UŻYTKOWANIE GRUNTÓW Ogólna powierzchnia gospodarstw rolnych województwa lubuskiego według stanu na koniec czerwca 2013 r. wynosiła 456,7 tys. ha, z tego areał użytków rolnych stanowił 89,3%, lasy i grunty leśne 6,5%, a pozostałe grunty 4,2%. W porównaniu z 2012 r. powierzchnia gospodarstw rolnych zmniejszyła się o 58,6 tys. ha (o 11,4%). Wykres 1. Struktura użytkowania gruntów w gospodarstwach rolnych w 2013 r. Stan w czerwcu, według siedziby użytkownika Z ogólnej powierzchni użytków gospodarstw rolnych w 2013 r. w sektorze gospodarstw indywidualnych znajdowało się 340,6 tys. ha, co stanowiło 83,5% ogólnej powierzchni użytków rolnych województwa lubuskiego. Powierzchnia wszystkich użytków rolnych wynosiła 407,9 tys. ha, z tego 98,9% stanowiły użytki rolne w dobrej kulturze rolnej. Warunki agrometeorologiczne Zima 2012/2013 roku charakteryzowała się występowaniem na przemian pogody z ujemnymi temperaturami i opadami śniegu oraz okresami ocieplenia. W pierwszych dekadach grudnia 2012 r. na polach utrzymywał się śnieg, który spadł również na początku stycznia 2013 r. i pozostał na polach do trzeciej dekady lutego. Po krótkim okresie ocieplenia, na początku drugiej dekady marca powróciła zima z mrozami do kilkunastu stopni w nocy, a miejscami dochodząc poniżej minus 20⁰C. Na szczęście rośliny znajdowały się pod ochronną warstwą śniegu. Marzec był najzimniejszym miesiącem od wielu lat. Średnia temperatura wynosząca minus 1,6⁰C była niższa od średniej z lat 1977-2013 i od średniej temperatury w marcu poprzedniego roku odpowiednio o 5,4 i 8,2⁰C. Śnieg, który spadł 8 marca utrzymywał się na polach do 8 kwietnia. Prace polowe rozpoczęły się dopiero po 10 kwietnia. Wiosenna wegetacja roślin ozimych, drzew owocowych, siewy zbóż jarych, rzepaku i warzyw oraz zabiegi nawożenia były opóźnione o ok. 3-4 tygodnie. Pierwsze dekady maja były ciepłe, słoneczne z umiarkowaną ilością opadów, dlatego rośliny szybko nadrobiły opóźnienia spowodowane 2
niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi w marcu. Po okresie pogorszenia pogody w ostatniej dekadzie maja, z niskimi temperaturami i silnymi, ulewnymi deszczami, na początku czerwca warunki atmosferyczne były znowu korzystne. Opady deszczu, które skoncentrowały się w trzeciej dekadzie maja i drugiej połowie czerwca, wielkością dwukrotnie przekraczały średnie wieloletnie normy. Obfite, ulewne deszcze, często o charakterze burzowym spowodowały nadmierne uwilgotnienie gleby, podtopienia pól i zastoiska wody oraz szkody w uprawach (wyleganie zbóż nadmiernie nasiąkniętych wodą, problemy ze zbiorem pierwszego pokosu traw). W trzeciej dekadzie lipca rozpoczęto żniwa zbóż ozimych i jarych, które przebiegały sprawnie w sprzyjających warunkach pogodowych, a zebrane ziarno było suche i dobrej jakości. Pomimo dużego spiętrzenia prac ( równocześnie zbierano rzepak ozimy i zboża) prace zostały zakończone pod koniec sierpnia, który charakteryzował się ciepłą, słoneczną pogodą z niewielkimi opadami deszczu. Równolegle trwały prace związane z siewem ozimin i poplonów, podorywki oraz orki zimowe. We wrześniu kontynuowane były zbiory ziemniaków, roślin motylkowych pastewnych, zakończono zbiór trzeciego pokosu traw, rozpoczęły się zbiory okopowych pastewnych oraz kukurydzy na ziarno. Ciepła i słoneczna pogoda w październiku i listopadzie stwarzała odpowiednie warunki do dalszego zbioru roślin okopowych, w tym buraków cukrowych, oraz pastewnych. Kontynuowano prace polowe a wschody roślin ozimych przebiegały prawidłowo. PRODUKCJA GŁÓWNYCH UPRAW ROLNYCH POWIERZCHNIA ZASIEWÓW Powierzchnia zasiewów w 2013 r. wyniosła 275,0 tys. ha i była mniejsza o 51,9 tys. ha (o 15,9%) w stosunku do 2012 r. W strukturze zasiewów zboża zajmowały 195,9 tys. ha i stanowiły 71,2% ogólnej powierzchni zasiewów, strączkowe konsumpcyjne na ziarno - 2,7 tys. ha (1,0%), ziemniaki 4,0 tys. ha (1,5%), natomiast grupa roślin przemysłowych zajmując powierzchnię 35,7 tys. ha stanowiła 13,0% ogólnej powierzchni zasiewów. Powierzchnia uprawy roślin pastewnych (łącznie z mieszankami zbożowo-strączkowymi na ziarno) wyniosła 25,8 tys. ha, co stanowiło 9,4%, natomiast rośliny zaliczane do grupy pozostałe zajmowały powierzchnię 10,9 tys. ha (3,9%) ogólnej powierzchni zasiewów. Zboża W 2013 r. powierzchnia uprawy zbóż wyniosła 195,9 tys. ha i była o 47,7 tys. ha (o 19,6%) mniejsza od notowanej w 2012 r. Plony zbóż kształtowały się na poziomie 43,0 dt/ha, tj. o 5,5 dt/ha (o 14,7%) wyższym od uzyskanego w roku poprzednim. Zbiory zbóż wyniosły 842,6 tys. t., tj. o 71,4 tys. t (o 7,8%) mniej niż w 2012 r. 3
Wykres 2. Struktura powierzchni zasiewów zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi Łączna powierzchnia uprawy zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi wyniosła 163,9 tys. ha, tj. o 52,5 tys. ha (o 24,2%) mniej niż w roku poprzednim. Plony zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi osiągnęły poziom 42,7 dt/ha, czyli o 6,5 dt/ha (o 18,0%) wyższy od uzyskanego rok wcześniej. Zbiory zbóż podstawowych z mieszankami zbożowymi oszacowano na 699,8 tys. t, tj. o 82,3 tys. t (10,5%) mniej niż w roku poprzednim. Szacuje się, że w porównaniu z plonami uzyskanymi w 2012 r. wyżej plonowały w 2013 r. wszystkie zboża podstawowe z mieszankami zbożowymi, przy czym najwyższy wzrost wielkości plonu wystąpił w przypadku pszenicy i pszenżyta odpowiednio o 22,7% i 18,7%. Tabl. 1. Plony i zbiory zbóż podstawowych Wyszczególnienie 2012 2013 2012=100 2012 2013 2012=100 plony /ha zbiory Pszenica... 43,2 53,0 122,7 2680662 2718979 101,4 Żyto... 31,6 33,9 107,3 1407016 1443494 102,6 Jęczmień... 34,3 40,1 116,9 1323889 743533 56,2 Owies... 29,0 29,9 103,1 418002 218438 52,3 Pszenżyto... 37,5 44,5 118,7 1312014 1619927 123,5 Mieszanki zbożowe... 31,2 32,8 108,1 678808 253289 37,3 4
