Skały budujące Ziemię

Podobne dokumenty
SKAŁY NATURALNE SKUPISKA MINERAŁÓW JEDNORODNYCH LUB RÓŻNORODNYCH KALSYFIKACJA SKAŁ ZE WZGLĘDU NA ICH GENEZĘ

Minerały i skały. Wprowadzenie. Film. Interaktywne ćwiczenia mul medialne

Minerały. Autorstwo: Jackowiak Maciej Kamiński Kamil Wróblewska Natalia

Test z geologii. 4) Jaka panuje stała temperatura w naszym klimacie na głębokości 26 m? a) 5 0 C b) 15 0 C c) 8 0 C d) 12 0 C

GEOLOGIA: Petrologia i petrografia Mineralogia i geochemia Geologia dynamiczna Gleboznawstwo Tektonika Stratygrafia Paleontologia Kartowanie

BADAMY WŁAŚCIWOŚCI SKAŁ, SKAMIENIAŁOŚCI I MINERAŁÓW

Grupa I Nazwisko i imię: (0 2) Przyporządkuj rodzajom skał odpowiadające im warunki powstawania. A. magmowe głębinowe -... B. metamorficzne -...

Technologie Materiałów Budowlanych Wykład 1. Surowce kamienne

MINERAŁY są podstawowymi składnikami, z których zbudowane są skały.

Zadanie 3 Zapisz wzory sumaryczne głównych składników przedstawionych skał i minerałów. kalcyt kreda kwarc gips agat

5. Wnętrze Ziemi. Zadanie 5.1 P I 1, II 1. Zadanie 5.2 P I 1. Zadanie 5.3 P I 1

Wprowadzenie. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Wprowadzenie

Śnieżka najwyższy szczyt Karkonoszy (1602 m n.p.m.)

Materiały kamienne. Wprowadzenie 18/01/2017

BUDOWLANY PODZIAŁ KAMIENI

OKREŚLANIE WIEKU WZGLĘDNEGO względem innych warstw

OKREŚLANIE WIEKU WZGLĘDNEGO względem innych warstw

MINERAŁY I SKAŁY. Właściwość chemiczna minerałów: CaCO3 + 2HCl

pierwiastek lub związek chemiczny, jaki występuje w przyrodzie w naturalnej postaci.

Kamienne archiwum Ziemi XII konkurs geologiczno-środowiskowy

Kwarc. Plagioklaz. Skaleń potasowy. % objętości. Oliwin. Piroksen. Amfibol. Biotyt. 700 C 0 Wzrost temperatury krystalizacji

a) Wypiętrzenie się Andów i Kordylierów. b) Rozwój psylofitów na lądach.

Plutonizmem (nazwa od Plutona - boga podziemi z mitologii greckiej) nazywamy zjawiska związane:

Niemetaliczne materiały konstrukcyjne pochodzenia mineralnego

Najczęstsze błędy popełniane w Szczegółowych Specyfikacjach Technicznych

SUROWCE MINERALNE. Wykład 4

Scenariusz lekcji chemii w klasie drugiej gimnazjum

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI

Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego

SUROWCE MINERALNE. Wykład 5

KONKURS GEOGRAFICZNY ZAWODY SZKOLNE Listopad 2010

3. Odległość między punktami A i B wynosi 500 km. Oblicz skalę liczbową mapy, na której odległość ta wynosi 2,5 cm.

Olimpiada o DIAMENTOWY INDEKS AGH Geografia z elementami geologii

WIKTOR JASIŃSKI INSTYTUT BADAWCZY DRÓG I MOSTÓW FILIA WROCŁAW

Kamieniołom marmuru "Biała Marianna" Fot. Elżbieta Tołkanowicz MATERIAŁY KAMIENNE. Opracowała: dr inż. Teresa Rucińska

Towaroznawstwo artykułów przemysłowych

Kryształy w życiu człowieka

PLANETA ZIEMIA BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI MINERAŁY, SKAŁY POWIERZCHNIA ZIEMI SEDYMENTACJA STRATYGRAFIA MAGMATYZM METAMORFIZM TEKTONIKA GEOZAGROŻENIA

