Kod modułu Geometria wykreślna i grafika komputerowa CAD. kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy)

Podobne dokumenty
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012 r.

E-E-0862-s1. Geometria i grafika inżynierska. Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Geometria wykreślna. WZORNICTWO PRZEMYSŁOWE I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU

Geodezja i Kartografia. ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) wszystkie

Podstawy prawa Principles of Law. Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Historia techniki i wynalazków. Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE STUDIÓW B. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU

Technologia i organizacja robót. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Geodezyjny monitoring budowli Structure's geometry monitoring

Praca dyplomowa. Geodezja i Kartorafia I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

Gospodarka nieruchomościami. Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

TRA_PKM_4/2 Podstawy Konstrukcji Maszyn Machine Desing. TRANSPORT I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Praktyka zawodowa. Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Pompy i wentylatory. Pumps and fans. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Podstawy Konstrukcji Maszyn Machine Desing

dr hab. inż. Beata Hejmanowska prof. PŚk dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk

Kod modułu Fotogrametria naziemna, lotnicza i satelitarna. semestr 5. semestr zimowy (semestr zimowy / letni)

Hydraulics - I. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Gospodarka nieruchomościami Real estates management

Budowa amunicji i zapalników Construction of ammunition and detonators

Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Infrastruktura podziemna miast. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Inżynieria Środowiska II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Bazy danych w geomatyce Databases in Geomatics

Kod modułu Zastosowania teledetekcji w gospodarce i mapy tematyczne. semestr 6

Wentylatory i sprężarki. Fans and compressors

Systemy odwodnieniowe. Drainage systems. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy) semestr 3

kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy) semestr 7 semestr zimowy (semestr zimowy / letni)

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne)

Ekonomika Transportu. Transport I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Informatyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Inżynieria Środowiska II stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Informatyka I stopień ogólnoakademicki niestacjonarne Teleinformatyka Zakład Informatyki dr inż. Adam Krechowicz

Etyka inżynierska Engineering Ethics

Informatyka I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Podstawy Konstrukcji Maszyn Machine Desing. Automatyka i Robotyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Prawo geodezyjne i gospodarki nieruchomościami. Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE STUDIÓW B. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU

Podstawy Konstrukcji Maszyn II Machine Desing. podstawowy obowiązkowy polski V

Z-ETI-1028 Grafika komputerowa Komputer graphics. Stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne) Podstawowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

Podstawy normalizacji INŻYNIERIA ŚRODOWISKA. I stopień. Ogólno akademicki. Humanistyczny Obowiązkowy Polski Semestr 2.

Energia geotermalna geothermal energy. Inżynieria Środowiska II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

inżynierskich Types of buildings and engineering structures Nazwa modułu w języku angielskim (overview) Obowiązuje od roku akademickiego 2015/2016

Grafika Inżynierska engineering graphics. Automatyka i Robotyka I stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

ID1F1 FIZYKA. INFORMATYKA I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

E-IZ1-02-s1 FIZYKA. INFORMATYKA I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

E-4IZ1-01-s7 Przedmioty humanistyczne 2 Podstawy prowadzenia działalności Nazwa modułu. gospodarczej

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Analiza ryzyka Risk Analysis. Inżynieria bezpieczeństwa I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Elektrotechnika II stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

E-I2G-2007-s1. Informatyka II stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Fizyka budowli I. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Zarządzanie Projektami Project Management

Mechanika i Budowa Maszyn II stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Informatyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Praktyka zawodowa. Automatyka i Robotyka I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Wydziałowa Pracownia Komputerowa WIŚGiE mgr Robert Piekoszewski Dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk

ELEKTROTECHNIKA I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Fizyka stosowana w geomatyce. Geodezja i Kartografia I (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Informatyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Wydziałowa Pracownia Komputerowa WIŚGiE mgr Robert Piekoszewski Dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk

Instalacje gazowe. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Sieci i instalacje gazowe Gas Pipelines and Installations

Podstawowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) Obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy) Polski 3. Semestr zimowy (semestr zimowy / letni)

Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) Ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne) Katedra Matematyki dr Dmytro Mierzejewski podstawowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES)