Rzepak i rzepik W 2013 r. powierzchnia uprawy rzepaku i rzepiku wyniosła 34,2 tys. ha i była wyższa od notowanej w 2012 r. o 1,0 tys. ha (o 3,1%). Zasiewy ozime stanowiły 97,3% ogólnej powierzchni uprawy rzepaku i rzepiku. Plony były wyższe o 2,0 dt/ha od uzyskanych w poprzednim roku i wyniosły 30,7 dt/ha. Natomiast zbiory wynosiły 104,9 tys. t, co oznacza wzrost o 9,8 tys. t (o 10,3%) w stosunku od uzyskanych w 2012 r. Tabl. 2. Produkcja rzepaku i rzepiku Wyszczególnienie 2012 2013 w liczbach bezwzględnych 2012 = 100 Powierzchnia... 33140 34166 103,1 Plony z 1 ha... 28,7 30,7 107,0 Zbiory... 950833 1048820 110,3 Ziemniaki W 2013 r. powierzchnia uprawy ziemniaka (łącznie z powierzchnią upraw w ogrodach przydomowych) wyniosła 4,0 tys. ha i była niższa niż w 2012 r. o 6,3 tys. ha, czyli o 60,9%. Plon ziemniaków wyszacowano na poziomie 233 dt/ha, tj o 6,4% niższy od uzyskanego przed rokiem. Zbiory ziemniaków wyniosły 93,6 tys. t i były niższe w stosunku do 2012 r. o 162,8 tys. t (o 63,5%). Tabl. 3. Produkcja ziemniaków Wyszczególnienie 2012 2013 w liczbach bezwzględnych 2012 = 100 Powierzchnia... 10282 4019 39,1 Plony z 1 ha... 249 233 93,6 Zbiory... 2563872 936361 36,5 Buraki cukrowe Powierzchnia uprawy buraków cukrowych wyniosła 1,2 tys. ha i była o 1,0 tys. ha (o 46,0%) niższa od notowanej w 2012 r. Plony buraków cukrowych ukształtowały się na poziomie 652 dt/ha, co oznacza niewielki wzrost o 0,2% w stosunku do 2012 r. Zbiory buraków cukrowych natomiast określono na poziomie 75,8 tys. t., czyli o 64,4 tys. t (o 46,0%) niższym niż rok wcześniej. Tabl. 4. Produkcja buraków cukrowych Wyszczególnienie 2012 2013 w liczbach bezwzględnych 2012 = 100 Powierzchnia... 2153 1162 54,0 Plony z 1 ha... 651 652 100,2 Zbiory... 1402157 757718 54,0 5
Rośliny pastewne W 2013 r. ogólna powierzchnia paszowa roślin pastewnych uprawianych w plonie głównym, łącznie z areałem trwałych użytków zielonych, wyniosła 115,6 tys. ha i była niższa o 12,9 tys. ha (o 10,1%) w porównaniu do poprzedniego roku. W stosunku do roku poprzedniego zmniejszeniu o 8,7 tys. ha (o 8,2%) uległa powierzchnia trwałych użytków zielonych i wyniosła 96,6 tys. ha oraz polowych upraw pastewnych o 4,3 tys. ha (o 18,3%), która wyniosła 19,0 tys. ha. Tabl. 5. Powierzchnia paszowa Stan w czerwcu Wyszczególnienie 2012 2013 2012 = 100 OGÓŁEM... 128536 115609 89,9 Trwałe użytki zielone... 105236 96577 91,8 Polowe uprawy pastewne... 23300 19032 81,7 W porównaniu z 2012 r. w grupie polowych upraw pastewnych spadła powierzchnia uprawy roślin okopowych pastewnych o 87,8%, strączkowych na zielonkę o 50,8%, kukurydzy na zielonkę o 22,4%, oraz motylkowych pastewnych na zielonkę o 6,6%. Powierzchnia uprawy roślin pastewnych na gruntach ornych stanowiła 6,9% ogólnej powierzchni zasiewów w 2013 r. Tabl. 6. Produkcja roślin pastewnych na paszę Wyszczególnienie 2012 2013 2012 = 100 Okopowe pastewne... 597207 63909 10,7 Strączkowe pastewne... 85927 37489 43,6 Motylkowe drobnonasienne a... 2491519 2351291 94,4 Kukurydza na zielonkę... 3562317 2479387 69,6 Trwałe użytki zielone b... 3892977 3837494 98,6 łąki trwałe... 3192632 3199671 100,2 pastwiska trwałe... 700345 637823 91,1 a Łączne z innymi pastewnymi trawami i pastwiskami polowymi. b W przeliczeniu na siano. Zbiory upraw pastewnych z 2013 r. były niższe niż w 2012 r. i wyniosły: - okopowych pastewnych 6,4 tys. t, tj. o 53,3 tys. t (o 89,3%) mniej niż w roku poprzednim, - strączkowych pastewnych 3,7 tys. t, o 4,8 tys. t (o 56,4%) mniej, - motylkowych drobnonasiennych 235,1 tys. t, o 14,0 tys. t (o 5,6%) mniej, - kukurydzy na zielonkę 247,9 tys. t, o 108,3 tys. t (o 30,4%) mniej, - trwałych użytków zielonych 383,7 tys. t, o 5,5 tys. t (o 1,4%) mniej 6
PRODUKCJA GŁÓWNYCH UPRAW OGRODNICZYCH Warzywa gruntowe W 2013 r. powierzchnia uprawy warzyw gruntowych kształtowała się na poziomie 1,6 tys. ha i była mniejsza o 62,4% od notowanej przed rokiem. Zmniejszenie powierzchni uprawy miało miejsce w przypadku wszystkich gatunków warzyw. Warunki atmosferyczne panujące w okresie wegetacji 2012/2013 były bardziej korzystne dla warzyw niż w poprzednim sezonie wegetacyjnym i dlatego plony warzyw są znacznie wyższe. W 2013 r. zebrano łącznie 46,9 tys. t warzyw gruntowych, tj. o 53,9% mniej niż przed rokiem. Zbiór na takim poziomie był efektem zmniejszenia powierzchni uprawy warzyw pomimo wyższego plonowania wszystkich gatunków. Tabl. 7. Zbiory warzyw gruntowych Wyszczególnienie 2012 2013 2012 = 100 OGÓŁEM... 1018605 469143 46,1 Kapusta... 267147 143450 53,7 Kalafiory... 32397 19600 60,5 Cebula... 150960 69860 46,3 Marchew jadalna... 184877 63105 34,1 Buraki ćwikłowe... 96560 38640 40,0 Ogórki... 75321 28130 37,3 Pomidory... 32160 18030 56,1 Pozostałe a... 179183 88328 49,3 a Pietruszka, pory, selery, rzodkiewka, sałata, rabarbar, szparagi, koper i inne. W 2013 r. kapustę uprawiano na powierzchni 0,3 tys. ha, która była niższa o ponad 50% od powierzchni z roku poprzedniego. Plonowanie wyszacowane na 505 dt/ha było o 27,5% wyższe niż przed rokiem. Zebrano 14,3 tys. t, tj. o 46,3% mniej niż w 2012 r. Spadek zbiorów w porównaniu do poprzedniego roku spowodowany był znacznym zmniejszeniem powierzchni uprawy kapusty. Kalafiory uprawiano na powierzchni 0,1 tys. ha, która była o 52,6% niższa od zanotowanej w 2012 r. Przy plonie w wysokości 302 dt/ha, który był wyższy o 28% zebrano 2,0 tys. ton kalafiorów, tj. o 39,5% mniej niż rok wcześniej. Powierzchnia uprawy cebuli w 2013 r. wyniosła 0,2 tys. ha i na przestrzeni roku zmniejszyła się o 70,4%. Zebrano 7,0 tys. t cebuli, tj. o 53,7% mniej niż przed rokiem, przy plonie na poziomie 360 dt/ha, czyli wyższym o 56,5%. Powierzchnia uprawy marchwi jadalnej zmniejszyła się o 72,9% i wynosiła 0,1 tys. ha, natomiast plon w wysokości 420 dt/ha był wyższy od uzyskanego w poprzednim roku o 26,1%. Zbiory marchwi jadalnej wyniosły 6,3 tys. t i były o 65,9% niższe od uzyskanych w 2012 r. Przy mniejszym o 72,7% areale uprawy buraków ćwikłowych wynoszącym 0,1 tys. ha i wyższych o 46,2% plonach na poziomie 386 dt/ha uzyskano zbiory w wysokości 3,9 tys. t, tj. o 60,0% mniej niż w 2012 r. 7
