analiza wielkości i struktury zgłaszanego przez pracodawców popytu na pracę jest ze względu na dostępne źródła informacji stosunkowo trudna, a uzyskane wyniki mogą być niejednoznaczne. W przedstawionym raporcie nie uwzględniono np. ofert pracy publikowanych w prasie i ogłaszanych w komunikatach radiowo-telewizyjnych oraz gromadzonych przez niepubliczne instytucje pośrednictwa pracy. Brakuje w nim też informacji na temat pracodawców, którzy korzystają ze swoich własnych kontaktów w poszukiwaniu potrzebnych im pracowników. Podstawowe definicja Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Zawód deficytowy jest to zawód, na który występuje wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżkowy zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba poszukujących pracy w tym zawodzie.

5 Cel opracowania analizy Informacje o bezrobociu i ofertach pracy według zawodów posłużą w szczególności jako źródło informacji do: Dostosowania poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy; Określania zgodnych z zapotrzebowaniem rynku pracy kierunków szkoleń osób bezrobotnych; Prowadzenia racjonalnej i zgodnej z realiami rynku pracy gospodarki środkami Funduszu Pracy, pozostającymi w dyspozycji powiatowych urzędów pracy; w zakresie asygnowania środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, szczególnie w zakresie programów specjalnych i aktywizacji absolwentów; Opracowania przez samorządy lokalne strategii działania oraz oceny i weryfikacji ich założeń w części dotyczącej łagodzenia skutków bezrobocia oraz promocji zatrudnienia; Planowania działań przez instytucje i organizacje współpracujące na lokalnym rynku pracy w zakresie przeciwdziałania bezrobociu; Podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego poprzez bieżące wskazywanie doradcom zawodowym profesji poszukiwanych przez lokalnych pracodawców oraz takich, na które maleje zapotrzebowanie; Usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie bieżących informacji o planach zatrudnieniowych zakładów pracy. Podstawa opracowania Podstawowymi źródłami informacji wykorzystanymi w opracowaniu były:

6 Sporządzone przez Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu zestawienia danych statystycznych dotyczących osób bezrobotnych oraz ofert pracy będących w dyspozycji urzędu w układzie według grup zawodów. Metodologia opracowania Raport sporządzony zgodnie z Zaleceniami metodycznymi do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowanymi przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Monitoring oparty jest o trzy źródła danych: Sprawozdania MPiPS-01 (Załącznik 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności, Załącznik 2 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i ofert pracy, Załącznik 1 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy ). Jednostką analizy w monitoringu jest zawód oraz specjalność. W monitoringu zastosowano następujące mierniki: Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej w danym zawodzie; Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) poszczególnych zawodów; Wskaźnik szansy uzyskania oferty w danym zawodzie; Wskaźnik struktury bezrobotnych według zawodów (grup zawodów); Wskaźnik struktury bezrobotnych według PKD; Wskaźniki struktury ofert pracy według zawodów (grup zawodów); Wskaźniki struktury ofert pracy według PKD. 1. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA 1.1. LICZBA BEZROBOTNYCH Liczba osób bezrobotnych z terenu Elbląga zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu na dzień 31.12.2010 r. wynosiła 7589 osób. W porównaniu do stanu w końcu grudnia 2009 r. liczba bezrobotnych z terenu Elbląga zwiększyła się o 583 osoby, tj. o 8,3 %.

7 Kształtowanie się liczby bezrobotnych w 2009 i 2010 roku w poszczególnych miesiącach przestawia wykres nr 1. Wykres nr 1. Liczba bezrobotnych w mieście Elblągu 9000 8000 7000 6000 7591 7905 7978 7816 7657 7533 7247 7079 7095 6019 5880 5855 5894 5964 6134 6024 5751 5303 7288 7392 7589 6428 6791 7006 5000 4000 2009 2010 3000 2000 1000 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Od miesiąca kwietnia do lipca 2010 r. liczba bezrobotnych systematycznie maleje. W miesiącu kwietniu zmniejszyła się o 162 osoby, w maju o 159 osób, w czerwcu o dalsze 124 osoby, w lipcu o 286 osób, a w sierpniu o 168 osób. W okresie 5 miesięcy liczba osób bezrobotnych zmniejszyła się o 899 osób. Od miesiąca października 2010 r. liczba bezrobotnych stopniowo zwiększa się. Spowodowane jest to wygaśnięciem umów na czas określony lub zakończeniem prac sezonowych (np. w turystyce, budownictwie i ogrodnictwie).

% 8 1.2. STOPA BEZROBOCIA Wskaźnik stopy bezrobocia mierzony stosunkiem bezrobotnych do czynnych zawodowo mieszkańców, na koniec grudnia 2010 roku wyniósł dla Elbląga 16,6%. W porównaniu do miesiąca grudnia 2009 r., wysokość tego wskaźnika wzrosła się o 1 pkt proc. Sytuacja Elbląga na tle kraju i województwa przedstawia się następująco: w stosunku do średniej krajowej stopa bezrobocia w Elblągu jest wyższa o 4,3 pkt. procentowego (kraj 12,3%), w stosunku do województwa warmińsko-mazurskiego stopa bezrobocia w Elblągu jest niższa o 3,4pkt. proc. (województwo 20,0%). Poziom stopy bezrobocia w 2009 i 2010 roku w poszczególnych miesiącach przestawia wykres nr 2. Wykres nr 2. Stopa bezrobocia w Elblągu. 20,00 18,00 16,00 16,7 17,3 17,4 17,1 16,8 16,5 16 15,7 15,7 16 16,2 16,6 14,00 12,00 10,00 11,5 12,4 12,6 12,9 12,6 13,5 12,9 13,2 14,1 14,5 15,2 15,6 8,00 6,00 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2009 2010 1.3. PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA W okresie 12 miesięcy 2010 r. w PUP w Elblągu zarejestrowało się 11420 osób bezrobotnych, tj. o 151 (1,3%) osób mniej niż w roku 2009. Rejestrujący się kolejny raz stanowili 84,5% (o 0,7 pkt. proc więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego).

9 Zmniejszył się natomiast udział rejestrujących się po raz pierwszy (o 0,8 pkt. proc.). W tym samym okresie z ewidencji bezrobotnych wyłączono 10837 osób bezrobotnych, tj. o 1206 (12,5%) osób więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wykres nr 3. Odpływy i napływy do bezrobocia w powiecie elbląskim w okresie 12 miesięcy 2009 2010 12 000 10 000 8 000 6 000 4 000 2 000 0 11 571 11 420 9 631 10 837 2009 2010 Napływ Odpływ Źródło: opracowanie własne, na podstawie danych MPiPS-01 Głównym powodem odpływu osób bezrobotnych z ewidencji urzędu są podjęcia pracy (subsydiowanej i niesubsydiowanej), stażu, przygotowania zawodowego oraz prac społecznie-użytecznych - 5020 osób, co stanowi 46,3% wszystkich wyłączeń. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego liczba bezrobotnych którzy podjęli pracę, staż, przygotowanie zawodowe i prace społecznie użyteczne wzrosła o 496 osób (11%). Drugą co do wielkości przyczyną było niepotwierdzenie gotowości do podjęcia pracy - 4065 osób, co stanowi 37,5 % ogółu wyłączeń. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego odnotowano wzrost liczby osób wyrejestrowanych z tego tytułu o 523 osoby (14,8%), przy jednoczesnym wzroście udziału tych osób w ogólnej liczbie wyrejestrowań (o 0,7 pkt. proc.).

