Dział Rozwoju Rynku Terminowego Modyfikacja parametrów kontraktów terminowych na akcje. Wypłata dywidendy.
Czym jest dywidenda? Dywidenda zwykła (łac. Dividendum rzecz do podziału) część zysku netto spółki kapitałowej za ostatni rok obrotowy (po opodatkowaniu podatkiem dochodowym), przeznaczona do podziału pomiędzy akcjonariuszy. O wysokości dywidendy zwykłej i terminie jej wypłaty decyduje Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy spółki akcyjnej. Dywidenda ma zwykle formę pieniężną, ale może być wypłacana także w formie akcji. Dla inwestora ważne jest, czy spółka wypłaca dywidendę regularnie oraz w jakiej wysokości. 2
Ponieważ dywidendy zwykłe są jednym z parametrów wyceny kontraktów terminowych, dlatego w przypadku dywidend zwykłych GPW nie dokonuje zmiany parametrów tych instrumentów. 3
Jak wycenić kontrakt terminowy uwzględniając dywidendę zwykłą? W przypadku kontraktów terminowych na akcje spółek wypłacających dywidendy zwykłe, wartość kontraktu wycenia się zgodnie z regułą: F=(P-D)*(1+rT) gdzie: F - wartość kontraktu terminowego na akcje P - cena akcji (instrumentu bazowego) D - wartość dywidendy przypadająca na jedną akcję r - wolna od ryzyka stopa procentowa T- czas do terminu realizacji (wyrażony w latach) 4
GPW dokona zmiany parametrów kontraktów terminowych na akcje w przypadku dywidend nadzwyczajnych. Parametry kontraktów terminowych, które podlegają zmianie to: liczba akcji przypadających na jeden kontrakt oraz kurs odniesienia. 5
Za dywidendę nadzwyczajną uznaje się każdą dywidendę, której konstrukcja może powodować trudności w jej uwzględnieniu przy wycenie kontraktu terminowego. Do takich dywidend zalicza się między innymi: Zaliczkę na poczet dywidendy (z tytułu podziału zysku za rok bieżący), Dywidendę, której wypłata jest uzależniona od zdarzenia przyszłego i niepewnego. 6
W przypadkach szczególnych Zarząd Giełdy ma prawo uznania danej dywidendy za dywidendę nadzwyczajną, np. jeżeli przy jej określaniu emitent łamie zasady dobrych praktyk lub w innych przypadkach, które powodują, że uwzględnienie danej dywidendy w wycenie kontraktów terminowych może być trudne 7
Co ulega zmianie? Zmienia się liczbę akcji przypadającą na jeden kontrakt oraz kurs odniesienia dla kontraktów terminowych na pierwszą sesję, na której akcje są notowane bez dywidendy / bez prawa do zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy. 8
Nadszedł czas na praktykę W dalszej części prezentacji zostanie przedstawiony sposób modyfikacji parametrów kontraktów terminowych na akcje. Aby pokazać jak prosta jest to operacja, posłużymy się przykładem liczbowym. Ponieważ zawsze w obrocie znajdują się trzy serie kontraktów terminowych na akcje danej spółki. Przytoczony przykład liczbowy obejmie wszystkie serie kontraktów (tak też jest w rzeczywistości). 9
Założenia W dniu T Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy spółki XYZ podejmuje uchwałę o wypłacie dywidendy zaliczkowej: wartość dywidendy zaliczkowej na jedną akcję = 3 zł, ostatni dzień notowania akcji z dywidendą = T+n liczba akcji przypadających na jeden kontrakt terminowy (mnożnik) = 100 akcji. 10
Zaczynamy, czyli dzień T+n Zakładamy, że: S (czyli kurs zamknięcia akcji XYZ z ostatniego dnia notowania z dywidendą) = 150 zł; Dzienny kurs rozliczeniowy dla poszczególnych serii kontraktów terminowych został wyznaczony na następujących poziomach: Seria 1 = 155 zł Seria 2 = 160 zł Seria 3 = 165 zł 11
Jak wcześniej wspomniano, zmianie ulega liczba akcji przypadających na jeden kontrakt. Następuje to z uwzględnieniem następującego współczynnika korekty: K = S Dn S gdzie: K współczynnik korekty, S kurs zamknięcia z ostatniego dnia notowania akcji z prawem do dywidendy/z prawem do zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy, Dn wartość dywidendy nadzwyczajnej przypadającej na jedną akcję, Współczynnik korekty K jest obliczany z dokładnością do czterech miejsc po przecinku. 12