Na przestrzeni roku zanotowano spadek o 76,7% areału uprawy ogórków. Z powierzchni 0,1 tys. ha i plonie 270 dt/ha, który był wyższy o 59,8% niż w roku poprzednim zebrano 2,8 tys. t ogórków, tj. o 62,7% mniej niż w 2012 r. W 2013 r. pomidory uprawiane były na niewielkiej powierzchni, tj. blisko 0,1 tys. ha (mniej o 63,3% niż przed rokiem). Szacowany plon był na poziomie 240 dt/ha tj. o 52,9% wyższy od uzyskanego w 2012 r., natomiast produkcja określona wielkością 1,8 tys. t była niższa od zanotowanej w poprzednim roku o 43,9%. Powierzchnia uprawy warzyw zaliczanych do grupy pozostałe (pietruszka, pory, selery, rzodkiewka, sałata, rabarbar, szparagi, koper i inne) wyniosła 0,7 tys. ha, natomiast plon 134 dt/ha. Łączne zbiory wyniosły 8,8 tys. t i były o 50,7% niższe od zebranych rok wcześniej. Na zmniejszenie produkcji wpłynęły: zmniejszenie o 50,6% powierzchni uprawy i spadek plonowania o 2,2%. Owoce z drzew W 2013 r. produkcja z drzew owocowych kształtowała się na poziomie 20,8 tys. t i była o 13,6% niższa od uzyskanej w 2012 r. Tabl. 8. Zbiory owoców z drzew Wyszczególnienie 2012 2013 2012 = 100 OGÓŁEM... 240645 207986 86,4 Jabłonie... 160647 159809 99,5 Grusze... 10557 6810 64,5 Śliwy... 24471 12764 52,2 Wiśnie... 28309 12255 43,3 Czereśnie... 9928 8500 85,6 Pozostałe a... 6733 7848 116,6 w tym orzechy włoskie... 2043 4431 216,9 a Morele, brzoskwinie, orzechy włoskie. Według szacunku zbiory jabłek w 2013 r. wyniosły 16,0 tys. t. i wielkością zbliżone były do uzyskanych w 2012 r., a plony wyszacowane na 71,8 dt/ha były wyższe o 17,5% od ubiegłorocznych. W 2013 r. zebrano ponad 1,0 tys. t gruszek, tj. o 35,5% mniej niż przed rokiem. Plonowanie było wyższe o 27,3% i wyniosło 54,1 dt/ha, natomiast powierzchnia uprawy była o ponad 40% niższa niż w ubiegłym roku. Zbiór śliwek określony na poziomie 1,3 tys. t był niższy o ponad 40% od uzyskanego w 2012 r. przy spadku powierzchni nasadzeń o ponad 50% i wzroście plonów do poziomu 54,2 dt/ha, tj. o 16,1%. 8
W 2013 r. zebrano 1,2 tys. t wiśni, tj. o ponad 50% mniej niż w 2012 r., przy zmniejszonej o ok. 50% powierzchni nasadzeń i plonie w wysokości 40,1 dt/ha, który był niższy od ubiegłorocznego o 10,7%. Zbiór czereśni został wyszacowany na poziomie 0,9 tys. t, czyli o 14,4% niższy od zanotowanego rok wcześniej przy spadku powierzchni nasadzeń o ponad 40% i wzroście plonu czereśni o 56,5% wynoszącym 58,7 dt/ha. Łączna produkcja innych owoców z drzew (moreli, brzoskwiń i orzechów włoskich) wyniosła 0,8 tys. t i była o 16,6% wyższa od uzyskanej w 2012 r. Powierzchnia uprawy drzew pozostałych zmniejszyła się w 2012 r. o ponad 70%, a średni plon wynosił 41,5 dt/ha, czyli pięciokrotnie wyższy niż w poprzednim roku. Szczególny wpływ na spadek powierzchni i wzrost plonów miały likwidacje upraw ekologicznych orzechów włoskich, które w większości nie były jeszcze w fazie owocowania. Owoce z krzewów owocowych i plantacji jagodowych Łączne zbiory owoców z krzewów owocowych i plantacji jagodowych w 2013 r. wyniosły 13,2 tys. t i były o 69,3% wyższe od zbiorów z roku poprzedniego. Zbiór na takim poziomie był następstwem wyższego plonowania wszystkich gatunków owoców, za wyjątkiem truskawek. Tabl. 9. Zbiory owoców z krzewów owocowych Wyszczególnienie 2012 2013 2012 = 100 OGÓŁEM... 77712 131581 169,3 Truskawki... 35257 86687 245,9 Maliny a... 1560 1518 97,3 Porzeczki... 30415 32140 105,7 Agrest... 3985 3084 77,4 Pozostałe b... 6495 8152 125,5 a Łącznie z jeżyną bezkolcową. b Aronia, borówka wysoka, winorośl, leszczyna i inne. Na plantacjach truskawek łącznie z poziomkami zebrano 8,7 tys. t owoców, tj. ponad dwukrotnie więcej niż przed rokiem. Plony wyszacowane w 2013 r. na 28,7 dt/ha były ponad 30% niższe niż rok wcześniej z uwagi na znaczny wzrost powierzchni ekologicznych upraw truskawek. Pomimo ograniczenia uprawy malin o ok. 20%, zebrano 0,2 tys. t owoców, czyli na podobnym poziomie jak rok wcześniej, przy plonach wyższych o 21,2% niż w 2012 r. wynoszących 24,0 dt/ha. Wzrost plonu na takim poziomie był możliwy dzięki systematycznemu wzrostowi udziału w strukturze uprawy malin odmian jesiennych, które znalazły dla siebie optymalne warunki do wzrostu i bardzo dobrze plonowały. Według szacunków zbiory porzeczek wyniosły 3,2 tys. t i były o 5,7% wyższe od uzyskanych w 2012 r. O znacznym wzroście produkcji zdecydowało wyższe o 52,8% plonowanie, zwłaszcza porzeczki czarnej. 9
