Biuletyn inwestycyjny Szanowni Państwo, Przekazujemy w Państwa ręce kolejny numer Biuletynu Inwestycyjnego PZU. Materiał przybliży Państwu bieżącą sytuację na rynkach finansowych, a także najświeższe wydarzenia gospodarcze w Polsce i na świecie we wrześniu 2015 roku. W biuletynie znajdą Państwo również najważniejsze parametry funduszy kapitałowych z oferty PZU. Życzymy miłej lektury Zespół PZU Życie SA W biuletynie: Dane z Azji ciężarem dla rynku Wyniki ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych
Świat w skrócie Stopy procentowe w USA bez zmian Oczekuje się, że dynamika PKB w III kw. w USA zwolni przejściowo nawet poniżej 2% wobec 3,9% w II kwartale. Popyt konsumpcyjny wydaje się nadal solidnie rosnąć, ale spadek zapasów i saldo handlu zagranicznego były czynnikami spowalniającymi wzrost gospodarczy. Słabsza koniunktura w przemyśle przetwórczym i eksporcie to wynik mocniejszego dolara i problemów na amerykańskich rynkach eksportowych. Trwa natomiast wyraźne ożywienie w budownictwie mieszkaniowym. Wzrost PKB w USA w tym i przyszłym roku może sięgnąć 2,5%. Mimo danych z gospodarki uzasadniających podwyżkę, Fed nie podniósł stóp procentowych we wrześniu uwzględniając niestabilną sytuację na rynkach finansowych, czy zagrożenie deflacyjne związane ze spowolnieniem w Chinach. W efekcie niepewność na rynkach finansowych co do funkcji reakcji banku centralnego USA wzrosła. Być może dostrzegając te problemy szef Fed zdecydowała się jednak sprecyzować, że podwyżka stóp powinna nastąpić jeszcze w tym roku chyba, że pojawią się jakieś niespodziewane okoliczności dotyczące gospodarki USA. Wkrótce potem, opublikowano dane o nagłym zwolnieniu wzrostu zatrudnienia we wrześniu. Inne dane z rynku pracy nie potwierdzają jednak na razie pogorszenia sytuacji. Ożywienie w strefie euro jest na razie dość odporne na negatywne wstrząsy zewnętrzne. Dynamika PKB w II kw. została skorygowana w górę do 0,4% kw/ kw (1,5% r/r). Kontynuowany jest wzrost popytu wewnętrznego, a w II kwartale eksport netto okazał się dominującym czynnikiem wzrostu gospodarczego. Wskaźniki koniunktury utrzymują się na dość stabilnym poziomie, wskazując na możliwość osiągnięcia wzrostu PKB o 0,4% kw/kw także w III kwartale br. Sygnalizują jednak osłabienie wzrostu zamówień eksportowych i produkcji przemysłowej. Produkcja przemysłowa w Niemczech i zamówienia w niemieckim przemyśle wyraźnie się w sierpniu obniżyły, podobnie jak niemiecki eksport. Choć w okresie wakacyjnym to się zdarza, widać jednak wyraźny spadek zamówień spoza strefy euro, co można wiązać ze spowolnieniem w krajach rozwijających się. Stopniowo rośnie kredytowanie gospodarki w strefie euro. Jednak sygnały o możliwym pogłębieniu spowolnienia gospodarczego w krajach rozwijających się skłoniły w wrześniu EBC do zrewidowania w dół prognoz wzrostu PKB w strefie euro (o 0,2 pkt. proc. w 2016 i 2017 roku). Od momentu