Co w naszym przykładzie oznacza: wysokość współczynnika korekty: K = 150 3 150 = 0, 9800 skorygowana liczba akcji przypadających na jeden kontrakt (mnożnik), czyli dzielimy mnożnik przez współczynnik korekty K i otrzymujemy: 100 / 0,9800 = 102,04 102 akcje 13
I ostatnia rzecz Aby otrzymać kurs odniesienia na sesję w dniu T+n+1 (po ustaleniu prawa do dywidendy) dla poszczególnych serii kontraktów terminowych należy pomnożyć kurs kontraktu przez współczynnik korekty K : Seria 1 = 155 x 0,9800 = 151,90 Seria 2 = 160 x 0,9800 = 156,80 Seria 3 = 165 x 0,9800 = 161,70 14
Przed i po zmianie - małe porównanie Stare parametry kontraktów Kurs Mnożnik Wartość kontraktu (kurs*mnożnik) Nowe parametry kontraktów Kurs Mnożnik Wartość kontraktu (kurs*mnożnik) Różnica 155 100 15 500,00 zł 151,9 102 15 493,80 zł 6,20 zł 160 100 16 000,00 zł 156,8 102 15 993,60 zł 6,40 zł 165 100 16 500,00 zł 161,7 102 16 493,40 zł 6,60 zł Jak widać, zmiana parametrów kontraktów terminowych na akcje spółek powoduje, że wartość kontraktu terminowe przed oraz po tej operacji pozostaje bez zmian (różnica jaka występuje wynika z tego, że przy wyznaczaniu nowej liczby akcji przypadających na jeden kontrakt konieczne jest zaokrąglenie tej wielkości do wartości całkowitej). Wprowadzenie modyfikacji parametrów kontraktów terminowych na akcje powoduje, iż wpływ wypłaconej przez spółkę dywidendy nadzwyczajnej dla inwestorów posiadających otwarte pozycje w tych kontraktach jest neutralny. 15
Co po zmianie? Nowe parametry kontraktów będą obowiązywać począwszy od sesji T+n+1 do dnia wygaśnięcia poszczególnych serii. Serie kontraktów terminowych wprowadzane na nowy termin do wygaśnięcia będą wprowadzane ze standardowym mnożnikiem 100 (lub 1000) akcji. To oznacza, że będą występowały sesje giełdowe kiedy serie kontraktów opartych na tym samym instrumencie bazowym będą notowane z różnymi mnożnikami. 16
FABCH16 FABCM16 FABCU16 FABCZ16 FABCH16 FABCM16 FABCU16 Po przeprowadzeniu modyfikacji polegającej na zmianie mnożnika (i kursu odniesienia) - w obrocie znajdują się 3 serie kontraktów ze zmienionym mnożnikiem (FABC kontrakt na akcje spółki ABC). Kontrakt z mnożnikiem 102 wygasający w marcu 2016 Kontrakt z mnożnikiem 102 wygasający w czerwcu 2016 Kontrakt z mnożnikiem 102 wygasający we wrześniu 2016 Po wygaśnięciu notowanej, zmodyfikowanej serii (marzec 2016), do obrotu wprowadzana jest nowa seria, której mnożnik jest równy mnożnikowi przed modyfikacją (tak też będzie dla kolejnych serii). marzec 2016 Kontrakt z mnożnikiem 102 wygasający w marcu 2016 seria wygasająca Kontrakt z mnożnikiem 102 wygasający w czerwcu 2016 Kontrakt z mnożnikiem 102 wygasający we wrześniu 2016 Kontrakt z mnożnikiem 100 wygasający w grudniu 2016 nowa seria 17
Informacja o zmianie liczby akcji przypadających na jeden kontrakt oraz kursu odniesienia jest podawana do wiadomości uczestników obrotu po sesji giełdowej, na której były po raz ostatni notowane akcje z prawem do dywidendy/z prawem do zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy. 18
Gdzie szukać dodatkowych informacji o kontraktach terminowych? Strona internetowa - www.gpw.pl, (instrumenty --> kontrakty terminowe): Warunki obrotu dla programu kontraktów terminowych na akcje spółek ; Standardy kontraktów terminowych; SZOG Szczegółowe Zasady Obrotu Giełdowego - Rozdział 9. Szczegółowe warunki obrotu instrumentami finansowymi na rynku terminowym Informacje o seriach kontraktów w obrocie; Wyniki sesji. Informacje dostępne w domach maklerskich; Szkolenia dotyczące kontraktów terminowych: www.gpw.pl 19
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa www.gpw.pl pochodne@gpw.pl 20