I N F O R M A C J A P R A S O W A WARSZAWA 25 MARCA 2015 r. Cena ropy trzęsie światem Jak spadek cen czarnego złota wpłynie na sytuację wybranych krajów i branż? Komunikat po konferencji Country Risk 2015 Gwałtowny spadek cen ropy w drugim półroczu r. niesie za sobą szereg konsekwencji dla wielu krajów, w tym także dla Polski. Które państwa odnoszą korzyści przy niskich indeksach, a którym pozostaje tylko liczyć straty? Jak zmiany dotyczące zawirowań w wartości ropy naftowej wpłyną na poszczególne branże? Na taniej ropie skorzysta USA Ceny czarnego złota spadały błyskawicznie od miesięcy, ze 114,81 USD 20 czerwca r. do 54,45 USD 19 marca br. 1 Spadek tłumaczy się wzrostem wydobycia przy jednoczesnym wyhamowaniu popytu. Rewolucja łupkowa w USA oznaczała zwiększenie krajowej produkcji - a więc i podaży - do najwyższego poziomu od trzydziestu lat. Mimo spadku inwestycji gospodarka Stanów Zjednoczonych odczuje pozytywne skutki niskich cen ropy w 2015 roku. Na początku lutego br. brytyjski koncern BP, lider branży w USA, ogłosił ograniczenie inwestycji w 2015 r. o 20 proc. na rynku amerykańskim. Tym samym grupa BP dołączyła do grona producentów energii, którzy tną wydatki w obliczu spadku zysków. Spowolnienie inwestycji na rynku energetycznym tylko częściowo zaszkodzi wzrostowi gospodarczemu za Oceanem. Ameryka skorzysta na spadku cen ropy w 2015 r. Niższe ceny paliw oznaczają więcej pieniędzy w portfelach każdego obywatela. Konsumpcja odpowiada w USA za 68 proc. PKB powiedział Grzegorz Sielewicz, Główny Ekonomista Coface w Regionie Europy Centralnej Nadprodukcja ropy może doprowadzić do wstrząsów na rynku. Wydobycie stale rośnie (+14 proc. w skali rocznej na koniec lutego 2015 r.) dzięki możliwościom magazynowym. W ciągu kilku miesięcy nadpodaż w branży może doprowadzić do ograniczania wydobycia, cięć płac lub zmniejszania liczby miejsc pracy. 1 Cena baryłki ropy Brent na giełdzie Intercontinental Exchange 1
Ożywienia inwestycyjnego oczekuje się w 2016 r. Produkcja z istniejących złóż spada w naturalny sposób o 5 proc. rocznie. Oznacza to, że do 2030 r. zużyjemy ponad połowę obecnych zasobów. Które kraje przekują w sukces spadek cen czarnego złota Na spadku cen ropy skorzystają kraje o znacznej krajowej konsumpcji paliw znajdujące się w strefie euro, ale także w Azji. Powód do zadowolenia po spadkach cen będą mieć także importerzy ropy, tu Europa Środkowo-Wschodnia i wybrane kraje MENA. W przypadku krajów importujących ropę (Egipt, Jordania, Liban, Maroko) oczekuje się, że poprawa w turystyce, zaufanie inwestorów i eksport, wspierany przez ożywienie w krajach europejskich, przyczynią się do zwiększeniatempa wzrostu. Po niepokojach społecznych, wprowadzenie pakietów stymulujących mających na celu wsparcie aktywności gospodarczej, ogłosiły ponadto liczne kraje importujące ropę. Oczekuje się, że wzrost u importerów ropy osiągnie 3,4 proc. w 2015 r. Kraje te odczuwają jednak wysoki poziom bezrobocia, deficyt budżetowy i deficyt obrotów bieżących. Dług publiczny nadal pozostaje na wysokim poziomie. Spodziewana jest jednak poprawa sytuacji w efekcie ożywienia aktywności gospodarczej i reform motywacyjnych. Skutki spadku cen ropy w Ameryce Łacińskiej zależą od utrzymania się ich niskiego pułapu, różne kraje reagują na ten proces w odmienny sposób. Chile, Brazylia, Argentyna i Peru odnotowują poprawę bilansu handlowego. Jednak w perspektywie średnioterminowej, niższe ceny mogą wpłynąć na ograniczenie inwestycji energetycznych w Argentynie i Brazylii. Którym krajom zaszkodzi spadek cen ropy naftowej Ucierpią kraje b. WNP, zwłaszcza Rosja, której eksport produktów mineralnych stanowi ponad 70 proc. całości eksportu, ale także kraje Afryki Subsaharyjskiej i Ameryki Południowej. Uzależnienie gospodarki od handlu surowcem najgorzej odbiło się na Wenezueli. Ropa to ponad 96 proc. jej eksportu, a zyski ze sprzedaży czarnego złota stanowią aż 33,4 proc. jej PKB. Jak wskazuje Coface, bilans handlowy Wenezueli według Międzynarodowego Funduszu Walutowego spada