sporządzenia tej prognozy problemy rynków wschodzących i zmiany na rynkach finansowych, zacieśniające warunki finansowania w strefie euro, jeszcze się pogłębiły. EBC zasygnalizował w tej sytuacji możliwość dalszego rozluźnienia polityki pieniężnej jeśli okazałoby się to konieczne, by przeciwdziałać opóźnieniu powrotu inflacji do celu i spowolnieniu wzrostu gospodarczego. Dokonałoby się to prawdopodobnie poprzez rozszerzenie skali zakupów obligacji, lub zapowiedź wydłużenia programu QE poza wrzesień 2016 roku. Paweł Durjasz Główny Ekonomista PZU S&P500/qtr 2 350 +5,8% +0,4% -0,2% -6,9% coraz gorsza kondycja chińskiej gospodarki FED opóźnia decyzję o podwyżce stóp procentowych 2 200 2 050 1 900 1 750 Strona 2
Polska w skrócie Dobre dane o konsumpcji Dane o aktywności gospodarczej w sierpniu nie wypadły najlepiej. Na spadek produkcji w przemyśle wpływ mogła mieć upalna pogoda i ograniczenia w dostępie do energii elektrycznej. Słabe ostatnio wyniki niemieckiego przemysłu mogą wskazywać jednak także na wpływ pogarszających się uwarunkowań zewnętrznych. Sytuacja wydaje się bardziej klarowna w przypadku sprzedaży detalicznej. O jej słabszej dynamice w sierpniu zadecydowały spadki sprzedaży towarów, których kupno można było odłożyć na bardziej sprzyjającą zakupom pogodę. W sierpniu odnotowano też niewielki wzrost produkcji budowlano-montażowej - mocniejszego jej wzrostu powinniśmy doczekać się jesienią, wraz z uruchamianiem projektów infrastrukturalnych współfinansowanych środkami z UE. O osłabieniu dynamiki eksportu w lipcu zadecydowało natomiast radykalne ograniczenie reeksportu telefonów komórkowych, związane najprawdopodobniej z uszczelnianiem sytemu podatkowego. Ostatnie wyniki badań koniunktury także wypadły słabiej. Wskaźnik PMI dla przemysłu przetwórczego obniżył się we wrześniu nieznacznie, po sierpniowym spadku o ponad 3 pkt. proc. We wrześniu spadły także odsezonowane indeksy koniunktury GUS. Ciągle korzystnie kształtują się czynniki warunkujące konsumpcję. Przedsiębiorstwa w dwóch ostatnich miesiącach zintensyfikowały zatrudnianie pracowników. Realne dochody gospodarstw domowych rosną w solidnym tempie. Systematycznie maleje stopa bezrobocia. Wskaźniki koniunktury konsumenckiej zachowują tendencję wzrostową. Do tego wznowiony w sierpniu spadek cen paliw, który może utrzymać się do października, powinien być dodatkowym impulsem pro-wzrostowym. Pamiętajmy także, że dla konsumpcji ważniejsza od sprzedaży towarów jest sprzedaż sektora usług. latach sezonowy spadek cen żywności. Inflacja bazowa (netto) w sierpniu utrzymała się na poziomie 0,4% r/r. Presji inflacyjnej ciągle zatem nie widać. We wrześniu wskaźnik CPI może się jeszcze obniżyć w wyniku spadku cen paliw (według wstępnego odczytu GUS do -0,8% r/r), ale w kolejnych miesiącach roczny wskaźnik CPI wznowi ruch w górę i powinien wyjść powyżej zera w końcu 2015 roku. Spowolnienie