RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 188631 (21) Numer zgłoszenia 324864 (13) B1 (22) Data zgłoszenia: 19.07.1996 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: 19.07.1996, PCT/DE96/01385 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: 20.02.1997, WO97/06651, PCT Gazette nr 09/97 (51) Int.Cl.7 H04R 25/02 (54) Aparat słuchowy (30) Pierwszeństwo: 03.08.1995,DE,19528482.8 04.09.1995,DE,19532548.6 17.01.1996,DE,19601535.9 (73) Uprawniony z patentu: Borowsky Hans-Dieter, Neuenkirchen, DE Wesendahl Theo, Rheine, DE Lobbers Edmund, Neuenkirchen, DE (43) Zgłoszenie ogłoszono: 22.06.1998 BUP 13/98 (72) Twórcy wynalazku: Hans-Dieter Borowsky, Neuenkirchen, DE Theo Wesendahl, Rheine, DE Edmund Lobbers, Neuenkirchen, DE Roman Jandaurek, Rheine, DE (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.03.2005 WUP 03/05 (74) Pełnomocnik: Misztak Irena, PATPOL Sp. z o o PL 188631 B1 1. Aparat słuchowy posiadający korpus (57) rurowy wyposażony w m ikrofon i słuchawkę połączone z bateriami, znam ienny ty m, że ma trzyczęściow y korpus rurow y (1) obejm ujący część uszną (12) i część zew nętrzną (14) połączone za pom ocą złączki (15), przy czym korpus ten m a z jednej strony wolne zakończenie, który to korpus, w obszarze wolnego zakończenia, przy części zewnętrznej (14) stanowi elem ent absorbujący dźwięk, a przy zakończeniu od strony przew odu słuchowego posiada część uszną (12), i stanowi element przekazujący dźwięk do bębenka, przy czym część zewnętrzna (14) korpusu rurowego (1) za uchem jest przyłączona do otworu wyjściowego dźwięku zausznego aparatu słuchowego (11), obejmującego mikrofon, słuchawkę i baterie zasilające, a korpus rurowy (1) w ykonany je st z tytanu. FIG. 5
2 188 631 Aparat słuchowy Zastrzeżenia patentowe 1. Aparat słuchowy posiadający korpus rurowy wyposażony w mikrofon i słuchawkę połączone z bateriami, znamienny tym, że ma trzyczęściowy korpus rurowy (1) obejmujący część uszną (12) i część zewnętrzną (14) połączone za pomocą złączki (15), przy czym korpus ten ma z jednej strony wolne zakończenie, który to korpus, w obszarze wolnego zakończenia, przy części zewnętrznej (14) stanowi element absorbujący dźwięk, a przy zakończeniu od strony przewodu słuchowego posiada część uszną (12), i stanowi element przekazujący dźwięk do bębenka, przy czym część zewnętrzna (14) korpusu rurowego (1) za uchem jest przyłączona do otworu wyjściowego dźwięku zausznego aparatu słuchowego (11)/, obejmującego mikrofon, słuchawkę i baterie zasilające, a korpus rurowy (1) wykonany jest z tytanu. 2. Aparat według zastrz. 1, znamienny tym, że korpus rurowy (1), przy wolnym zakończeniu zaopatrzony jest w mikrofon (3) a przy zakończeniu od strony przewodu słuchowego, w słuchawkę (6). 3. Aparat według zastrz. 1, znamienny tym, że do otworu wyjściowego zausznego aparatu słuchowego (11) wmontowany jest króciec (8), połączony z częścią zewnętrzną (14) korpusu rurowego (1). 4. Aparat według zastrz. 1, znamienny tym, że posiada złączkę uszczelniającą (10), usytuowaną między króćcem (8) otworu wyjściowego dźwięku zausznego aparatu słuchowego (11) i przewodem dźwiękowym (9), która tworzy niemal pozbawione naprężeń, ale dźwiękoszczelne połączenie ścianki króćca (8) otworu wyjściowego dźwięku ze ścianką przewodu dźwiękowego (9). 