APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-4376/2004 BOCHEMIT QB środek do ochrony elementów budowlanych z drewna oraz tynków i murów przed korozją biologiczną WARSZAWA
Aprobata techniczna została opracowana w Zakładzie Aprobat Technicznych przez mgr inż. Jolantę KACZMARSKĄ Projekt okładki: Ewa Kossakowska GW VI Kopiowanie aprobaty technicznej jest dozwolone jedynie w całości Wykonano z oryginałów bez opracowania wydawniczego Copyright by Instytut Techniki Budowlanej Warszawa 2011 ISBN 978-83-249-5268-7 Dział Wydawniczy, 02-656 Warszawa, ul. Ksawerów 21, tel.: 22 843 35 19 Format: pdf Wydano w grudniu 2011 r. Zam. 1999/2011
Czł onek Europejskiej Unii Akceptacji Technicznej w Budownictwie UEAtc Czł onek Europejskiej Organizacji ds. Aprobat Technicznych EOTA Seria: APROBATY TECHNICZNE APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-4376/2004 Na podstawie rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 sierpnia 1998 r. w sprawie aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz. U. Nr 107, poz. 679), w wyniku postępowania akceptacyjnego dokonanego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie na wniosek firmy BOCHEMIE s.r.o. 735 95 Bohumin, ul. Lidická 326 (Republika Czeska) stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobu pod nazwą: BOCHEMIT QB ŚRODEK DO OCHRONY ELEMENTÓW BUDOWLANYCH Z DREWNA ORAZ TYNKÓW I MURÓW PRZED KOROZJĄ BIOLOGICZNĄ w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który stanowi integralną część niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Termin ważności: 31 sierpnia 2009 r. Załącznik: Postanowienia ogólne i techniczne Warszawa, sierpień 2004 r. Aprobata Techniczna ITB AT-15-4376/2004 jest nowelizacją Aprobaty Technicznej ITB AT-15-4376/2003. Dokument Aprobaty Technicznej ITB AT-15-4376/2004 zawiera 19 stron. Tekst tego dokumentu kopiować można tylko w całości. Publikowanie lub upowszechnianie w każdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej wymaga pisemnego uzgodnienia z Instytutem Techniki Budowlanej.
AT-15-4376/2004 2/19 Z A Ł Ą C Z N I K POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT APROBATY...3 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA...3 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA...6 3.1. Właściwości fizyko-chemiczne...6 3.2. Właściwości użytkowe...7 3.3. Trwałość przydatność do stosowania...8 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT...8 4.1. Pakowanie...8 4.2. Przechowywanie...9 4.3. Transport...9 5. OCENA ZGODNOŚCI...10 5.1. System oceny zgodności...10 5.2. Zakładowa kontrola produkcji...10 5.3. Badania typu...10 5.4. Badania kontrolne gotowego wyrobu...11 5.5. Częstotliwość badań kontrolnych...11 5.6. Metody badań...11 5.7. Pobieranie próbek do badań...16 5.8. Ocena wyników badań...16 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE...16 7. TERMIN WAŻNOŚCI...17 INFORMACJE DODATKOWE...18
AT-15-4376/2004 3/19 POSTANOWIENIA OGÓLNE I TECHNICZNE 1. PRZEDMIOT APROBATY Przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej ITB jest środek BOCHEMIT QB do ochrony elementów budowlanych z drewna oraz tynków i murów przed korozją biologiczną, produkowany przez firmę BOCHEMIE s.r.o., 735 95 Bohumin, ul. Lidická 326 (Republika Czeska). BOCHEMIT QB w postaci fabrycznej ma postać bezbarwnego, płynnego koncentratu o ledwo wyczuwalnym zapachu. Może występować również w kolorze brązowym i zielonym, przy czym barwnik zawarty w impregnacie ułatwia jedynie, po wykonaniu impregnacji, odróżnienie drewna zaimpregnowanego od niezaimpregnowanego. BOCHEMIT QB zawiera chlorek alkilodimetylobenzyloamoniowy, kwas borowy, wodę i dodatki modyfikujące. Właściwości techniczne środka BOCHEMIT QB podano w p. 3. BOCHEMIT QB może występować również w postaci rozcieńczonej pod nazwą BOCHEMIT QB HOBBY, otrzymanej przez rozcieńczenie środka BOCHEMIT QB wodą w proporcji (wagowo) 1 : 1. BOCHEMIT QB i BOCHEMIT QB HOBBY stosowane są po rozcieńczeniu wodą według p. 2. 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES I WARUNKI STOSOWANIA Środek BOCHEMIT QB / BOCHEMIT QB HOBBY przeznaczony jest do zabezpieczania: 1) elementów budowlanych z drewna przed działaniem grzybów domowych (Basidiomycetes) i owadów (technicznych szkodników drewna) według tablicy 1, 2) elementów budowlanych z drewna przed działaniem grzybów pleśniowych według tablicy 2, 3) tynków i murów przed działaniem grzybów domowych i grzybów pleśniowych według tablicy 2.