wzrostu PKB w Chinach i innych najważniejszych gospodarkach wschodzących będzie sprzyjać utrzymywaniu się niskich cen surowców na rynkach światowych i ograniczaniu wzrostu cen także w Polsce w przyszłym roku. Uznaliśmy zatem za najbardziej prawdopodobny brak podwyżek stóp procentowych w Polsce do końca 2016 roku. Niższy od oczekiwań wzrost PKB w II kw. 2015 r. i dotychczasowe dane z III kw. uzasadniają lekką korektę w dół prognozy wzrostu gospodarczego w tym roku do 3,6%. Biorąc pod uwagę globalne uwarunkowania, zredukowaliśmy prognozę wzrostu PKB na 2016 rok do 3,4%. Wobec niepewności związanej z oceną sytuacji w Chinach ryzyko tej prognozy jest jednak stosunkowo wysokie. Wobec ostatnich słabszych danych głównie z przemysłu - wzrosło ryzyko dla naszej prognozy lekkiego przyspieszenia tempa wzrostu PKB w II połowie 2015 roku. Nie ma obecnie jednoznacznych sygnałów hamowania tendencji wzrostowej w polskiej gospodarce. Jednak ostatnio wyraźnie wzrosła niepewność dotycząca światowego wzrostu gospodarczego wskutek symptomów spowolnienia chińskiej gospodarki i problemów innych największych rynków wschodzących. Pomimo oczekiwanego spadku cen paliw, skala deflacji (CPI) w sierpniu nieznacznie się zmniejszyła (-0,6% r/r). Główną tego przyczyną okazał się mniejszy niż w ostatnich Paweł Durjasz Główny Ekonomista PZU WIG/qtr 62 000-5,0% +5,2% -1,4% -6,6% 59 000 obawy o stan globalnej gospodarki negatywnie wpływaja na rynki Emerging Markets 56 000 53 000 50 000 47 000 Strona 3
WIG 58 000 56 000-7,9% r/r S&P500 2 200 2 100 54 000 2 000 52 000 1 900 50 000 1 800-1,3% r/r 48 000 1 700 USD/PLN EUR/PLN 4,20 4,00 3,80 3,60 3,40 4,40 4,30 4,20 4,10 +1,8% r/r 3,20 +15,0% r/r 4,00 3,00 3,90 Złoto Ropa 1 400-8,2% r/r 110-50,0% r/r 1 300 90 1 200 70 1 100 50 1 000 30 Rentowność 10-letnich obligacji polskich WIBOR6M 4,00 3,50-14 bps. r/r 2,90 2,60-42 bps. r/r 3,00 2,30 2,50 2,00 2,00 1,70 1,50 1,40 Źródło: obliczenia własne Strona 4
Komentarze ekspertów PZU Piotr Krawczyński TFI PZU Duża zmienność nie ułatwia zadania inwestorom Dane z Azji ciężarem dla rynku Początek ubiegłego miesiąca obfitował w liczne publikacje wskaźników makro. Wśród głównych pozycji z kalendarium należy wyróżnić indeksy PMI dla gospodarek Azji, Europy i Stanów Zjednoczonych. W centrum uwagi inwestorów, jak łatwo się domyślić, były odczyty z chińskiej gospodarki. Warto zaznaczyć, że od czerwca 2014 roku cena baryłki spadła już o ponad -50 proc. By odwrócić tą negatywną tendencję potrzebne będzie radykalne cięcie w wielkości produkcji czarnego złota bo na szybką poprawę sytuacji w Chinach i Japonii nie ma na razie co liczyć. Zgodnie z nimi, aktywność sektora przemysłowego w Chinach spadła w sierpniu do 47,3 pkt. wobec wcześniejszych 47,8 pkt. (według PMI) oraz do 49,7 pkt z 50,0 pkt poprzednio (według CFLP - Chińskiej Federacji Logistyki i Zaopatrzenia). Spadek zanotowane także w