SPIS TREŚCI WSTĘP... 4 Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych... 8 1. Zakres prowadzonego nadzoru... 8 2. Zatrucia i zakażenia

SPIS TREŚCI WSTĘP... 4 Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych... 8 1. Zakres prowadzonego nadzoru... 8 2. Zatrucia i zakażenia pokarmowe... 8 3. Choroby wieku dziecięcego... 9 4. Wirusowe zapalenie wątroby... 9 5. Gruźlica... 10 6. Grypa... 11 7. Choroby odzwierzęce... 11 8. Inne choroby zakaźne... 11 9. Ogniska epidemiczne... 11 10. Podsumowanie... 12 Analiza wykonawstwa szczepień ochronnych... 12 1. Nadzór nad podmiotami wykonującymi szczepienia ochronne... 12 2. Analiza poszczególnych zakresów szczepień... 12 Podmioty wykonujące działalność leczniczą... 14 1. Zakres prowadzonego nadzoru nad podmiotami leczniczymi... 14 2. Stan sanitarny podmiotów wykonujących działalność leczniczą... 14 3. Postępowanie z odpadami... 16 4. Zaopatrzenie w wodę podmiotów leczniczych... 16 5. Dezynsekcja i deratyzacja... 16 Stan sanitarny zakładów żywności, żywienia i przedmiotów użytku... 17 1. Zakres nadzoru sanitarnego... 17 2. Ogólna ocena obiektów żywności i żywienia... 17 3. Stan sanitarny środków transportu żywności... 17 4. Jakość zdrowotna środków spożywczych... 18 4.1. Znakowanie środków spożywczych... 18 4.2. Nadzór nad obrotem grzybami i przetwórstwem grzybów... 18 4.3. System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach - RASFF... 18 5. Jakość zdrowotna materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością... 19 oraz kosmetyków... 19 6. Ocena sposobu żywienia... 19 7. Podsumowanie... 19 Zapobiegawczy nadzór sanitarny... 20 Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej... 22 1. Ustępy publiczne... 22 2. Inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej... 22 3. Hotele, motele, pola biwakowe, inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie... 22 4. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług... 22

5. Dworce i środki transportu... 23 6. Tereny rekreacyjne... 23 7. Inne obiekty użyteczności publicznej... 23 8. Podsumowanie... 23 Nadzór nad warunkami sanitarno-higienicznymi środowiska pracy i chemikaliami... 23 1. Wprowadzenie... 23 2. Działalność kontrolna w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego... 24 3. Choroby zawodowe... 26 4. Podsumowanie... 28 Przeciwdziałanie narkomanii w obszarze środków zastępczych w 2014 r.... 29 Jakość wody przeznaczonej do spożycia... 29 1. Zaopatrzenie ludności w wodę... 29 2. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi... 30 3. Podsumowanie... 31 Kąpieliska... 31 Pływalnie kryte, odkryte... 31 Ocena warunków sanitarnych w placówkach oświatowo-wychowawczych... 31 1. Informacje ogólne... 31 2. Stan sanitarno-techniczny budynków... 32 3. Warunki do utrzymania higieny osobistej... 32 4. Sztuczne oświetlenie... 32 5. Warunki do prowadzenie zajęć wychowania fizycznego... 32 6. Certyfikaty na sprzęt sportowy... 33 7. Certyfikaty na meble szkolne... 33 8. Możliwość pozostawienia podręczników w szkole... 34 9. Nadzór nad bezpieczeństwem w zakresie kontaktów z substancjami chemicznym... 34 10. Organizacja pobytu uczniów w szkole oraz rozkład zajęć... 34 11. Mikroklimat... 34 12. Wypoczynek dzieci i młodzieży... 35 13. Podsumowanie... 35 Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia... 35 1. Profilaktyka nadwagi i otyłości... 35 2. Profilaktyka palenia tytoniu... 36 3. Profilaktyka chorób zakaźnych... 37 4. Profilaktyka uzależnień od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych... 39 5. Podsumowanie... 39 3

WSTĘP 4

ODDZIAŁ LABORATORYJNY Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Wieluniu Od dnia 25 października 2004 roku posiadamy Certyfikat Akredytacji Nr AB 542 przyznany przez Polskie Centrum Akredytacji, potwierdzający spełnienie wymagań normy PN-EN ISO/IEC 17025. Uzyskany Certyfikat zapewnia o bezstronności i niezależności wykonywanych badań, a wdrożony system zarządzania daje gwarancję wiarygodności i poufności wyników. Badania laboratoryjne wykonywane są przez kompetentny personel, zgodnie z obowiązującymi metodami, przy użyciu nowoczesnej aparatury badawczej i pomiarowej. Wszystkie nasze działania zmierzają do podnoszenia jakości świadczonych usług i poszerzenia ich zakresu. Oddział Laboratoryjny poddaje systematycznie swoją działalność ocenie niezależnej strony trzeciej Polskiemu Centrum Akredytacji. W trakcie oceny rozszerzamy swój zakres akredytacji o kolejne metody. Obecnie Oddział Laboratoryjny Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Wieluniu posiada w swoim zakresie akredytacji 87 akredytowanych oznaczeń w następujących obszarach. - woda - 44 oznaczenia akredytowane - środowisko pracy - 37 oznaczeń akredytowanych - epidemiologia - 6 oznaczeń akredytowanych Laboratoria Inspekcji Sanitarnej woj. łódzkiego tworzą zintegrowaną merytorycznie bazę laboratoryjną, która wykonuje badania/pomiary dla wszystkich jednostek organizacyjnych Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa. 5

Akredytowane oznaczenia w zintegrowanych merytorycznie laboratoriach Państwowej Inspekcji Sanitarnej woj. Łódzkiego Oddział Laboratoryjny Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Wieluniu wykonuje badania próbek wody i z zakresu diagnostyki klinicznej dla powiatów: wieluńskiego, bełchatowskiego, pajęczańskiego i wieruszowskiego oraz z zakresu środowiska pracy dla powiatów: wieluńskiego, pajęczańskiego i wieruszowskiego. Personel Oddziału Laboratoryjnego PSSE w Wieluniu ciągle podnosi swoje kwalifikacje uczestnicząc w szkoleniach i studiach podyplomowych. W 2014 r. Oddział Laboratoryjny Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Wieluniu uczestniczył w 9 porównaniach między laboratoryjnych/badaniach biegłości uzyskując wszystkie wyniki zadowalające -78 wyników. 6

W celu zapewnienia bezpieczeństwa sanitarnego powiatu w nadzorowanych obiektach przeprowadzano kontrole i wizytacje, wydawano po przeprowadzonych kontrolach decyzje administracyjne: merytoryczne, opłatowe, postanowienia i wnioski o ukaranie. W Oddziale Laboratoryjnym PSSE w Wieluniu wykonywano kontrolne badania nadzorowe, w tym oznaczenia chemiczne, fizyczne oraz mikrobiologiczne. Ilości liczbowe wszystkich czynności kontrolnych wykonanych w roku 2014 przedstawione są graficznie poniżej w porównaniu z rokiem 2013. Kontrole sanitarne, obiekty nadzorowane i pobrane próbki do badań przez PSSE Wieluniu w latach 2014-2013 Badania laboratoryjne przeprowadzone przez Oddział Laboratoryjny PSSE w Wieluniu w latach 2014-2013 7