AT-15-4376/2004 4/19 Tablica 1 Zakres stosowania elementów drewnianych, zabezpieczonych środkiem BOCHEMIT QB lub BOCHEMIT QB HOBBY przed działaniem grzybów domowych i owadów (technicznych szkodników drewna), w zależności od warunków przeprowadzonej impregnacji
AT-15-4376/2004 5/19 Tablica 2 Warunki zabezpieczania drewna przed grzybami pleśniowymi oraz tynków i murów przed grzybami domowymi i pleśniowymi
AT-15-4376/2004 6/19 Elementy zabezpieczone środkiem BOCHEMIT QB / BOCHEMIT QB HOBBY mogą być stosowane w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi i zwierząt oraz w magazynach pasz i żywności pod warunkiem uniemożliwienia bezpośredniego kontaktu użytkowników i produktów z zaimpregnowanym drewnem. Warunki przygotowania roztworu wodnego oraz wykonywania impregnacji powinna określać instrukcja opracowana przez Producenta środka BOCHEMIT QB / BOCHEMIT QB HOBBY. Instrukcja ta powinna być udostępniana stosującym ten wyrób. Podczas wykonywania prac impregnacyjnych należy przestrzegać warunków bezpiecznego stosowania środka BOCHEMIT QB / BOCHEMIT QB HOBBY podanych przez Producenta w karcie charakterystyki wyrobu, opracowanej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. Nr 140, poz. 1171), a przede wszystkim: należy używać odzież ochronną, rękawice i okulary, nie spożywać posiłków ani napojów i nie palić papierosów, przerywając lub kończąc pracę należy umyć ręce i twarz ciepłą wodą i mydłem, przy zanieczyszczeniu oczu i skóry przemyć je dużą ilością bieżącej wody, przy zatruciu drogą doustną zgłosić się do lekarza, opróżnionych opakowań nie używać do przechowywania innych materiałów, nie dopuszczać do skażenia gruntu, studni i wód otwartych. 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA 3.1. Właściwości fizyko-chemiczne Właściwości fizyko-chemiczne środka BOCHEMIT QB powinny być zgodne z wymaganiami podanymi w tablicy 3. Tablica 3 Wymagane właściwości fizyko-chemiczne środka BOCHEMIT QB Poz. Określenie właściwości Wymagania Badania według 1 2 3 4 1 Barwa bezbarwny lub zabarwiony na kolor zielony lub brązowy p. 5.6.1 2 Zapach ledwo wyczuwalny p. 5.6.2 3 Konsystencja ciecz p. 5.6.3 4 Gęstość w temperaturze 20 o C, g/cm 3 1,12 ± 5% p. 5.6.4
AT-15-4376/2004 7/19 c.d. Tablicy 3 Poz. Określenie właściwości Wymagania Badania według 1 2 3 4 5 Odczyn ph 5% roztworu 8 9 p. 5.6.5 6 Wpływ na wytrzymałość drewna na ściskanie wzdłuż włókien nie wpływa p. 5.6.6 7 Agresywność korozyjna wobec stali średnia p. 5.6.7 8 Przenikanie przez powłoki malarskie nie przenika p. 5.6.8 3.2. Właściwości użytkowe Właściwości użytkowe środka BOCHEMIT QB powinny być zgodne z wymaganiami podanymi w tablicy 4. Tablica 4 Wymagane właściwości użytkowe środka BOCHEMIT QB Poz. Określenie właściwości Wymagania Badania według 1 2 3 4 1 Wartość grzybobójcza wobec grzybów Basidiomycetes - grzyb testowy, Coniophora puteana, kg/m 3 5 p. 5.6.9 2 Wartość grzybobójczą wobec grzybów Basidiomycetes - grzyb testowy, Coniophora puteana, po starzeniu przez odparowanie, kg/m 3 10 3 Wartość grzybobójcza wobec grzybów Basidiomycetes - grzyb testowy, Coniophora puteana po wymywaniu, kg/m 3 10 4 Skuteczność zabezpieczenia drewna przed grzybami domowymi, klasa zabezpieczenia: p. 5.6.9 p. 5.6.9 p. 5.6.10 a) drewno zaimpregnowane 10% roztworem metodą smarowania: na powierzchni na głębokości 1,5 mm b) drewno zaimpregnowane 10% roztworem metodą krótkotrwałej kąpieli zimnej (30 minut): na powierzchni na głębokości 1,5 mm 1 - zabezpieczenie dobre 2 - zabezpieczenie dostateczna 1 - zabezpieczenie dobre 1 - zabezpieczenie dobre c) drewno zaimpregnowane 0,5% roztworem metodą ciśnieniowo-próżniową: na powierzchni na głębokości 1,5 mm na głębokości 3,0 mm na głębokości 5,0 mm na głębokości 8,0 mm 1 - zabezpieczenie dobre 1 - zabezpieczenie dobre 2 - zabezpieczenie dostateczne 2 - zabezpieczenie dostateczne 2 - zabezpieczenie dostateczne