WYKŁAD 2016 HISTORIA GEOLOGII. starożytność. Teofrast z Eresos

GEOCHEMIA WYBRANYCH PIERWIASTKÓW

1. Pochodzenie i klasyfikacja zasobów przyrodniczych... 11

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 4

MATERIAŁY KAMIENNE POJĘCIA PODSTAWOWE

WYKŁAD HISTORIA GEOLOGII starożytność XVI-XVII wiek XVIII-XIX wiek (początki) kamienie milowe WSTĘP DO NAUK O ZIEMI

Program RID NCBiR Reaktywność alkaliczna krajowych kruszyw"

WYKŁAD WSTĘP DO NAUK O ZIEMI. Wokół geologii

Surowce kamienne. Quiz Technologie Materiałów Budowlanych. Naturalne materiały kamienne. Naturalne materiały kamienne

KLASA II I. WODA I ROZTORY WODNE. - wie gdzie i w jakiej postaci występuje woda w przyrodzie - wie jak powstaje roztwór i z czego się składa

SKAŁY MAGMOWE SKAŁY GŁĘBINOWE (PLUTONICZNE)

Poznaj Ziemię- część 2

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 7

SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTERDYSCYPLINARNYCH

SKAŁY, TEKTONIKA, PROCESY ENDOGENICZNE ZADANIA. 1.Oznacz literą P tylko te zdania, których prawdziwość potwierdza załączony poniżej rysunek.

Geochemia krajobrazu. pod redakcją Urszuli Pokojskiej i Renaty Bednarek

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 2

Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY

XVI KONKURS GEOLOGICZNO-ŚRODOWISKOWY SKRZYDLATY EKSPERYMENT ZIEMI 2015 r.

Zadanie 3. (2 pkt) Dobierz odpowiednie rodzaje skał (spośród zaznaczonych na przekroju) do procesów geologicznych, w wyniku których powstały.

PO CO ZASTANAWIAĆ SIĘ NAD TYM, JAK POWSTAJĄ SKAŁY?

Plan zajęć i wymagania

Surowce pochodzenia mineralnego

Wykorzystanie lokalnych zasobów kruszyw naturalnych do budowy dróg

Uczeń potrafi określić, w jakich dziedzinach surowce mineralne są wykorzystywane przez człowieka.

geografia Pierwszy próbny egzamin w trzeciej klasie gimnazjum część matematyczno-przyrodnicza Przedmioty przyrodnicze Karty pracy

FORMULARZ OFERTOWY /wzór/ w postępowaniu zgodnym z zasadą konkurencyjności nr 6/29348/2014

SUROWCE MINERALNE. Wykład 8

ROZDZIAŁ 1. MAKROSKOPOWE OZNACZANIE MINERAŁÓW I SKAŁ

Kod ucznia. Małopolski Konkurs Geograficzny dla gimnazjalistów Rok szkolny 2016/2017 Etap szkolny 4 listopada 2016 r.

Sylabus kursu zdalnego nie taki diabeł straszny...

Geopolimery z tufu wulkanicznego. dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach

Przykłady ważniejszych minerałów występujących w skorupie ziemskiej

ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA OFERT w postępowaniu zgodnym z zasadą konkurencyjności nr 6/29348/2014

XLII OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody III stopnia pisemne podejście 1

XIII KONKURS WIEDZY GEOLOGICZNO-GEOGRAFICZNEJ PRZEZ OCEAN CZASU r. pytania konkursowe opracował: mgr Paweł Woźniak

Zagrożenia środowiskowe na terenach górniczych

Wapń i jego związki. -występowanie i otrzymywanie -właściwości fizyczne i chemiczne - ważniejsze związki wapnia

Geopolimery z tufu wulkanicznego. dr hab. inż. Janusz Mikuła prof. PK mgr inż. Michał Łach

PN-EN ISO :2006/Ap1

Test poziom gimnazjalny pytania Strona 1 z 5

WIETRZENIE. Rozpuszczanie polega na łączeniu się minerałów z wodą i doprowadzeniu ich do roztworu. Tego typu wietrzeniu ulegają głównie sole.