5. Aparat według zastrz. 4, znamienny tym, że złączka uszczelniająca (10) usytuowana jest na zewnętrznej powierzchni króćca (8) otworu wyjściowego dźwięku. 6. Aparat według zastrz. 1, znamienny tym, że część uszna (12) i część zewnętrzna (14) połączone są ze złączką (15) za pomocą złącza gwintowego, przy czym część uszna (12) i część zewnętrzna (14) posiadają gwint zewnętrzny a złączka (15) wyposażona jest w gwint wewnętrzny. 7. Aparat według zastrz. 1, znamienny tym, że zewnętrzna powierzchnia korpusu rurowego (1) pokryta jest warstwą o właściwościach antypoślizgowych. 8. Aparat według zastrz. 7, znamienny tym, że zewnętrzna powierzchnia korpusu rurowego (1) posiada określoną chropowatość i jest ukształtowana podobnie jak powierzchnia gwintowana. 9. Aparat według zastrz. 1, znamienny tym, że posiada rurkę (16) osadzoną w korpusie rurowym (1). * * * Przedmiotem wynalazku jest aparat słuchowy, montowany wewnątrz małżowiny usznej pacjenta, w którym źródło zasilania jest w miarę możliwości niewidoczne. Obecnie powszechnie stosowane są zwłaszcza aparaty słuchowe umieszczane za uchem, w przypadku których dźwięk przenoszony jest przez zewnętrzny przewód słuchowy do błony bębenkowej. W przypadku aparatów tego typu dźwięk rejestrowany jest z pomocą mikrofonu umieszczonego w aparacie, po czym jest on wzmacniany i emitowany przez sprzężoną galwanicznie słuchawkę. W pobliżu miejsca emisji dźwięku w aparacie, zazwyczaj powyżej małżowiny, znajduje się króciec, w którym umieszczany jest dopasowany kształtem do ucha korpus rurowy prowadzący do zewnętrznego przewodu słuchowego. I tak wzmocniony przez aparat słuchowy dźwięk transmitowany jest przez korpus rurowy i kanał dźwiękowy, biegnące
188 631 3 początkowo u góry, a następnie przed małżowiną uszną prosto do przewodu słuchowego, w pobliże błony bębenkowej. Niekorzystną stroną aparatów słuchowych tego typu jest to, że korpus rurowy, przez który przekazywany jest dźwięk, biegnie od samego aparatu, przed małżowiną i do zewnętrznego przewodu słuchowego, w wyniku czego jest on widoczny na całym tym odcinku. Znane są też aparaty słuchowe umieszczane w uchu, które przez to pozostają niemal niewidoczne, zwłaszcza, gdy kolor widocznej powierzchni takiego aparatu dopasowany jest do koloru skóry pacjenta. Niekorzystne jest tu jednak zamknięcie przewodu słuchowego, co nie odpowiada wielu pacjentom. Amerykański opis patentowy US 30 68 954 A przedstawia rozwiązanie, zgodnie z którym stworzone zostało połączenie wiodące przez małżowinę uszną. Rysunek tego rozwiązania ukazujący widok ucha od tyłu, ujawnia, że część łącząca przechodzi przez małżowinę stosunkowo daleko od głowy pacjenta. Zgodnie z tym rozwiązaniem, aparat słuchowy nie znajduje się bezpośrednio za uchem, a w szczególności nie w części łączącej przecinającej małżowinę, lecz daleko od samego ucha, gdzieś na ciele użytkownika aparatu. W opisie patentowym USA nr 3 844 271 przedstawiono konstrukcję aparatu słuchowego, w którym właściwa słuchawka aparatu słuchowego, usytuowanego za uchem pacjenta, została połączona, poprzez element łączący z zatyczką wprowadzoną do ucha. Opisany tu element łączący powinien być przeprowadzony bezpośrednio przez muszlę uszną. Przejście następuje przez helix i antihelix. W takim usytuowaniu element łączący