BiP 1/14 BUDOWNICTWO ENERGOOSZCZĘDNE Badanie szczelności budynków w praktyce. Błędy wykonawcze W poprzedniej części artykułu ( BiP nr 4/2013) autorka omówiła zagadnienia dotyczące m.in.: wymagań szczelności budynków, przepisów i norm, wentylacji mechanicznej, aparatury pomiarowej, sposobów wykonania pomiarów. W niniejszym artykule autorka podaje liczne przykłady nieszczelności i błędów wykonawczych oraz dokonuje podsumowania dotychczasowych rozważań. mgr inż. Katarzyna Jarocka, Europejski Certyfikowany Doradca Budownictwa Pasywnego w Passivhaus Institut w Darmstadt 1. Najczęściej występujące nieszczelności Okna (fot. 1) połączenia ramy z ościeżem. Wskazanie anemometru dla dopuszczalnego przepływu max. 0,2 m/s. Przepływ powietrza w narożniku 1,4 m/s. 2,13 Fot. 3. Połączenie instalacji c.o. ze ścianą Przejścia instalacji przez przegrodę (fot. 3, 4) instalacja c.o., Geberit przycisk spłuczki. Połączenia przegród (fot. 5a, b) belka stropowa połączenie ze ścianą. Powierzchnie przegród (fot. 6) dach. Fot. 1. Przepływ powietrza na połączeniu ramy okiennej z ościeżem połączenie skrzydła z ramą okna, nieszczelne listwy przyszybowe. 1,16 Fot. 4. Przepływ przy przycisku spłuczki Fot. 6. Przepływ przez dach Gniazdka elektryczne (fot. 2) 2,13 Fot. 2. Nieszczelne gniazdka a) b) Fot. 5. Przepływ przy belce stropowej 16
BUDOWNICTWO ENERGOOSZCZĘDNE 1/14 BiP 2. Błędy wykonawcze Niestety są codziennością. Wynikają z niewiedzy, rutyny, często niechlujstwa. Muszą być eliminowane. Nieotynkowane konstrukcje murowane Tynk zapewnia szczelność na konstrukcji murowanej, dlatego powinien szczelnie łączyć się w narożnikach przegród i pokrywać całe ściany. powierzchnie kominów, powierzchnie ścian. Dach przerwana paroizolacja i wiatroizolacja, (fot. 7, 8) Fot. 9. Przebicie paroizolacji przez kabel Fot. 12. Brak ciągłości taśmy z ramą okna Dylatacje (fot. 13) Fot. 10. Brak szczelności paroizolacji na poł. z oknem połaciowym Fot. 7. Brak połączenia wiatroizolacji (www.ampack.eu) Ściany w szkielecie brak ciągłości paroizolacji Tradycyjny montaż okien (fot. 11) Fot. 13. Brak uszczelnienia między murem a oknem (fot. www.illbruck.pl) Nieszczelne połączenie stropów konstrukcji szkieletowej ze ścianą murowaną Fot. 8. Brak szczelności na połączeniu odpowietrzenia z dachem (www.ampack.eu) brak uszczelnienia przebić instalacji, okna połaciowe przerwana paroizolacja. (fot. 9, 10) Fot. 11. Wypełnienie pianką PUR bez jej zabezpieczenia Montaż ciepły z taśmami (fot. 12) 3. Zachowanie prawidłowej szczelności Prawidłowy montaż okien (fot. 14, 15, 16, 17) Zakup bardzo dobrych okien to połowa sukcesu, druga to dobry montaż. Jeśli to się nie uda, należy mieć świadomość, że powstaną bardzo duże straty ciepła, a drogie okna nie będą zapewniały izolacji. Szczelny montaż powinien być wykonany przy użyciu specjalnych systemów, na który składają się taśmy paroszczelne, pianki PUR i pianki rozprężne. 17
BiP 1/14 BUDOWNICTWO ENERGOOSZCZĘDNE W warstwie ocieplenia Warstwa szczelna Z licem muru Fot. 12. Brak ciągłości taśmy z ramą okna Warstwa szczelna Fot. 14. Montaż trójwarstwowy okna w izolacji Rys. 13. Montaż trójwarstwowy okna w izolacji Rys. 14. Montaż trójwarstwowy okna z licem Fot. muru 15. Montaż trójwarstwowy okna z licem muru (źródło: (źródło: www.illbruck.pl) www.illbruck.pl) Uszczelnienie przejść instalacji Połączenia podłogi ze ścianą (fot. 18, 19, 20) paroizolacyjna Fot. 16 i 17. Taśma przyklejona do ramy (fot. autorskie) 18 Fot. 18. Szczelne gniazdko Fot. 19. Rura wentylacyjna