sektorze usług do 51,5 pkt. z 53,8 pkt. (PMI ) i 53,4 pkt. z 53,9 pkt. (CFLP). Do najniższego od 2009 roku poziomu, czyli dołka ostatniego kryzysu, spadł także poziom inflacji PPI w Chinach obrazującej zmianę cen uzyskiwaną przez producentów produktów przemysłowych. Zniżka tego wskaźnika trwa już 49 miesiąc z rzędu. Negatywną tendencję widać także na rynku motoryzacyjnym w państwie środka, gdzie sprzedaż aut spadła o -3 proc. r/r (do 1,7 mln samochodów) czyli 5 miesiąc z rzędu. Optymizmu wśród uczestników rynku nie wzbudziły także doniesienia z Japonii, gdzie zamówienia na sprzęt, maszyny i urządzenia spadły w lipcu o -3,6 proc. zamiast spodziewanego przez rynek wzrostu o +3,7 proc. Obawy co do dalszej kondycji globalnej gospodarki widać było po zachowaniu cen niektórych aktywów. Duża zmienność na rynku surowców Nerwowo także na giełdach akcji To właśnie niepewność co do otoczenia amerykańskiej gospodarki była głównym powodem, dla którego amerykański bank centralny nie zdecydował się na zacieśnienie polityki monetarnej we wrześniu. Stanley Fischer, wiceszef Rezerwy Federalnej USA stwierdził nawet, że istnieją poważne przesłanki przemawiające za wzrostem inflacji w najbliższym czasie. Fischer dodał także, że obserwowane umocnienie dolara może negatywnie wpłynąć na amerykańskie PKB w przyszłym (i prawdopodobnie też w 2017) roku. W reakcji inwestorzy z Wall Street zaczęli pozbywać się akcji. W obliczu takich informacji, do kupowania akcji nie były w stanie zachęcić nawet lepsze od prognoz dane z rynku pracy w USA. Opublikowany w poprzednim miesiącu raport ADP, przedstawiający szacunkową zmianę zatrudnienia w sektorze prywatnym, wskazał na przyrost nowych miejsc pracy w sektorze pozarolniczym o 200 tys. wobec oczekiwanych przez analityków 190tys. i 186 tys. wcześniej. W październiku sytuacja na Wall Street może przedstawiać się już jednak inaczej. Na wykresie indeksu S&P500 utworzyła się bowiem formacja podwójnego dna, zapowiadająca możliwe odwrócenie trendu spadkowego. Na wartości zyskało złoto, cieszące się zwiększonym zainteresowaniem w okresie rynkowych zawirowań. Wyraźną przecenę zanotował z kolei kurs miedzi, której Chiny są największym na świecie importerem oraz ropa naftowa. W przypadku czarnego złota podaż była dodatkowo wspierana przez dane o zapasach. Zgodnie z nimi, w ubiegłym okresie zasoby ropy naftowej za oceanem były niższe o -1,9 mln baryłek (odczyt lepszy od prognoz), jednak o 1,4 mln baryłek wzrosły rezerwy benzyny. I to ten ostatni czynnik zaważył w głównej mierze na nienajlepszych nastrojach inwestorów wobec malejącego zapotrzebowania na benzynę, spadek zapasów ropy sugeruje możliwe niedopasowanie wielkości produkcji przez rafinerie. Strona 5
