Usługi Informatyczne "SZANSA" - Gabriela Ciszyńska-Matuszek ul. Świerkowa 25, 43-305 Bielsko-Biała NIP 937-22-97-52 tel. +48 33 488 89 39 zwcad@zwcad.pl www.zwcad.pl
Aplikacja do rysowania wykresów i oznaczania punktów Opis programu Aplikacja może być wykorzystywana przez uczniów, nauczycieli, szkoły wyższe, techników i innych użytkowników, którzy potrzebują rysować wykresy. Główne funkcje aplikacji to:.. Rysowanie wykresu na podstawie danych.2. Obliczanie wartości dla predefiniowanych funkcji.3. Obliczanie pól "pod" linią wykresu.4. Obliczanie parametrów regresji liniowej.5. Oznaczanie punktów na wykresie. 2 Wymagania Aplikacja jest nakładką na ZWCAD 202 i 20 Standard i Professional. Wymagania systemowe nie są większe niż wymagania dla ZWCAD.
3 Instalacja W systemach Windows Vista i Windows 7 instalacja musi być przeprowadzona na koncie użytkownika z prawami administratora. 3. Zainstalować aplikację z płyty CD/DVD lub pobrać ze strony internetowej i zainstalować z dysku. 3.2 Po instalacji aplikacji i uruchomieniu ZWCAD, ikony i funkcje nakładki powinny zostać załadowane (jeśli tak nie jest, proszę zobaczyć na poniższy punkt). 3.3 Jeśli ikony aplikacji nie załadowały się automatycznie, można załadować je przez wpisanie polecenia Wykresy w pasku poleceń ZWCAD. 4 Opis działania Dostępne polecenia: 4.. Wykres 4... Wprowadzanie danych Po uruchomieniu polecenia otworzy się okno: 5 6 4 2 7 8 3 9 0 Rys.. Zakładka Dane
W tym oknie można wprowadzać dane do wykresu. Można wprowadzać dane na kilka sposobów:. Wpisać w tabeli każdą współrzędną X, Y, Z. Można w prosty sposób dodać wiersz klikając na [*] [6], w którym można wprowadzać współrzędne X, Y, Z i opcjonalnie można również dodać opis dla każdego punktu. 2. Wczytać dane z pliku tekstowego.csv. Po kliknięciu przycisku Wczytaj dane z pliku [3], Użytkownik zostanie poproszony o wskazanie pliku.csv z danymi. Powyżej tego przycisku można określić czy kolumny w pliku.csv są oddzielone ; spacją czy tabulatorem [7]. Można odczytać pliki, w których miejsca po przecinku są oddzielone. lub, [8]. 3. Wczytać dane z poprzednio sporządzonego wykresu. Jeśli jest już sporządzony wykres, a chcemy zmodyfikować jego dane w niewielkim zakresie, to ten sposób wczytania danych jest szybki i prosty. W takim przypadku użytkownik może kliknąć przycisk Wczytaj z wykresu [2]. Użytkownik zostanie poproszony o wybranie polilinii i współrzędne będą wprowadzone do tabeli. Po wczytaniu można modyfikować współrzędne lub na przykład połączyć ten wykres z innymi danymi. Wprowadzone dane mogą być również przechowywane w plikach zewnętrznych, wystarczy kliknąć przycisk Zapisz dane do pliku [9]. W tym przypadku dane zostaną zapisane do pliku, gdzie kolumny będą oddzielone znakiem wybranym w polu [7], a miejsca dziesiętne będą oddzielone znakiem w polu [8]. 4. Losowo wybrać współrzędne. Do testów lub ustawień, można prosto uzyskać losowe współrzędne klikając na przycisk Losuj Punkty [4]. 5. Obliczanie danych. Na karcie Funkcje, Użytkownik może pobierać dane w oparciu o obliczenia. 2 5 8 7 3 4 6 Rys.2. Zakładka Funkcje