10 Wykres nr 4. Struktura wyłączeń z ewidencji bezrobotnych za okres 12 miesięcy 2010 dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego; 3,5% inne; 8,7% praca niesubsydiowana; 23,4% praca subsydiowana; 6,9% niepotwierdzenie gotowości do pracy; 36,8% szkolenia; 4,0% staż; 14,9% prace społecznoużyteczne; 1,4% przygotowanie zawodowe; 04% Źródło: opracowanie własne, na podstawie danych MPiPS-01 1.4. STRUKTURA BEZROBOCIA Powiatowy Urząd Pracy dokonuje analizy struktury osób bezrobotnych według następujących kryteriów: a) wykształcenia, wieku, stażu, czasu pozostawania bez pracy, b) wybranych grup zawodowych, c) wybranych kategorii bezrobotnych. Strukturę bezrobocia na koniec grudnia 2010 r. z podziałem na wykształcenie, wiek, staż oraz czas pozostawania bez pracy przedstawia tabela nr 3.

11 Tabela nr 1. Bezrobotni według wykształcenia, wieku, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy. Wyszczególnienie Stan na 31.12. 2009 r. Stan na 31.12. 2010 r. Zmiany wzrost/spadek w % OGÓŁEM 7006 7589 8,3 WYKSZTAŁCENIE wyższe 652 769 17,9 policealne i średnie zawodowe 1499 1605 7,1 średnie ogólnokształcące 789 875 10,9 zasadnicze zawodowe 2033 2169 6,7 gimnazjalne i poniżej 2033 2171 6,8 WIEK 1 8-24 lata 1399 1508 7,8 25-34 lata 2031 2230 9,8 35-44 lata 1248 1362 9,1 45-54 lata 1632 1580-3,2 55-59 lat 608 766 26,0 60 i powyżej 88 143 62,5 STAŻ PRACY bez stażu 836 935 11,8 do 1 roku 1039 1205 16,0 1-5 lat 1637 1769 8,1 5-10 lat 1042 1110 6,5 1 0-20 lat 1329 1345 1,2 20-30 lat 925 947 2,4 30 i więcej 198 278 40,4 CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY do 1 miesiąca 600 614 8,1 1-3 miesiące 1823 1855 24,4 3-6 miesięcy 1606 1433 18,9 6-12 miesięcy 1633 1675 22,1 12-24 miesięcy 780 1380 18,2 pow. 24 miesięcy 564 632 8,3 Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy, opracowanie własne PUP w Elblągu 5) WYKSZTAŁCENIE Analizując dane z tabeli według stanu na koniec grudnia 2010 r., należy zauważyć, iż największą populację wśród osób bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym (28,6%) oraz z wykształceniem zasadniczym zawodowym (28,6%). Drugą co do wielkości grupę stanowią osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. Grupa ta stanowi 21,1 % ogółu bezrobotnych.

12 Osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym stanowią 11,5% populacji bezrobotnych. Do najmniej licznej grupy bezrobotnych należą osoby legitymujące się wykształceniem wyższym 10,1 %. W stosunku do analogicznego okresu roku 2009 odnotowano wzrost bezrobocia we wszystkich grupach. Najwięcej bezrobotnych przybyło wśród osób z wykształceniem: wyższym (17,9%) oraz ogólnokształcącym (10,9%). Rośnie również, w stosunku do ogółu, udział bezrobotnych z wykształceniem wyższym (o 0,8 pkt. proc.) oraz ogólnokształcącym (o 0,3 pkt. proc). Spadł natomiast, w stosunku do ogółu, udział bezrobotnych z wykształceniem gimnazjalnym i poniżej (o 0,4 pkt. proc.), zasadniczym zawodowym (o 0,4 pkt. proc.) oraz policealnym i średnim zawodowym (0,2 pkt. proc.). Wykres nr 5. Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia na koniec grudnia 2009r. w porównaniu do grudnia 2010 r. b) WIEK Analizując bezrobotnych wg wieku możemy stwierdzić, iż najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby w wieku 25-34 (29,4%). W stosunku do analogicznego okresu roku 2009 odnotowano wzrost o 199 osób, tj. 9,8%. Drugie miejsce przypada bezrobotnym w wieku 45-54 lata (20,8%). W stosunku do 2009 r. nastąpił spadek o 52, tj. 3,2%. Kolejne grupy stanowią osoby bezrobotne w przedziale 18-24 lata (19,9%) i 35-44 lata (17,9%). Najmniej liczne grupy tworzą osoby w wieku: 55-59 lat (10,1%) i 60-64 lata (1,9%).

13 Spadek udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych miał miejsce wśród bezrobotnych w wieku: 18-24 (-0,1 pkt. proc.) i 45-54 (-2,5 pkt. proc.). Wykres nr 6. Struktura bezrobocia według wieku na koniec grudnia 2010 roku 35,0% 30,0% 29,4% 29,0% 25,0% 23,3% 20,0% 19,9% 20,0% 17,9% 17,8% 20,8% 2009 15,0% 2010 10,0% 8,7% 10,1% 5,0% 0,0% 1,3% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 1,9% c) STAŻ PRACY Biorąc pod uwagę staż pracy osób bezrobotnych, największa grupa osób z terenu Elbląga zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu posiada staż pracy pomiędzy 1-5 lat, tj. 23,3 % badanych. Drugą co do wielkości grupę tworzą osoby ze stażem pracy od 10 do 20 lat 17,7%. Kolejnymi grupami są bezrobotni ze stażem: do 1 roku 15,9%, 5-10 lat 14,6%,

14 20-30 lat 12,5%, bez stażu 12,3%. pow. 30 lat 3,7%. Struktura bezrobotnych według stażu pracy na koniec grudnia 2010 r. w stosunku do analogicznego okresu roku 2009, uległa pozytywnym zmianom w przedziałach: 10-20 lat (spadek o 1,2 pkt. proc.), 20-30 lat (spadek o 0,7 pkt. proc.) 5-10 lat (spadek o 0,2 pkt. proc.) oraz 1-5 lat (spadek o 0,1 pkt. proc.) Niekorzystne zmiany obserwujemy w przedziałach: do roku (wzrost o 1,0 pkt. proc), 30 i więcej lat (wzrost o 0,8 pkt. proc), oraz bez stażu (wzrost o 0,4 pkt. proc). Wykres nr 7. Struktura bezrobocia według stażu pracy na koniec grudnia 2010 roku 25,0% 23,4% 23,3% 20,0% 19,0% 17,7% 15,0% 10,0% 14,8% 15,9% 14,9% 14,6% 13,2% 12,5% 11,9% 12,3% 2009 2010 5,0% 2,8% 3,7% 0,0% do 1 roku 1 do 5 5 do 10 10 do 20 20 do 30 30 lat i więcej bez stażu d) CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY Jak wynika z danych zawartych w tabeli nr 3, najliczniejszą populację wśród bezrobotnych z terenu Elbląga stanowią osoby zarejestrowane od 1 do 3 miesięcy. Grupa ta stanowi 24,4%. Drugą co do wielkości grupę stanowią bezrobotni zarejestrowani od 6 do 12 miesięcy (22,1%). Kolejną grupę tworzą osoby pozostające bez pracy od 3 do 6 miesięcy (18,9%). Udział pozostałych grup przedstawia się następująco:

15 12-24 miesiące (18,2%), do 1 miesiąca (8,1%) powyżej 24 miesięcy (8,3%), Biorąc pod uwagę przedziały czasowe pozostawania bez pracy, wzrost udziału procentowego w ogólnej liczbie bezrobotnych na przestrzeni roku miał miejsce w następujących okresach oczekiwania na pracę: od 12 do 24 m-cy (o 0,8 pkt.) i pow. 24 m-cy (o 0,3 pkt). Wykres nr 8. Struktura bezrobocia według czasu pozostawania bez pracy (w miesiącach) na koniec grudnia 2010 roku 30,0% 25,0% 26,0% 24,4% 22,9% 23,3% 22,1% 20,0% 18,9% 18,2% 2009 15,0% 10,0% 8,6% 8,1% 11,1% 8,3% 8,1% 2010 5,0% 0,0% do 1 m-ca 1 do 3 m-ce 3 do 6 m-cy 6 do 12 m-cy 12 do 24 m-ce pow. 24 m-cy 2. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W strukturze bezrobocia według grup zawodów od trzech lat najliczniejszą jest grupa bezrobotnych robotników przemysłowych i rzemieślników. W końcu grudnia 2008 r. do tej grupy zaliczano 1107 osób, na koniec grudnia 2009 roku liczba ta wzrosła do 1785 osób, a na koniec grudnia 2010 zwiększyła sie do 1844 osób (wzrost do 2009 r. o 59 osób, tj. 3,3%, a w 2009 r. do 2008 r. wzrost o 678, tj. 61% - tendencja spadkowa). W końcu grudnia 2010 roku bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 24,3% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (w 2009 r. stanowiła 25% - spadek o 0,7 pkt proc).

16 Drugie miejsce przypadło pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2008 r. było to 815 osób, na koniec grudnia 2009 r. liczba ta wynosiła 1133 osoby, a na koniec grudnia 2010 zwiększyła się do 1595 osób. W tej grupie zawodowej liczba bezrobotnych z końca grudnia 2010 wzrosła o 462 osoby, tj. 40,8% w stosunku do końca grudnia 2009 r., w 2009 r. w stosunku do 2008 r. o 318 osób, tj. 39% do końca grudnia 2008 r. tendencja zwyższkowa. W 2010 r. bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 21% ogółu bezrobotnych. Trzecie miejsce zajmują bezrobotni nie posiadający zawodu. W końcu grudnia 2008 r. było 975 osób, na koniec grudnia 2009 roku liczba ta wynosiła 1203 osoby, a na koniec 2010 r. 1342 osoby. W stosunku do końca grudnia 2009 r. liczba bezrobotnych w tej grupie wzrosła o 139 osób, tj. 11,6%, a w 2009 r. w stosunku do 2008 r. o 228 osób, tj. 23,4% - tendencja spadkowa. W 2010 roku bezrobotni w grupie pracowników bez zawodu stanowili 17,6% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Warto zaznaczyć, że w 2010 r. w 8 wielkich grupach zawodowych wystąpił wzrost poziomu bezrobocia, w 2 wielkich grupach zawodowych spadek. Najwyższy wzrost wystąpił w grupie pracowników usług osobistych i sprzedawców, a spadek wśród pracowników przy pracach prostych. Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych, co ilustruje tabela 2. TABELA 2. Bezrobotni według grup zawodów w końcu 2008-2010 BEZROBOTNI GRUPY ZAWODÓW 2008 r. 2009 r. 2010 r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2010r. w porównaniu z 2009r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2009r. w porównaniu z 2008r. liczba % liczba % OGÓŁEM 5066 7006 7589 583 7,7% 1940 38,3% z tego: Siły zbrojne 0 0 0 0 0 0 0 Wyżsi urzędnicy i kierownicy 9 15 22 7 46,7% 6 66,7% Specjaliści 523 583 689 106 18,2% 60 11,5% Technicy i inny średni personel 565 742 678-64 -8,6% 177 31,3%

17 Pracownicy biurowi 313 380 400 20 5,3% 67 21,4% Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 815 1133 1595 462 40,8% 318 39,0% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 33 40 51 11 27,5% 7 21,2% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 1107 1785 1844 59 3,3% 678 61,2% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 211 346 402 56 16,2% 135 64,0% Pracownicy przy pracach prostych 515 779 566-213 -27,3% 264 51,3% Bez zawodu 975 1203 1342 139 11,6% 228 23,4% Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne Po raz pierwszy czwarte miejsce pod względem liczebności zajmują specjaliści - bezrobotni o najwyższych kwalifikacjach zawodowych legitymujący się dyplomami wyższych uczelni (co stanowi 9,1% ogółu bezrobotnych z Elbląga). Na koniec grudnia 2010 r. zarejestrowanych było 689 osób z omawianej grupy - i w odniesieniu do stanu z końca grudnia 2009 roku liczebność tej kategorii bezrobotnych wzrosła o 106, tj. o 18,2%, a w 2009 r. w porównaniu do końca 2008 wzrosła o 60 osób, tj. 11,5% - tendencja wzrostu. Najwięcej bezrobotnych w grupie specjalistów, odnotowano wśród: specjalistów administracji publicznej (85 osób), ekonomistów (61 osób), specjalistów ds. marketingu (46 osób), pedagogów (34 osoby), pozostałych specjalistów do spraw badań społecznoekonomicznych (31 osób), specjalista ds. organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i hotelarskich (25 osób), wychowawców w placówkach penitencjalnych (24 osoby). Prawie na równi ze specjalistami są technicy i inny średni personel. Na koniec grudnia 2010 r. zarejestrowanych było 678 osób (spadek do stanu z końca grudnia 2009 r. o 64 osoby, tj. 8,6%).

18 Wykres nr 9. Udział procentowy bezrobotnych według grup zawodowych w 2010 r. 0,3% 9,1% Wyżsi urzędnicy i kierownicy - 0,3% 7,5% 17,7% 8,9% 5,3% Specjaliści - 9,1% Technicy i inny średni personel - 8,9% 5,3% 24,3% 21,0% Pracownicy biurowi - 5,3% Pracownicy usług osobistych i sprzeda - 21,0% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy - 0 0,7% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 24,3% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń5,3% Pracownicy przy pracach prostych - 7, Bez zawodu - 17,7% 3. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH Wnikliwa analiza bezrobotnych według wielkich grup zawodów pozwoliła na sporządzenie rankingu. Znalazła się w nim grupa 30 najliczniej występujących zawodów wśród bezrobotnych patrz tabela 3. Osoby bezrobotne posiadające zawody, wymienione w tabeli 3, w 2010 r. stanowiły 67,5% z 7589 osób zarejestrowanych jako bezrobotni ogółem. W odniesieniu do stanu z roku 2009 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w ww. zawodach wzrosła o 705 osób, tj. o 15,9%. Poziom bezrobocia w 2010 r. w porównaniu do 2009 r. wzrósł w 21 zawodach, w tym najwięcej w zawodach: kucharz małej gastronomi (57,1%) i pomoc kuchenna (61,8%).