Dane makroekonomiczne 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* PKB 0,0 5,4 4,2 3,4 3,4 3,4 3,3 3,8 Polska 2,6 3,7 4,8 1,8 1,7 3,4 3,4 3,6 Strefa euro -4,5 2,0 1,6-0,8-0,5 0,9 1,4 1,7 Niemcy -5,6 4,1 3,6 0,4 0,1 1,6 1,6 1,7 USA -2,8 2,5 1,6 2,2 1,5 2,4 2,5 3,0 Chiny 9,2 10,4 9,4 7,8 7,6 7,4 6,8 6,3 Inflacja Polska 3,5 2,6 4,3 3,7 0,9 0,0-0,8 1,5 Strefa euro 0,3 1,6 2,7 2,5 0,8 0,4 0,1 1,1 Niemcy 0,2 1,2 2,5 2,1 1,6 0,8 0,3 1,8 USA -0,3 1,6 3,2 2,1 1,5 1,6 0,1 1,5 Chiny -0,7 3,3 5,4 2,6 2,6 2,0 1,2 1,5 Stopa bezrobocia Polska 12,1 12,4 12,5 13,4 13,4 11,5 10,5 9,7 Niemcy 7,8 7,1 5,9 5,5 5,3 5,0 4,6 4,4 USA 9,3 9,6 8,9 8,1 7,4 6,2 5,4 5,2 Chiny 4,3 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 4,1 PMI - wskaźnik managerów logistyki Polska 52,4 56,3 48,8 48,5 53,2 52,8 - Strefa euro 51,6 57,1 46,9 46,1 52,7 50,6 - Niemcy 52,7 60,7 48,4 46,0 54,3 51,2 - USA (ISM Manufacturing) 55,3 57,5 52,8 50,0 56,1 55,1 - Chiny 56,1 54,4 48,7 51,5 50,5 49,6 - Świat 54,6 55,6 50,5 50,2 53,0 51,5 - Podstawowe stopy procentowe Polska 3,50 3,50 4,50 4,25 2,50 2,00 - Strefa euro 1,00 1,00 1,00 0,75 0,25 0,05 - USA 0,125 0,125 0,125 0,125 0,125 0,125 - Waluty EUR/PLN 4,11 3,96 4,42 4,09 4,14 4,26 - USD/PLN 2,85 2,96 3,42 3,10 3,01 3,51 - CHF/PLN 2,77 3,16 3,63 3,39 3,38 3,54 - Surowce Ropa brent 78,1 94,5 107,2 111,3 110,8 55,8 - Złoto 1 097,2 1 421,6 1 566,2 1 675,9 1 205,7 1 184,4 - Miedź 333,9 443,3 343,3 364,9 339,7 283,0 - Akcje Europa (EURO STOXX 50) 21,1% -5,8% -17,1% 13,8% 17,8% - - Polska (WIG) 46,9% 18,8% -20,8% 26,2% 8,0% - - Niemcy (DAX) 23,8% 16,1% -14,7% 29,1% 25,5% - - USA (S&P500) 23,5% 12,8% 0,0% 13,4% 31,8% - - Chiny (SSE Composite) 80,0% -14,3% -21,7% 3,2% 20,0% - - Rosja (RTS) 128,6% 22,5% -22,0% 10,5% -7,0% - - Rentowność 10-letnich obligacji Polska 6,30 6,10 5,90 3,70 4,35 2,52 - Niemcy 3,40 3,00 1,80 1,30 1,93 0,54 - USA 3,80 3,30 1,90 1,80 3,03 2,17 - Rynkowe stopy procentowe WIBOR 6M 4,39 4,16 5,00 4,09 2,72 - - EURIBOR 6M 0,99 1,23 1,62 0,32 0,35 - - LIBOR-CHF 6M 0,34 0,24 0,09 0,07 0,08 - - Wybrane dane dla Polski Sprzedaż detaliczna 104,3 105,5 111,6 105,6 102,3 103,3 - Produkcja przemysłowa 95,5 109,0 107,5 100,5 101,8 103,3 - * prognozy Bloomberg, MFW, Bank Światowy, KE, Bundesbank, MF, NBP, PZU Źródła: Bloomberg, GUS, MFW Strona 6
Lista funduszy dostępnych w ramach ubezpieczenia Plan na Życie Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (30.09.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Grupy funduszy: ochronny kapitału PZU SEJF+ TFI PZU SA 61,47 0,05 0,1 1,8 11,4 16,2 1,2 Grupy funduszy: fundusze pieniężne LM Pieniężny Legg Mason TFI SA 260,68 0,05 0,2 1,2 8,2 17,1 1 PZU Gotówkowy TFI PZU SA 73,63-0,12 0,1 1,2 8,2 19 1 UniKorona Pieniężny Union Investment TFI SA 202,18-0,16 0 1,7 11,1 23 1,2 Millennium Depozytowy Millennium TFI SA 174,5-0,09 0,4 1,1 7,1 17,3 0,8 Grupy funduszy: fundusze papierów dłużnych Arka BZ WBK Obligacji BZ WBK TFI SA 29,84-1,06-2 -3,1 9,3 10,2-2,8 UniObligacje:Nowa Europa Union Investment TFI SA 283,45-0,74-2,2-4,1 4,2 8,5-3,1 PZU Papierów