Na tej karcie, można uzyskać dokładne wartości funkcji. W tym celu, trzeba wybrać funkcję, której dane mają zostać wyliczone [2]. Następnie trzeba określić współczynniki funkcji [3], zdefiniować zakres [4] oraz dokładność obliczeń [5]. Opcjonalnie, dane mogą być przesunięte w kierunku X i Y, to można zdefiniować w polach [6]. Użytkownik może także określić kartę na której dane mają zostać umieszczone [7]. Ostatnim krokiem jest wyliczenie i dodanie wartości do tabeli poprzez kliknięcie przycisku Wstaw do danych [8]. 6. Usunięcie danych. Wszystkie dane z tabeli można usunąć. Jeśli jest potrzeba usunięcia jednego punktu (wiersza), to wystarczy zaznaczyć go z lewej strony (klikając na strzałkę) i nacisnąć przycisk Usuń wiersz [0]. Wszystkie dane można usunąć za pomocą przycisku Wyczyść dane []. 4..2. Rysowanie 2 3 4 Rys. 3. Przykładowe okno z danymi Po kliknięciu przycisku Rysuj pełny wykres [3], aplikacja prosi o kliknięcie punktu, w którym będzie sporządzony wykres: polilinia przez punkty, osie, siatka X, Y, Z. Przykładowy wykres można zobaczyć poniżej:
Linia osi Linie siatki Tekst na osiach Linia wykresu Rys. 4. Przykładowy wykres. Na zakładkach,2,3 [] można wprowadzić 3 serie danych. Serie danych Rys. 5. Więcej serii danych na jednym wykresie. Jeśli trzy serie danych nie są wystraczające do sporządzenia jednego wykresu, to można narysować pełny wykres, a następnie dodać kolejną linię wykresu, z wyjątkiem pozostałych elementów (osi, linii siatki). W tym przypadku trzeba kliknąć przycisk Rysuj przebieg funkcji [2]. Kolejnym elementem wykresu są etykiety - serie danych. Etykiety te są takie same jak nagłówki kart danych []. Można w łatwy sposób je edytować przez kliknięcie na zakładkę i wpisanie nazwy serii. Skalę X wykresu można sporządzać w skali liniowej lub logarytmicznej, jak na poniższych przykładach. Włączenie rysowania w skali logarytmicznej można dokonać zaznaczając pole [4].
Rys. 6. Funkcja logarytmiczna w skali liniowej. Rys. 7. Funkcja logarytmiczna w skali logarytmicznej.
4..3. Ustawienia Szczegóły dotyczące linii siatki, kolorów, warstw i typów linii można zdefiniować w zakładce Ustawienia. 2 3 4 5 6 6 7 8 9 0 7 8 2 3 4 5 Rys. 8. Przykładowe okno z ustawieniami W zakładce Ustawienia można dopasować wygląd wykresu do własnych potrzeb. Można ustawić między innymi na jakiej warstwie mają znajdować się osie, wykresy, określić jednostki podstawowe, dodatkowe, kolor, rodzaj linii oraz dokładność. Użytkownik może określić czy oś X, Y, Z [2] oraz etykiety tych osi [3] mają być rysowane czy też nie. Można wybrać warstwę oraz kolor rysowanych osi [4]. Pod linią osi będą wartości liczbowe. Użytkownik może ustawić jaka ma być dokładność wyświetlana (np. 3 or 3.4 or 3.45) [5]. Odległość pomiędzy liniami siatki podstawowej można określić w polu [6]. W polu [7] określamy czy siatka podstawowa ma być rysowana. W kolejnym polu [8] określamy typ linii siatki oraz warstwę [9] i kolor [0]. Wykres może być sporządzony razem z liniami siatki podstawowej i/lub dodatkowej. Analogicznie jak dla siatki podstawowej, można określić odległość pomiędzy liniami siatki dodatkowej (jednostkę) [], czy ma być wykreślana [2], typ linii [3], warstwę [4] oraz kolor [5]. Ustawienia właściwości są oddzielne dla osi X, Y, Z, a także dla siatki podstawowej oraz dodatkowej w każdej płaszczyźnie.
Poniżej przedstawione są wykresy dla tych samych danych, ale z różnymi ustawieniami. Rys. 9. Wykres z osiami i liniami siatki Rys. 0. Wykres bez linii siatki Ustawienia wykresu mogą być zapisane jako profil. W aplikacji jest zdefiniowanych kilka przykładowych profili. Ponadto można zapisać wiele profili ustawień. W tym celu potrzebne jest zdefiniowanie ustawień i zapisanie ich za pomocą przycisku Zapisz [7]. W celu wczytania profilu, wystarczy zaznaczyć go na liście [6] i kliknąć przycisk Wczytaj [8]. Na zakładce Dane, można także zdefiniować ustawienia dla linii wykresu. Na tej karcie można ustawić kolor [9] oraz warstwę wykresu [20]. Dla każdej serii, można zdefiniować oddzielne ustawienia wykreślania linii wykresu. 9 20 Rys.. Ustawienia wykreślania linii wykresu.