Zbiór agrestu, wynoszący 0,3 tys. t, był niższy o ok. 20% od zanotowanego w 2012 r. i wynikał przede wszystkim ze zmniejszenia areału uprawy. Plonowanie na poziomie 75,0 dt/ha było wyższe o ponad 40% od notowanego rok wcześniej. Łączne zbiory pozostałych owoców (aronii, borówki wysokiej, winorośli, leszczyny i pozostałych jagodowych) kształtowały się na poziomie 0,8 tys. t i przewyższały o 25,5% wielkość zbiorów z poprzedniego roku na skutek wyższego plonowania. ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE W województwie lubuskim stan zwierząt gospodarskich w 2013 r. wynosił: - bydło 78,3 tys. szt., - owce 4,3 tys. szt., - konie 6,2 tys. szt., - kozy 1,5 tys. szt., - drób 4168,2 tys. szt., - świnie 145,8 tys. szt. Ponad 70% zwierząt utrzymywanych było w gospodarstwach indywidualnych. Tabl. 10. Pogłowie zwierząt gospodarskich w 2013 r. Stan w czerwcu Wyszczególnienie W szt. Czerwiec 2012 = 100 Grudzień 2012 = 100 Bydło... 78346 112,6 119,5 w tym krowy... 31799 108,9 113,2 Owce... 4271 109,8 100,8 w tym maciorki... 2355 140,3 121,5 Konie a... 6236 92,2 x w tym 3-letnie i starsze... 2865 61,0 x Kozy... 1507 48,6 x w tym samice 1-roczne i starsze... 1160 53,5 x Drób b... 4168187 92,7 93,0 Świnie c... 145839 99,1 d 99,3 e w tym lochy... 12276 90,5 d 94,4 e a Dane szacunkowe. b W wieku powyżej 2 tygodni (kury, gęsi, kaczki, indyki i drób pozostały łącznie). c Stan w końcu lipca. d Lipiec 2012 = 100. e Marzec 2013 = 100. 10
Bydło W czerwcu 2013 r. pogłowie bydła wyniosło 78,3 tys. szt. i było o 8,8 tys. szt. (o 12,6%) wyższe od stanu notowanego w analogicznym miesiącu 2012 r., a w porównaniu z liczebnością stada w grudniu 2012 r. zwiększyło się o 12,8 tys. szt. (o 19,5%). W gospodarstwach indywidualnych w czerwcu 2013 r. spisano 63,7 tys. szt., tj. więcej niż przed rokiem o 10,0 tys. szt. (o 18,6%) i o 12,8 tys. szt. (o 25,1%) więcej niż w grudniu poprzedniego roku. Pogłowie krów wyniosło 31,8 tys. szt., co oznacza zwiększenie liczebności stada w stosunku do stanu w czerwcu 2012 r. o 2,6 tys. szt. (o 8,9%), a w porównaniu z grudniem 2012 r. wzrost o 3,7 tys. szt. (o 13,2%). W czerwcu 2013 r. obsada bydła na 100 ha użytków rolnych wyniosła 19,2 szt., wobec 14,3 szt. rok wcześniej. W strukturze stada bydła udział poszczególnych grup wiekowo-użytkowych w czerwcu 2013 r. wyniósł: - cielęta w wieku poniżej 1 roku 27,8%, - młode bydło w wieku 1-2 lat 24,1%, - bydło w wieku 2 lat i więcej 48,1%, w tym krowy 40,6%. Wykres 3. Struktura pogłowia bydła W porównaniu ze strukturą pogłowia bydła notowaną w czerwcu 2012 r. zwiększył się udział cieląt w wieku do 1 roku (o 0,6 p. proc.) i młodego bydła w wieku 1-2 lat (o 1,2 p. proc.), natomiast zmniejszył się udział bydła w wieku 2 lat i więcej (o 1,8 p. proc.), przy jednoczesnym spadku udziału krów o 1,4 p. proc. 11
Owce Pogłowie owiec w czerwcu 2013 r. wyniosło 4,3 tys. szt. i w porównaniu do stanu notowanego w czerwcu 2012 r. zwiększyło się o 0,4 tys. szt. (o 9,8%), a w porównaniu do grudnia 2012 r. wzrosło o 34 szt. (o 0,8%). W gospodarstwach indywidualnych utrzymywano 4,0 tys. szt. owiec, tj. 94,7% pogłowia w województwie lubuskim, a roczny wzrost liczebności stada w tej grupie gospodarstw wyniósł 0,5 tys. szt. (12,6%). Liczebność maciorek owczych zwiększyła się w analizowanym okresie odpowiednio o 0,7 tys. szt. (o 40,3%) i 0,4 tys. szt. (o 21,5%) do poziomu 2,4 tys. szt. Maciorki stanowiły 55,1% stada owiec (w czerwcu 2012 r. - 43,1%, w grudniu 2012 r. 45,7%). W czerwcu 2013 r. obsada owiec na 100 ha użytków rolnych wyniosła 1,0 szt., natomiast przed rokiem 0,8 szt. Drób Pogłowie drobiu (w wieku powyżej 2 tygodni) w czerwcu 2013 r. wyniosło 4168,2 tys. szt. i było niższe o 326,5 tys. szt., tj. o 7,3% niż w analogicznym miesiącu poprzedniego roku, a w porównaniu do stanu notowanego w grudniu 2012 r. zmniejszyło się o 312,8 tys. szt. (o 7,0%). W gospodarstwach indywidualnych utrzymywano 3867,7 tys. szt. drobiu, tj. 92,8% pogłowia w województwie lubuskim, a roczny spadek liczebności stada w tej grupie gospodarstw wyniósł 511,1 tys. szt. (11,7%). Struktura gatunkowa pogłowia drobiu w czerwcu 2013 r. przedstawiała się następująco: - 56,2% stanowił drób kurzy razem (w czerwcu 2012 r. 65,5%), w tym nioski 22,3% (w czerwcu 2012 r. 25,5%), - 1,3% kaczki i drób pozostały (w czerwcu poprzedniego roku również 1,3%), - 26,6% indyki (przed rokiem 29,7%), - 15,9% gęsi (3,5% w czerwcu 2012 r.). Obsada drobiu na 100 ha użytków rolnych wyniosła 1021,8 szt., wobec 926,2 szt. w czerwcu 2012 r. Świnie Według stanu w końcu lipca 2013 r. pogłowie świń wyniosło 145,8 tys. szt. i było niższe od stanu notowanego w analogicznym miesiącu 2012 r. i w marcu 2013 r. odpowiednio o 1,4 tys. szt. (o 0,9%) i o 1,0 tys. szt. (o 0,7%). W gospodarstwach indywidualnych utrzymywano 103,9 tys. szt. świń, tj. 71,3% pogłowia w województwie lubuskim, a roczny spadek liczebności stada w tej grupie gospodarstw wyniósł 1,0 tys. szt. (0,9%). W lipcu 2013 r. również stado loch zmniejszyło się w stosunku do analogicznego miesiąca 2012 r. o 1,3 tys. szt. (o 9,5%) do poziomu 12,3 tys. szt., w tym liczebność stada loch prośnych uległa obniżeniu o 0,1 tys. szt. (o 14,8%) do poziomu 8,5 tys. szt. W porównaniu z marcem 2013 r. odnotowano zmniejszenie stada loch na chów o 0,7 tys. szt. (o 5,6%), w tym pogłowie loch prośnych zmniejszyło się o 6 szt. (o 0,1%). 12
W końcu lipca 2013 r. obsada świń na 100 ha użytków rolnych wyniosła 36,1 szt., w tym 3,0 szt. loch, wobec odpowiednio 30,3 szt. i 2,8 szt. przed rokiem. W strukturze stada świń udział poszczególnych grup produkcyjno-użytkowych w końcu lipca 2013 r. wyniósł: - prosięta o wadze do 20 kg 27,1%, - warchlaki o wadze od 20 kg do 50 kg 27,3%, - świnie na chów o wadze 50 kg i więcej 8,6%, w tym lochy na chów razem 8,4%, w tym prośne 5,8%, - tuczniki 37,0%, Wykres 4. Struktura pogłowia świń W porównaniu ze strukturą pogłowia świń rejestrowaną na koniec lipca 2012 r. zmniejszył się udział prosiąt i trzody przeznaczonej na chów odpowiednio o 2,7 i 0,8 p. proc, natomiast wzrósł udział warchlaków i tuczników odpowiednio o 0,5 i 3,0 p. proc. SKUP PRODUKTÓW ROLNYCH Wartość skupu produktów rolnych w 2013 r. wyniosła 1377,8 mln zł i była o 13,9% wyższa od wartości odnotowanej w 2012 r. W porównaniu z poprzednim rokiem nastąpił wzrost wartości skupu produktów roślinnych o 4,9% i zwierzęcych o 19,5%. 13