Geomateriały. minerały, skaly i inne.. Co to jest minerał?

geografia Pierwszy próbny egzamin w trzeciej klasie gimnazjum część matematyczno-przyrodnicza Przedmioty przyrodnicze Karty pracy

prawo czynników ograniczających Justus von Liebig

Zalety uprawy truskawki na perlicie Paweł Nicia Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie

Carbono. Sprawdź aktualny stan magazynu Silestone. Więcej informacji o Silestone na stronie

FOSFOR. w litosferze. apatyty: Ca 5 (PO 4 ) 3. fluoroapatyty hydroksyapatyty chloroapatyty

Opis geostanowiska Grzegorz Gil

Przykłady wykorzystania mikroskopii elektronowej w poszukiwaniach ropy naftowej i gazu ziemnego. mgr inż. Katarzyna Kasprzyk

Bogusława Kozub; nauczyciel chemii w Publicznym Gimnazjum nr 5 w Płazie

WPŁYW CHARAKTERYSTYKI KRUSZYWA NA WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWPOŚLIZGOWE NAWIERZCHNI DROGOWYCH

Złoże naturalne nagromadzenie kopaliny lub kilku kopalin, które może być przedmiotem eksploatacji.

SUROWCE I RECYKLING. Wykład 8

Badania geotechniczne na terenach górzystych.

Załacznik nr 7 - Opis Przedmiotu Zamówienia. Część 5 - Modele. Ilość dla danej szkoły. Ilość razem. Lp. Nazwa Parametry / opis Nazwa Szkoły

Temat lekcji Bogactwa Naturalne Ziemi

Kopalnia migmatytów "Piława Górna" Współrzędne geograficzne (WGS 84) Długość: 16 44'19" Szerokość: 50 42'11" Miejscowość, osiedle, ulica

SUROWCE MINERALNE. Wykład 7

ELEMENTY GEOCHEMII SKAŁ METAMORFICZNYCH

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII DLA KLASY II GIMNAZJUM Nauczyciel Katarzyna Kurczab

XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1

Transkrypt:

Skały budujące Ziemię

Minerały Minerał pierwiastek lub związek chemiczny powstały w przyrodzie w sposób naturalny, jednorodny pod względem chemicznym i fizycznym. Minerały w większości mają budowę krystaliczną.

Minerały Erytryn kwiat kobaltowy

Minerały malachit

Minerały piryt

Minerały złoto

Minerały granat

Minerały Azuryt

Minerały Ametyst

Minerały Na świecie występują też substancje mineralne (ciała niekrystaliczne) takie jak: bursztyn ozokeryt (wosk ziemny) ropa naftowa gaz ziemny bursztyn

Minerały Minerały rozpoznajemy według charakterystycznych właściwości fizycznych: v gęstość v barwa v twardość

Minerały Do rozpoznawania twardości minerałów służy skala Mohsa. Jest to dziesięciostopniowa skala, którą wyznaczają minerały wskaźnikowe.

Twardość minerałów w skali Mohsa 1. Talk Mg 2(OH) 2Si 4O 10

Twardość minerałów w skali Mohsa 2. Gips CaSO. 4 2H 2 O

Twardość minerałów w skali Mohsa 3. Kalcyt CaCO 3

Twardość minerałów w skali Mohsa 4. Fluoryt CaF 2

Twardość minerałów w skali Mohsa 5. Apatyt Ca 5 F(PO 4 ) 5

Twardość minerałów w skali Mohsa 6. Ortoklaz K[AlSi 3O 8]

Twardość minerałów w skali Mohsa 7. Kwarc SiO 2

Twardość minerałów w skali Mohsa 8. Topaz (AlF) 2 SiO 4

Twardość minerałów w skali Mohsa 9. Korund Al 2 O 3

Twardość minerałów w skali Mohsa 10. Diament C

Skały Skała jest to skupisko minerałów jednorodnych lub różnorodnych, powstałych w naturalnych procesach we wnętrzu Ziemi lub na jej powierzchni. Gdy skała składa się głównie z jednego minerału np. wapnia, gipsu mówimy że ma budowęjednorodną natomiast gdy w jej skład wchodzi kilka minerałów jak np. w przypadku granitu, mówimy, że ma budowę różnorodną czyli złożoną.