19 W rankingu zawodów według liczby osób bezrobotnych niezmiennie pierwszą pozycję pod względem liczebności zajmują osoby bezrobotne bez zawodu. W 2010 roku liczba osob nie posiadających zawodu wzrosła o 138 osób, tj. 11,5%. Udział osób bezrobotnych bez zawodu pozostających pow. 12 m-cy bez pracy wynosi 9,9%. Na drugiej pozycji klasyfikują się sprzedawcy z liczbą 853 osoby. W 2010 populacja ta wzrosła o 43 osoby, tj. o 5,3%. Udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy w tej grupie wynosi 25,7%. Trzecia pozycja przypadła robotnikom gospodarczym 246 osób bezrobotnych (wzrost o 13 osób, tj. o 5,6%). Udział osób długotrwale bezrobotnych w tej grupie wynosi 5,6%. Dalsze miejsca zajęły takie zawody jak: stolarz meblowy (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 26,5%), robotnik budowlany (udział osób bezrobotnych pow. 12 m- cy wynosi 27,8%), kucharz (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 25%), ślusarz (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 27%), kaletnik (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 34%), murarz (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 23%) i krawiec (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 28%). Udział osob bezrobotnych (w prezentowanych powyżej zawodach) zarejestrowanych w Powiatowym Urzedzie Pracy w Elblągu powyżej 12 miesięcy w znacznie zwiększył się w porównaniu do 2009 r. Lp TABELA 3. Ranking pierwszych trzydziestu zawodów według liczby bezrobotnych Kod zawodu Zawód Liczba w 2009 r. Liczba w 2010 r. % do ogółem Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu z 2009r. (6-5) Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu z 2009r. % (8/5) 1 2 3 5 6 7 8 9 Ogółem 7006 7589 100,0 583 8,3% z tego poniżsi bezrobotni 4420 5125 67,5 705 15,9% 1 000000 Bez zawodu 1203 1341 17,7% 138 11,5% 2 522301 Sprzedawca 810 853 11,2% 43 5,3% 3 515303 Robotnik gospodarczy 233 246 3,2% 13 5,6% 4 411004 Technik prac biurowych 160 178 2,3% 18 11,3% 5 752208 Stolarz meblowy 147 136 1,8% -11-7,5% 6 931301 Robotnik budowlany 141 133 1,8% -8-5,7% 7 331403 Technik ekonomista 113 126 1,7% 13 11,5% 8 512001 Kucharz 114 126 1,7% 12 10,5% 9 722204 Ślusarz 103 111 1,5% 8 7,8% 10 753702 Kaletnik 124 111 1,5% -13-10,5%

20 11 711202 Murarz 117 103 1,4% -14-12,0% 12 753105 Krawiec 86 96 1,3% 10 11,6% 13 753303 Szwaczka 88 94 1,2% 6 6,8% 14 752205 Stolarz 98 89 1,2% -9-9,2% 15 242217 Specjalista administracji publicznej 84 85 1,1% 1 1,2% 16 911207 Sprzątaczka biurowa 85 84 1,1% -1-1,2% 17 432103 Magazynier 70 73 1,0% 3 4,3% 18 833203 Kierowca samochodu ciężarowego 64 72 0,9% 8 12,5% 19 263102 Ekonomista 52 61 0,8% 9 17,3% 20 832203 Kierowca samochodu osobowego 60 61 0,8% 1 1,7% 21 311504 Technik mechanik 67 58 0,8% -9-13,4% 22 713102 Malarz budowlany 51 57 0,8% 6 11,8% 23 512002 Kucharz małej gastronomii 35 55 0,7% 20 57,1% 24 941201 Pomoc kuchenna 34 55 0,7% 21 61,8% 25 751204 Piekarz 55 54 0,7% -1-1,8% 26 712601 Hydraulik 52 53 0,7% 1 1,9% 27 311204 Technik budownictwa 41 49 0,6% 8 19,5% 28 522305 Technik handlowiec 38 48 0,6% 10 26,3% 29 751201 Cukiernik 45 48 0,6% 3 6,7% 30 243106 Specjalista do spraw marketingu i handlu 50 46 0,6% -4-8,0% Pierwsze miejsce wśród zawodów nierobotniczych przypadło pracownikom biurowym pozycja 4 w rankingu i technikom prac biurowych pozycja 4 w rankingu. Na koniec grudnia 2010 zarejestrowanych było 178 bezrobotnych w zawodzie technik prac biurowych, tj. o 18 osób, tj. (11,3%) więcej niż w 2009 r. i 126 osób bezrobotnych w zawodzie technik ekonomista, tj. o 13 osób, tj. 11,5% więcej niż w 2009 r. Stanowili oni 2,3% i 1,7% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Udział osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy w tej grupie wynosi odpowiedni 29,8% i 27%. Wciąż pierwszą lokatę z grupy osób posiadających wykształcenie wyższe zajmują specjaliści administracji publicznej. Znajdują się oni na 15 pozycji w rankingu. W 2010r. zarejestrowanych było 85 osób posiadających ten zawód. Udział osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy w tej grupie wynosi 29%. W odniesieniu do 2009 r. liczba bezrobotnych specjalistów administracji publicznej wzrosła o 1 osobę, tj. o 29%. Kolejne pozycje zajęli pozostali specjaliści ds. ekonomicznych 61 osób bezrobotnych, (wzrost o 9 osób, tj. 17,3%) oraz specjaliści do spraw marketingu i handlu 46 osób (spadek o 4 osoby, tj. 8%). Udział osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy w tej grupie wynosi odpowiednio 29% i 24%.

21 4. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) TABELA 4. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. Bezrobotni Lp. Sekcja Polskiej klasyfikacji działalności (PKD) Stan w końcu 2008 r. Stan w końcu 2009 r. Stan w końcu 2010 Liczba % Liczba % Liczba % 1 Przetwórstwo przemysłowe 897 20,9 1381 22,4 1385 20,8 2 Handel hurt i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz art. przeznaczenia. użytku domowego 951 22,1 1368 22,2 1487 22,3 3 Budownictwo 346 8,1 619 10, 630 9,5 4 Pozostała działalność usługowa 478 11,1 552 8,9 507 7,6 5 Administracja publiczna. i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia. społeczne. i 285 6,6 355 5,8 432 6,5 powszechne. ubezpieczenia. zdrowotne 6 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca b.d. b.d. 309 5,0 365 5,5 7 Działalność niezidentyfikowana 354 8,2 296 4,8 325 4,9 8 Działalność zwiazana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 164 3,8 233 3,8 263 4,0 9 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 134 3,1 170 2,8 207 3,1 10 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 89 2,1 153 2,5 173 2,6 11 Działalność profesjonalna, naukowa, techniczna b.d. b.d. 159 2,6 159 2,4 12 Edukacja 85 2,0 118 1,9 159 2,4 13 Opieka zdrowia i pomoc społeczna 94 2,2 112 1,8 142 2,1 14 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją b.d. b.d. 99 1,6 120 1,8 15 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości b.d. b.d. 68 1,1 78 1,2 16 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 77 1,8 79 1,3 74 1,1 17 Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpodami oraz działalność zwiazana z rekutywacją b.d. b.d. 39 0,6 52 0,8 18 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną 16 0,4 16 0,3 45 0,7 19 Informacja i komunikacja b.d. b.d. 37 0,6 40 0,6 20 Górnictwo, kopalnictwo 1 0,0 5 0,1 7 0,1 21 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 2 0,0 2 0,0 4 0,1 22 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0,0 0 0 0 0,0 Ogółem 4295 100 3170 100 6654 100 Sekcje gospodarki narodowej z których pochodzi najwięcej zarejestrowanych bezrobotnych: przetwórstwo przemysłowe (20,8%); handel hurtowy i detaliczny, wraz z naprawami (22,3%); budownictwo (9,5%); pozostała działalność usługowa (7,6%); administracja publiczna i obrona narodowa;obowiązkowe zabezpieczenie społeczne (6,5%);