Postępowanie administracyjne przeprowadzone przez PSSE w Wieluniu w latach 2014-2013 400 350 363 300 292 250 200 150 100 189 197 103 166 2014 2013 50 0 decyzje ogółem decyzje merytoryczne decyzje opłatowe postanowienia 7 2 Postępowanie represyjne przeprowadzone przez PSSE w Wieluniu w latach 2014-2013 2014 2013 Mandaty 23 23 Kwota mandatów 5300 5400 Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych 1. Zakres prowadzonego nadzoru W 2014 r. pracownicy Sekcji Nadzoru Epidemiologicznego prowadzili nadzór epidemiologiczny i kontrolę chorób zakaźnych, dokonywali oceny i analizy sytuacji epidemiologicznej powiatu wieluńskiego, zapewniali zaopatrzenie w preparaty szczepionkowe, nadzorowali wykonawstwo szczepień i wykorzystanie preparatów szczepionkowych w ramach obowiązującego Programu Szczepień Ochronnych jak również prowadzili kontrole sanitarne w placówkach medycznych. Rejestracja chorób zakaźnych i zatruć pokarmowych prowadzona była zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób (ICD 10) oraz definicjami chorób zakaźnych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego. Na tej podstawie w 2014 roku sporządzano sprawozdania dwutygodniowe, kwartalne i roczne o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach pokarmowych (MZ 56) oraz miesięczne, kwartalne i roczne raporty o zachorowaniach oraz podejrzeniach zachorowań na niektóre choroby zakaźne. Prowadzono analizy porównawcze występujących chorób zakaźnych w odniesieniu do lat poprzednich. Systematycznie sprawowano nadzór nad grypą (tygodniowe meldunki na drukach MZ-55). 2. Zatrucia i zakażenia pokarmowe W 2014 r. zaobserwowano wzrost (w 2013 r. -21 zachorowań, w 2014 r.-35 zachorowań ) liczby bakteryjnych zatruć i zakażeń pokarmowych, których najczęstszą przyczyną były pałeczki jelitowe Salmonella Enteritidis oraz bakterie z rodzaju Clostridium difficille (współczynnik zapadalności 45,1). Nie odnotowano zbiorowych ognisk zatrucia pokarmowego. 8

Zaobserwowano trzykrotny wzrost zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe (w 2013 r. -15 przypadków, w 2014 r. - 44 przypadków). Wzrost ten może świadczyć o poprawiających się możliwościach diagnozowania czynników chorobotwórczych wywołujących wirusowe zakażenia jelitowe. Biegunki nadal są istotną przyczyną chorobowości u dzieci do lat 2. W większości były one spowodowane zakażeniami wirusowymi, zwłaszcza rotawirusowymi. 3. Choroby wieku dziecięcego Choroby wieku dziecięcego ( krztusiec, odra, świnka, różyczka, ospa wietrzna) liczba notowanych zachorowań cechuje się cykliczną zmiennością charakterystyczną dla chorób wieku dziecięcego. W 2014 r. na terenie powiatu wieluńskiego w stosunku do roku poprzedniego zaobserwowano znaczny spadek zachorowań na choroby wieku dziecięcego takie jak: różyczkę ( w 2013 r.-25 zachorowania, w 2014 r.- 9 zachorowań), ospę wietrzną ( w 2013 r.- 556 zachorowań, w 2014 r.-219 zachorowań), świnkę (w 2013 r.- 9 przypadków, w 2014 r.- 3 przypadki), szkarlatynę (w 2013 r.17-przypadków, w 2014 r.-16 przypadków) Nastąpił wzrost zachorowań w stosunku do roku ubiegłego na krztusiec (w 2013 r.-1 zachorowanie, w 2014 r. - 4 zachorowania). Zachorowania na choroby wieku dziecięcego w latach 2012-2014 2012 Współ. zapadal. 2013 Współ. zapadal. 2014 Współ. zapadal. Ospa wietrzna 518 667,6 556 712,3 219 282,1 Świnka 8 10,3 9 11,5 3 3,8 Różyczka 4 5,1 25 32 9 11,6 Krztusiec 4 5,1 1 1,2 4 5,1 4. Wirusowe zapalenie wątroby W 2014 roku w powiecie wieluńskim zaobserwowano nieznaczny spadek ilości zakażeń wywołanych przez wirusa zapalenia wątroby typ B (HBV) w stosunku do roku poprzedniego. Zarejestrowano 10 przypadków nosicielstwa wirusa wzw typ B, w tym 1 przypadek jako ostre wirusowe zapalenie wątroby. Dla porównania w 2013 r. zarejestrowano 12 takich osób. Odnotowano spadek zachorowań na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B (w 2013r.-6 przypadków, w 2014 r. -1 przypadek). Spadek liczby zarejestrowanych zachorowań na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B związany jest ze zmianą definicji przypadków chorób zakaźnych według, których rejestruje się dane zachorowanie. Zaobserwowano również spadek zakażeń wywołanych przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Zgłoszono 9 takich przypadków, natomiast w 2013 r. zarejestrowano 15 zakażeń. Na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C podobnie jak w roku ubiegłym zachorowało 10 osób, w tym 6 osób zostało zarejestrowanych również jako nosiciele. Z uwagi na brak metod zapobiegania zakażeniom HCV w drodze szczepień ochronnych, szerzeniu się zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C można zapobiec jedynie w drodze działań nieswoistych polegających na wdrażaniu i utrzymywaniu wysokich standardów higieniczno-sanitarnych wykonywania 9

świadczeń zdrowotnych oraz zabiegów o charakterze niemedycznym, przebiegających z naruszeniem ciągłości tkanek. Wykres przedstawiający liczbę nosicieli wirusa typu B i C oraz zachorowania na przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B i C w latach 2012-2014 16 15 14 12 10 8 6 8 12 10 7 6 13 9 8 10 10 2012 2013 2014 4 2 0 1 liczba nosieli wirusa typu B przewlekłe WZW typ B liczba nosicieli wirusa typu C przewlekłe WZW typ C 5. Gruźlica W 2014 r. na terenie powiatu wieluńskiego zaobserwowano spadek zachorowań na gruźlicę w stosunku do roku poprzedniego. Wśród postaci klinicznych najczęściej występowała gruźlica płuc 13 zachorowań. Zarejestrowano 2 przypadki zachorowań na gruźlicę pozapłucną. W 12 przypadkach była to gruźlica potwierdzona bakteriologicznie lub histologicznie. Wśród zarejestrowanych przypadków 87% stanowiły osoby po 50 roku życia. W 2013 r. odnotowano 22 przypadki zachorowań na gruźlicę płuc. W 13 przypadkach była to gruźlica potwierdzona bakteriologicznie lub histologicznie. Wykresy przedstawiające Zachorowania na gruźlicę wg płci Zachorowania na gruźlicę wg w latach 2012-2014 miejsca zamieszkania w latach 2012-2014 10