Wykres 5. Wartość skupu produktów rolnych Wartość skupu produktów rolnych od gospodarstw indywidualnych w 2013 r. osiągnęła poziom 1114,6 mln zł, co oznacza wzrost o 19,3% w stosunku do 2012 r. Zwiększenie wartości skupu odnotowano w odniesieniu do produktów roślinnych o 4,8% i zwierzęcych o 28,1%. Skup zbóż w 2013 r. wyniósł 336,6 tys. t i w porównaniu z 2012 r. był wyższy o 6,4%. Największy wzrost dotyczył skupu pszenżyta (o 49,3%), żyta (o 20,8%) i pszenicy (o 5,0%). Zanotowano spadek skupu jęczmienia o 14,9% w porównaniu z 2012 r. Ilość żywca rzeźnego w wadze żywej skupionego w 2013 r. wyniosła 142,1 tys. t i była wyższa o 16,4% w porównaniu z 2012 r., przy niższym niż rok wcześniej drobiu (o 2,9%), a jednocześnie wyższym skupie bydła (o 5,7%), koni (o 42,5%) i świń (o 182,9%). W 2013 r. skupiono 98,4 mln l mleka krowiego, tj. o 1,8% mniej niż w 2012 r. Ilość skupionych jaj kurzych konsumpcyjnych była większa niż w roku poprzednim (o 55,5%) i wyniosła 68,1 mln szt. Wykres 6. Skup podstawowych produktów rolnych CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W 2013 r. odnotowano spadek w porównaniu z rokiem poprzednim cen skupu zbóż podstawowych łącznie z mieszankami zbożowymi, w tym największy dotyczył cen skupu żyta (o 29,3%), owsa i mieszanek zbożowych (o 20,0%), pszenżyta (o 19,2%) oraz pszenicy (o 15,5%). 14
Wykres 7. Przeciętne ceny skupu żywca rzeźnego (w zł za kg) Średnia cena skupu ziemniaków kształtowała się w 2013 r. na poziomie 38,46 zł za 1 dt i była wyższa od ceny z poprzedniego roku o 81,3%. W stosunku do 2012 r. odnotowano wzrost ceny skupu ziemniaków przemysłowych (o 21,2%) oraz ceny ziemniaków jadalnych o 96,6%. Średnia cena skupu 1 dt buraków cukrowych osiągnęła poziom 13,05 zł i była niższa od ceny z poprzedniego roku o 8,0%. Za 1 dt rzepaku i rzepiku przemysłowego płacono w skupie 156,72 zł, tj. o 20,2% mniej niż rok wcześniej. W 2013 r. przeciętne ceny ziarna zbóż na targowiskach kształtowały się na wyższym poziomie niż w skupie. Największe różnice odnotowano w przypadku żyta, pszenicy i owsa, dla których ceny targowiskowe były wyższe od cen skupu odpowiednio o 62,2%, 31,4% i 30,7%. Blisko dwukrotnie ceny targowiskowe ziemniaków jadalnych przewyższały ceny skupu. Hodowcy bydła mlecznego osiągali znacznie wyższe ceny za mleko sprzedając je na targowiskach. Wykres 8. Ceny skupu i ceny targowiskowe podstawowych produktów rolnych w 2013 r. 15
ŚRODKI PRODUKCJI W ROLNICTWIE Zużycie nawozów mineralnych lub chemicznych w przeliczeniu na czysty składnik w roku gospodarczym 2012/2013 wyniosło 76,9 tys. t i w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku było wyższe o 26,0 tys. t, tj. o 50,9%. Największą dynamikę wzrostu zanotowano w grupie nawozów fosforowych o 10,5 tys. t. (o 116,1%). Nawozów potasowych zastosowano więcej o 8,6 tys. t (o 72,5%), a azotowych o 6,9 tys. t (o 22,9%). W przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych w roku gospodarczym 2012/2013 zastosowano średnio 188,5 kg nawozów mineralnych lub chemicznych, o 83,3 kg więcej niż rok wcześniej. Blisko połowę masy tych nawozów (90,6 kg na 1 ha użytków rolnych) stanowiły nawozy azotowe. W roku gospodarczym 2012/2013 zużycie nawozów wapniowych pod zbiory 2013 r. wyniosło 9,8 tys. t i było niższe niż pod zbiory 2012 r. o 8,9 tys. t, tj. o 47,7%. W przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych zużyto 24,0 kg nawozów wapniowych, o 14,6 kg (o 37,8%) mniej niż rok wcześniej. Wykres 9. Zużycie nawozów mineralnych lub chemicznych i wapniowych w przeliczeniu na czysty składnik na 1 ha użytków rolnych w kg 16
Tabl. 11. Użytkowanie gruntów w gospodarstwach rolnych a według rodzaju użytków i użytkowników Stan w czerwcu Użytki rolne Powierzchnia ogólna razem pod zasiewami w dobrej kulturze rolnej grunty ugorowane uprawy trwałe razem w tym sady W HEKTARACH OGÓŁEM...2012 515376 484425 468569 326952 28241 7090 4169 2013 456736 407942 403432 275030 22650 8564 3674 W tym gospodarstwa indywidualne... 364241 340650 337430 220373 21011 7265 3346 W ODSETKACH OGÓŁEM... 100,0 89,3 88,3 60,2 5,0 1,9 0,8 W tym gospodarstwa indywidualne... 100,0 93,5 92,6 60,5 5,8 2,0 1,0 2012 = 100 OGÓŁEM... 88,6 84,2 86,1 84,1 80,2 120,8 88,1 W tym gospodarstwa indywidualne... 86,3 85,4 85,7 80,0 118,3 104,5 87,6 (dok.) Użytki rolne ogrody przydomowe w dobrej kulturze rolnej łąki trwałe pastwiska trwałe pozostałe Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty W HEKTARACH OGÓŁEM... 2012 1050 83959 21278 15856 10797 20154 2013 611 78409 18168 4509 29533 19262 W tym gospodarstwa indywidualne... 609 71540 16631 3220 8051 15540 W ODSETKACH OGÓŁEM... 0,1 17,2 4,0 1,0 6,5 4,2 W tym gospodarstwa indywidualne... 0,2 19,6 4,6 0,9 2,2 4,3 2012 = 100 OGÓŁEM... 58,2 93,4 85,4 28,4 273,5 97,1 W tym gospodarstwa indywidualne... 58,1 96,7 90,4 61,8 85,2 110,9 a Według siedziby użytkownika. 17