AT-15-4376/2004 8/19 c.d. Tablicy 4 Poz. Określenie właściwości Wymagania Badania według 1 2 3 4 5 Wartość owadobójcza, kg/m 3 < 14 p. 5.6.11 6 Wartość owadobójcza po starzeniu przez odparowanie, kg/m 3 14 p. 5.6.11 7 Wartość owadobójcza po wymywaniu, kg/m 3 35 p. 5.6.11 8 Skuteczność zabezpieczenia drewna przed owadami po starzeniu przez odparowanie - śmiertelność larw, % 9 Skuteczność zabezpieczenia drewna przed owadami po wymywaniu - śmiertelność larw, % 10 Skuteczność zabezpieczenia drewna przed grzybami pleśniowymi, klasa odporności 11 Skuteczność zabezpieczenia tynków i murów przed grzybami pleśniowymi, klasa zabezpieczenia 12 Skuteczność zabezpieczenia tynków przed przerastaniem przez grzyb domowy - grzyb testowy Serpula lacrymans 100 100 2 1 1 p. 5.6.12 p. 5.6.12 p. 5.6.13 p. 5.6.14 p. 5.6.15 3.3. Trwałość przydatność do stosowania Okres przydatności do stosowania powinien być podany na opakowaniu. Producent gwarantuje, że środek BOCHEMIT QB / BOCHEMIT QB HOBBY w tym okresie zachowuje swoje właściwości, zgodne z wymaganiami podanymi w p. 3.1 i 3.2. 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT 4.1. Pakowanie Środek BOCHEMIT QB / BOCHEMIT QB HOBBY powinien być opakowany w szczelnie zamykane opakowania, zabezpieczające go przed wylaniem. Na każdym opakowaniu powinna być umieszczona etykieta, zawierająca co najmniej następujące dane: nazwę i adres Producenta, nazwę i zakres stosowania wyrobu według niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, masę netto, datę produkcji / numer partii produkcyjnej, termin przydatności do użycia,
AT-15-4376/2004 9/19 informacje dotyczące zagrożenia dla zdrowia lub życia, określone w karcie charakterystyki środka, opracowanej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171), oznakowanie wymagane przez: rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r., w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 217, poz. 1833), ustawę z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych (Dz. U. Nr 175, poz. 1433), warunki przechowywania i transportu, numer Aprobaty Technicznej ITB (AT-15-4376/2004), numer dokumentu dopuszczającego do obrotu i stosowania według p. 5.1, znak budowlany. Sposób oznakowania wyrobu znakiem budowlanym powinien być zgodny z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz. U. Nr 113, poz. 728). 4.2. Przechowywanie Opakowania ze środkiem BOCHEMIT QB / BOCHEMIT QB HOBBY, według p. 4.1, należy przechowywać w pomieszczeniach zamkniętych, w sposób zabezpieczający je przed uszkodzeniem, określony w instrukcji składowania, opracowanej przez Producenta. Pomieszczenia powinny być niedostępne dla osób niepowołanych, zwłaszcza dzieci. 4.3. Transport Opakowania ze środkiem BOCHEMIT QB / BOCHEMIT QB HOBBY, według p. 4.1, należy przewozić w sposób zabezpieczający je przed przesuwaniem się podczas jazdy, uszkodzeniem lub zniszczeniem, dostosowany do wymagań polskich przepisów transportowych.