6. Grypa W sezonie epidemicznym 2013/2014 (tj. od 01.10.2013 roku do 30.04.2014 roku) do PSSE zgłoszono 3844 zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę (tj. nieco mniej zachorowań niż w sezonie poprzednim). W analogicznym okresie poprzedniego sezonu epidemicznego zarejestrowano 4371 zachorowań. Początek epidemicznego wzrostu liczby zachorowań w omawianym sezonie przypadł na okres od 1 do 7 października 2013 roku, a szczyt zachorowań wystąpił w okresie od 16 do 22 lutego 2014 roku, w którym zachorowały 304 osób. Dla porównania w sezonie 2012/2013 szczyt zachorowań przypadł na okres od 16 do 22 stycznia 2013 roku, w którym zachorowało 397osób. Powyższe dane pochodzą ze sprawozdań MZ-54-ze szczepień ochronnych oraz MZ-55 meldunków o zachorowaniach i podejrzeniach zachorowań na grypę, które były sporządzane przez podmioty lecznicze z terenu powiatu wieluńskiego. Jako przypadki zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę, rejestruje się zachorowania przebiegające pod postacią zespołów objawów klinicznych takich jak: zachorowania grypopodobne (ILI) lub ostre zakażenia górnych dróg oddechowych (ARI), zgodnie z definicjami przypadku przyjętymi dla celów nadzoru epidemiologicznego. Szczepienia przeciw grypie są jedyną i bezpieczną, o udowodnionej skuteczności, metodą profilaktyki przeciw tej chorobie oraz jej powikłaniom. Pomimo powszechnej dostępności na rynku szczepionek przeciwko grypie sezonowej, w sezonie epidemicznym 2013/2014 zaszczepiło się jedynie 1245 osób, co stanowi 1,6% populacji powiatu, w roku poprzednim zaszczepiono 1278 osób. 7. Choroby odzwierzęce W 2014 r. na terenie powiatu wieluńskiego odnotowano 1 przypadek zachorowania na chorobę wywołaną przez hantawirusy. Zakażenia hantawirusowe to gorączki krwotoczne wywoływane przez kilkanaście serotypów hantawirusów, należących do rodziny Bunyaviridae. Rezerwuarem hantawirusów są gryzonie. Przeniesienie wirusa od gryzonia zwykle dokonuje się drogą wziewną, najczęściej poprzez inhalację skażonych wirusem aerozoli z domieszką wydalin gryzoni (kał, ślina lub mocz). Badania diagnostyczne, które zostały wykonane przez laboratorium Diagnostyki Medycznej WSSE w Rzeszowie potwierdziły zakażenie hantawirusami. Zachorowania na boreliozę utrzymują się na podobnym poziomie jak w roku poprzednim (2013 r.-13 zachorowań, 2014 r.-14 zachorowań). 8. Inne choroby zakaźne Od 2013 roku prowadzenie rejestru i zgłaszanie podejrzeń i zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową ( kiła, rzeżączka, choroby wywołane przez chlamydie) zostało przekazane do powiatowych stacji sanitarnoepidemiologicznych. W 2014 r. na terenie powiatu wieluńskiego zarejestrowano 2 przypadki zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową ( w 2013 r. zarejestrowano 3 przypadki ). W 2014r. nie odnotowano zachorowań wywołanych przez meningokoki. W 2013 r. zarejestrowano 1 taki przypadek. 9. Ogniska epidemiczne W 2014 r. podobnie jak w latach ubiegłych do PSSE w Wieluniu nie odnotowano wystąpienia ogniska epidemicznego. 11

10. Podsumowanie Sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych w powiecie wieluńskim należy uznać za stabilną. Obserwowany w roku 2014 wzrost zachorowań na niektóre choroby zakaźne, podobnie jak w latach ubiegłych, miał charakter sezonowy lub był kontynuacją trendów wieloletnich obserwowanych wcześniej. Nastąpił wzrost liczby zakażeń jelitowych i zatruć pokarmowych o etiologii bakteryjnej i wirusowej oraz wzrost zachorowań na krztusiec. W 2014 r. po raz pierwszy na terenie powiatu wieluńskiego wystąpiło zachorowanie na chorobę wywołaną przez hantawirusy, którego wcześniej nie odnotowywano. Zaobserwowano znaczny spadek zachorowań na choroby wieku dziecięcego takie jak: różyczkę, ospę wietrzną, świnkę, szkarlatynę. Zmniejszyła się liczba zachorowań na gruźlicę. Odnotowano również spadek zakażeń wywołanych przez wirusa zapalenia wątroby typu B i C, w stosunku do roku poprzedniego. Analiza wykonawstwa szczepień ochronnych 1. Nadzór nad podmiotami wykonującymi szczepienia ochronne W roku 2014 pod nadzorem było 31 obiekty wykonujące szczepienia ochronne. Podczas kontroli nie stwierdzono opóźnień w realizacji PSO z winy świadczeniodawcy, sporadycznie występują opóźnienia z powodu przeciwwskazań lekarskich. W 2014 r. wystosowano 2 upomnienia i 2 wnioski do wojewody o egzekucję administracyjną w stosunku do osób uchylających się od obowiązku szczepień ochronnych. Wykonawstwo szczepień ochronnych w powiecie wieluńskim utrzymywało się na wysokim poziomie. W 2014 r. chłodziarki do przechowywania szczepionek w Punktach Szczepień zostały wyposażone w całodobowy monitoring temperatury z systemem powiadamiania alarmowego w przypadku przekroczenia dopuszczalnej temperatury. 2. Analiza poszczególnych zakresów szczepień Szczepienia przeciwko gruźlicy Ogółem przeciwko gruźlicy zaszczepiono 100% dzieci urodzonych w 2014 roku. Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych jednorazowe szczepienie BCG noworodki otrzymują w ciągu 24 godzin po urodzeniu. Dzieci, których nie zaszczepiono w oddziale noworodkowym w pierwszej dobie życia były zaszczepione w terminie późniejszym. Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Pierwszą dawką szczepionki przeciwko WZW typu B szczepione są dzieci w pierwszej dobie życia, następnie szczepienia są kontynuowane wg cyklu 0,1,6 miesięcy. W 2014 roku odsetek dzieci zaszczepionych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B w pierwszym roku życia wynosił 89.2%,pozostałe dzieci będą zaszczepione w późniejszym terminie, gdyż nie osiągnęły odpowiedniego wieku do wykonania w/w szczepienia. Dzieci z rocznika 2013 i pozostałych roczników zostały w poprzednich latach objęte obowiązkowym szczepieniem p/ WZW. Szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi W 1 roku życia dzieci otrzymują trzy dawki szczepionki DTP w ramach szczepienia pierwotnego, zaś w 2 roku życia jedną dawkę szczepienia uzupełniającego. Dzieci z przeciwwskazaniami do szczepienia szczepionką DTP otrzymują szczepionkę przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi zawierającą acelularny komponent krztuśca (DTaP) lub szczepionkę DT. Dzieci w 6 roku życia otrzymują dawkę przypominającą szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi zawierającą acelularny komponent krztuśca DTaP. Szczepienia przeciwko błonicy 12