4.2. Oznacz To polecenie pozwala użytkownikowi na oznaczenie punktów na wykresie. Rys. 2. Przykład oznaczonego wykresu. Na tym wykresie, można zobaczyć kilka oznaczonych punktów, punkt zerowy oraz ekstrema funkcji. W celu utworzenia takich opisów trzeba uruchomić polecenie Oznacz. Pojawi się poniższe okno, w którym możemy określić przedrostek [], przyrostek [2], włączyć numerację [3], numer początkowy [4] oraz ustawić żądaną dokładność [5]. Po wpisaniu potrzebnych informacji i kliknięciu przycisku Oznacz [6], zostaniemy poproszeni o wskazanie punktów, które mają być opisane. W miejscu kliknięcia zostanie wstawiony opis ze współrzędnymi klikniętego punktu. Po kliknięciu następnych punktów, będzie wstawiony kolejny opis. 2 3 4 5 6 Rys. 3. Okno funkcji Oznacz.
Rys. 4. Przykładowy opis Wartość wpisana w polu [], jest umieszczona przed numerem, a wartość wpisana w polu [2], po numerze. Po zaznaczeniu auto numeracji w polu [3], numer wpisany w polu [4], będzie automatycznie zwiększany po każdym oznaczeniu. Pole dokładności [5] określa, z jaką precyzją mają być opisywane współrzędne. 4.3. Aproksymacja Polecenie to oblicza parametry funkcji liniowej zdefiniowanej przez punkty. Po uruchomieniu tego polecenia, Użytkownik zostanie poproszony o wybranie punktów. Funkcje obliczy parametry regresji liniowej oraz parametrów statystycznych: współczynnika korelacji i odchylenia standardowego. Na podstawie tych parametrów będzie także narysowana linia. Rys. 5. Przykład wykonania aproksymacji z opisem 4.4. Powierzchnia Po uruchomieniu tego polecenia, Użytkownik jest proszony o wybranie polilinii - linii wykresu []. Po zaznaczeniu polilinii, między linią wykresu, a osią X [2], zostanie sporządzone kreskowanie [3], [4], [5], [6] i obliczony obszar. Obszar ograniczony przez oś X i wykres, zostanie także wpisany poniżej linii wykresu [7], [8]. Obszary pod linią wykresu i znajdujące się nad osią X są sumowane, a obszary pod osią X są odejmowane. Wynik tej operacji jest umieszczony w miejscu [9].
2 3 4 6 5 7 8 9 4.5. Wykresy Rys. 6. Wykres z zaznaczonymi obszarami nad i pod wykresem. Za pomocą tego polecenia można włączyć i wyłączyć ikony aplikacji. 5 Uwagi 5.. Ręczne wczytanie aplikacji Po instalacji aplikacji i po uruchomieniu ZWCAD, nakładka powinna załadować się automatycznie. Jeśli tak się nie stanie, to Użytkownik powinien wykonać następujące kroki: 5... Wybierz z menu Narzędzia->Wczytaj aplikację (lisp) Rys. 7. Ręczne wczytanie nakładki.
5..2. W nowym oknie 2 3 4 Naciśnij przycisk Dodaj plik [], w nowym oknie wybierz na dysku plik Wykresy.dll Zaznacz plik na liście [2] i wczytaj aplikację klikając na przycisk Załaduj [3]. Można także dodać aplikację do listy startowej. Wtedy aplikacja będzie wczytywała się automatycznie przy każdym uruchomieniu ZWCAD.W tym celu trzeba zaznaczyć plik na liście i kliknąć przycisk Dodaj do listy startowej [4]. 5.2. Brak paska z ikonami Po uruchomieniu aplikacji dostępne będzie polecenie "Wykresy", po jego uruchomieniu, ikony zostaną załadowane. 5.3. Komunikat: Nie można rozpoznać polecenia. Proszę spróbować ponownie. Komunikat ten może oznaczać, że aplikacja nie została prawidłowo załadowana. W celu rozwiązania tego problemu trzeba przejść do punktu 5., aby ręcznie wczytać aplikację. 5.4. Kontakt Jeśli pojawią się jakiekolwiek pytania, proszę o kontakt mailowy pomoc@dobrycad.pl