AT-15-4376/2004 10/19 5. OCENA ZGODNOŚCI 5.1. System oceny zgodności Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 pkt. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881), wyrób, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna ITB, może być wprowadzany do obrotu i stosowany przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym jego właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli Producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-4376/2004 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Podstawą oceny zgodności są: 1) zakładowa kontrola produkcji, 2) badania typu, 3) badania kontrolne gotowego wyrobu. Producent ma obowiązek stale prowadzić kontrolę produkcji, obejmującą zakładową kontrolę produkcji i badania kontrolne gotowego wyrobu, zgodnie z ustalonym w p. 5.4 programem badań. Kontrola produkcji musi zapewniać, że wyrób jest zgodny z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-4376/2004. Wyniki kontroli produkcji powinny być systematycznie rejestrowane. Zapisy rejestru powinny potwierdzać, że wyrób spełnia kryteria oceny zgodności. Każda partia wyrobu powinna być jednoznacznie zidentyfikowana w rejestrze badań. 5.2. Zakładowa kontrola produkcji Zakładowa kontrola produkcji obejmuje: 1) specyfikację i sprawdzanie surowców i składników, 2) kontrolę i badania w procesie wytwarzania, prowadzone przez Producenta według zasad i procedur określonych w dokumentach zakładowej kontroli produkcji, dostosowanych do technologii produkcji i zmierzających do uzyskania wyrobów o wymaganych właściwościach. 5.3. Badania typu Badania typu są badaniami potwierdzającymi wymagane właściwości technicznoużytkowe, wykonywanymi przed wprowadzeniem zestawu wyrobów do obrotu i stosowania. Badania typu obejmują: a) agresywność korozyjną wobec stali, b) wpływ na wytrzymałość drewna na ściskanie wzdłuż włókien,
AT-15-4376/2004 11/19 c) wartość grzybobójczą po starzeniu przez odparowanie i po wymywaniu, d) wartość owadobójczą po starzeniu przez odparowanie i po wymywaniu, e) skuteczność zabezpieczenia drewna przed grzybami domowymi, f) skuteczność zabezpieczenia drewna przed owadami po starzeniu przez odparowanie i po wymywaniu, g) skuteczność zabezpieczenia drewna przed grzybami pleśniowymi, h) skuteczność zabezpieczenia tynków i murów przed grzybami pleśniowymi, i) skuteczność zabezpieczenia tynków przed grzybami domowymi. Badania, które w postępowaniu aprobacyjnym stanowiły podstawę do ustalenia właściwości techniczno-użytkowych wyrobu mogą być wykorzystane jako badania typu w ocenie zgodności. 5.4. Badania kontrolne gotowego wyrobu 5.4.1. Program badań. Program badań kontrolnych obejmuje: a) badania bieżące, b) badania okresowe. 5.4.2. Badania bieżące. Badania bieżące obejmują sprawdzenie: a) barwy, b) zapachu, c) konsystencji, d) gęstości, e) odczynu ph. 5.4.3. Badania okresowe. Badania okresowe wyrobów obejmują sprawdzenie: a) agresywności korozyjnej wobec stali, b) skuteczności zabezpieczenia przed owadami po starzeniu przez odparowanie i po wymywaniu, c) skuteczności zabezpieczenia przed grzybami domowymi. Badania okresowe powinny być wykonywane na próbkach właściwie zidentyfikowanych. 5.5. Częstotliwość badań kontrolnych Badania bieżące powinny być wykonywane dla każdej partii wyrobu. Wielkość partii wyrobu powinna być określona w dokumentacji zakładowej kontroli produkcji. Badania okresowe powinny być wykonywane nie rzadziej niż jeden raz na 3 lata. 5.6. Metody badań