i tężcowi (szczepionką Td) są wykonywane w 14 i 19 roku życia. Szczepienie pierwotne szczepionką DTP wykonano u 61,3% dzieci urodzonych w 2014 roku, pełen cykl szczepienia otrzymają zgodnie z kalendarzem szczepień w 2 r.ż. Natomiast 98,2% dzieci urodzonych w 2013 roku zaszczepiono pierwotną lub uzupełniającą dawką szczepionki. Szczepionką acelularną przeciwko krztuścowi zaszczepiono 85,3% dzieci w 6 roku życia, jest to mniej niż w roku 2013. Przeciwko błonicy i tężcowi zaszczepiono 87,1% dzieci w 14 roku życia i 80,5% młodzieży w 19 roku życia. Szczepienia przeciwko poliomyelitis Szczepienia przeciwko poliomyelitis obejmują dwie dawki szczepienia pierwotnego w 1 roku życia i dawkę uzupełniającą w 2 roku życia. W 2014 roku szczepieniami przeciwko poliomyelitis objęto 61% dzieci w 1 roku życia. W 2 roku życia zaszczepiono 98,2% dzieci (szczepienie pierwotne lub dawka uzupełniająca). Były to wartości zbliżone do lat ubiegłych. Dawką przypominającą w 6 roku życia zaszczepiono 85,3% dzieci, czyli tyle samo co w roku poprzednim. Szczepienia przeciwko odrze oraz odrze, śwince i różyczce Pierwsza dawka szczepienia przeciwko odrze śwince i różyczce jest podawana dzieciom w 13-14 miesiącu życia. Szczepionką potrójną zaszczepiono 80,8% dzieci w 2 roku życia, zaszczepiono w 99,1%. Drugo dawka szczepionki podawana jest w 10 r. ż. W 2014 r. zaszczepiono 85% dzieci. Szczepienia przeciwko Haemophilus Influenzae typu B Pełen cykl szczepień przeciwko zakażeniom Haemophilus influenzae typu B rozpoczęty u dzieci w 2 miesiącu życia, powinien składać się z trzech dawek szczepienia pierwotnego, podanych w 1 roku życia oraz dawki uzupełniającej podanej w 2 roku życia. Dzieciom szczepionym od 6 do 12 miesiąca życia powinny być podane dwie dawki szczepionki w cyklu szczepień pierwotnych oraz jedna dawka uzupełniająca, po roku od podania drugiej dawki. Dzieciom powyżej 1 roku życia powinna być podana jedna dawka szczepionki. Szczepienia pierwotne przeciwko Haemophilus influenzae typu B wykonano u 61,3% dzieci urodzonych w 2014 roku., czyli więcej niż w roku ubiegłym. Natomiast 98,2% dzieci urodzonych w 2013 roku zaszczepiono pierwotną lub uzupełniającą dawką szczepionki. Szczepienia dzieci i młodzieży w powiecie wieluńskim w 2013 i 2014 roku - dane procentowe Szczepienia do 2 roku życia i opóźnione do 3 roku życia Szczepienia dzieci Starszych i młodzieży Szczepienie Wiek 2013 2014 Gruźlica I dawka 100 100 1rok życia 93,6 89,2 WZW B 2 rok życia 100 100 3 rok życia 100 100 Błonica, tężec krztusiec Polio Haemophilus influenzae Odra, świnka różyczka Błonica, tężec 1rok życia 58,6 61,3 2 rok życia 99,9 98,2 3 rok życia 99,9 99,7 1rok życia 58,6 61,3 2 rok życia 99,9 98,2 3 rok życia 99,9 99,7 1rok życia 58,7 61,3 2 rok życia 100 98,2 2 rok życia 84,8 80,8 3 rok życia 100 99,1 6 rok życia 87,1 85,3 14 rok życia 95,1 87,1 19 rok życia 91,6 80,5 Polio 6 rok życia 87,1 94,8 Krztusiec 6 rok życia 87,1 85,3 Odra, świnka, różyczka 10 rok życia 89 85,0 13

Podmioty wykonujące działalność leczniczą 1. Zakres prowadzonego nadzoru nad podmiotami leczniczymi W okresie sprawozdawczym nadzór nad podmiotami wykonującymi działalność leczniczą pełniły sekcje: Sekcja Nadzoru Epidemiologicznego (SNEp), Sekcja Higieny Środowiska w zakresie higieny komunalnej (SHŚr-HK), Sekcja Higieny Środowiska w zakresie higieny pracy (SHŚr-HP), Na terenie powiatu wieluńskiego działają 143 (stan na 31.12.2014r.) podmioty wykonujące działalność leczniczą tj.: 50 podmioty lecznicze; 47 praktyk zawodowych w formie indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich; 34 praktyki zawodowe w formie indywidualnych praktyk lekarzy dentystów; 1 praktyka zawodowa w formie grupowej praktyki lekarzy dentystów; 9 praktyk zawodowych w formie indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarzy dentystów; 1 praktyki zawodowe w formie indywidualnej praktyki pielęgniarskiej; 1 praktyka zawodowa w formie indywidualnej praktyki położnej; Wszystkie placówki są nadzorowane, przeprowadzono w nich 135 kontroli w tym 95 przez Sekcję Nadzoru Epidemiologicznego, 39 przez Sekcję Higieny Środowiska w zakresie higieny komunalnej oraz 1 kontrolę przez Sekcję Higieny Środowiska w zakresie higieny pracy. Wydano 14 decyzji merytorycznych opiniujących spełnienie wymagań sanitarnych dla danego zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych w danej placówce. Karania mandatowego nie zastosowano. Nadzór bieżący w zakresie epidemiologii obejmował ocenę stanu sanitarno higienicznego: utrzymanie bieżącej czystości w pomieszczeniach i ich funkcjonalność, nadzór nad poprawną dezynfekcją, sterylizacją, postępowanie z brudną i czystą bielizną oraz sposób gromadzenia i usuwania odpadów medycznych. Ocena stanu sanitarno-higienicznego i technicznego podmiotów leczniczych została dokonana w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakimi powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (j. t. Dz. U. z 2013, poz. 217). Podmioty lecznicze, które nie spełniają wymagań rozporządzenia, a przygotowały programy dostosowawcze, powinny dostosować pomieszczenia i urządzenia do wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia do dnia 31 grudnia 2016 roku. Placówki, które posiadają opracowane i zatwierdzone programy dostosowawcze stopniowo je realizują. Podmioty lecznicze najczęściej nie spełniają wymogów z powodu niedostosowania pomieszczeń dla potrzeb osób niepełnosprawnych. 2. Stan sanitarny podmiotów wykonujących działalność leczniczą Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne Na 50 podmiotów leczniczych wykonujących ambulatoryjną działalność skontrolowano 48. Tylko w jednym obiekcie stwierdzono niezadowalający stan higieniczno-sanitarny w zakresie mycia i dezynfekcji sprzętu. Świadczyło to o niewłaściwym myciu i dezynfekcji sprzętu medycznego czyli niewłaściwym postępowaniu ze sprzętem wielokrotnego użytku. Wydane zalecenia wykonano w trybie niezwłocznym, ponowna kontrola obiektu nieprawidłowości nie wykazała. Do podmiotów leczniczych wykonujących ambulatoryjne świadczenia zdrowotne należą: przychodnie, poradnie, medyczne laboratoria diagnostyczne, zakłady rehabilitacji leczniczej, 14

Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową Na 97 praktyk zawodowych skontrolowano 46. W kontrolowanych praktykach stan higieniczno-sanitarny nie budził zastrzeżeń. Do praktyk zawodowych należą: praktyki zawodowe w formie indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich; praktyki zawodowe w formie indywidualnych praktyk lekarzy dentystów; praktyki zawodowe w formie grupowej praktyki lekarzy dentystów; praktyki zawodowe w formie indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarzy dentystów; praktyki zawodowe w formie indywidualnej praktyki pielęgniarskiej i położnej. Krótka charakterystyka stanu technicznego, wyposażenia obiektów i utrzymania czystości Ogólny stan techniczny podmiotów leczniczych na terenie powiatu wieluńskiego jest dobry. W obiektach prowadzono bieżące pracy remontowe polegające głównie na usuwaniu bieżących uchybień stanu technicznego oraz przygotowywano pomieszczenia do zmienionego zakresu i rodzaju prowadzonej działalności. Jednostki przeprowadzały w różnych zakresach prace remontowe oraz doposażały się w nowy sprzęt i meble co pozytywnie wpłynęło na stan techniczny i funkcjonalny obiektów, a także na poprawę warunków sanitarnohigienicznych. Zastosowane udogodnienia dla pacjentów poprawiają jakość udzielanych świadczeń. W większości placówek czystość i porządek podczas kontroli był zachowany. Utrzymaniem czystości zajmuje się personel obiektów. Dezynfekcja W okresie sprawozdawczym placówki służby zdrowia posiadały i stosowały zgodnie z zaleceniami producentów odpowiednie środki dezynfekcyjne. Przestrzegano zaleceń producenta dotyczących przechowywania stężonych środków dezynfekcyjnych oraz przygotowywania ich roztworów roboczych, doborów preparatów dezynfekcyjnych i stosowania pojemników na roztwory użytkowe oraz ich oznakowania. Roztwory dezynfekcyjne przygotowywane były prawidłowo i we właściwych stężeniach. Do dezynfekcji stosowano wyłącznie preparaty zarejestrowane i dopuszczone do obrotu. Zarówno dobór preparatów, jak i parametry dezynfekcji (uwzględniające spektrum, czas działania oraz odpowiednie stężenie) podczas kontroli nie budziły zastrzeżeń. Zaobserwowano również zwiększenie asortymentu dostępnych środków dezynfekcyjnych. Sterylizacja W lecznictwie otwartym jest 42 autoklawów do sterylizacji na parę wodną pod ciśnieniem oraz 3 aparaty na suche, gorące powietrze. Skuteczność sterylizacji jest systematycznie monitorowana przez użytkowników urządzeń w ramach kontroli prowadzonej za pomocą testów, wskaźników biologicznych, chemicznych i fizycznych. W jednym przypadku stwierdzono nieskuteczność sterylizacji. Autoklaw został poddany przeglądowi technicznemu i próbie naprawy. Czynności te nie przyniosły efektu, autoklaw został wyłączony z dalszej eksploatacji. Pozostałe badania testów biologicznych wykazały skuteczną sterylizację. Ocena procesów sterylizacji jest właściwa. Placówki udzielające świadczeń zdrowotnych w zakresie stomatologii w większości posiadają stanowiska sterylizacji gabinetowej. Podczas kontroli zwracano uwagę na przygotowanie sprzętu i materiału do sterylizacji, pakowanie oraz sposób przechowywania sterylnego sprzętu i materiału oraz przestrzeganie terminów ważności. W placówkach stosowany jest również sprzęt jednorazowego użycia, który nie podlega sterylizacji. Aparaty do sterylizacji na suche gorące powietrze wykorzystywane są w Oddziale Laboratoryjnym PSSE w Wieluniu w ilości niezmiennej w stosunku do roku poprzedniego 3 sztuki. 15

Pralnictwo Skontrolowane obiekty lecznictwa ambulatoryjnego stosowały bieliznę jednorazowego lub wielokrotnego użytku. Placówki objęte nadzorem sanitarnym posiadały opracowane i wdrożone procedury postępowania z czystą i brudną bielizną. Bielizna czysta przechowywana jest w szafkach przeznaczonych na ten cel. Bielizna brudna gromadzona jest w zamkniętych i oznakowanych pojemnikach. Bielizna jednorazowego użycia skażona materiałem biologicznym jest traktowana jako odpad medyczny niebezpieczny, natomiast nieskażona jako odpad komunalny. We wszystkich tych placówkach zachowana jest segregacja bielizny czystej i brudnej oraz rozdział odzieży ochronnej od osobistej. Bielizna z podmiotów leczniczych prana jest w pralniach znajdujących się na ich terenie bądź w wyspecjalizowanych zakładach pralniczych. 3. Postępowanie z odpadami Ścieki bytowe z podmiotów wykonujących działalność leczniczą w miejscowościach, w których są oczyszczalnie ścieków odprowadzane są do sieci kanalizacyjnych. Natomiast zakłady, gdzie brak jest oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnych, ścieki bytowe gromadzą w bezodpływowych lokalnych szambach, które są opróżniane przez zarejestrowane, specjalistyczne firmy. Na wywóz do oczyszczalni ścieków zawarte są umowy. Odpady komunalne gromadzone są w zamykanych koszach, które wykładane są workami foliowymi. Następnie wynoszone do metalowych pojemników, kontenerów, bądź murowanych śmietników. Odpady te wywożone są środkami transportu przystosowanymi do ich przewozu przez wyspecjalizowane firmy na składowiska odpadów, z którymi zawarte są umowy. Odpady medyczne powstałe w trakcie udzielania świadczeń zdrowotnych w jednostkach ochrony zdrowia są selektywnie zbierane w miejscach ich powstawania. Odpady medyczne o ostrych końcach i krawędziach zbiera się w sztywnych pojemnikach odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych, z możliwością jednokrotnego zamknięcia. Odpady medyczne, z wyjątkiem odpadów o ostrych końcach i krawędziach, zbiera się do pojemników wielokrotnego użycia wyłożonych workiem jednorazowego użycia z folii polietylenowej koloru czerwonego. Wszystkie obiekty posiadają miejsca magazynowania odpadów. Magazynowane w temperaturze poniżej 10 C, czas magazynowania nie dłużej niż 30 dni. Sposób gromadzenia odpadów jest uregulowany formalnie. Placówki posiadają wydane zezwolenia na wytwarzanie odpadów zatwierdzone programy gospodarki odpadami, bądź złożoną informację o ilości wytwarzanych odpadów medycznych niebezpiecznych. Sposób postępowania z odpadami niebezpiecznymi medycznymi na nadzorowanym terenie jest prawidłowy. 4. Zaopatrzenie w wodę podmiotów leczniczych Wszystkie podmioty lecznicze zaopatrywane są w wodę z sieciowych wodociągów. W obiektach zapewniona jest dostateczna ilość wody bieżącej zimnej i ciepłej podgrzewanej przez lokalne kotłownie, bojlery, termy, bądź przepływowe podgrzewacze elektryczne. Zakłady te nie posiadają żadnych awaryjnych źródeł wody. 5. Dezynsekcja i deratyzacja Akcje deratyzacyjne przeprowadzane były indywidualnie W trakcie przeprowadzanych kontroli nie stwierdzono obecności insektów i gryzoni. 16