Geodezja i fotogrametria Geodesy and photogrametry

Inżynieria Jakości. Wzornictwo przemysłowe I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Sieci gazowe Gas networks. Inżynieria Środowiska II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Podstawy Konstrukcji Maszyn Machine Desing. Automatyka i Robotyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) niestacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne)

System Labview The Labview System. Elektrotechnika II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Informatyka I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólnoakademicki / praktyczny)

Z-ETI-1002-W1 Analiza Matematyczna I Calculus I. stacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne) Katedra Matematyki dr Marcin Stępień

kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy) semestr 4

Podstawy automatyki Bases of automatics. Elektrotechnika I stopień (I stopień / II stopień) ogólno akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Inżynieria Środowiska II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Katedra Geotechniki i Inżynierii Wodnej dr hab. inż. Tomasz Kozłowski. dr hab. Lidia Dąbek, prof. PŚk

Instalacje ciepłej wody użytkowej Domestic hot water installations

Inżynieria Bezpieczeństwa I stopień ogólnoakademicki stacjonarne. wspólny obowiązkowy polski czwarty. semestr letni. nie

E-EIT-0889-s2 Przedmiot humanistyczny 2 Podstawy prowadzenia działalności Nazwa modułu. gospodarczej

Projektowanie inżynierskie Engineering Design

E-2IZ s3. Podstawy przedsiębiorczości. Informatyka II stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Instalacje gazowe. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

E-ID2G-09-s2, E-ID2S-17-s2. Zarządzanie Projektami

E-ID2S-07-s2. Systemy mobilne. Informatyka II stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

E-1IZ3-06-s6. Inżynieria Programowania. Informatyka. I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Instalacje sanitarne Sanitary Installations

Kosztorysowanie Cost calculation

Zarządzanie środowiskiem Environmental management

Niekonwencjonalne systemy cieplne. Inżynieria Środowiska I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Transkrypt:

Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012 r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Geometria wykreślna i grafika komputerowa CAD Nazwa modułu w języku angielskim Descriptive geometry and computer graphics CAD Obowiązuje od roku akademickiego 2014/2015 A. USYTUOANIE MODUŁU SYSTEMIE STUDIÓ Kierunek studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma i tryb prowadzenia studiów Specjalność Jednostka prowadząca moduł Koordynator modułu Zatwierdził: Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) Ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) niestacjonarne (stacjonarne / niestacjonarne) wszystkie Katedra Inżynierii Produkcji dr hab. inż. Janusz Tuśnio dr hab. inż. acław Gierulski, prof. PŚw, Kierownik Katedry Inżynierii Produkcji B. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU Przynależność do grupy/bloku przedmiotów Status modułu Język prowadzenia zajęć Usytuowanie modułu w planie studiów - semestr Usytuowanie realizacji przedmiotu w roku akademickim kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy) polski semestr 1 semestr zimowy (semestr zimowy / letni) ymagania wstępne brak (kody modułów / nazwy modułów) Egzamin nie (tak / nie) Liczba punktów ECTS 5 Forma prowadzenia zajęć wykład ćwiczenia laboratorium projekt inne w semestrze 10 17

C. EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY SPRADZANIA EFEKTÓ KSZTAŁCENIA Cel modułu Celem przedmiotu jest wyrobienie umiejętności przestrzennego myślenia i stosowania komputerowych narzędzi rysunkowych w przedstawianiu obiektów. Jednocześnie student zapoznaje się z technikami rzutowania zasadami kreśleń technicznych, w tym także tych dotyczących rysunku geodezyjnego. Zasady te student wykorzystuje wykonując rysunki w formie klasycznej jak i z zastosowaniem technik komputerowych. (3-4 linijki) Symbol efektu Efekty kształcenia Student ma podstawową wiedzę w zakresie podstawowych geometrycznych zasad w graficznej prezentacji obiektów, przepisów obowiązujących w szeroko rozumianej grafice inżynierskiej, w tym w rysunku technicznym i geodezyjnym. Student ma podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu grafiki komputerowej Student potrafi posługiwać się programem AutoCAD (w podstawowym zakresie) umie wykonywać proste rysunki 2Di 3D Student umie zastosować poznane metody rzutowania w praktyce inżynierskiej. Student potrafi porozumiewać się przy użyciu różnych technik w środowisku zawodowym oraz w innych środowiskach Student rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się oraz podnoszenia kwalifikacji zawodowych, kompetencji społecznych i osobistych Student ma świadomość konieczności samodoskonalenia się, a także postępowania profesjonalnego, odpowiedzialnego i zgodnego z zasadami etyki zawodowej Forma prowadzenia zajęć (w/ć/l/p/inne) L/ odniesienie kierunkowych GiK _16 GiK _16 GiK _16 GiK _U02 odniesienie obszarowych T1A_03, T1A_04, T1A_05, TA1_07 T1A_03, T1A_04, T1A_05, TA1_07 T1A_03, T1A_04, T1A_05, TA1_07 T1A_U01, T1A_U02, T1A_U03, T1A_U05, T1A_U07 L/ GiK _U05 T1A_U02 L/ GiK _K01 T1A_K01 L/ GiK _K02 T1A_K01, T1A_K02, T1A_K05, T1A_K07 Treści kształcenia: 1. Treści kształcenia w zakresie wykładu Nr wykładu Treści kształcenia 1 Podstawowe pojęcia i definicja w grafice inżynierskiej i rysunku technicznym. Rodzaje rysunków technicznych i geodezyjnych. Przepisy prawne związane z zasadami wykonywania rysunków. 2 Geometryczne podstawy grafiki inżynierskiej. Rodzaje rzutów i ich charakterystyka. Rzutowanie aksonometryczne: zasada rzutowania, własności rzutu aksonometrycznego, rodzaje aksonometrii i zastosowane w zagadnieniach inżynierskich. Rzutowanie prostokątne w zagadnieniach inżynierskich: rzutnie i własności rzutów Odniesienie kształcenia dla modułu

prostokątnych, zasady przedstawień w rzutach prostokątnych Przekroje. 3 Problematyka prezentacji miar w rysunku technicznym i geodezyjnym, wymiarowanie. Techniki CAD w prezentacji elementów przestrzennych 4 Rzuty Monge a: odwzorowanie podstawowych elementów przestrzeni. zajemne położenia prostych i płaszczyzn (równoległość, elementy wspólne, prostopadłość). Kłady i obroty. Zagadnienia miarowe Rzut cechowany: odwzorowanie podstawowych elementów przestrzeni oraz ich wzajemnych relacji. Kłady i obroty. Zagadnienia miarowe 5 Zastosowania rzutów w geodezji: w zagadnieniach dotyczących powierzchni topograficznej. Działania na powierzchni topograficznej. 2. Treści kształcenia w zakresie zadań laboratoryjnych Nr zajęć lab. Treści kształcenia 1. Podstawy rysowania technicznego. Rysunek techniczny a geometria wykreślna. ykonanie prostego rysunku jako element ćwiczeń z przyborami kreślarskimi 2. Rzuty prostokątne w rysunku technicznym i ich związek z rzutami Monge a. Rzuty aksonometryczne. ydanie ćwiczeń związanych z rzutowaniem 3. Rzuty Monge a. Zasady i zależności pomiędzy elementami geometrycznymi: zależności, część wspólna płaszczyzn itp. Zagadnienia miarowe wyznaczanie odległości i kątów 4. Rzuty cechowane. Zasady i zależności pomiędzy elementami geometrycznymi: zależności, część wspólna płaszczyzn itp. Ćwiczenia konstrukcyjne. Zagadnienia miarowe wyznaczanie odległości i kątów. Zastosowanie rzutów cechowanych w rysunku geodezyjnym Odniesienie kształcenia dla modułu 5. prowadzenie do AutoCAD a. Tworzenie rysunku i podstawowe ustawienia rysunkowe 6. Zakładanie warstw i proste rysunki w programie, zapoznanie się z podstawowymi narzędziami rysunkowymi 7. Zastosowanie charakterystycznych komend AutoCAD a w tworzeniu średnio zaawansowanych rysunków. Zastosowanie programu w zagadnieniach geodezyjnych 8. Tworzenie własnych rysunków: rzutowanie indywidualnych przedmiotów. ymiarowanie. Przekroje Metody sprawdzania efektów kształcenia Symbol efektu Metody sprawdzania efektów kształcenia (sposób sprawdzenia, w tym dla umiejętności odwołanie do konkretnych zadań projektowych, laboratoryjnych, itp.)