o 3,5 proc. PKB na każde obniżenie ceny baryłki ropy o 10 dolarów. Kolumbia i Ekwador, kolejne kraje na liście eksporterów ropy, również narażone są na straty związane ze spadkiem cen surowca. Niskie ceny ropy zaszkodziły niektórym gospodarkom Ameryki Łacińskiej, które eksportują ropę. Spadek cen miał tym silniejszy wpływ na gospodarkę, im większą część eksportu zajmuje sprzedaż ropy. W Polsce na spadku cen ropy korzysta nie tylko transport Niskie ceny ropy naftowej prawdopodobnie pozostaną z nami przez kilka, a może nawet kilkanaście kwartałów. Tyle czasu potrzeba na wchłonięcie nadwyżki wydobywanej ropy, jaka obecnie jest na rynku oraz do ograniczenia wydobycia poza krajami OPEC. Na niższych cenach ropy korzysta sektor transportowy, ale w przypadku polskich przewoźników nie sposób nie zauważyć negatywnego wpływu niższego wolumenu eksportu na Wschód i przepisów o objęciu minimalnym wynagrodzeniem kierowców pracujących na linii Polska-Niemcy zauważa Grzegorz Sielewicz. - Trudności płatnicze w sektorze transportowym potwierdzają statystyki upadłościowe to właśnie ta branża generowała największą dynamikę upadłości w r. dodaje. 2
Spadające bezrobocie i rosnące wynagrodzenia przekładają się na wyższą konsumpcję gospodarstw domowych, którą wspierają także niższe ceny. Deflacja spowodowana głównie przez czynniki zewnętrzne, zwłaszcza niższe ceny ropy, powoduje, że możliwości zakupowe konsumentów są większe. Jednak w handlu nadal obserwowana jest walka na marże oraz dalsza konsolidacja, a zatory płatnicze ograniczają potencjał rozwoju wielu podmiotów na rynku. Ożywienie gospodarcze w strefie euro pozostaje słabe Realny pozostaje jednak problem mizernego ożywienia w strefie euro. W Europie ograniczenie wydatków przyczynia się do niskiego wzrostu gospodarczego i niskiej inflacji. Wciąż wysokie zadłużenie publiczne i prywatne oznacza, że znaczna część przychodów zostaje przeznaczona na obsługę kredytów uważa Grzegorz Sielewicz - Jednak wywołana niskim popytem deflacja, prowadzi do wzrostu realnej wartości zobowiązań. W wyniku tych procesów, zmniejszenie zadłużenia powoduje podtrzymanie presji deflacyjnej, a tym samym utrudnia jego dalsze zmniejszanie. Tak ważne są dlatego niedawne działania ECB podjęte w celu uniknięcia kryzysu deflacyjnego oraz uspokojenia nastrojów zarówno w firmach, jak i gospodarstwach domowych. Kroki te nie wystarczą jednak, by do realnej gospodarki wrócił apetyt na inwestycje. Oceny ryzyka krajów Coface ANEKS OCENY RYZYKA KRAJÓW aktualizowane są przez Dział Analiz Coface co kwartał. Ostatnie zmiany ocen zostały zaprezentowane przez Coface w czasie Country Risk Conference w Paryżu 27 stycznia 2015 r. Podwyższenie ocen dotyczyło: Portugalii (poprzednia ocena B), którą umieszczono na pozytywnej liście obserwacyjnej (B+), Czech (z A4 do A4+), Sri Lanki (z C+ do B) oraz Wietnamu (z C do C+). Obniżeniu uległa natomiast ocena Chin, które zostały umieszczone na negatywnej liście obserwacyjnej (spadek z A3 do A3-). Najnowsze oceny zostaną przedstawione przez Coface w kwietniu br. Ocena Polski stabilizacja na poziomie A3, ocena niezmieniona od czerwca 2013 r. W czerwcu 2013 r. ocena Polski została zdjęta z negatywnej listy obserwacyjnej, na którą trafiła w styczniu 2013 i do dzisiaj pozostaje na poziomie A3. Powodem umieszczenia Polski w styczniu 2013 na negatywnej liście obserwacyjnej było obserwowane spowolnienie gospodarcze i niestabilność branży budowlanej. Mniej otwarta gospodarka polska zaczęła odczuwać wpływ europejskiej recesji. Negatywna obserwacja oceny A3 potwierdzała, że ryzyko braku zapłaty wzrosło. W Polsce notowano pogorszenie w zakresie regulowania płatności w transakcjach handlowych, co wyrażało się wzrostem przypadków przeterminowanych należności i wzrostem liczby upadłości. Jednak już w czerwcu 2013 ocenę A3 zdjęto z listy negatywnej. W przeciwieństwie do sąsiadów, Polska obroniła się przed recesją, a spowolnienie gospodarcze było przejściowe. Powodem korekty oceny był oczekiwany wzrost aktywności, spowodowany ekspansywną polityką monetarną kraju (od listopada 2012 roku polski bank centralny luzował politykę monetarną w celu pobudzenia konsumpcji i inwestycji prywatnych). Deprecjacja waluty wydaje się być pod kontrolą, co poprawia polską konkurencyjność. 3