AT-15-4376/2004 12/19 5.6.1. Sprawdzenie barwy. Barwę należy określić według normy PN-C-04906:2000. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1. 5.6.2. Sprawdzenie zapachu. Zapach należy określić według normy PN-C- 04906:2000. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1. 5.6.3. Sprawdzenie konsystencji. Konsystencję należy określić według normy PN-C-04906:2000. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1. 5.6.4. Sprawdzanie gęstości. Gęstość w temperaturze 20 C należy określić według normy PN-ISO 3675:1997. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1. 5.6.5. Sprawdzenie odczynu ph. Odczyn ph 5% roztworu wodnego środka należy określić według normy PN-C-04906:2000. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1. 5.6.6. Sprawdzenie wpływu na wytrzymałość drewna na ściskanie wzdłuż włókien. Wpływ środka BOCHEMIT QB na wytrzymałość drewna na ściskanie wzdłuż włókien należy określić według normy PN-72/C-04907. Próbki drewna do badań należy zaimpregnować metodą wgłębną, zgodnie z p. 2. Otrzymane wyniki należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.2. 5.6.7. Sprawdzenie agresywności korozyjnej wobec stali. Agresywność korozyjną 5% wodnego roztworu środka BOCHEMIT QB wobec stali należy ocenić metodą bezpośrednią według normy PN-87/C-04910. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1. 5.6.8. Sprawdzenie przenikania przez powłoki malarskie. Przenikanie środka BOCHEMIT QB przez powłoki malarskie należy sprawdzić według normy PN-76/C-04905. Otrzymane wyniki należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1. 5.6.9. Sprawdzenie wartości grzybobójczej. Wartość grzybobójczą środka BOCHEMIT QB wobec grzybów Basidiomycetes Coniophora puteana należy określić według normy PN-EN 113:2000. Wartość grzybobójczą środka BOCHEMIT QB wobec grzybów Basidiomycetes Coniophora puteana: po wymywaniu należy określić według normy PN-EN 113:2000, po przeprowadzeniu procedury wymywania według normy PN-EN 84:2000,
AT-15-4376/2004 13/19 po starzeniu przez odparowanie należy określić według normy PN-EN 113:2000, po przeprowadzeniu procedury starzenia według normy PN-EN 73:1993. Otrzymane wyniki należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.2. 5.6.10. Sprawdzenie skuteczności zabezpieczenia drewna przed grzybami domowymi. Skuteczność zabezpieczenia drewna przed grzybami domowymi należy oznaczyć metodą bioizotopową według metodyki podanej w Instrukcji ITB 355/98. Próbki należy zabezpieczyć środkiem BOCHEMIT QB, zgodnie z warunkami jego stosowania według p. 2. Otrzymany wynik porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.2. 5.6.11. Sprawdzenie wartości owadobójczej. Wartość owadobójczą środka BOCHEMIT QB należy określić według normy PN-EN 47+AC:1993. Wartość owadobójczą środka BOCHEMIT QB: po wymywaniu należy określić według normy PN-EN 47+AC:1993, po przeprowadzeniu procedury wymywania według normy PN-EN 84:2000, po starzeniu przez odparowanie należy określić według normy PN-EN 47+AC:1993, po przeprowadzeniu procedury starzenia według normy PN-EN 73:1993. Otrzymane wyniki porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.2. 5.6.12. Sprawdzenie skuteczności zabezpieczenia drewna przed owadami. Skuteczność zabezpieczenia drewna przed owadami należy sprawdzić według normy PN-EN 46+AC:1993. Skuteczność zabezpieczenia drewna przed owadami: po wymywaniu, należy sprawdzić po przeprowadzeniu procedury wymywania według normy PN-EN 84:2000, po starzeniu przez odparowanie należy sprawdzić po przeprowadzeniu procedury starzenia według normy PN-EN 73:1993. Próbki należy zabezpieczyć środkiem BOCHEMIT QB, zgodnie z warunkami jego stosowania według p. 2. Otrzymane wyniki porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.2. 5.6.13. Sprawdzenie skuteczności zabezpieczania drewna przed grzybami pleśniowymi. Próbki w kształcie krążka, lub zbliżonym do kwadratu, o powierzchni 1200 2000 mm 2, grubości 3 4 mm, wycięte z bielastego drewna sosny bez wad, należy zaimpregnować zgodnie z warunkami stosowania podanymi w p. 2. Ilość próbek dla każdego badania powinna wynosić 6 10 sztuk. Zaipregnowane próbki należy umieścić, po jednej, na płytkach Petriego, na zestalonej pożywce BMSA+G i zainfekować zawiesiną zarodników następujących grzybów testowych: Zestaw I
