Świat po wielkiej wojnie
1. Konferencja pokojowa w Paryżu Początek to styczeń 1919r. Obradami kierowała Rada Najwyższa; złożona z przedstawicieli 5 zwycięskich mocarstw: 1. USA (prez. Wilson), 2. Wielka Brytania (prem. L. George), 3. Francja (prem. Clemenceau) 4. Włochy (prem. Orlando) 5. Japonia (prem. Kimmochi) plus ministrowie spraw zagranicznych
Traktat wersalski 28 czerwca 1919r. Traktat składał się z trzech części: 1. powołał do życia Ligę Narodów 2. Zostały zapisane postanowienia względem Niemiec 3. mały traktat wersalski
2. Liga Narodów W 1918r. w tzw. 14 punktach Wilsona padła zapowiedź utworzenia organizacji międzynarodowej mającej na celu ochronę pokoju Najważniejszy organ to Rada Ligi Narodów Stany Zjednoczone nie weszły w skład Ligi Narodów Kompetencje Ligi: Rozpatrywanie spraw związanych z zagrożeniem pokoju na świecie Decyzja o przyjęciu nowych członków Wybór członków niestałych Wybór Sekretarza Generalnego
System mandatowy Kolonie państw, które przegrały wojnę zostały podzielone na mandaty: A - tereny o wysokim rozwoju, zdolne do szybkiego uzyskania niepodległości (głównie tureckie) B - słabiej rozwinięte i nie przygotowane do niepodległości (po II Rzeszy Niemieckiej) C - głównie na Pacyfiku i Afryce Płd-Zach. (pełna kontrola)
3. Postanowienia względem Niemiec W wyniku układu Niemcy utraciły ok. 6,5 mln ludności i ok. 70,5 tys. km 2, na rzecz: Francji -Alzację i Lotaryngię, Belgii - okręg Eupen i Malmédy, Polski - Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie, Czechosłowacji - Kraik Hulczyński. Utworzono Wolne Miasto Gdańsk okręg Saary zostały poddane pod międzynarodową kontrolę Ligi Narodów, na terenie Szlezwiku, Górnego Śląska, Warmii i Mazur miały być przeprowadzone plebiscyty, niemieckie kolonie podzielono pomiędzy zwycięzców i przekazano pod opiekę Ligi Narodów Wprowadzono demilitaryzację strefy nadreńskiej (strefa zdemilitaryzowana) ograniczono liczebność armii niemieckiej do 100 tys. (utworzono Reichswerę) wprowadzono zakaz posiadania czołgów, lotnictwa, okrętów podwodnych, nakazano zniszczyć fortyfikacje. Na Niemcy nałożono obowiązek wypłaty (do 1951) odszkodowań wojennych w wysokości 132 mld marek w złocie. Zakaz łączenia się z Austrią Oskarżenie Niemiec o wojnę Miał odbyć się sąd nad zbrodniarzami
4. Mały traktat wersalski System wersalski nakładał na wiele państw, m.in. na Polskę, obowiązek obrony praw mniejszości narodowych, w znacznym stopniu ograniczający suwerenność tych krajów, tzw. mały traktat wersalski. Traktat podpisały: Polska, Czechosłowacja, Rumunia, Grecja, Królestwo SHS
5. Konferencja waszyngtońska 1921-1922 Zadanie: ustalenie zasady rozwoju marynarek i limit tonażu Ustalenie limit tonażu pancerników i lotniskowców, Ograniczenie kalibru dział okrętów wojennych Ustalono politykę otwartych drzwi względem Chin (zasada równych możliwości w stosunkach z Chinami) Uregulowano najważniejsze sprawy dotyczące stref wpływów państw mających posiadłości na Oceanie Spokojnym
6. Nowe/Stare państwa na mapie Europy Podręcznik s. 15
7. Traktaty pokojowe z państwami pokonanymi w I wojnie światowej. ( str. 17) a) Austria (Saint Germain) mocne osłabienie Austrii, zakaz łączenie się z Niemcami, ograniczenie liczby armii b) Węgry (Trianon) utrata 2/3 terenów; 2 mln. Węgrów poza granicami konflikty z Czechosłowacją i Rumunią dążenie do rewizji władzę ma admirał Horthy c) Turcja (Sevres) osłabienie sułtana i upadek republiki na czele Ataturk odrzucenie trakatu i wybuch wojny VII 1923 w Lozannie rewizja odzyskanie terenów Azji Mniejszej (zabrane Armenii i Kurdystanowi) d) Bułgaria (Neuilly-sur-Seine) utrata 7% na rzecz Grecji napięcia na granicy z Grecją
8. Konferencja waszyngtońska 1921-1922 Zadaniem konferencji było ustalenie zasad rozwoju marynarek wojennych i limitu tonażu Traktat waszyngtoński postanowienia: 1. Ustalenie limitów tonażu pancerników i lotniskowców 2. Zakaz budowy nowych pancerników 3. Zasada otwartych drzwi w Chinach 4. Regulacja stref wpływów państw posiadających posiadłości na Ocenia Spokojnym