Tabl. 12. Powierzchnia zasiewów według grup ziemiopłodów i użytkowników Stan w czerwcu Ogółem Zboża a Ziemniaki Strączkowe konsumpcyjne Przemysłowe Pastewne b Pozostałe W HEKTARACH OGÓŁEM... 2012 326952 243608 1545 10056 35487 27678 8578 2013 275030 195871 2701 4019 35653 25849 10937 W tym gospodarstwa indywidualne... 220373 160396 2610 3947 26592 19050 7778 W ODSETKACH OGÓŁEM... 100,0 71,2 1,0 1,5 13,0 9,4 3,9 W tym gospodarstwa indywidualne... 100,0 72,8 1,2 1,8 12,1 8,6 3,5 a Zboża podstawowe, owies z jęczmieniem i inne zbożowe mieszanki, kukurydza na ziarno, gryka, proso i inne zbożowe. b Łącznie z mieszankami zbożowo-strączkowymi na ziarno. Tabl. 13. Produkcja ważniejszych ziemiopłodów rolnych Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory w tym gospodarstwa indywidualne Zboża... 2012 243608 37,5 9140077 211815 35,2 7463156 2013 195871 43,0 8426267 160396 40,0 6410822 2012=100 80,4 114,7 92,2 75,7 113,6 85,9 zboża podstawowe z mieszankami zbożowymi... 2012 216329 36,2 7820391 190696 34,5 6578544 2013 163878 42,7 6997660 135923 39,5 5362900 2012=100 75,8 118,0 89,5 71,3 114,5 81,5 zboża podstawowe... 2012 194562 36,7 7141583 169203 34,9 5905344 2013 156154 43,2 6744371 128325 39,8 5111612 2012=100 80,3 117,7 94,4 75,8 114,0 86,6 pszenica... 2012 62038 43,2 2680662 47855 38,5 1840961 2013 51301 53,0 2718979 35819 45,2 1619559 2012=100 82,7 122,7 101,4 74,8 117,4 88,0 ozima... 2012 43432 45,5 1974339 32213 40,3 1298184 2013 47460 54,6 2591174 33181 45,9 1523008 2012=100 109,3 120,0 131,2 103,0 113,9 117,3 jara... 2012 18607 38,0 706323 15642 34,7 542777 2013 3841 33,3 127805 2638 36,6 96551 2012=100 20,6 87,6 18,1 16,9 105,5 17,8 żyto... 2012 44475 31,6 1407016 40674 31,5 1281231 a Stan w czerwcu. 2013 42581 33,9 1443494 38184 33,8 1290619 2012=100 95,7 107,3 102,6 93,9 107,3 100,7 18
Tabl. 13. Produkcja ważniejszych ziemiopłodów rolnych (cd.) Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory w tym gospodarstwa indywidualne jęczmień... 2012 38611 34,3 1323889 35862 34,2 1225230 2013 18534 40,1 743533 16267 38,2 620849 2012=100 48,0 116,9 56,2 45,4 111,7 50,7 ozimy... 2012 9300 36,0 334579 8225 36,4 299390 2013 7654 45,7 349633 6186 43,0 265998 2012=100 82,3 126,9 104,5 75,2 118,1 88,8 jary... 2012 29311 33,8 989310 27637 33,5 925840 2013 10880 36,2 393900 10081 35,2 354851 2012=100 37,1 107,0 39,8 36,5 105,1 38,3 owies... 2012 14429 29,0 418002 13738 29,1 399776 2013 7304 29,9 218438 6459 30,9 199583 2012=100 50,6 103,1 52,3 47,0 106,2 49,9 pszenżyto... 2012 35009 37,5 1312014 31074 37,3 1158146 2013 36434 44,5 1619927 31596 43,7 1381002 2012=100 104,1 118,7 123,5 101,7 117,2 119,2 ozime... 2012 28327 38,7 1097146 25010 38,5 962885 2013 33709 45,2 1522340 29410 44,4 1305804 2012=100 119,0 116,8 138,8 117,6 115,3 135,6 jare... 2012 6683 32,2 214868 6064 32,2 195261 2013 2725 35,8 97587 2186 34,4 75198 2012=100 40,8 111,2 45,4 36,0 106,8 38,5 mieszanki zbożowe... 2012 21767 31,2 678808 21493 31,3 673200 2013 7724 32,8 253289 7598 33,1 251288 2012=100 35,5 105,1 37,3 35,4 105,8 37,3 ozime... 2012 2433 32,0 77741 2381 32,3 76906 2013 1613 34,0 54806 1595 34,1 54390 2012=100 66,3 106,3 70,5 67,0 105,6 70,7 jare... 2012 19334 31,1 601067 19112 31,2 596294 2013 6111 32,5 198483 6003 32,8 196898 2012=100 31,6 104,5 33,0 31,4 105,1 33,0 kukurydza na ziarno... 2012 16270 72,6 1181113 10875 69,4 754725 2013 18846 67,4 1270982 13225 68,9 911203 2012=100 115,8 92,8 107,6 121,6 99,3 120,7 gryka... 2012 3982 11,4 45592 3784 11,6 43894 2013 2912 11,5 33520 2747 11,6 31865 2012=100 73,1 100,9 73,5 72,6 100,0 72,6 proso... 2012 7010 13,2 92693 6444 13,3 85705 2013 9064 12,5 113606 7814 12,1 94549 2012=100 129,3 94,7 122,6 121,3 91,0 110,3 pozostałe zbożowe... 2012 16 18,0 288 16 18,0 288 2013 1171 9,0 10499 687 15,0 10305 2012=100 7319 50,0 3646 4294 83,3 3578 a Stan w czerwcu. 19
Tabl. 13. Produkcja ważniejszych ziemiopłodów rolnych (cd.) Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory w tym gospodarstwa indywidualne Strączkowe konsumpcyjne... 2012 1545 10,3 15882 1511 10,3 15514 2013 2701 10,0 27134 2610 9,7 25324 2012=100 174,8 97,1 170,8 172,7 94,2 163,2 w tym: groch... 2012 176 19,9 3502 176 19,9 3502 2013 92,0 20,9 1921 91 21,0 1911 2012=100 52,3 105,0 54,9 51,7 105,5 54,6 bób... 2011 10 19,8 198 10 19,8 198 2012 31 24,9 772 31 24,9 772 2011=100 310,0 125,8 389,9 310,0 125,8 389,9 Ziemniaki (z działkami)... 2012 10282 249 2563872 10214 248 2537634 2013 4019 233 936361 3947 230 907810 2012=100 39,1 93,6 36,5 38,6 92,7 35,8 Buraki cukrowe... 2012 2153 651 1402157 1749 666 1164282 2013 1162 652 757718 724 662 479288 2012=100 54,0 100,2 54,0 41,4 99,4 41,2 Oleiste... 2012 35381 27,7 978599 24785 26,1 646207 2013 36256 29,6 1072516 27374 27,0 737935 2012=100 102,5 106,9 109,6 110,4 103,4 114,2 rzepak i rzepik... 2012 33140 28,7 950833 22704 27,4 622085 2013 34166 30,7 1048820 25543 28,1 716544 2012=100 103,1 107,0 110,3 112,5 102,6 115,2 ozimy... 2012 27952 30,1 841668 18604 28,7 533935 2013 33244 30,9 1026942 24868 28,1 698791 2012=100 118,9 102,7 122,0 133,7 97,9 130,9 jary... 2012 5188 21,0 109165 4100 21,5 88150 2013 922 23,7 21878 675 26,3 17753 2012=100 17,8 112,9 20,0 16,5 122,3 20,1 inne oleiste... 2012 2241 12,4 27766 2081 11,6 24122 2013 2090 11,3 23696 1831 11,7 21391 2012=100 93,3 91,1 85,3 88,0 100,9 88,7 Tytoń... 2012 35 21,6 756 35 21,6 756 2013 91 38,0 3458 91 38,0 3458 2012=100 260,0 175,9 457,4 260,0 175,9 457,4 Okopowe pastewne... 2012 1430 418 597207 1345 443 596307 2013 174 367 63909 135 441 59572 2012=100 12,2 87,8 10,7 10,0 99,5 10,0 Strączkowe pastewne (ziarno) b 2012 4175 19,3 80518 3205 21,2 67999 2013 5441 19,5 106135 4569 20,4 92989 2012=100 130,3 101,0 131,8 142,6 96,2 136,8 a Stan w czerwcu. b Łącznie z mieszankami zbożowo-strączkowymi. 20
