REWITALIZACJA Priorytety dla warszawskiej Pragi
Co to jest rewitalizacja? W ujęciu naukowym przez rewitalizację rozumie się skoordynowany proces, prowadzony wspólnie przez władzę samorządową, społeczność lokalną i innych uczestników, będący elementem polityki zrównoważonego rozwoju i mający na celu: przeciwdziałanie degradacji przestrzeni zurbanizowanej przeciwdziałanie zjawiskom kryzysowym pobudzanie rozwoju i zmian jakościowych poprzez wzrost aktywności społecznej i gosodarczej, poprawę środowiska zamieszkania oraz ochronę dziedzictwa narodowego, przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju [Ziobrowski,2010].
Jakie obszary obejmuje rewitalizacja? Zdegradowane obszary centrów miast ze starą, zwykle XIXw. zabudową Obszary poprzemysłowe, powojskowe, nieużytki tzw. brown fields Zdegradowane obiekty zabytkowe Zdegradowane osiedla mieszkaniowe (zwykle wielka płyta) Obszar Pragi Północ wypełnia trzy pierwsze kryteria»» Obszar rewitalizacji jest ustalany przez dobór wskaźników dysfunkcji
Cel rewitalizacji 1. Przeciwdziałanie zjawiskom suburbanizacji (urban sprawl) i dezurbanizacji: upadku centrów miast, których negatywne skutki obejmują: nieodnawialne niszczenie zasobów środowiska i zatrucie środowiska nierównowagę społeczną wzrost kosztów ponoszonych przez społeczność i nieefektywne wydatki niską jakość życia A tym samym: Obniżają konkurencyjność i atrakcyjność danego obszaru miejskiego jako miejsca do życia i aktywności gospodarczej. W efekcie: 2. Lepsze, tańsze, bardziej konkurencyjne, bardziej zrównoważone miasto, przyciąga ludzi i kapitał. Rewitalizacja się opłaci.
KARTA LIPSKA Koncentracja na rozwiązywaniu problemów najuboższych dzielnic poprawa wyglądu i wydajności energetycznej budynków w dzielnicach kryzysowych (rewitalizacja tkanki miejskiej) stosowanie specjalnych instrumentów wsparcia lokalnego rynku pracy i polityki gospodarczej w obszarach kryzysowych (np. specjalna polityka czynszowa)»» polityka edukacyjna nastawiona na polepszenie możliwości w zakresie edukacji dzieci i młodzieży w dzielnicach kryzysowych (np. darmowe przedszkola dla dzieci z ubogich rodzin)
KARTA LIPSKA cd.»» tani i dostępny transport publiczny, ograniczanie negatywnych skutków transportu (w szczególności indywidualnego) na środowisko, tworzenie sieci transportowej dla potrzeb pieszych i rowerzystów w dzielnicach kryzysowych (preferencje dla transportu publicznego w sterowaniu ruchem, uspokajanie ruchu, ograniczanie przepustowości ulic, wyznaczanie stref wolnych od ruchu kołowego, ograniczanie liczby miejsc parkingowych, budowa ciągów pieszych i rowerowych)
Praga nie jest sprawcą procesu dezurbanizacji jest jej ofiarą. Przełamianie negatywnego procesu jest opłacalne dla całego miasta i wymaga działań na poziomie całego miasta.»» Procesy Urban Sprawl inicjowane są na obrzeżach, a skutki przenoszą się do centrów miast.
polityka rewitalizacji Polityka przestrzenna i ochrony zabytków Polityka transportowa Pollityka społeczna Polityka mieszkaniowa Polityka rozwoju przedsiębiorczości Polityka endogennych motorów rozwoju
Polityka przestrzenna Priorytety Zaplanowana zabudowa i renowacja obszarów poprzemysłowych, pokolejowych, powojskowych Renowacja starej zabudowy Uzupełnianie luk w zabudowie Tworzenie zabudowy zwartej i gęstej, łatwej i taniej do obsługi infrastrukturą sieciową i komunikacją publiczną. Wielofunkcyjność zabudowy z eliminacją funkcji uciążliwych Ochrona dzidzictwa kulturowego - renowacja z nadaniem nowej funkcji obiektów zabytkowych, przywracanie specyfiki obszaru (np. relikty budownictwa drewnianego)»» Atrakcyjne i łatwo dostępne przestrzenie publiczne, rekreacyjne.
