Polskie plany wsparcia ekonomii społecznej w ramach wdraŝania unijnej polityki spójności na lata 2014-2020 Ogólnopolskie Spotkania Ekonomii Społecznej Kraków, 11 października 2012 r.
Doświadczenia Programu Kapitał Ludzki Definiowanie podmiotów ekonomii społecznej Brak definicji w prawie W początkowym okresie wąska definicja PES (spółdzielnie socjalne, spółdzielnie pracy, spółdzielnie inwalidów, organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust 3 ustawy o działalności poŝytku publicznego i wolontariacie) Od 2010 r. rozszerzenie definicji podmiotów ekonomii społecznej o KIS, CIS, ZAZ i WTZ (wcześniej definiowane jako podmioty integracji społecznej) Brak rozróŝnienia między przedsiębiorczością społeczną a ekonomia społeczną Brak strategii krajowej i regionalnych w zakresie ekonomii społecznej, brak podstaw do programowania interwencji EFS (od połowy 2010 r. w ramach PO KL moŝliwość opracowania, wdraŝania i monitorowania wieloletnich regionalnych planów na rzecz rozwoju ekonomii społecznej przez Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej)
Doświadczenia Programu Kapitał Ludzki Kierunki wsparcia Ukierunkowanie na budowę sieci wsparcia dla rozwoju ekonomii społecznej: na poziomie krajowym (Zintegrowany System Wsparcia Ekonomii Społecznej) KCES i CES (1.2 PO KL) na poziomie regionalnym (7.2.2 PO KL) OWES Ograniczone wsparcie bezpośrednie dla podmiotów ekonomii społecznej (w szczególności w początkowym okresie): Wsparcie na działalność gospodarczą, w tym w formie spółdzielni socjalnych (6.2 PO KL) Wsparcie tworzenia i działalności CIS, KIS, ZAZ i innych podmiotów integracji społecznej (7.2.1 PO KL) Od 2010 r. wsparcie bezzwrotne na tworzenie spółdzielni socjalnych (7.2.2 PO KL) Od 2012 r. pilotaŝowe wdroŝenie instrumentów zwrotnych dla PES prowadzących działalność gospodarczą (preferencyjne poŝyczki)
Doświadczenia Programu Kapitał Ludzki Wybór instytucji wspierających ekonomię społeczną (OWES) Konkursy jako sposób wyboru OWES Ok. 300 instytucji wspierających ekonomię społeczną, przy załoŝeniu, Ŝe powstanie 40 (44 po przeglądzie śródokresowym) trwałych OWES ZróŜnicowanie co do liczby OWES na poziomie regionalnym - ponad 100 instytucji na Mazowszu, 4 na Warmii i Mazurach Rozmieszczenie OWES na poziomie regionalnym - dublowanie działań na tym samym terytorium lub brak wsparcia na danym terytorium tzw. białe palmy Brak kompleksowości wsparcia (w początkowym okresie) Liczba OWES a jakość oferty brak standardów działania Trudności z zapewnieniem ciągłości działania
EFS - narzędzie realizacji celów unijnych i krajowych Na poziomie europejskim jest narzędziem do realizacji celów strategii Europa 2020 Na poziomie krajowym jest narzędziem do realizacji polityk publicznych, które mają realizować cele strategii Europa 2020 Cel w zakresie zatrudnienia zwiększenie wskaźnika zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat do 75% (UE); do 71% (Polska) Cel w zakresie włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa zmniejszenie liczby osób zagroŝonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym o co najmniej 20 mln (UE); o 1,5 mln (Polska) Krajowa polityka publiczna w obszarze ekonomii społecznej = SRKL, SRKS, DŁUGOFALOWA POLITYKA ROZWOJU EKONOMII SPOŁECZNEJ DPRES podstawa do programowania interwencji EFS 2014-2020 Sprzyjające otoczenie prawne dla wspierania ES z EFS USTAWA O PRZEDSIĘBIORSTWIE SPOŁECZNYM
EFS 2014-2020 - koncentracja wsparcia Cele tematyczne: Cel 8. Promocja zatrudnienia i wspierania mobilności na rynku pracy (7 priorytetów inwestycyjnych) Cel 9. Promowanie włączenia społecznego i walka z ubóstwem (6 priorytetów inwestycyjnych) Cel 10. Inwestowanie w wykształcenie, umiejętności i uczenie się przez całe Ŝycie (3 priorytety inwestycyjne) Cel 11.Wzmocnienie potencjału instytucjonalnego i skuteczna administracja publiczna (2 priorytety inwestycyjne)
EFS 2014-2020 - koncentracja wsparcia Priorytety inwestycyjne dla celu 9 Promowanie włączenia społecznego i walka z ubóstwem Aktywna integracja; Integracja społeczności marginalizowanych, takich jak Romowie; Walka z dyskryminacją ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną; Poprawa dostępu do tanich, trwałych i wysokiej jakości usług, w tym opieki zdrowotnej i publicznych usług socjalnych; Promocja ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych; Lokalne strategie rozwoju (tzw. Community-led local development startegies)
ZałoŜenia Umowy Partnerstwa (UP) Podział alokacji EFS kraj-region i demarkacja interwencji EFS kraj-region PO krajowy 25% alokacji EFS Wsparcie reform, struktur, systemów Innowacje i ponadnarodowość PilotaŜe Współpraca międzyregionalna PO regionalne 75% alokacji EFS Wsparcie osób Wielofunduszowość