BUDOWNICTWO ENERGOOSZCZĘDNE 1/14 BiP Fot. 20. Peszel w konstrukcji szkieletowej Szczelny dach (fot. 21, 22) Fot. 23. Szkielet; instalacja w szczelinie instalacyjnej Fot. 24. Szkielet, łączenie płyt taśmą Materiały szczelne i nieszczelne Fot. 21. Szczelne połączenie paroizolacji (wew. bud.) na dachu Tab. 1. Materiały szczelne i nieszczelne (tab. www.pibp.pl) Fot. 22. Szczelne połączenie wiatroizolacji (na zewn. bud.) na dachu Połączenie stropu drewnianego ze ścianą ciągłość folii Instalacje elektryczne prowadzone w ścianie przed warstwą paroizolacji Szczelne łączenie taśmami płyty OSB szkielet (fot. 23, 24) 4. Podsumowanie Korzyści z zachowania szczelnej powłoki budynku: uniknięcie kondensacji pary wodnej, brak przeciągów, brak niskich temperatur na podłodze komfort, brak infiltracji szkodliwych substancji do budynku, zapewnienie działania deklarowanej przez producenta sprawności wentylacji, brak degradacji materiałów konstrukcyjnych, brak strat ciepła mniejsze koszty ogrzewania. Współczesne budownictwo zmierza w jednym kierunku oszczędzania energii. Bardzo ważne staje się zapewnienie mieszkańcom odpowiedniego komfortu cieplnego. Bardziej złożone technologie budowania wymagają precyzyjnego projektowania i starannego wykonania. Powszechny jest problem inwestorów, którzy w trakcie eksploatacji budynku ponoszą straty z powodu błędów wykonawczych, gdyż nie przeprowadza się odbiorów budynków pod względem jakości wykonania izolacji i szczelności. Nowe WT obowiązujące od 1.01.2014: [ ] zaleca się, by po zakończeniu budowy budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej i produkcyjny został poddany próbie szczelności zgodnie z Polską Normą dotyczącą określania przepuszczalności powietrznej [ ]. Test szczelności jest doskonałym narzędziem do sprawdzenia jakości wykonania budynku. Postawione w projekcie NFOŚiGW wymaganie dotyczące szczelności powinno obowiązywać powszechnie każdego inwestora, a przede wszystkim wykonawcę. Koszt badania nie powinien być przeszkodą, gdyż stanowi on ułamek procentu w całej inwestycji, a korzyści są wymierne. Jedynie przez zintegrowane działania architekta, doradcy energetycznego i wykonawcy można uzyskać budynek, którego charakterystyka energetyczna pokrywa się z projektowanymi wartościami. Bibliografia: www.pibp.pl, www.blowerdoor.de, www.ampack.eu, www.illbruck.pl, www.passipedia.de, www.passdoradztwo.pl 19
KOSZTORYSOWANIE OBIEKTÓW I ROBÓT BUDOWLANYCH Autorzy: Balbina Kacprzyk, Janusz Traczyk Format B5 Planowany termin wydania: II kwartał 2014 r. Balbina Kacprzyk, Janusz Traczyk PORADNIK Kosztorysowanie obiektów i robót budowlanych metody i podstawy kosztorysowania komputerowe wspomaganie kosztorysowania Publikacja Kosztorysowanie obiektów i robót budowlanych. Podręcznik skerowana do wszystkim, którzy zajmują się lub też będą się zajmować sporządzaniem kosztorysów. Poradnik ten może być pomocny w usystematyzowaniu wiedzy