Centra rewitalizacji przestrzennej na Pradze Centra rewitalizacji powinny być wyznaczone przez zwarte rejony zdegradowanej tkanki miejskiej zabudowy mieszkaniowej i terenów postindustrialnych. W ten sposób można wyznaczyć trzy podstawowe rejony: Stara Praga Szmulowizna i Michałów Nowa Praga W każdym z nich można wyznaczyć obszar koncetrnacji działań przestrzennych. Indywidualne programy należy skierować także do głównych miejskich zabytków w tych rejonach.
praga północ OBSZARY KONCENTRACJI REWITALIZACJI Pałacyk Konopackiego NOWA PRAGA SZMULOWIZNA MICHAŁÓW Spichlerz Michla Drucianka Kawęczyńska 16 STARA PRAGA
W dalszych działaniach można wykorzystać istniejące już projekty i zgromadzony wokół nich potencjał społeczny PRZYKŁADY:
ulica wileńska - KONKURS NA ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENI ULICY
Projekt: Marlena Happach Marek Happach Dominika Tomaszewska
Młyn Michla - PROJEKT SPOŁECZNY ADAPTACJI DO FUNKCJI MIEJSKICH Projekt: Karol Langie
Polityka transportowa w obszarach rewitalizacji Preferencje dla transportu publicznego, szynowego Model przywilejów korzystania z przestrzeni miejskiej: pieszyrowerzysta-tramwaj-autobus-samochód Ograniczenia dostępności przejazdu i parkowania dla samochodów (łagodzenie konfliktów z mieszkańcami - użytkownikami samochodów) Uspokojenie ruchu
uspokojenie ruchu na starej pradze PROJEKT SPOŁECZNY eliminowanie z ulic lokalnych ruchu międzydzielnicowego priorytet dla komunikacji publicznej
ULICA ZĄBKOWSKA
ULICA targowa
ULICA okrzei
Polityka mieszkaniowa priorytety na Pradze Poprawa standardu zamieszkania w budynkach komunalnych Świadome kształtowanie wielkości zasobów komunalnych w dzielnicy Optymalne wykorzystanie zasobów i przestrzeni (nadbudowy, dobudowy, likwidacja pustostanów, obniżanie kosztów mediów) Utrzymywanie kosztów zamieszkania na poziomie akceptowalnym dla ogółu ludności,»» Wspieranie remontów, w tym dotacje remontowe w połączeniu z mechanizmem ochrony lokatorów
Polityka SPOŁECZNA - PRIORYTETY NA PRADZE Wspieranie napływu klasy średniej i młodych mieszkańców z jednoczesnym ograniczeniem wypierania dotychczasowej ludności - wymieszanie społeczne Tworzenie miejsc pracy dla mieszkańców nisko wykwalifikowanych Programy podnoszenia kapitału społecznego i wykształcenia (np. powszechna edukacja przedszkolna) Programy wzrostu bezpieczeństwa Programy prozdrowotne i ograniczające nałogi Programy budujące więzi społeczne Polityka możliwa do realizacji w całym obszarze.
Polityka rozwoju przedsiębiorczości priorytety na pradze Polityka zarządzania czynszami w lokalach użytkowych Wspieranie szkolnictwa zawodowego Podnoszenie atrakcyjności turystycznej Podtrzymywanie specyfiki dzielnicy artystycznej Organizacja targów, wystaw, eventów. Polityka sterowania rozwojem - np. liczbą dużych i lokalnych centrów handlowych, sklepów sieciowych, placówek banków. Polityka lokowania na Pradze funkcji ogólnomiejskich (biur ratusza, administracji publicznej etc.) Polityka możliwa do realizacji na całym obszarze
Polityka endogennych motorów rozwoju Finansowe, organizacyjne, decyzyjne wsparcie wewnętrznych motorów rozwoju działalności tworzącej przewagę konkurencyjną - np. szkół wyższych, targów, specyficznych rzemiosł, działalności hotelowej, turystycznej, kulturalnej, oryginalnej produkcji lub usług, produktów regionalnych, atrakcji lokalnych itp.
Skuteczność procesu rewitalizacji wymaga: 1. Planowania i zarządzania strategicznego 2. Wydzielenia obszaru i podmiotów rewitalizacji 3. Wieloletniego planu finansowania 4. Sterowania rynkiem i ingerencji w mechanizmy rynkowe? 5. Sprawnego ośrodka zarządzania 6. Integracji zarządzania odejścia od modelu zarządzania sektorowego 7. Partnerstwa publiczno-prywatnego
Dziękuję za uwagę