Dłużnych Polonez TFI PZU SA 128,06-0,59-1,9-4,7 6,8 8,1-2,3 PZU Dłużny Rynków Wschodzących TFI PZU SA 174,5-0,09 0,4 1,1 7,1 17,3 0,8 BPH Obligacji 2 BPH TFI 3318,9-0,05 0,1 2,9 13,2-1,1 Grupy funduszy: fundusze stabilnego wzrostu Arka BZ WBK Stabilnego Wzrostu BZ WBK TFI SA 29,84-1,06-2 -3,1 9,3 10,2-2,8 LM Senior Legg Mason TFI SA 283,45-0,74-2,2-4,1 4,2 8,5-3,1 PZU Stabilnego Wzrostu Mazurek TFI PZU SA 128,06-0,59-1,9-4,7 6,8 8,1-2,3 UniStabilny Wzrost Union Investment TFI SA 163,66-0,66-2,5-4,5 8,7 17,2-3,6 Skarbiec-III Filar Skarbiec TFI SA 149,57-2,38-4,1-3,2 13,9 14,9-3,2 BPH Stabilnego Wzrostu BPH TFI 16,72-0,77-2,3-3 7 - -1,5 Millennium Globalny Stabilnego Wzrostu Millennium TFI SA 177,13-2,91-4,9 1,7 - - 0 Fundusz Modelowy Stabilnego Wzrostu Fundusze modelowe 119,92-1,32-2,6-2,1 10,1 13,7-2 * stopa zwrotu liczona na dzień 30.09.2015 ** od początku bieżącego roku Strona 7
Lista funduszy dostępnych w ramach ubezpieczenia Plan na Życie Nazwa funduszu Nazwa TFI Wartość jednostki netto (30.09.2015) Stopa zwrotu* 1M 3M 12M 36M 60M YTD** Grupy funduszy: fundusze zrównoważone Arka BZ WBK Zrównoważony BZ WBK TFI SA 28,48-1,93-4,1-4,4 8,5 0,1-3,5 PZU Zrównoważony TFI PZU SA 68,97-1,33-3,9-7,8 11,1 7,8-1 Skarbiec-Waga Skarbiec TFI SA 277,36-2,2-4,6-5,4 7,7 2-3,4 UniKorona Zrównoważony Union Investment TFI SA 292,64-1,53-5 -6,7 6,5 10,7-4,8 Fundusz Modelowy Zrównoważony Fundusze modelowe 107,16-1,43-3,5-3,3 13 5,6-2 Grupy funduszy: fundusze akcji Arka BZ WBK Akcji BZ WBK TFI SA 31,63-3,12-7,4-7,8 0,8-18,2-4,5 Arka Platinium Dynamiczny BZ WBK TFI SA 38,14-2,51-5,8 - - - -3,4 LM Akcji Legg Mason TFI SA 346,31-2,4-7,3-13,9 5,6 1,7-7,8 PZU Akcji Krakowiak TFI PZU SA 93,62-2,65-7,9-14,1-3,6-16,7-4,5 PZU Akcji Małych i Średnich Spółek TFI PZU SA 47,9-1,6 0,7-3,7 27 13,1 9,1 PZU Akcji Nowa Europa TFI PZU SA 43,61-3,2-6,7-10,3-9,8-12,9-3,1 PZU Energia Medycyna Ekologia TFI PZU SA 93,66-8,73-13,2-7,2 32,5 102,5-6,6 PZU Akcji Rynków Rozwiniętych TFI PZU SA 168,51-3,9-8,4 1,5 30 56,8 0,3 PZU Akcji Rynków Wschodzących TFI PZU SA 93,66-4,19-14,7-19,5-23,5-26,8-14,7 PZU Akcji Spółek Dywidendowych TFI PZU SA 90,01-1,82-0,5 2,4 8,1-6 14,3 Quercus Agresywny Quercus TFI SA 165,2-0,68-3,1-2,9 23,8 21,2 2,4 Skarbiec-Akcja Skarbiec TFI SA 268,36-2,74-7,1-9,2 3,2-5,3-2,5 Unikorona Akcje Union Investment TFI SA 189,87-2,33-7,9-10,6 8,3 7,4-6,7 SKOK Akcji TFI SKOK SA 85,1-1,41-5,5-13,1 0,5 - -5,8 Investor Gold Otwarty Investors Fundusze Otwarte TFI S.A. 130,28-0,47-8 -6,4-41,4-26,4-4,1 Millennium Dynamicznych Spółek Millennium TFI SA 87,03-2,28 0,4 4,9 42-9,1 Millennium Globalny Akcji Millennium TFI SA 133,1-5 -9,5 1,6 - - -0,9 Pioneer Surowców i Energii Pioneer Pekao TFI SA 5,69-1,04-13,9-24 -36,9 - -15,5 Fundusz Modelowy Akcyjny Fundusze modelowe 109,4-1,37-3 -2,1 20,9-1,5 1,3 * stopa zwrotu liczona na dzień 30.09.2015 ** od początku bieżącego roku Strona 8