jest widoczny od zewnątrz. Z opisu patentowego USA nr 46 12 915 znana jest konstrukcja urządzenia wspomagającego słuch, posiadającego słuchawkę, której sygnał elektromagnetyczny jest wzmacniany. Sygnał ten przekazywany jest do podskórnego generatora drań, tak, że fale wytwarzane przez ten generator wspomagają efekt słyszenia. Niezależnie od tego, nie chodzi tu o normalny aparat słuchowy, przy tym długi przewód łączący jest dobrze widoczny, co odczuwane jest jako niewygodne rozwiązanie dla pacjenta. Przedmiotem wynalazku jest aparat słuchowy posiadający korpus rurowy wyposażony w mikrofon i słuchawkę połączone z bateriami, charakteryzujący się tym, że ma trzyczęściowy korpus rurowy obejmujący część uszną i część zewnętrzną, połączone za pomocą złączki, przy czym korpus ten ma z jednej strony wolne zakończenie. Korpus ten, wykonany z tytanu, w obszarze wolnego zakończenia, przy części zewnętrznej stanowi element absorbujący dźwięk, a przy zakończeniu od strony przewodu słuchowego posiada część uszną, i stanowi element przekazujący dźwięk do bębenka. Część zewnętrzna korpusu rurowego, za uchem pacjenta jest przyłączona do otworu wyjściowego dźwięku zausznego aparatu słuchowego, obejmującego mikrofon, słuchawkę i baterie zasilające. Korzystnie, korpus rurowy aparatu słuchowego, przy wolnym zakończeniu zaopatrzony jest w mikrofon a przy zakończeniu od strony przewodu słuchowego, w słuchawkę. Do otworu wyjściowego zausznego aparatu słuchowego wmontowany jest króciec, połączony z częścią zewnętrzną korpusu rurowego. Aparat według wynalazku posiada poza tym złączkę uszczelniającą usytuowaną między króćcem otworu wyjściowego dźwięku zausznego aparatu słuchowego i przewodem dźwiękowym. Złączka ta tworzy niemal pozbawione naprężeń, ale dźwiękoszczelne połączenie ścianki króćca otworu wyjściowego dźwięku ze ścianką przewodu dźwiękowego. Korzystnie, złączka uszczelniająca usytuowana jest na zewnętrznej powierzchni króćca otworu wyjściowego dźwięku. W rozwiązaniu tym, część uszna i część zewnętrzna połączone są ze złączką za pomocą złącza gwintowego, przy czym część uszna i część zewnętrzna posiadają gwint zewnętrzny a złączka wyposażona jest w gwint wewnętrzny. Zewnętrzna powierzchnia korpusu rurowego pokryta jest warstwą o właściwościach aritypoślizgowych i posiada określoną chropowatość i jest ukształtowana podobnie jak powierzchnia gwintowana.
4 188 631 Aparat posiada również rurkę nośną osadzoną w korpusie rurowym. Zaletą przedmiotowego wynalazku jest to, że źródło jego zasilania jest prawie niewidoczne, przekaz dźwięku odbywa się sprawniej, niż w znanych rozwiązaniach, a przewód słuchowy nie jest całkowicie zamknięty. Zgodnie z innym rozwiązaniem według wynalazku, część samego korpusu rurowego stanowi aparat słuchowy, a na jego wolnym końcu umieszczony jest mikrofon, a po przeciwnej stronie - słuchawka. Możliwe jest przedłużenie korpusu rurowego i poprowadzenie go do górnej części nasady małżowiny, w którym to miejscu otwierałby się on do przodu i tu też umieszczony by był mikrofon. Korpus rurowy można też przyłączyć do kolczyka zaopatrzonego w mikrofon. O ile korpus rurowy łączony jest z aparatem słuchowym umieszczonym za uchem, ważne jest, by połączenie takie odbywało się bez kłopotu, a zarazem, by było ono dźwiękoszczelne. Złączka