22 działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca (5,5%). Porównując stan bezrobocia (według PKD) w 2010 r. ze stanem bezrobocia w 2009 r. najwyższy wzrost bezrobocia zaobserwowano: w handlu hurtowym i detalicznym (119 osób); w administracji publicznej i obronie narodowej (77 osób); w działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej (56 osób); w edukacji (41 osób); w transporcie, gospodarce magazynowej i łączności (37 osób). 5. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W 2010 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Elblągu zgłoszono 3626 ofert z terenu Elbląga, to jest o 74 więcej (2,1%) niż w 2009 roku i 990 mniej (21%)w porównaniu do 2008r. W strukturze ofert pracy najwięcej propozycji pracy przedstawiono pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2010 r. na tę grupę zawodową przypadały 1103 oferty pracy, tj. o 369 ofert więcej (50,3%) niż w 2009 r. Stanowiły one 30,4% wszystkich ofert pracy. Drugie miejsce zajmują technicy i inny średni personel. Dla nich w 2010r. były 563 oferty pracy - spadek o 118 tj. o 17,3%. Stanowiły one 15,5% wszystkich ofert pracy. Trzecia lokata przypadła pracownikom biurowym. W 2010 r. dla tej populacji dostępnych było 506 ofert pracy spadek o 26, tj. o 4,9%. Stanowiły one 14% wszystkich ofert pracy. Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych patrz tabela 5.

23 TABELA 5 Oferty pracy według wielkich grup zawodów na koniec grudnia 2008-2010 OFERTY PRACY GRUPY ZAWODÓW 2008 r. 2009 r. 2010r. Zmiana liczby ofert pracy w 2010r. w porównaniu z 2009r. Zmiana liczby ofert pracy w 2009r. w porównaniu z 2008r. liczba % liczba % OGÓŁEM 4616 3552 3626 74 2,1% -1064-23,1% z tego: Bez zawodu 14 0 1 1 100% -14 100% Wyżsi urzędnicy i kierownicy 51 21 14-7 -33,3% -30 58,8% Specjaliści 317 279 339 60 21,5% -38 12% Technicy i inny średni personel 706 681 563-118 -17,3% -25 3,5% Pracownicy biurowi 598 532 506-26 -4,9% -66 11% Pracownicy usług osobistych i 770 734 1103 sprzedawcy 369 50,3% -36 4,7% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i 38 10 5 rybacy -5-50,0% -28 73,7% Robotnicy przemysłowi i 892 399 443 rzemieślnicy 44 11% -493 55,3% Operatorzy i monterzy maszyn i 324 161 296 urządzeń 135 83,9% -163 50,3% Pracownicy przy pracach prostych 906 735 356-379 -51,6% -171 18,9% Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne Spadek poziomu ofert pracy w kolejnych latach 2008, 2009 i 2010 wystąpił w pięciu wielkich grupach zawodowych, w tym najwyższy w grupie zawodowej Technicy i inny średni personel. 6. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) Z przeprowadzonej analizy wynika, iż do gałęzi gospodarki narodowej, odgrywających najistotniejszą rolę na elbląskim rynku pracy pod względem ilości oferowanych stanowisk pracy w 2010 roku należały: 1/. Handel hurtowy i detaliczny oraz naprawy - 729 ofert pracy (20,1%); 2/. Administracja publiczna i obrona narodowa - 656 ofert pracy (18,1%); 3/. Przetwórstwo przemysłowe - 479 ofert pracy (13,2%);

24 4/. Budownictwo - 326 ofert pracy (4,9); 5/. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna - 185 ofert pracy (5,4%); 6/. Edukacja - 177 ofert pracy (4,9%); 7/. Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca - 174 oferty pracy (4,8%); 8/. Działalność zwiazana z kulturą, rozrywką i rekreacją - 169 ofert pracy (4,7); 9/. Pozostała działalność usługowa - 169 ofert pracy(4,7%); 10/.Działalność finansowa i ubezpieczeniowa - 154 oferty pracy(4,2%); 11/. Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi - 135 ofert pracy (3,7%); 12/. Pozostała profesjonalna, naukowa, techniczna - 130 ofert pracy (3,6%); TABELA 6. Oferty według rodzaju działalności. Lp. 1. 2. Sekcja Polskiej klasyfikacji działalności (PKD) Stan w końcu 2008r. Oferty Stan w końcu Stan w końcu 2009r. 2010 r. Liczba % Liczba % Ogółem 4616 100,0 3552 100 3626 100,0 Handel hurt i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz 956 20,7 739 20,8 729 20,1 art. przeznaczenia. użytku domowego Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne. ubezpieczenia zdrowotne 794 17,2 735 20,7 656 18,1 3. Przetwórstwo przemysłowe 849 18,4 394 11,1 479 13,2 4. Budownictwo 268 5,8 174 4,9 326 4,9 5. Ochrona zdrowotna i pomoc społeczna 242 5,2 191 5,4 185 5,4 6. Edukacja 154 3,3 160 4,5 177 4,9 7. Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca b.d. b.d. 133 3,7 174 4,8 8. Pozostała działalność usługowa 376 8,1 117 3,3 169 4,7 9. Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją 0 0 168 4,7 169 4,7 Działalność finansowa i 10. ubezpieczeniowa 248 5,4 164 4,6 154 4,2 Działalność związana z 11. zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 163 3,5 132 3,7 135 3,7 Działalność profesjonalna naukowa i 12. techniczna b.d. b.d. 210 5,9 130 3,6 13. Transport i gospodarka magazynowa 129 2,8 92 2,6 49 1,3 Działalność związana z obsługą rynku 14. nieruchomości 371 8,0 42 1,2 29 0,8