Stan sanitarny zakładów żywności, żywienia i przedmiotów użytku 1. Zakres nadzoru sanitarnego W roku 2014 organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej obejmował nadzorem 826 obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku. W nadzorowanych zakładach przeprowadzono 716 kontroli sanitarnych, w tym 71 kontroli interwencyjnych. Wydano 80 decyzji merytorycznych oraz 57 decyzji płatniczych. W jednym przypadku wydano decyzję przerwania działalności zakładu z uwagi na zły stan sanitarno-techniczny. Winnych zaniedbań sanitarnych ukarano 21 mandatami, na łączną kwotę 4800 zł. Ponadto skierowano 1 wniosek o nałożenie kary pieniężnej do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi z uwagi na nieprawidłowe oznakowanie środka spożywczego. Stan sanitarny nadzorowanych obiektów oceniany był zgodnie z jednolitymi procedurami urzędowej kontroli żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością uwzględniającymi przepisy w zakresie wymagań higieniczno-sanitarnych. Zgodnie z obowiązującym prawem żywnościowym obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności spoczywa na przedsiębiorstwach branży spożywczej. W ramach granicznej kontroli sanitarnej w 2014 roku przeprowadzono 38 kontroli, podczas których dokonano oceny 165 partii środków spożywczych. Na podstawie kontroli dokumentacji, oględzin masy towarowej oraz badań organoleptycznych wydano 165 świadectw dla żywności spełniającej wymagania i dopuszczonej do obrotu. W związku z czynnościami kontrolnymi w ramach kontroli granicznej wydano 36 decyzji płatniczych. 2. Ogólna ocena obiektów żywności i żywienia Stan sanitarny i techniczny obiektów żywności i żywienia systematycznie poprawia się dzięki coraz większej świadomości przedsiębiorców w zakresie obowiązujących przepisów, wdrożeniu i stosowaniu zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP), a także wprowadzaniu systemu HACCP. Wszystkie znajdujące się pod nadzorem PPIS zakłady posiadają opracowane i wdrożone zasady dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP), w ramach których prowadzono kontrole wewnętrzne. Większość z tych zakładów posiada również opracowane i wdrożone procedury kontroli wewnętrznej opartej na zasadach Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli.(HACCP) Podczas prowadzonych kontroli urzędowych szczególną uwagę zwracano na właściwą jakość surowców, wyrobów gotowych, prawidłowość przechowywania żywności w tym łatwo psującej się, prawidłowość procesów technologicznych, właściwy stan sanitarny pomieszczeń i urządzeń, właściwe oznakowanie środków spożywczych w tym oznakowanie suplementów diety oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, funkcjonowanie systemu traceability (skąd otrzymano, dokąd przesłano - śledzenie drogi środka spożywczego), przestrzeganie zasad dobrej praktyki higienicznej i dobrej praktyki produkcyjnej oraz funkcjonowanie systemu HACCP (analiza zagrożeń i krytycznych punktów kontroli). 3. Stan sanitarny środków transportu żywności Stan sanitarny środków transportu uległ znacznej poprawie. Zakłady produkujące żywność posiadają na ogół własne środki transportu, które spełniają wymagania higieniczno-sanitarne do przewozu żywności. Większość obiektów obrotu żywnością dysponuje dobrymi technicznie i przeznaczonymi wyłącznie do przewozu środków spożywczych środkami transportu. Niektóre zakłady korzystają z usług specjalistycznych firm transportowych. 17

4. Jakość zdrowotna środków spożywczych W roku 2014r. przeprowadzono badania laboratoryjne środków spożywczych produkowanych w nadzorowanych zakładach oraz znajdujących się w obrocie w obiektach zlokalizowanych na terenie powiatu. Podstawą podejmowanych działań w tym zakresie był Plan pobierania próbek badania żywności w ramach urzędowej kontroli i monitoringu na 2014r, wskazujący liczbę i kierunki badań żywności. Ogółem zbadano 190 próbek środków spożywczych, z których 0,52 % nie spełniało wymagań jakości zdrowotnej ( w 2013 1,27%). W porównaniu do roku ubiegłego, w 2014 roku jakość zdrowotna środków spożywczych wprowadzanych do obrotu na terenie powiatu uległa poprawie. Nastąpiła poprawa jakości żywności w grupach: wyroby ciastkarskie, mleko i przetwory mleczne, w tym lody oraz mięso i przetwory mięsne. Analizując jakość zdrowotną środków spożywczych w 2014r. należy stwierdzić, iż zanieczyszczenia chemiczne, utrzymują się na podobnym, niskim poziomie. Natomiast zanieczyszczeń mikrobiologicznych i nieprawidłowych cech organoleptycznych w badanych środkach spożywczych nie stwierdzono. 4.1. Znakowanie środków spożywczych Próbki pobierane do badań oceniane są m.in. w kierunku zgodności znakowania z obowiązującymi przepisami. W 2014r. ocenionych było 107 próbek środków spożywczych, które odpowiadały aktualnym przepisom dotyczącym znakowania środków spożywczych. W jednym przypadku skierowano wniosek o nałożenie kary pieniężnej do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Łodzi za wprowadzanie do obrotu nieprawidłowo oznakowanego środka spożywczego. 4.2. Nadzór nad obrotem grzybami i przetwórstwem grzybów W 2014 roku podobnie jak w latach ubiegłych prowadzono nadzór nad obrotem grzybami i przetworami grzybowymi w sklepach spożywczych, warzywniczych, hurtowniach, w zakładzie suszenia i konfekcjonowania grzybów oraz nad targowiskową sprzedażą grzybów świeżych. Obrót grzybami i przetworami grzybowymi prowadzony był prawidłowo. W czasie pełnienia nadzoru zwracano uwagę, czy oferowane do sprzedaży grzyby posiadały ważne atesty i były prawidłowo oznakowane. Pod względem wykorzystywania grzybów, szczególnie dziko rosnących kontrolowano także zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego i zamkniętego. W roku 2014 nie odnotowano przypadków zatruć grzybami. W ramach działań profilaktycznych grzyboznawca zatrudniony w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Wieluniu udzielał porad w zakresie przynależności gatunkowej grzybów. 4.3. System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach - RASFF W 2014r. Sekcja NSŻŻ, otrzymując powiadomienia o wycofaniu produktu z rynku, zgodnie z procedurą funkcjonowania Systemu RASFF, podejmowała działania zgodnie z ustawowymi kompetencjami. Powiadomienia dotyczyły produktów niebezpiecznych pochodzących z Polski lub dystrybuowanych do kraju. W miejscach dystrybucji zakwestionowanych produktów w systemie RASFF przeprowadzano działania kontrolne w celu ustalenia czy produkty niebezpieczne znajdują się w obrocie handlowym. W przypadku stwierdzenia w obrocie zakwestionowanych produktów podejmowano działania zgodnie z ustawowymi kompetencjami. W magazynach hurtowych prowadzących dalszą dystrybucję zakwestionowanych 18