Tabl. 13. Produkcja ważniejszych ziemiopłodów rolnych (dok.) Powierzchni a zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory w tym gospodarstwa indywidualne Łubin gorzki (ziarno)... 2012 149 14,4 2147 135 15,9 2147 2013 156 14,4 2253 42 11,8 496 2012=100 104,7 100,0 104,9 31,1 74,2 23,1 Strączkowe pastewne (zielonka)... 2012 535 161 85927 531 162 85867 2013 263 143 37489 231 160 37029 2012=100 49,2 88,8 43,6 43,5 98,8 43,1 Motylkowe drobnonasienne (ziarno)... 2012 204 4,6 931 189 4,5 857 w tym: 2013 1376 5,1 6978 1376 5,1 6978 2012=100 674,5 110,9 749,5 728,0 113,3 814,2 koniczyna... 2012 56 3,5 195 47 3,4 160 2013 95 4,0 380 95 4,0 380 2012=100 169,6 114,3 194,9 202,1 117,6 237,5 esparceta, seradela i inne pastewne... 2012 15 8,0 120 15 8,0 120 2013 134 8,0 1072 134 8,0 1072 2012=100 893,3 100,0 893,3 893,3 100,0 893,3 trawy polowe i inne pastewne... 2012 112 4,9 553 106 4,8 514 2013 1147 4,8 5526 1147 4,8 5526 2012=100 1024,1 98,0 999,3 1082,1 100,0 1075,1 Motylkowe drobnonasienne (zielonka)... 2012 12956 192 2491519 10043 200 2014481 2013 12094 194 2351291 9663 216 2082810 2012=100 93,4 101,0 94,4 96,2 108,0 103,4 koniczyna... 2012 899 218 196220 740 240 177600 2013 1750 218 381272 1576 230 362480 2012=100 194,7 100,0 194,3 213,0 95,8 204,1 lucerna... 2012 1205 244 294319 633 271 171543 2013 1551 261 404767 1187 292 346604 2012=100 128,7 107,0 137,5 187,5 107,7 202,1 esparceta, seradela i inne pastewne... 2012 499 152 76043 367 199 72844 2013 1071 163 174519 856 192 164352 2012=100 235,4 107,2 252,6 265,0 94,1 249,4 trawy polowe i inne pastewne... 2012 10353 186 1924937 8303 192 1592494 2013 7722 180 1390733 6044 200 1209374 2012=100 74,6 96,8 72,2 72,8 104,2 7,6 Kukurydza na zielonkę... 2012 8379 425 3562317 4620 480 2217600 2013 6501 381 2479387 3076 469 1442644 2012=100 77,6 89,6 69,6 66,6 97,7 65,1 Siano łąkowe... 2012 83958 38,0 3192632 73974 41,2 3049538 2013 78410 40,8 3199671 71540 42,5 3039099 2012=100 93,4 107,4 100,2 96,7 103,2 99,7 Pastwiska trwałe... 2012 21278 165 3501723 18403 188 3459764 2013 18167 176 3189116 16631 184 3060104 2012=100 85,4 106,7 91,1 90,4 97,9 88,4 a Stan w czerwcu. 21
Tabl. 14. Produkcja ziemiopłodów ogrodniczych Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory w tym gospodarstwa indywidualne Warzywa gruntowe... 2012 4345 x 1018605 4271 x 1015218 2013 1632 x 469143 1500 x 462450 2012=100 37,6 x 46,1 35,1 x 45,6 Kapusta... 2012 675 396 267147 675 396 267140 2013 284 505 143450 284 505 143450 2012=100 42,1 127,5 53,7 42,1 127,5 53,7 Kalafiory... 2012 137 236 32397 137 236 32394 2013 65 302 19600 65 302 19600 2012=100 47,4 128,0 60,5 47,4 128,0 60,5 Cebula... 2012 656 230 150960 656 230 150960 2013 194 360 69860 194 360 69860 2012=100 29,6 156,5 46,3 29,6 156,5 46,3 Marchew jadalna... 2012 555 333 184877 555 333 184850 2013 150 420 63105 150 420 63100 2012=100 27,0 126,1 34,1 27,0 126,1 34,1 Buraki ćwikłowe... 2012 366 264 96560 366 264 96560 2013 100 386 38640 100 386 38640 2012=100 27,3 146,2 40,0 27,3 146,2 40,0 Ogórki... 2012 446 169 75321 446 169 75301 2013 104 270 28130 104 270 28130 2012=100 23,3 159,8 37,3 23,3 159,8 37,4 Pomidory... 2012 204 157 32160 204 157 32160 2013 75 240 18030 75 240 18030 2012=100 36,8 152,9 56,1 36,8 152,9 56,1 Pozostałe b... 2012 1305 137 179183 1232 143 175853 2013 660 134 88328 528 155 81640 2012=100 50,6 97,8 49,3 42,9 108,4 46,4 Owoce... 2012 6090 x 318357 6043 x 315197 2013 6959 x 339567 6745 x 338154 2012=100 114,3 x 106,7 111,6 x 107,3 Owoce z drzew... 2012 5115 x 240645 5082 x 240496 2013 3227 x 207986 3179 x 207556 2012=100 63,1 x 86,4 62,6 x 86,3 Jabłonie... 2012 2631 61,1 160647 2608 61,6 160527 2013 2225 71,8 159809 2192 72,8 159488 2012=100 84,6 117,5 99,5 84,0 118,2 99,4 Grusze... 2012 248 42,5 10557 246 42,9 10537 2013 126 54,1 6810 123 54,9 6780 2012=100 50,8 127,3 64,5 50,0 128,0 64,3 a Stan w czerwcu. b Pietruszka, pory, selery, rzodkiewka, sałata, rabarbar, szparagi, koper i inne. 22
Tabl. 14. Produkcja ziemiopłodów ogrodniczych (dok.) Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory Powierzchnia zasiewów a Plony z 1 ha Zbiory w tym gospodarstwa indywidualne Śliwy... 2012 524 46,7 24471 520 47,1 24462 2013 236 54,2 12764 230 55,4 12760 2012=100 45,0 116,1 52,2 44,2 117,6 52,2 Wiśnie... 2012 631 44,9 28309 630 44,9 28309 2013 306 40,1 12255 301 40,5 12180 2012=100 48,5 89,3 43,3 47,8 90,2 43,0 Czereśnie... 2012 265 37,5 9928 264 37,6 9928 2013 145 58,7 8500 144 58,9 8500 2012=100 54,7 156,5 85,6 54,5 156,6 85,6 Inne b... 2012 816 8,3 6733 815 8,3 6733 2013 189 41,5 7848 189 41,5 7848 2012=100 23,2 500,0 116,6 23,2 500,0 116,6 Owoce z krzewów owocowych i plantacji jagodowych 2012 975 x 77712 961 x 74701 2013 3732 x 131581 3566 x 130598 2012=100 382,8 x 169,3 371,1 x 174,8 Truskawki... 2012 815 43,2 35257 755 42,9 32387 2013 3022 28,7 86687 2868 30,0 85910 2012=100 370,8 66,4 245,9 379,9 69,9 265,3 Maliny c... 2012 79 19,8 1560 73 20,4 1488 2013 63 24,0 1518 60 25,1 1510 2012=100 79,7 121,2 97,3 82,2 123,0 101,5 Porzeczki... 2012 595 51,1 30415 595 51,1 30415 2013 412 78,1 32140 412 78,1 32140 2012=100 69,2 152,8 105,7 69,2 152,8 105,7 Agrest... 2012 78 51,1 3985 78 51,1 3985 2013 41 75,0 3084 41 75,0 3084 2012=100 52,6 146,8 77,4 52,6 146,8 77,4 Pozostałe d... 2012 223 29,1 6495 215 29,9 6426 2013 194 42,1 8152 185 43,0 7954 2012=100 87,0 144,7 125,5 86,0 143,8 123,8 a Stan w czerwcu. b Morele, brzoskwinie, orzechy włoskie. c Łącznie z jeżyną bezkolcową. d Aronia, borówka wysoka, winorośl, leszczyna i inne. 23