25 15. Informacja i komunikacja 0 0 42 1,2 26 0,7 Dostawy wody, gospodarowanie 16. ściekami i odpadami 0 0 35 1,0 24 0,7 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię 17. elektryczną i parę wodną i powietrze do 11 0,2 7 0,2 8 0,2 układów kilimatyzacyjnych 18. Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo 55 1,2 17 0,5 7 0,2 7. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY Szczegółowa analiza ofert pracy pozwoliła sporządzić ranking pierwszych trzydziestu zawodów i specjalności według ich liczby, co ilustruje tabela 7. TABELA 7. Ranking pierwszych 30 zawodów według liczby ofert pracy w 2010r. Lp Kod zawodu Zawód Oferty pracy zgłoszone w 2009r Oferty pracy zgłoszone w 2010r % do ogółu Zmiana liczby ofert pracy w porównaniu z 2009r. (6-5) Zmiana liczby ofert pracy w porównaniu z 2009r. w % (8/5) 1 2 3 5 6 7 8 9 Ogółem 3552 3626 100% 74 2,1 z tego poniższe oferty 2355 2424 66,9% 69 2,9% 1 522301 Sprzedawca 430 413 11,4% -17-4,0% 2 515303 Robotnik gospodarczy 435 393 10,8% -42-9,7% 3 411004 Technik prac biurowych 316 278 7,7% -38-12,0% 4 334306 Technik administracji 257 201 5,5% -56-21,8% 5 Specjalista administracji 242217 publicznej 58 102 2,8% 44 75,9% 6 Kierowca samochodu 832203 osobowego 57 90 2,5% 33 57,9% 7 7536303 Szwaczka 70 74 2,0% 4 5,7% 8 332203 Przedstawiciel handlowy 73 72 2,0% -1-1,4% 9 931301 Robotnik budowlany 36 68 1,9% 32 88,9% 10 911207 Sprzątaczka biurowa 58 61 1,7% 3 5,2% Monter elektrycznych 11 821203 przyrządów pomiarowych 0 60 1,7% 60 100,0% 12 941201 Pomoc kuchenna 57 54 1,5% -3-5,3% 13 512001 Kucharz 44 47 1,3% 3 6,8% Pozostali pracownicy 14 541390 ochrony osób i mienia 102 45 1,2% -57-55,9% 15 432103 Magazynier 59 42 1,2% -17 28,8% 16 341203 Opiekun w domu pomocy 21 36 1,0% 15 71,4%

26 społecznej 17 522305 Technik handlowiec 52 36 1,0% -16-30,8% Pozostali dyżurni ruchu, 18 831290 manewrowi i pokrewni 0 34 0,9% 34 100,0% 19 911203 Pokojowa 12 32 0,9% 20 166,7% 20 234201 Nauczyciel przedszkola 21 31 0,9% 10 47,6% 21 331403 Technik ekonomista 19 30 0,8% 11 57,9% Specjalista do spraw 22 243106 marketingu i handlu 19 27 0,7% 8 42,1% Kierowca samochodu 23 833203 ciężarowego 31 27 0,7% -4-12,9% 24 331301 Ksiegowy 42 26 0,7% -16-38,1% 25 962906 Woźny 24 26 0,7% 2 8,3% 26 441202 Kurier 4 25 0,7% 21 525,0% Pozostałe kosmetyki i 27 514290 pokrewni 12 25 0,7% 13 108,3% Mechanik samochodów 28 723105 osobowych 14 25 0,7% 11 78,6% 29 513101 Kelner 28 23 0,6% -5-17,9% 30 753702 Kaletnik 4 21 0,6% 17 425,0% Liczba ofert pracy wymieniona w tabeli 7 za 2010 r. stanowiła 66,9% ogółu zarejestrowanych ofert pracy tj. liczby 3626. W odniesieniu do stanu z 2009r. liczba zgłoszonych ofert pracy dla zawodów ujętych w tabeli 7, zwiększyła się o 69 ofert, tj. o 3%. Oferty pracy wzrosły w 17 zawodach i specjalnościach - najwięcej w takich jak: monter elektrycznych przyrządów pomiarowych; specjalista administracji; kierowca samochodu osobowego; dyżurny ruchu; kurier; pokojowa.; kaletnik. W 13 zawodach i specjalnościach odnotowano spadek ofert pracy. Dotyczyło to w największej mierze zawodów: techników administracji; pracowników ochrony mienia; techników handlowców; księgowych; magazynierów;

27 techników prac biurowych; robotników gospodarczych. Pierwsze miejsce pod względem liczebności ofert pracy zajmuje sprzedawca, co stanowi to 11,4% wszystkich ofert z terenu Elbląga. Kolejne pozycje zajęli: robotnik gospodarczy 10,8% wszystkich ofert, technik prac biurowych 7,7%, technik administracji 5,5% wszystkich ofert z terenu Elbląga, specjalista administracji 2,8% wszystkich ofert z terenu Elbląga, kierowca samochodu osobowego 2,5% wszystkich ofert z terenu Elbląga, szwaczka 2 % wszystkich ofert z terenu Elbląga, przedstawiciel handlowy 2,0% wszystkich ofert z terenu Elbląga, robotnik budowlany 1,9% wszystkich ofert z terenu Elbląga. 8. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE Nierównowaga między popytem a podażą na rynku pracy powoduje występowanie zawodów, na które jest większe lub mniejsze zapotrzebowanie ze strony pracodawców tj. - zawodów nadwyżkowych, na które jest niższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie; tzn. występuje przewaga bezrobotnych na ofertami pracy. Przyjęto, że zawody nadwyżkowe to zawody o wskaźniku intensywności nadwyżki mniejszym od 0,9. - zawodów zrównoważonych, na które liczba ofert pracy pokrywa się z liczbą bezrobotnych, tzn. wykazują one równowagę na rynku pracy. Przyjęto, że zawody zrównoważone to zawody o wskaźniku większym od 0,9 i mniejszym od 1,1; - zawodów deficytowych, na które jest wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy, tzn. występuje przewaga ofert pracy na bezrobotnymi. Przyjęto, że zawody deficytowe to zawody o wskaźniku intensywności deficytu większym od 1,1. W 2010 r. w rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w Elblągu odnotowano 738 zawodów, w których zgłoszono oferty pracy i zarejestrowali się bezrobotni. W grupie tej było 505 zawodów nadwyżkowych, 51 zrównoważonych oraz 182 zawody deficytowe. 8.1/ ZAWODY NADWYŻKOWE W mieście Elblagu w strukturze zawodowej bezrobotnych dominują zawody nadwyżkowe. W zawodach nadwyżkowych w 2010 r. sklasyfikowano 6 555 osób pozostających bez pracy, co stanowi aż 86,4% ogółu zarejestrowanych.