Najwyższą ocenę Polska miała od połowy 2007 roku do końca 2008. Nota A3+ oznaczała, że znajdowała się na liście obserwacyjnej z perspektywą pozytywną, a zatem realne było w niedługim czasie osiągnięcie wyższego pułapu A2. Jednak kryzys roku 2009 i następujące lata spowolnienia odwróciły tę tendencję. Obecna ocena A3 oznacza, że firmy rozliczają się ze swoimi kontrahentami nie zawsze na czas, ale w większości regulują zaległości, a ryzyko niewypłacalności nie jest wielkie. 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2007 2009 marzec 2009 A3 A4 A4 A4 A3 A3 A3 A3 + A3 A3-2010 2011 2012 2013 2013 październik 2015 A3 A3 A3 A3 - A3 A3 A3 A3 A3 Aktualne oceny krajów dostępne są na stronie www.coface.pl poprzez bezpłatną wyszukiwarkę MAPA OCEN RYZYKA KRAJÓW EUROPEJSKICH 4
OCENY RYZYKA KRAJÓW określają średni poziom zaległości płatniczych przedsiębiorstw w danym kraju w ramach realizowanych przez nie krótkoterminowych transakcji handlowych. Ocena nie dotyczy długu publicznego. Aby określić ryzyko danego kraju, Coface analizuje łącznie perspektywy gospodarcze, polityczne i finansowe kraju, doświadczenia Coface nt. zachowań płatniczych firm oraz klimat dla biznesu. Oceny są przedmiotem regularnej aktualizacji, co najmniej raz na kwartał, w trakcie komitetów ratingowych kraju, kiedy to specjaliści rozpatrują zmiany indywidualnie dla każdego przypadku. Oceny przyznawane są w 7-stopniowej skali: A1, A2, A3, A4, B, C, D (zgodnie ze wzrostem ryzyka). OCENY: A1 stabilna sytuacja ekonomiczna i polityczna w kraju, niewielkie ryzyko niewypłacalności A2 pogorszona sytuacja ekonomiczna i polityczna w kraju, niewielkie ryzyko niewypłacalności A3 pogorszona sytuacja ekonomiczna wpływająca na pogorszenie zachowań płatniczych firm możliwe znaczne opóźnienia w płatnościach), niewielkie ryzyko niewypłacalności A4 wyższe ryzyko niewypłacalności, ale wciąż na poziomie akceptowalnym B niestabilna sytuacja kraju, złe zachowania płatnicze, wyższe ryzyko niewypłacalności C zła sytuacja ekonomiczna i polityczna kraju, wysokie ryzyko niewypłacalności D bardzo zła sytuacja ekonomiczna i polityczna kraju oraz bardzo wysokie ryzyko wystąpienia niewypłacalności. Obserwowane pozytywne zmiany skutkują umieszczeniem kraju na liście obserwacyjnej ze wskazaniem pozytywnym i dodaniem do oceny + Obserwowane negatywne zmiany skutkują umieszczeniem kraju na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym i dodaniem do oceny KONTAKT DLA MEDIÓW: Anna A. GUZIK T. +48 22 465 02 22, M. +48 509 467 531 E. anna.guzik@coface.com Informacje o Coface Grupa Coface, światowy lider w obszarze ubezpieczeń należności, oferuje firmom na całym świecie rozwiązania w zakresie ochrony przed ryzykiem niewypłacalności ich klientów, zarówno w transakcjach krajowych jak i eksportowych. W r. Grupa osiągnęła skonsolidowany obrót w wysokości 1,44 mld EUR. 4 406 pracowników zapewnia lokalną obsługę ponad 40 tys. klientów z ponad 200 krajów na całym świecie. Coface publikuje co kwartał swoje oceny ryzyka kraju dla 160 państw, w oparciu o unikalną wiedzę nt. zachowań płatniczych przedsiębiorstw i doświadczenie 350 analityków ds. oceny ryzyka, znajdujących się blisko klientów i ich dłużników. We Francji Coface zarządza gwarancjami eksportowymi w imieniu skarbu państwa. W Polsce Coface jest obecny od 1992 roku. Ubezpiecza należności krajowe i eksportowe, oferuje finansowanie poprzez faktoring, a także raporty handlowe o firmach z całego świata i marketingowe bazy danych. Prowadzi monitoring i windykację należności B2B. Więcej informacji o firmie oraz pozostałe komunikaty prasowe dostępne na www.coface.pl Spółka Coface SA jest notowana w indeksie Euronext Paris Compartment A na giełdzie papierów wartościowych w Paryżu pod numerem ISIN: FR0010667147 / Skrót: COFA 5