Tabl. 15. Zwierzęta gospodarskie Stan w czerwcu Bydło Świnie a Owce Drób b w tym krowy w tym lochy w tym maciorki w tym drób kurzy w sztukach OGÓŁEM OGÓŁEM... 2012 69574 29208 147231 13572 3891 1678 4494645 2942259 2013 78346 31799 145839 12276 4271 2355 4168187 2342139 W tym gospodarstwa indywidualne... 2012 53667 21530 104901 9275 3594 1535 4378874 2925589 2013 63672 24861 103919 7874 4046 2223 3867746 2310324 NA 100 ha UŻYTKÓW ROLNYCH OGÓŁEM... 2012 14,3 6,0 30,3 2,8 0,8 0,3 926,2 606,3 2013 19,2 7,8 36,1 3,0 1,0 0,6 1021,8 574,1 W tym gospodarstwa indywidualne... 2012 13,4 5,4 26,2 2,3 0,9 0,4 1095,5 731,9 a Stan w końcu lipca. b W wieku powyżej 2 tygodni. 2013 18,7 7,3 30,5 2,3 1,2 0,7 1135,4 678,2 Tabl. 16. Bydło według użytkowników w 2013 r. Ogółem Cielęta w wieku poniżej 1 roku Młode bydło w wieku 1-2 lata razem Bydło w wieku 2 lata i więcej w tym krowy W SZTUKACH OGÓŁEM... czerwiec 78346 21790 18864 37692 31799 grudzień 70587 20792 16613 33182 27400 W tym gospodarstwa indywidualne... czerwiec 63672 18168 15518 29986 24861 grudzień 55928 16744 13223 25961 20932 W ODSETKACH OGÓŁEM... czerwiec 100,0 27,8 24,1 48,1 40,6 grudzień 100,0 29,5 23,5 47,0 38,8 W tym gospodarstwa indywidualne... czerwiec 100,0 28,5 24,4 47,1 39,0 grudzień 100,0 29,9 23,6 46,4 37,4 ROK POPRZEDNI = 100 OGÓŁEM... czerwiec 112,6 115,0 118,5 108,6 108,9 grudzień 107,7 118,3 107,2 102,2 97,5 W tym gospodarstwa indywidualne... czerwiec 118,6 121,4 124,6 114,2 115,5 grudzień 109,9 122,8 106,4 104,5 98,7 24
Tabl. 17. Świnie według użytkowników w 2013 r. Świnie o wadze 50 kg i więcej Ogółem Prosięta o wadze do 20 kg Warchlaki o wadze od 20 kg do 50 kg razem razem w tym na chów razem w tym lochy w tym prośne W SZTUKACH OGÓŁEM...marzec 146850 46031 34327 66493 13226 13006 8485 lipiec 145839 39573 39759 66507 12476 12276 8479 listopad 129165 36849 30232 62084 11512 11296 7274 W tym gospodarstwa indywidualne..marzec 106174 33109 23756 49310 8781 8567 5567 lipiec 103919 25741 29432 48746 8067 7874 5556 listopad 86453 23901 19519 43033 7112 6903 4413 W ODSETKACH OGÓŁEM...marzec 100,0 31,3 23,4 45,3 9,0 8,9 5,8 lipiec 100,0 27,1 27,3 45,6 8,6 8,4 5,8 listopad 100,0 28,5 23,4 48,1 8,9 8,7 5,6 W tym gospodarstwa indywidualne..marzec 100,0 31,2 22,4 46,4 8,3 8,1 5,2 lipiec 100,0 24,8 28,3 46,9 7,8 7,6 5,3 listopad 100,0 27,6 22,6 49,8 8,2 8,0 5,1 ROK POPRZEDNI = 100 OGÓŁEM...marzec 97,0 105,5 82,6 100,3 90,3 90,8 90,5 lipiec 99,1 90,2 100,7 104,1 90,1 90,5 98,5 listopad 92,5 107,7 70,1 99,6 90,1 90,3 92,0 W tym gospodarstwa indywidualne..marzec 97,2 110,2 79,9 99,6 85,9 86,4 85,4 lipiec 99,1 85,6 103,1 105,3 84,7 84,9 96,5 listopad 89,0 118,9 61,2 95,4 85,5 85,6 84,8 Tabl. 18. Wartość skupu produktów rolnych (ceny bieżące a ) W tys. zł Na 1 ha użytków rolnych w zł w tym od gospodarstw indywidualnych w tym od gospodarstw indywidualnych OGÓŁEM... 2012 1209508 934519 2497 2344 2013 1377793 1114635 3377 3272 Produkty: roślinne... 2012 462028 354305 954 889 2013 484471 371466 1188 1090 zwierzęce... 2012 747480 580213 1543 1455 2013 893322 743169 2190 2182 a Płacone dostawcom; bez podatku VAT. 25
Tabl. 19. Skup ważniejszych produktów rolnych PRODUKTY ROLNE 2012 2013 2012 = 100 z liczby od gospodarstw indywidualnych Zboża w t... 316395 336602 106,4 268790 w tym zboża podstawowe a... 236678 268042 113,3 220450 pszenica... 101623 106660 105,0 85622 żyto... 66615 80487 120,8 68711 jęczmień... 30862 26270 85,1 21511 owies i mieszanki zbożowe... 2517 2278 90,5 2029 pszenżyto... 35061 52347 149,3 42577 w tym zboża konsumpcyjne i paszowe... 316357 334679 105,8 268128 w tym zboża podstawowe a... 236640 266119 112,5 219788 pszenica... 101623 106168 104,5 85130 żyto... 66615 79901 119,9 68711 jęczmień... 30862 25871 83,8 21504 owies i mieszanki zbożowe... 2479 2278 91,9 2029 pszenżyto... 35061 51901 148,0 42414 Strączkowe konsumpcyjne b w t... 6 - x - Ziemniaki w t... 12007 6383 53,2 6383 Buraki cukrowe w t... 128132 93457 72,9 65614 Rzepak i rzepik b w t... 50331 88797 176,4 61990 Warzywa w t... 9941 10270 103,3 10246 Owoce w t... 2777 5803 209,0 5734 Żywiec rzeźny c w t... 122091 142134 116,4 120174 bydło (bez cieląt)... 5057 5347 105,7 4275 cielęta... 8 10 125,0 10 świnie... 12409 35110 282,9 29044 konie... 80 114 142,5 82 drób... 104537 101553 97,1 86763 Żywiec rzeźny w przeliczeniu na mięso (łącznie z tłuszczami) w t 85473 101360 118,6 85665 Mleko krowie w tys. l... 100147 98392 98,2 73261 Jaja konsumpcyjne w tys. szt.... 43801 68131 155,5 68131 a Łącznie z mieszankami zbożowymi. b Bez ziarna siewnego. c W wadze żywej. 26
Tabl. 20. Przeciętne ceny skupu ważniejszych produktów rolnych 2012 2013 w zł 2012 = 100 Ziarno zbóż konsumpcyjnych i paszowych za 1 dt: pszenicy... 89,93 76,02 84,5 żyta... 74,57 52,70 70,7 jęczmienia... 79,36 72,33 91,1 owsa i mieszanek zbożowych... 65,61 52,47 80,0 pszenżyta... 79,94 64,58 80,8 Ziemniaki za 1dt... 21,21 38,46 181,3 w tym: jadalne (bez wczesnych)... 36,60 71,96 196,6 przemysłowe... 19,63 23,79 121,2 Buraki cukrowe za 1 dt... 14,19 13,05 92,0 Rzepak i rzepik przemysłowy za 1 dt... 196,29 156,72 79,8 Żywiec rzeźny za 1 kg: bydło (bez cieląt)... 5,74 5,87 102,3 cielęta... 6,72 7,44 110,7 świnie... 5,39 5,49 101,9 konie... 5,60 6,02 107,5 drób... 4,85 5,01 103,3 Mleko krowie za 1 l... 1,25 1,42 113,6 Jaja kurze konsumpcyjne za 1 szt.... 0,28 0,22 78,6 Tabl. 21. Przeciętne ceny uzyskiwane przez rolników na targowiskach Ziarno zbóż za 1 dt: 2012 2013 w zł 2012 = 100 pszenicy... 99,70 99,88 100,2 żyta... 89,01 85,46 96,0 jęczmienia... 95,57 91,44 95,7 owsa... 88,89 68,57 77,1 Ziemniaki (bez jadalnych wczesnych) za 1 dt... 69,35 120,02 173,1 Mleko krowie za 1 l... 2,25 2,50 111,1 Tabl. 22. Zużycie nawozów mineralnych lub chemicznych i wapniowych w przeliczeniu na czysty składnik 2011/2012 2012/2013 w tym gospodarstwa indywidualne W TONACH 2011/2012=100 Nawozy mineralne lub chemiczne a... 50957 76906 58325 150,9 Azotowe... 30090 36976 25024 122,9 Fosforowe... 9047 19547 14237 216,1 Potasowe... 11819 20383 19063 172,5 Nawozy wapniowe b... 18692 9777 7263 52,3 NA 1 ha UŻYTKÓW ROLNYCH w kg Nawozy mineralne lub chemiczne a... 105,2 188,5 171,2 179,2 Azotowe... 62,1 90,6 73,5 145,9 Fosforowe... 18,7 47,9 41,8 256,1 Potasowe... 24,4 50,0 50,6 204,9 Nawozy wapniowe b... 38,6 24,0 21,3 62,2 a Łącznie z wieloskładnikowymi. b Przeważnie w postaci wapna palonego; łącznie z wapnem defekacyjnym. 27