28 W poprzednim czasookresie 2009 r. grupa ta liczyła 6024 osoby i stanowiła 85,9%. Zatem w zbiorowości tej nastąpił wzrost zawodów nadwyżkowych o 8,8%. Posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów, wyłoniono 505 zawodów nadwyżkowych o intensywności nadwyżki zawodów od 0,00 do 0,83 co stanowi 68,43% z 738 zawodów występujących w mieście Elblągu, w tym: - 141 zawodów (27,9%) nadwyżkowych było o wskaźniku< zera i > od 0,83-364 zawody (72,1%) nadwyżkowych o wskaźniku = zeru i nie przekraczającym zera, gdzie nie zgłoszono żadnej oferty pracy natomiast zarejestrowali się bezrobotni. Po pominięciu zawodów dla których wskaźnik intensywności nadwyżki wynosi 0 (364 zawody), pozostało 141 zawodów deficytowych patrz tabela 8. TABELA 8. Ranking 141 zawodów nadwyżkowych według wskaźnika nadwyżki zawodu Lp Nazwa zawodu Kod zawodu Liczba bezrobotnych Liczba ofert pracy Wskaźnik nadwyżki zawodu 1 Bez zawodu 000000 1341 1 0,00075 2 Ekonomista 263102 61 1 0,01639 3 Technik mechanik* 311504 58 1 0,01724 4 Kucharz małej gastronomii* 512002 55 1 0,01818 5 Stolarz meblowy 752208 136 3 0,02206 6 Krawiec* 753105 96 3 0,03125 7 Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 814290 27 1 0,03704 8 Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i 242222 25 1 0,04000 turystycznych 9 Wychowawca w jednostkach penitencjarnych 263506 24 1 0,04167 10 Pielęgniarka 222101 22 1 0,04545 11 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 723307 21 1 0,04762 12 Hydraulik 712601 53 3 0,05660 13 Pedagog 235107 34 2 0,05882 14 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 932990 16 1 0,06250 15 Ślusarz* 722204 111 7 0,06306 16 Betoniarz - zbrojarz* 711402 15 1 0,06667 17 Operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych 814206 15 1 0,06667 18 Elektromechanik pojazdów samochodowych* 741203 30 2 0,06667 19 Monter instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych (telemonter) 742201 13 1 0,07692 20 Praczka 912102 13 1 0,07692 21 Stolarz budowlany 711503 12 1 0,08333 22 Cukiernik* 751201 48 4 0,08333 23 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 723190 35 3 0,08571 24 Malarz budowlany 713102 57 5 0,08772 25 Nauczyciel języka angielskiego 233008 11 1 0,09091

29 26 Pozostali elektromechanicy i elektromonterzy 741290 22 2 0,09091 27 Piekarz* 751204 54 5 0,09259 28 Technik budownictwa* 311204 49 5 0,10204 29 Monter / składacz okien 712501 18 2 0,11111 30 Tokarz w metalu 722314 45 5 0,11111 31 Blacharz samochodowy* 721306 35 4 0,11429 32 Dekarz* 712101 17 2 0,11765 33 Elektromechanik sprzętu gospodarstwa domowego 741204 7 1 0,14286 34 Palacz kotłów centralnego ogrzewania gazowych 818204 7 1 0,14286 35 Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani 962990 7 1 0,14286 36 Technik obsługi turystycznej* 422103 14 2 0,14286 37 Kierowca operator wózków jezdniowych 834401 26 4 0,15385 38 Pozostali inżynierowie inżynierii środowiska 214390 6 1 0,16667 39 Specjalista bankowości 241304 6 1 0,16667 40 Technik elektryk* 311303 6 1 0,16667 41 Kasjer w zakładzie pracy 523003 6 1 0,16667 42 Pozostali monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 821990 12 2 0,16667 43 Mechanik pojazdów samochodowych* 723103 39 7 0,17949 44 Rzeźnik - wędliniarz* 751105 16 3 0,18750 45 Kaletnik* 753702 111 21 0,18919 46 Murarz* 711202 103 20 0,19417 47 Kontroler jakości wyrobów mechanicznych 311502 5 1 0,20000 48 Technik logistyk* 333107 5 1 0,20000 49 Sprzedawca w branży przemysłowej 522303 5 1 0,20000 50 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 932911 25 5 0,20000 51 Stolarz* 752205 89 19 0,21348 52 Spawacz ręczny łukiem elektrycznym 721208 14 3 0,21429 53 Ogrodnik terenów zieleni 611306 18 4 0,22222 54 Technik ekonomista* 331403 126 30 0,23810 55 Kosmetolog 228903 4 1 0,25000 56 Laborant chemiczny 311101 4 1 0,25000 57 Technik technologii drewna* 311922 4 1 0,25000 58 Opiekunka środowiskowa* 341204 4 1 0,25000 59 Doradca klienta 524902 4 1 0,25000 60 Portier 541306 4 1 0,25000 61 Zdun* 711203 4 1 0,25000 62 Rozbieracz wykrawacz 751104 4 1 0,25000 63 Robotnik placowy 961302 12 3 0,25000 64 Pozostali spawacze i pokrewni 721290 15 4 0,26667 65 Elektromonter (elektryk) zakładowy 741207 30 8 0,26667 66 Pomoc laboratoryjna 911204 7 2 0,28571 67 Tapicer* 753402 14 4 0,28571 68 Agent ubezpieczeniowy 332101 10 3 0,30000 69 Pozostali inżynierowie i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 214990 3 1 0,33333 70 Doradca finansowy 241202 3 1 0,33333 71 Pozostali pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni 331290 3 1 0,33333 72 Trener klasy I 342207 3 1 0,33333

30 73 Właściciel małego sklepu 522103 3 1 0,33333 74 Sanitariusz szpitalny 532904 3 1 0,33333 75 Monter konstrukcji budowlanych* 711102 3 1 0,33333 76 Pozostali pracownicy przy pracach przygotowawczych do druku 732190 3 1 0,33333 77 Elektromonter linii kablowych 741301 3 1 0,33333 78 Robotnik magazynowy 933304 30 11 0,36667 79 Barman 513202 19 7 0,36842 80 Kucharz* 512001 126 47 0,37302 81 Kierowca samochodu ciężarowego 833203 72 27 0,37500 82 Inżynier budownictwa budownictwo ogólne 214202 5 2 0,40000 83 Pozostali specjaliści do spraw rynku nieruchomości 244190 5 2 0,40000 84 Technik masażysta* 325402 5 2 0,40000 85 Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych 712612 5 2 0,40000 86 Asystent do spraw księgowości 431101 12 5 0,41667 87 Kasjer handlowy 523002 31 13 0,41935 88 Posadzkarz* 712204 7 3 0,42857 89 Lakiernik wyrobów drzewnych 713205 7 3 0,42857 90 Specjalista zastosowań informatyki 251902 11 5 0,45455 91 Lakiernik samochodowy 713203 26 12 0,46154 92 Dozorca 962902 17 8 0,47059 93 Sprzedawca* 522301 853 413 0,48417 94 Fryzjer* 514101 33 16 0,48485 95 Biotechnolog 213106 2 1 0,50000 96 Pozostali inżynierowie mechanicy 214490 2 1 0,50000 97 Nauczyciel matematyki 233015 2 1 0,50000 98 Fryzjer męski 514103 2 1 0,50000 99 Technik turystyki wiejskiej* 515203 2 1 0,50000 100 Instruktor nauki jazdy 516502 2 1 0,50000 101 Lakiernik* 713201 2 1 0,50000 102 Monter elektronik urządzenia radiowotelewizyjne 742112 2 1 0,50000 103 Kierowca samochodu dostawczego 832202 2 1 0,50000 104 Pozostali specjaliści do spraw zarządzania zasobami ludzkimi 242390 4 2 0,50000 105 Monter żaluzji 712903 4 2 0,50000 106 Fotograf* 343101 6 3 0,50000 107 Windykator 421403 6 3 0,50000 108 Pozostali monterzy instalacji i urządzeń sanitarnych 712690 6 3 0,50000 109 Technik informatyk* 351203 26 13 0,50000 110 Robotnik budowlany 931301 133 68 0,51128 111 Krojczy 753202 11 6 0,54545 112 Magazynier 432103 73 42 0,57534 113 Specjalista do spraw marketingu i handlu 243106 46 27 0,58696 114 Księgowy 331301 44 26 0,59091 115 Operator maszyn i urządzeń do produkcji okien z tworzyw sztucznych 814204 5 3 0,60000 116 Operator sprzętu ciężkiego 834204 5 3 0,60000 117 Robotnik drogowy 931205 5 3 0,60000 118 Specjalista do spraw kadr 242307 3 2 0,66667