umożliwia łatwe, a zarazem dźwiękoszczelne połączenie ścianki króćca wyjścia dźwięku ze ścianką przewodu dźwiękowego, przykładowo zausznego korpusu rurowego. Korpus rurowy wykonany może być z tworzywa sztucznego, jednak korzystniejsze jest zastosowanie korpusu tytanowego, który charakteryzuje się konieczną wytrzymałością, nie powodując podrażnień skóry. Zwłaszcza w przypadku, gdy korpus rurowy wykonany jest z tytanu, korzystne jest, by nie zmieniał on położenia po umieszczeniu go w uchu. Jest to możliwe poprzez zabezpieczenie zewnętrznej części korpusu rurowego przed przesuwaniem się. Osiągnąć to można, umieszczając odpowiednie bruzdki na zewnętrznej części lub częściowo zwiększając grubość korpusu rurowego, lub też stosując swego rodzaju gwint, co umożliwia przemieszczanie korpusu rurowego w uchu nie powodując skaleczeń. Oczywiście, nawet gdy korpus rurowy wykonany jest z tworzywa sztucznego, wykorzystać można podane tu rozwiązania. Innymi słowy, proponuje się tutaj takie zaprojektowanie aparatu słuchowego, aby za uchem, zwłaszcza między kością skroniową w rejonie pars petrosa a małżowiną uszną, umieszczony był otwór na przewód dźwiękowy, w wyniku czego dźwięk przekazywany by był w niewidoczny sposób od tyłu przez otwór wykonany w uchu zewnętrznym do przewodu słuchowego, a tym samym do błony bębenkowej. Jasne jest, że zamiast łączyć korpus rurowy z aparatem słuchowym umieszczonym za uchem, można też wyprodukować korpus rurowy będący zarazem aparatem słuchowym. Wówczas wszelkie niezbędne elementy elektryczne i elektroniczne umieszczane są we wnętrzu korpusu rurowego, którego jeden, wolny koniec znajduje się za uchem, a przy tym umieszczony tu być może niewielki mikrofon, natomiast drugi, wolny koniec umieszczony jest wewnątrz przewodu słuchowego. U wylotu tego korpusu rurowego, lub w samym przewodzie słuchowym znajduje się słuchawka. Rozwiązanie takie pozwala uniknąć niewygody związanej z noszeniem aparatu słuchowego za uchem, który nie w każdym przypadku dobrze w tym miejscu jest zamocowany. Zarazem przewód słuchowy nie jest całkowicie zamknięty. Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przekrój ucha widzianego od przodu, w którego przewodzie słuchowym umieszczono korpus rurowy, fig. 2 - modyfikację rozwiązania pokazanego na fig. 1, w przypadku której korpus rurowy znajdujący się wewnątrz przewodu słuchowego kończy się u góiy nasady małżowiny, fig. 3 - przekrój ucha widzianego od tyłu, pokazujący położenie korpusu rurowego i jego wylot; fig. 4 przedstawia aparat słuchowy noszony za uchem z możliwością połączenia przewodu dźwiękowego z metalowym korpusem rurowym pokazanym na fig. 5, korpusem rurowym wykonany zgodnie z innym rozwiązaniem pokazanym na fig. 6 lub korpusem rurowym stanowiącym element nośny aparatu, co pokazuje fig. 7. Na rysunku, numerem 1 opatrzono korpus rurowy, którego jeden koniec uchodzi do przewodu słuchowego 4, a drugi miedzy tylną część małżowiny 7 a kość skroniową. To ujście korpusu rurowego, określane mianem otworu 2, przez który dostaje się dźwięk (fig. 2 i 3), może być wyposażone w mikrofon 3. We wnętrzu korpusu rurowego 1 na jego przeciwległym, wolnym końcu, położonym we wnętrzu przewodu słuchowego 4, znajduje się słuchawka 6. To, jak i inne elementy elektryczne 5 zaznaczono na fig. 3.