lub poznaniu kosztorysowania od podstaw. Może także służyć jako informacja ogólna nt. kosztów w procesie inwestycyjnym dla inwestorów i projektantów. kosztorysowanie w zamówieniach publicznych Wydanie 3. akty prawne dotyczące kosztorysowania, wykaz katalogów nakładów rzeczowych i publikacji cenowych aktualnie dostępnych. Podręcznik przeznaczony jest dla: osób zajmujących się kosztorysowaniem oraz przygotowaniem, realizacją i rozliczeniem inwestycji budowlanych wykładowców uczelni instytucji szkoleniowych propagujących zasady i techniki normowania, kalkulacji pracy robotników, sprzętu oraz zużycia materiałów w procesach budowlanych Poradnik jest podzielony na trzy części: I Wycena obiektów i robót budowlanych II Szacowanie wartości zamówienia publicznego III Komputerowe wspomaganie kosztorysowania W załącznikach znajdują się: przykłady dokumentacji kosztorysowych co jest dużym ułatwieniem dla początkujących kosztorysantów, którzy będą mogli traktować je jako wzorce, W porównaniu z poprzednim wydaniem wiele fragmentów książki zaktualizowano oraz wprowadzono nowe zagadnienia: W części I książki rozszerzono podstawowe pojęcia i definicje. Szczególną uwagę zwrócono na poziomy agregacji robót. Wydzielono nietypowe zagadnienia w kosztorysowaniu, takie jak wycena rusztowań lub deskowań. W części III omówiono komputerowe wspomaganie kosztorysowania. Zaprezentowano (zaktualizowane) podstawy przygotowania elektronicznej dokumentacji budowlanej, podano przykładowe programy CAD oraz bezpłatne programy do czytania i zapisu dokumentacji CAD. Wprowadzono nowy rozdział opisujący zagadnienia dotyczące Building Information Modeling (BIM) nowej technologia przyszłości, która umożliwi znaczne przyspieszenie obliczania ilości robót.
Balbina Kacprzyk mgr inż. budownictwa Absolwentka Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej; wykładowca na kursach kosztorysowania oraz zamówień publicznych na roboty budowlane; autorka ekspertyz i opinii, publikacji związanych z kosztorysowaniem i zamawianiem robót budowlanych m.in. w kwartalniku Budownictwo i Prawo ; współautorka podręcznika Kosztorysowanie obiektów i robót budowlanych oraz Metody kosztorysowania robót budowlanych ; rzeczoznawca kosztorysowy Stowarzyszenia Kosztorysantów Budowlanych, wiceprezes Zarządu SKB, przewodnicząca warszawskiego oddziału SKB; od 1996 r. prowadzi biuro kosztorysowe Amplus, od 2006 r. dyrektor Ośrodka Kosztorysowania Robót Budowlanych WACETOB Sp. z o.o. Janusz Traczyk Dr inż. budownictwa Absolwent Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Wrocławskiej o specjalności teoria konstrukcji; długoletni pracownik tej uczelni w 1978 r. uzyskał tytuł doktora nauk ekonomicznych; współwłaściciel Zakładu Usług Techniczno-Ekonomicznych; wieloletni pracownik, dyrektor, redaktor naczelny wydawnictw SEKOCENBUD; ekspert Ośrodka Wdrożeń Ekonomiczno-Organizacyjnych Budownictwa PROMOCJA Sp. z o.o.; wykładowca Wyższej Szkoły Działalności Gospodarczej w Warszawie; Rzeczoznawca Majątkowy ds. wycen nieruchomości; autor licznych publikacji z zakresu kosztorysowania i rozliczania robót budowlanych, m.in. Vademecum Kosztorysanta, Nowoczesne technologie w budownictwie i podstawy ich wyceny kosztorysowej.