31 119 Pośrednik w obrocie nieruchomościami 244101 3 2 0,66667 120 Technik farmaceutyczny* 321301 3 2 0,66667 121 Inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy 325502 3 2 0,66667 122 Pracownik biura podróży 422101 3 2 0,66667 123 Manikiurzystka 514203 3 2 0,66667 124 Szklarz 712502 3 2 0,66667 125 Sprzedawca w branży spożywczej 522304 6 4 0,66667 126 Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 712602 9 6 0,66667 127 Cieśla szalunkowy 711502 15 10 0,66667 128 Sprzątaczka biurowa 911207 84 61 0,72619 129 Prasowaczka ręczna 912103 15 11 0,73333 130 Pracownik socjalny 341205 4 3 0,75000 131 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 235914 12 9 0,75000 132 Pozostali pracownicy ochrony osób i mienia 541390 28 21 0,75000 133 Technik handlowiec* 522305 48 36 0,75000 134 Kelner* 513101 30 23 0,76667 135 Szwaczka 753303 94 74 0,78723 136 Pozostali kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej niesklasyfikowani 143990 5 4 0,80000 137 Specjalista ochrony środowiska 213303 5 4 0,80000 138 Zbrojarz 711404 5 4 0,80000 139 Introligator poligraficzny 732303 5 4 0,80000 140 Technik fizjoterapii 325401 6 5 0,83333 141 Mechanik samochodów osobowych 723105 30 25 0,83333 Z uzyskanych danych patrz tabela 8 wynika, iż zawodami najbardziej nadwyżkowymi były: - ekonomista - wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,02206 przy jednej ofercie pracy i 61 zarejestrowanych bezrobotnych; - technik mechanik - wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,01724 przy jednej ofercie pracy i 58 zarejestrowanych bezrobotnych; - kucharz małej gastronomi - wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,01818 przy jednej ofercie pracy i 55 zarejestrowanych bezrobotnych; - stolarz meblowy wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,02206 przy trzech ofertach pracy i 136 zarejestrowanych bezrobotnych; - krawiec wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,03125 przy trzech ofertach pracy i 96 zarejestrowanych bezrobotnych; - ślusarz wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,06306 przy siedmiu ofertach pracy i 111 zarejestrowanych bezrobotnych; - cukiernik wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,08333 przy czterech ofertach pracy i 48 zarejestrowanych bezrobotnych;

32 - malarz budowlany wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,08772 przy pięciu ofertach pracy i 57 zarejestrowanych bezrobotnych; - piekarz wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,09259 przy pięciu ofertach pracy i 54 zarejestrowanych bezrobotnych; - kaletnik wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,18919 przy dwudziestu jedmiu ofertach pracy i 111 zarejestrowanych bezrobotnych. W 2010 r. dla 1108 zarejestrowanych bezrobotnych (14,6% ogółu bezrobotnych) w PUP Elbląg brak było ofert pracy w zawodach posiadanych (w 364 zawodach) w związku z tym wskaźnik nadwyżki wynosi 0.000. Oznacza to, że napływowi bezrobotnych w danym zawodzie nie towarzyszył napływ ofert pracy. Najliczniej zarejestrowani w tych zawodach byli: Technik żywienia i gospodarstwa domowego* Specjalista do spraw badań społeczno-ekonomicznych Salowa Technik technologii odzieży* Technik hotelarstwa* Pakowacz Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* Spawacz ręczny gazowy Monter konstrukcji stalowych Formierz odlewnik Pozostali mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych Nauczyciel języka polskiego Frezer Pilarz - 37 osób bezrobotnych - 31 osób bezrobotnych - 29 osób bezrobotnych - 20 osób bezrobotnych - 19 osób bezrobotnych - 19 osób bezrobotnych - 16 osób bezrobotnych - 16 osób bezrobotnych - 14 osób bezrobotnych - 13 osób bezrobotnych - 13 osób bezrobotnych - 12 osób bezrobotnych - 12 osób bezrobotnych - 12 osób bezrobotnych 8.2. ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Przez zawód zrównoważony należy rozumieć zawód, w którym występuje równowaga pomiędzy liczbą osób poszukujących pracy w danych zawodzie, a liczbą pojawiających się ofert pracy dotyczących tego zawodu. W grupie zawodów zrównoważonych w 2010 r. było 128 osób pozostających bez pracy, tj. 1,7% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Dla tej

33 grupy wskaźnik intensywności równowagi w zawodzie wyniósł 0,99 przy 127 ofertach. Oznacza to,że na jedną ofertę pracy przypadał jeden bezrobotny. Posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki(deficytu) zawodów, wyłoniono 51 zawodów zrównoważonych, co stanowi 6,91 z 738 zawodów występujących w mieście Elblągu. Z uzyskanych danych wynika, iż zdecydowanie najliczniejszym zrównoważonym zawodem byli (co ilustruje tabela 9): - pomoc kuchenna; - elektromonter instalacji elektrycznych; - szlifierz materiałów drzewnych; - blacharz. TABELA 9. Zawody i specjalności zrównoważone Lp. Nazwa zawodu Kod zawodu Liczba bezrobotnych Liczba ofert pracy Wskaźnik nadwyżki zawodu 1 Pomoc kuchenna 941201 55 54 0,981818 2 Elektromonter instalacji elektrycznych 741101 5 5 1 3 Szlifierz materiałów drzewnych 752308 4 4 1 4 Technik elektronik* 311408 3 3 1 5 Blacharz* 721301 3 3 1 6 Pomocnik piekarza 932910 3 3 1 7 Kierownik budowy 132301 2 2 1 8 Technik geodeta* 311104 2 2 1 9 Sekretarz sądowy 334201 2 2 1 10 Operator sprzętu komputerowego 351302 2 2 1 11 Pozostali lakiernicy 713290 2 2 1 12 Wulkanizator 814104 2 2 1 13 Monter sprzętu radiowego i telewizyjnego 821305 2 2 1 14 Pozostali monterzy sprzętu elektronicznego 821390 2 2 1 15 Pomocniczy robotnik przy konserwacji terenów 921401 zieleni 2 2 1 16 Goniec 962105 2 2 1 17 Naczelnik / kierownik wydziału 121303 1 1 1 18 Kierownik działu sprzedaży 122102 1 1 1 19 Specjalista kontroli jakości 214109 1 1 1 20 Inżynier elektryk 215103 1 1 1 21 Lekarz weterynarii 225101 1 1 1 22 Farmaceuta farmacja apteczna 228103 1 1 1 23 Nauczyciel informatyki / technologii informacyjnej 233007 1 1 1 24 Nauczyciel instruktor 235106 1 1 1 25 Specjalista do spraw rozwoju oprogramowania systemów informatycznych 251202 1 1 1 26 Tester oprogramowania komputerowego 251903 1 1 1 27 Specjalista do spraw rodziny (familiolog) 263503 1 1 1 28 Pozostali technicy budownictwa 311290 1 1 1