AT-15-4376/2004 14/19 Aspergillus niger van Tieghem, Alernaria tenuis alternata Fries Keissler, Paecilomyces variotti Bainier, Trichoderma viride Pers. ex S.G. Gray, Penicillium funiculosum Thom. Zestaw II Chaetomium globusum Kunze ex Fr. Do każdego badania należy przygotować co najmniej 5 próbek kontrolnych, nie zaimpregnowanych, o kształci i wymiarach jak próbki badawcze, wyciętych z bielastego drewna sosny bez wad. Próbki kontrolne należy posmarować wodą destylowaną i zainfekować je zawiesiną zarodników testowych, jak w przypadku próbek zaimpregnowanych. Następnie próbki należy umieścić w cieplarce, w warunkach optymalnych dla rozwoju grzybów, na 4 tygodnie. Po tym czasie próbki należy wyjąć z cieplarki i dokonać oceny wzrostu grzybów według poniższej skali ocen: 0 brak widocznego pod mikroskopem wzrostu grzybów na próbce, 1 wzrost grzybów na próbce słabo widoczny nieuzbrojonym okiem, ale dobrze widoczny pod mikroskopem lub ograniczony tylko do brzegów próbki, widoczny nieuzbrojonym okiem, 2 wzrost grzybów na próbce nieuzbrojonym okiem, do 15% powierzchni pokrytej grzybnią, 3 wzrost grzybów na próbce widoczny nieuzbrojonym okiem, ponad 15% powierzchni pokrytej grzybnią. Klasę zabezpieczenia drewna przed grzybami pleśniowymi należy określić zgodnie z tablicą 5. Tablica 5 Wynik oceny Poz. Klasa zabezpieczenia Zestaw I Zestaw II 1 2 3 4 1 0 0 1 - zabezpiecza 2 0 1 1 0 2 - umiarkowanie zabezpiecza 1 1 3 > 1 > 1 3 - nie zabezpiecza Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.2.
AT-15-4376/2004 15/19 5.6.14. Sprawdzenie skuteczności zabezpieczania tynków i murów przed grzybami pleśniowymi. Do badania należy przygotować 30 krążków gipsowych o średnicy około 4 cm i grubości około 3 mm. 20 krążków (krążki badawcze) należy zaimpregnować środkiem BOCHEMIT QB zgodnie z warunkami jego stosowania. 10 krążków (próbki kontrolne) należy posmarować wodą destylowaną. Wszystkie próbki należy sezonować przez 2 tygodnie w warunkach laboratoryjnych. Po tym czasie próbki należy umieścić, po jednej, na płytkach Petriego: 10 na zestalonej pożywce BMSA (metoda A), 10 na pożywce BMSA+G (metoda B) i następnie zainfekować je zawiesiną zarodników następujących grzybów testowych: Aspergillus niger van Tieghem, Penicillium funiculosum Thom, Alernaria tenuis alternata Fries Keissler, Paecilomyces variotti Bainier, Trichoderma viride Pers. ex S.G. Gray, Chaetomium globusum Kunze ex Fr. Próbki umieścić w cieplarce, w warunkach optymalnych dla rozwoju grzybów, na 4 tygodnie. Po tym czasie próbki należy wyjąć i dokonać oceny wzrostu grzybów i oceny sumarycznej według poniższej skali ocen: dla metody A: 0 brak widocznego pod mikroskopem wzrostu grzybów na próbce, 1 śladowy wzrost grzybów na próbce lub brzegi próbki porośnięte grzybnią, 2 słaby wzrost grzybów na próbce nie więcej niż 5% powierzchni pokrytej grzybnią, 3 powyżej 5%, a nie więcej niż 25% powierzchni pokrytej grzybnią, 4 powyżej 25% powierzchni pokrytej grzybnią, dla metody B: 0 brak widocznego pod mikroskopem wzrostu grzybów na próbce, 1 śladowy wzrost grzybów na próbce lub brzegi próbki porośnięte grzybnią, 2 słaby wzrost grzybów na próbce nie więcej niż 5% powierzchni pokrytej grzybnią, 3 powyżej 5%, a nie więcej niż 25% powierzchni pokrytej grzybnią, 4 powyżej 25%,a nie więcej niż 50% powierzchni pokrytej grzybnią, 5 powyżej 50%, a nie więcej niż 75% powierzchni pokrytej grzybnią, 6 powyżej 75% powierzchni pokrytej grzybnią. Na podstawie średnich ocen (zaokrąglonych do liczb całkowitych) należy określić klasę zabezpieczenia muru / tynku przed grzybami pleśniowymi według tablicy 6.