produktów ustalano listy odbiorców niebezpiecznych środków spożywczych i sprawdzano czy przedmiotowe produkty znajdują się w obrocie w obiektach wskazanych przez przedsiębiorców. W podziale zagrożeń na zagrożenia chemiczne, mikrobiologiczne i fizyczne, do najczęściej występujących rodzajów zagrożeń zgłaszanych do systemu RASFF w 2014 r. należały chemiczne zanieczyszczenia żywności. 5. Jakość zdrowotna materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków Nadzór sanitarny nad materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz kosmetykami obejmuje zarówno sanitarno-higieniczne warunki produkcji, jak i bezpieczeństwo zdrowotne tych produktów. W 2014 roku przebadane laboratoryjnie próbki materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz próbki kosmetyków spełniały obowiązujące wymagania jakości zdrowotnej. 6. Ocena sposobu żywienia Żywienie zbiorowe zamknięte jest szczególnie istotnym elementem podstawowej formy wyżywienia dla określonych środowisk (pacjentów szpitali, dzieci w szkołach i przedszkolach, pensjonariuszy domów dla ludzi starszych, itp.). Warunki produkcji i obrotu regulują obowiązujące przepisy prawa żywnościowego. Zasady racjonalnego żywienia oraz zalecane racje pokarmowe dla różnych grup ludności opracowują jednostki badawczo-rozwojowe podległe i nadzorowane przez Ministra Zdrowia, w tym głównie Instytut Żywności i Żywienia. Przy planowaniu i realizacji żywienia zbiorowego wskazane jest posługiwanie się modelowymi racjami pokarmowymi, w których podane są ilości poszczególnych grup produktów spożywczych. Obecnie mają one formę zaleceń oraz spełniają rolę edukacyjną. W zakładach żywienia zbiorowego typu zamkniętego dokonywano ocen sposobu żywienia. Ponieważ nie ma przepisów narzucających obowiązkowe normy żywieniowe organy PIS nie mają podstaw prawnych do egzekwowania prawidłowego żywienia zbiorowego typu zamkniętego, w tym m.in. w stołówkach szkolnych, przedszkolnych, domach opieki społecznej itp. W przypadku stwierdzanych nieprawidłowości przesyłano pisma przedsiębiorcom odpowiedzialnym za bezpieczeństwo żywności i jakość żywienia oraz do wiadomości jednostkom nadrzędnym i dyrektorom obiektów. W pismach ujęte były zalecenia w celu wyeliminowania nieprawidłowości i poprawy sposobu żywienia. W niektórych obiektach żywienie prowadzone jest w systemie cateringowym. Liczba obiektów korzystających z usług cateringowych w 2014roku jest na podobnym poziomie jak w roku 2013. Z usług tych korzystają głównie stołówki przedszkolne zlokalizowane na terenie miasta Wielunia. Najczęściej stwierdzonymi uchybieniami w zakresie sporządzania jadłospisów w 2014r. były: zbyt niska podaż mleka i produktów mlecznych co powoduje niedobory wapnia; zbyt niskie spożycie warzyw i owoców z witaminą C oraz z karotenem nadmierne spożycie sodu; zbyt duży udział w posiłkach cukru i słodyczy, zbyt duże spożycie tłuszczu. 7. Podsumowanie Stan sanitarno-techniczny ogółu nadzorowanych obiektów ulega systematycznej poprawie. Poprawa ta osiągana jest m.in. poprzez modernizację zakładów, wprowadzanie systemów jakości oraz dzięki większej świadomości przedsiębiorców w zakresie obowiązujących wymagań oraz wdrożeniu i stosowaniu dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP), a także wprowadzaniu systemu HACCP. Nastąpiła również poprawa jakości żywności m.in. w grupach: wyroby ciastkarskie, mleko i przetwory mleczne, w tym lody oraz mięso i jego przetwory. W celu zapewnienia i utrzymania właściwego poziomu bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności w dalszym ciągu konieczny jest nadzór nad tymi obiektami, a w szczególności 19

w zakresie: poprawy funkcjonalności i stanu technicznego obiektów; wdrażania i skutecznego stosowania systemów kontroli wewnętrznej GHP/GMP i HACCP; identyfikowalności surowców i produktów; przestrzegania zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego środków spożywczych łatwo ulegających zepsuciu; stosowania prawidłowych procesów mycia i dezynfekcji; zachowania higieny osobistej personelu oraz właściwych warunków higieniczno-sanitarnych pomieszczeń, sprzętu i urządzeń; prawidłowego znakowania żywności; prawidłowego stosowania substancji dodatkowych do produkowanej żywności. Zapobiegawczy nadzór sanitarny Zapobiegawczy nadzór sanitarny sprawowany przez Państwową Inspekcję Sanitarną realizuje ustawowe obowiązki i zadania w zakresie ochrony zdrowia publicznego, w szczególności poprzez: opiniowanie lub uzgadnianie w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko w zakresie higienicznym i zdrowotnym projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, projektów studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowani gminy, opiniowania, w ramach oceny oddziaływania na środowisko w zakresie higienicznym i zdrowotnym przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, uzgadnianie w zakresie higienicznym i zdrowotnym dokumentacji projektowych inwestycji, zajmowanie stanowisk w sprawie obiektów budowlanych przekazywanych do użytkowania, Stanowiska Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego zajmowane są wyłącznie na wniosek zainteresowanych podmiotów lub w związku z wystąpieniami organów prowadzących postępowanie dotyczące przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko lub dotyczące planowania i zagospodarowania przestrzennego. Ocena projektowanych rozwiązań koncentruje się w szczególności na ocenie ryzyka narażenia zdrowia ludzi w miejscach zamieszkania i pobytu na czynniki fizyczne, chemiczne, biologiczne oraz na czynniki szkodliwe lub uciążliwe. W 2014 roku działania podejmowane w ramach sprawowanego zapobiegawczego nadzoru sanitarnego koncentrowały się na konieczności zapewnienia zdrowych warunków życia ludzi w miejscach zamieszkania oraz w innych miejscach pobytu ludzi i skierowane były w szczególności na: właściwe usytuowanie obszarów przeznaczonych na zabudowę mieszkaniową w stosunku do obszarów przemysłowych i tras komunikacyjnych, zapewnienie właściwej gospodarki wodno-ściekowej, w tym zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia oraz odprowadzenia ścieków, prawidłowe usuwanie, gromadzenie, składowanie i unieszkodliwianie odpadów, w tym niebezpiecznych odpadów medycznych, zabezpieczenie ludzi przed uciążliwością związaną z hałasem, poprzez zastosowanie odpowiednich rozwiązań technicznych planowanych inwestycji, eliminację lub ograniczenie zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego w celu zapewnienia wymaganej jakości powietrza w na terenach zamieszkania i pobytu ludzi, 20