kolokwium na zajęciach laboratoryjnych, ocena sprawozdań z zajęć laboratoryjnych kolokwium na zajęciach laboratoryjnych, ocena sprawozdań z zajęć laboratoryjnych kolokwium na zajęciach laboratoryjnych, rozmowa w czasie konsultacji końcowych ocena projektów, rozmowa w czasie konsultacji końcowych D. NAKŁAD PRACY STUDENTA Bilans punktów ECTS Rodzaj aktywności Obciążenie studenta 1 Udział w wykładach 10 2 Udział w ćwiczeniach 3 Udział w laboratoriach 17 4 Udział w konsultacjach (2-3 razy w semestrze) 15 5 Udział w zajęciach projektowych - 6 Konsultacje projektowe - 7 Udział w egzaminie/zaliczeniu 5 8 9 Liczba godzin realizowanych przy bezpośrednim udziale nauczyciela akademickiego 47 (suma) 10 Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 2,0 (1 punkt ECTS=25-30 godzin obciążenia studenta) 11 Samodzielne studiowanie tematyki wykładów 15 12 Samodzielne przygotowanie się do ćwiczeń 13 Samodzielne przygotowanie się do kolokwiów 5 14 Samodzielne przygotowanie się do laboratoriów 15 15 ykonanie sprawozdań - 15 Przygotowanie do kolokwium końcowego z laboratorium 5 17 ykonanie projektów 30 18 Przygotowanie do zaliczenia 5 19 20 75 Liczba godzin samodzielnej pracy studenta (suma) 21 Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach samodzielnej pracy (1 punkt ECTS=25-30 godzin obciążenia studenta) 3,0 22 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 122 23 Punkty ECTS za moduł 1 punkt ECTS=25-30 godzin obciążenia studenta 5,0 24 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze praktycznym Suma godzin związanych z zajęciami praktycznymi 67 25 Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym 2,7 1 punkt ECTS=25-30 godzin obciążenia studenta

E. LITERATURA ykaz literatury itryna modułu/przedmiotu 1. Grochowski B.: Elementy geometrii wykreślnej. yd. Naukowe PN. arszawa 2002. 2. Otto F., Otto E.: Podręcznik geometrii wykreślnej, PN. arszawa 1998. 3. Pikoń A.: AutoCAD (w wersji obowiązującej na zajęciach w danym roku akademickim). 4. PN-EN ISO 5456-1:2002 Rysunek techniczny. Metody rzutowania. Część 1: Postanowienia ogólne. 5. PN-EN ISO 5456-2:2002 Rysunek techniczny. Metody rzutowania. Część 2: Przedstawianie prostokątne. 6. PN-EN ISO 5456-3:2002 Rysunek techniczny. Metody rzutowania. Część 3: Przedstawianie aksonometryczne. 7. PN-EN ISO 3098-0:2002 Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 0: Zasady ogólne. 8. PN-EN ISO 3098-2:2002 Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 2: Alfabet łaciński, cyfry i znaki. 9. PN-EN ISO 3098-4:2002 Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 4: Znaki diakrytyczne i specjalne alfabetu łacińskiego 10. Instrukcja K-1 11. Giesecke F,E. i inni, Engineering Graphics 12. T. Rachwał, Geometria ykreślna, t.i i II. 13. E. F. Otto Geometria wykreslna 14. Lewandowski Z., Geometria wykreślna 15. aligórski Zasady i zastosowania rzutu cechowanego 16. Grochowski Bogusław Geometria wykreślna z perspektywa stosowaną. 17. Dobrzański Rysunek techniczny maszynowy yd. Nauk. Tech. 2006 18. Otto F., Otto E., Zbiór zadań z geometrii wykreślnej 19. Rachwał T., Dwuraźna S., Ćwiczenia z geometrii wykreślnej ( t. I i t. II ) 20. S. Przewłocki: Geometria wykreślna w budownictwie, yd. Arkady, arszawa 1997. http://wbiis-moodle.tu.kielce.pl/course/category.php?id=44