Klasyfikacja skał Magmowe: qgłębinowe qwylewne Osadowe: qokruchowe qpochodzenia organicznego qpochodzenia chemicznego Metamorficzne

Cykl skałotwórczy

Skały magmowe Materia zgromadzona w górnej części płaszcza Ziemi Jest gorąca i plastyczna, a nawet płynna. Nazywamy jąmagmą Skały magmowe powstały w wyniku jej krystalizacji. Skały magmowe dzielimy na: Głębinowe to skały których stygnięcie i krystalizacja odbywały się pod powierzchnią Ziemi. Ponieważ proces ten zachodził powoli, powstałe w jego wyniku kryształy są zwykle dobrze wykształcone i wyraźnie widoczne. Mają budowę jawnokrystaliczną Wylewne (wulkaniczne) powstają kiedy magma wydostanie się na powierzchnię Ziemi. Zastyga wtedy bardzo szybko i dlatego kryształy nie zdążą się wykształcić. Mają budowę skrytokrystaliczną.

Przykłady skał magmowych głębinowe Granit

Występowanie granitu granit granit granit granit

Przykłady skał magmowych wylewne Bazalt

Występowanie bazaltu bazalt bazalt bazalt bazalt

Przykłady skał magmowych wylewne Porfir

Występowanie porfirów porfir porfir

Przykłady skał magmowych wylewne Andezyt

Występowanie andezytów andezyt

Skały osadowe Powstają : 1. z okruchów innych skał (procesy wietrzenia) = okruchowe 2. z obumarłych roślin i zwierząt = organiczne 3. wytrącają się z roztworów wodnych = chemiczne

Przykłady skał osadowych

Przykłady skał osadowych okruchowe

Występowanie piasków, żwirów i mułów muł muł piasek piasek żwir piasek żwir żwir żwir piasek piasek muł muł piasek żwir muł piasek żwir żwir piasek muł żwir piasek żwir piasek żwir żwir żwir żwir żwir żwir

Występowanie piaskowców i zlepieńców zlepieniec piaskowiec piaskowiec zlepieniec piaskowiec piaskowiec piaskowiec

Przykłady skał osadowych Pochodzenia organicznego wapień

Występowanie wapieni wapień wapień wapień wapień wapień

Przykłady skał osadowych Pochodzenia organicznego Wapień muszlowy

Występowanie wapienia muszlowego wapień muszlowy

Przykłady skał osadowych Pochodzenia organicznego Kreda

Występowanie kredy kreda kreda

Przykłady skał osadowych Pochodzenia organicznego Węgiel kamienny

Występowanie węgla kamiennego węgiel kamienny węgiel kamienny węgiel kamienny

Przykłady skał osadowych Pochodzenia chemicznego Gips

Występowanie gipsu gips gips

Przykłady skał osadowych Pochodzenia chemicznego Sól Kamienna

Występowanie soli kamiennej sól kamienna sól kamienna sól kamienna sól kamienna

Przykłady skał osadowych Pochodzenia chemicznego Siarka

Występowanie siarki siarka

Skały metamorficzne Powstają ze skał magmowych lub osadowych w warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury. Przeobrażenie następuje gdy ukształtowane już skały pogrążają się wgłębiach Ziemi - przy zderzaniu płyt(metamorfizm regionalny)lub przez kontakt z magmą lub gorącymi gazami w głębi Ziemi(metamorfizm kontaktowy).

Przykłady skał metamorficznych Marmur

Przykłady skał metamorficznych metamorfoza wapień marmur

Występowanie marmuru marmur marmur marmur

Przykłady skał metamorficznych Gnejs

Przykłady skał metamorficznych granit metamorfoza gnejs

Występowanie gnejsu gnejs gnejs gnejs gnejs

magmowe Podsumowanie skały metamorficzne Wylewne bazalt porfir andezyt Głębinowe granit Okruchowe piasek, piaskowiec żwir, zlepieniec muł, mułowiec osadowe Chemiczne Organiczne wapień skalisty wapień muszlowy węgiel kamienny gnejs, marmur sól kamienna gips, siarka