ZałoŜenia UP - koncentracja tematyczna i ringfencing 23,4%EFS na cel 8, 9, 10 w 15 regionach PL (ringfencing: min. 20-25% środków funduszy strukturalnych na cel 8,9 i 10 w regionach mniej rozwiniętych ) 46,4% EFS na cel 8, 9 i 10 na Mazowszu (ringfencing: min. 35-40% środków funduszy strukturalnych na cel 8,9 i 10 regionach przejściowych i min. 45-50% w regionach bardziej rozwiniętych) 20,0% EFS na cel 9 (ringfencing: min. 20% środków EFS na cel tematyczny 9) Koncentracja tematyczna na poziomie programu operacyjnego Regiony mniej rozwinięte 60% budŝetu na 4 priorytety Regiony przejściowe 70% budŝetu na 4 priorytety Regiony bardziej rozwinięte 80% budŝetu na 4 priorytety Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - 22 2012-10-22 października 9 2012
ZałoŜenia UP - podział interwencji EFS kraj-region POZIOM REGIONALNY dostęp do zatrudnienia dla osób poszukujących pracy i nieaktywnych zawodowo integracja młodych ludzi, pozostających bez zatrudnienia z rynkiem prac samozatrudnienie, przedsiębiorczość i tworzenie przedsiębiorstw aktywna integracja integracja społeczności marginalizowanych (Romowie) lokalne strategie rozwoju POZIOM REGIONALNY I KRAJOWY poprawa dostępu do tanich, trwałych i wysokiej jakości usług, w tym opieki zdrowotnej i publicznych usług socjalnych promocja ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych; równość kobiet i męŝczyzn oraz godzenie Ŝycia zawodowego i prywatnego dostosowanie pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców do zmian poprawa dostępu do kształcenia ustawicznego, podnoszenie kwalifikacji i kompetencji pracowników oraz zwiększenie znaczenia na rynku pracy systemów edukacji i szkoleń zmniejszenie liczby uczniów przerywających naukę i równy dostępu do dobrej jakości wczesnej, podstawowej i średniej edukacji POZIOM KRAJOWY walka z dyskryminacją ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne ( ) aktywne i zdrowe starzenie się modernizacja i wzmacnianie instytucji rynku pracy poprawa jakości, skuteczności i dostępności szkolnictwa wyŝszego i jej odpowiedników inwestycje w zdolności instytucjonalne i w skuteczność administracji publicznych oraz usług publicznych ( ) budowanie potencjału podmiotów kształtujących politykę w zakresie zatrudnienia i edukacji oraz politykę społeczną ( )
Wstępne plany dla ekonomii społecznej 2014-2020, PO krajowy Krajowy PO działania o charakterze koordynacyjnym Koordynacja działań prowadzonych na poziomie regionalnym, w tym m.in.: monitorowanie działań regionów, w tym m.in. w zakresie regionalnych sieci owes, doradztwo i wsparcie merytoryczne dla regionów np. w zakresie opracowania dokumentów regionalnych w obszarze ES czy tworzenia regionalnych sieci owes Krajowy system monitorowania ES (m.in. monitoring spółdzielni socjalnych/ przedsiębiorstw społecznych, badanie potrzeb sektora i identyfikacja barier rozwojowych) Krajowy system oceny jakości usług OWES i akredytacji Innowacje społeczne w obszarze ES Sieci i partnerstwa ponadregionalne
Wstępne plany dla ekonomii społecznej 2014-2020, PO regionalne Regionalne PO narzędzie realizacji DPRES (polityki krajowej w obszarze ES) oraz regionalnych programów rozwoju ekonomii społecznej (finansowanie działań na rzecz realizacji regionalnych planów rozwoju ekonomii społecznej) W opinii MRR konieczne jest: 1) Dywersyfikacja wsparcia na: work integration social economy i przedsiębiorczość społeczną 2) Silniejsze ukierunkowanie wsparcia na przedsiębiorstwa społeczne (kluczowe zakończenie prac nad ustawą o przedsiębiorstwie społecznym) 3) Większe niŝ obecnie wsparcie bezpośrednie dla przedsiębiorstw społecznych (dla start-upów i dla rozwoju istniejących przedsiębiorstw społecznych): Zwiększenie dostępu do kapitału bezzwrotnego i zwrotnego Zwiększenie dostępu do usług szkoleniowych, doradczych, coachingu i innych usług potrzebnych do tworzenia i rozwoju przedsiębiorstw społecznych Działania na rzecz współpracy przedsiębiorstw społecznych między sobą (sieciowanie, tworzenie klastrów) i z innymi podmiotami w regionie Działania na rzecz samoorganizacji przedsiębiorstw społecznych
Wstępne plany dla ekonomii społecznej 2014-2020 PO regionalne 4) Rozwijanie systemu wsparcia/otoczenia przedsiębiorstw społecznych: rozwój instrumentów zwrotnych dla przedsiębiorstw społecznych (poŝyczki i poręczenia do rozstrzygnięcia kraj/region) rozwijanie sieci wsparcia ekonomii społecznej (sieci OWES) nie wsparcie działalności OWES tylko wsparcie usług/zapłata za rezultaty (kluczowa jest kompleksowość usług i ich wysoka jakość, konieczność określenia katalogu zadań OWES i wdroŝenie systemu standardów usług OWES i oceny ich spełnienia, trwałość uregulowania prawne) działania na rzecz budowy sieci współpracy/partnerstw na rzecz rozwoju przedsiębiorczości społecznej promowanie ekonomii społecznej na poziomie regionalnym Rola ROPS koordynacja działań w zakresie ekonomii społecznej na poziomie regionalnym
Dziękuję za uwagę Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Zarządzania EFS