188 631 5 Na fig. 1 przedstawiono ucho widziane od przodu. Zaznaczono przewód słuchowy 4, w którym umieszczony jest korpus rurowy 1 który po przejściu otworu wykonanego w uchu uchodzi z tyłu, między kością skroniową a małżowiną uszną. W przypadku rozwiązania pokazanego na fig. 2, korpus rurowy 1 przedłużony został ku górze, w wyniku czego jego ujście znajduje się u góry nasady małżowiny 7. Tam też umieszczony jest mikrofon 3, dzięki czemu fale dźwiękowe rejestrowane są od przodu. Na każdej z fig. 1 do 3 widać wyraźnie, że korpus rurowy 1 poprowadzony jest od tyłu przez otwór w uchu zewnętrznym do wnętrza przewodu słuchowego 4. Dzięki temu korpus rurowy nie musi okrążać małżowiny 7, co powodowałoby, że byłby on widoczny. Figura 4 przedstawia zauszny aparat słuchowy 11, wyposażony w króciec 8 ujścia dźwięku. Z króćcem tym łączony jest przewód dźwiękowy 9, który może stanowić osobny element lub też może być połączony bezpośrednio z korpusem rurowym 1. W przypadku tego rozwiązania, istotne jest połączenie przewodu dźwiękowego 9 lub korpusu rurowego 1 z króćcem 8 ujścia dźwięku. Króciec ten zaopatrzony jest mianowicie w złączkę 10, która umożliwia łatwe, a zarazem dźwiękoszczelne połączenie ścianki króćca 8 ujścia dźwięku ze ścianką zausznego przewodu dźwiękowego 9. Złączka ta umieszczona jest na powierzchni króćca 8, przez co, po połączeniu znajduje się ona wewnątrz przewodu dźwiękowego 9 lub korpusu rurowego 1. Właściwy korpus rurowy 1 może być wykonany z tworzywa sztucznego lub też metalu. Szczególnie korzystne jest zastosowanie tytanowego korpusu rurowego, jako że nie podrażnia on skóry. Na fig. 5 i 6 przedstawiono taki właśnie korpus rurowy, wykonany z tytanu, który tworzą trzy części, to jest część uszną 12, złączkę 15 i zewnętrzną 14, której ujście znajduje się za uchem. Części te połączone są ze sobą za pomocą złącza gwintowego, przy czym część zewnętrzna 14 zaopatrzona jest w gwint zewnętrzny, podobnie jak część uszna 12. Natomiast część złącza, w postaci złączki 15 zaopatrzona jest w odpowiednie gwinty wewnętrzne. Takie rozwiązanie jest korzystne z tego względu, że umożliwia ono regulację długości zarówno wewnątrz przewodu słuchowego, jak również poza uchem. Odbywa się to w taki sposób, że część zewnętrzna 14 jak i uszna 12 przesuwane są względem części złączki 15. Dąży się oczywiście do tego, by korpus rurowy 1 nie przemieszczał się w miarę możliwości wewnątrz otworu, w którym go umieszczono. Proponuje się zatem, by zewnętrzna powierzchnia korpusu rurowego wykonana była w sposób uniemożliwiający jej przesuwanie się. W tym celu wykorzystać można gwint na zewnętrznej powierzchni korpusu rurowego 1, co pokazuje fig. 5. W wyniku tego poprzez przekręcanie całego elementu, a w szczególności złączki 15 względem otworu, w którym element ten został umieszczony, możliwa jest zmiana pozycji, ale i unieruchomienie korpusu rurowego 1. Korpus rurowy 1, zaopatrzony też może być w zgrubienia, jakie pokazano na fig. 6, które po umieszczeniu w otworze ucha znajdują się po obu jego stronach. Figura 7 przedstawia korpus rurowy 1 z umieszczoną w nim rurką nośną 16 aparatu, do której przymocowane mogą być wszelkie niezbędne elektryczne i elektroniczne elementy tworzące właściwy aparat słuchowy, który umieszczany jest następnie wewnątrz korpusu rurowego 1. Rurka nośna 16 unieruchomiona jest za pośrednictwem sprężystych skrzydełek 17 we wnętrzu korpusu rurowego 1, względnie w części zewnętrznej 14. Możliwe jest też umieszczenie między rurką 16 a wewnętrzną powierzchnią części zewnętrznej 14, tulejki izolacyjnej, co przyczyniłoby się do lepszego przenoszenia dźwięku.
6 188 631 FIG. 2 FIG. 3 FIG. 4
188 631 7 FIG. 5 FIG. 6 FIG. 7
8 188 631 FIG.1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.