zagwarantowanie odpowiednich w zakresie higienicznym i zdrowotnym w budynkach, odpowiednio do funkcji pomieszczeń, w szczególności poprzez zapewnienie w nich odpowiedniej wysokości, kubatury, prawidłowej wymiany powietrza, temperatury, wilgotności a także poprzez zastosowanie bezpiecznych dla zdrowia materiałów budowlanych, zapewnienie pracownikom odpowiednich pod względem higienicznym i zdrowotnym warunków pracy, biorąc pod uwagę m.in. dopuszczalne wartości stężeń i natężeń chemicznych i fizycznych czynników szkodliwych dla zdrowia ludzi oraz szkodliwych czynników biologicznych. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wieluniu zajmował także stanowisko w formie opinii dotyczących spełnienia wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą oraz lokal apteki ogólnodostępnej na podstawie obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa. Ogółem liczba zajętych stanowisk w 2014 roku -158, w tym: I. W ramach oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko: wydano: 1. opinie co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko ogółem 44 2. opinie o obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania w których określono zakres raportu o oddziaływaniu na środowisko planowanego przedsięwzięcia 3. opinie przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko 11 15 II. W ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko: 1. uzgodniono zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko (na podstawie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji) 2. wydano opinie o projekcie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wraz z prognozą (na podstawie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji) 3. wydano opinie o projekcie studiom uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego wraz z prognozą (na podstawie przepisów ustawy o udostępnianiu informacji) 4 6 2 III. W ramach uczestniczenia w dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych 1. zajęto stanowisko w sprawie zgodności wykonania obiektu budowlanego z zatwierdzonym projektem budowlanym w zakresie wymagań higienicznych i zdrowotnych 36 2. przeprowadzono kontrole w trakcie budowy 2 IV. Wydano opinie o pomieszczeniach apteki ogólnodostępnej na podstawie (przepisów ustawy Prawo farmaceutyczne o pomieszczeniach apteki ogólnodostępnej) 1 III. W ramach kompetencji wynikających z art. 3 Ustawy o PIS Inne załatwione sprawy w formie pisma o uzupełnienie lub pisma informującego 48 21

Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej Stan sanitarno - higieniczny i techniczny poszczególnych grup obiektów poprawia się, nie tylko dzięki systematycznym kontrolom, ale również coraz większej świadomości przedsiębiorców w zakresie obowiązujących wymagań. Kontrole stanu sanitarnego w 2014 roku przeprowadzono w 265 obiektach użyteczności publicznej spośród 374 ujętych w ewidencji. Kontrole objęły: 1. Ustępy publiczne Skontrolowano 2 ustępy publiczne, stan sanitarno - techniczny nie budził zastrzeżeń. W miesiącu sierpniu Szalet Dworca PKS-u zyskał nowe pomieszczenia, urządzenia i elementy wyposażenia w budynku nowego dworca. Ponadto został dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. 2. Inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej Nadzorem objęte są: 4 Środowiskowe Domy Samopomocy oraz 1 Stowarzyszenie Integracyjne na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i ich Rodzin Tacy Sami. Obiekty w roku sprawozdawczym nie były kontrolowane. 3. Hotele, motele, pola biwakowe, inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie Skontrolowano 4 hotele i 3 motele, obiekty te posiadają kategoryzację oraz 3 zajazdy i 4 obiekty z pokojami gościnnymi. Każdy z tych obiektów posiada swoistą stylizację. Dysponują estetycznymi pokojami z zespołami higieniczno - sanitarnymi, które wyposażone są w wentylację mechaniczną. Każdy z tych obiektów posiada ciepłą i zimną wodę odpowiedniej jakości, zapewnioną prawidłową gospodarkę opadami komunalnymi i ściekami. Postępowanie z bielizną czystą i brudną nie budziła zastrzeżeń. Właściciele tych obiektów posiadają opracowane i wdrożone procedury kontrolne ciepłej wody oraz stanu instalacji. Systemy ich są pod kontrolą. Stan sanitarno - techniczny tych obiektów nie budził zastrzeżeń oprócz 1 hotelu, gdzie za zaniedbania higieniczno-sanitarne został nałożony mandat karny w wysokości 300 złotych. W tej grupie obiektów są również ośrodki wczasowe, które dysponują niewielką bazą wczasowo-turystyczną, posiadamy ich tylko 7, oraz 9 gospodarstw agroturystycznych. Jest to działalność sezonowa. W obiektach tych właściciele przeprowadzają naprawy i remonty przed rozpoczęciem sezonu wypoczynkowego. Stan sanitarnotechniczny nie budził zastrzeżeń. Skontrolowano 1 pole biwakowe, które zlokalizowane jest na terenie przyrzecznym rzeki Warty. Wydzielone jest miejsce do plażowania oraz zapewniony jest zespół higieniczno-sanitarny (ubikacje, natryski, umywalki). Stan sanitarny nie budził zastrzeżeń. 4. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług Posiadamy 127 takich zakładów i wszystkie zostały skontrolowane, natomiast brak jest zakładów tatuażu. Są to nowoczesne i estetyczne obiekty. Wyposażone w nowoczesny sprzęt. Narzędzia używane w czasie świadczenia usług, naruszające lub mogące naruszać ciągłość tkanek oraz przedmioty nienaruszające ciągłości tkanek, mające kontakt ze skórą traktowane są ze szczególną uwagą, aby nie doszło do zagrożenia epidemiologicznego. Większość zakładów posiada zawarte umowy z podmiotami wykonującymi działalność leczniczą na wykonywanie sterylizacji parowej. Nieliczne z nich wyposażone są we własne autoklawy. Właściciele tych urządzeń zobowiązani są do kontroli procesów sterylizacji. Wszystkie obiekty posiadają procedurę zapewniającą 22