AT-15-4376/2004 16/19 Tablica 6 Poz. Pożywka BMSA (metoda A) Wynik oceny Pożywka BMSA+G (metoda B) Klasa zabezpieczenia 1 2 3 4 1 0 0 1 - zabezpiecza 2 0 2 1, 2 2 - słabo zabezpiecza 3 > 2 > 2 3 - nie zabezpiecza 5.6.15. Sprawdzenie skuteczności zabezpieczania tynków przed przerastaniem przez grzyb domowy. Skuteczność zabezpieczania tynków przed przerastaniem przez grzyb domowy Serpula lacrymans należy określić według normy PN-ENV 12404:2002. 5.7. Pobieranie próbek do badań Próbki środka BOCHEMIT QB do badań należy pobierać zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 212:1994. Próbki do badań należy przygotować zgodnie z metodyką badań według p. 5.6. 5.8. Ocena wyników badań Wyprodukowany wyrób należy uznać za zgodny z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, jeżeli wyniki wszystkich badań są pozytywne. 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE 6.1. Aprobata Techniczna ITB AT-15-4376/2004 zastępuje Aprobatę Techniczną ITB AT-15-4376/2003. 6.2. Aprobata Techniczna ITB AT-15-4376/2004 jest dokumentem stwierdzającym przydatność środka BOCHEMIT QB i BOCHEMIT QB HOBBY do stosowania w budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty Zgodnie z art. 4, art. 5 ust. 1 pkt. 3 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92/2004, poz. 881), wyrób, którego dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna ITB może być wprowadzany do obrotu i stosowany przy wykonywaniu robót budowlanych w zakresie odpowiadającym ich właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, jeżeli Producent dokonał oceny zgodności, wydał krajową deklarację zgodności
AT-15-4376/2004 17/19 z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-4376/2004 i oznakował wyroby znakiem budowlanym, zgodnie z obowiązującymi przepisami. 6.3. Aprobata Techniczna ITB nie narusza uprawnień wynikających z przepisów o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. Nr 119, poz. 1117). Zapewnienie tych uprawnień należy do obowiązków korzystających z niniejszej Aprobaty Technicznej. 6.4. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych. 6.5. Aprobata Techniczna nie zwalnia Producenta od odpowiedzialności za właściwą jakość środka BOCHEMIT QB i BOCHEMIT QB HOBBY oraz wykonawców robót impregnacyjnych od odpowiedzialności za właściwe zastosowanie tego wyrobu i prawidłowe wykonanie prac. 6.6. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych z wprowadzeniem do obrotu i stosowania w budownictwie środka ochrony drewna BOCHEMIT QB i BOCHEMIT QB HOBBY należy zamieszczać informację o udzielonej temu wyrobowi Aprobacie Technicznej ITB AT-15-4376/2004. 7. TERMIN WAŻNOŚCI Aprobata Techniczna ITB AT-15-4376/2004 ważna jest do 31 sierpnia 2009 r. Ważność Aprobaty Technicznej ITB może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej Wnioskodawca, lub formalny następca, wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej z odpowiednim wnioskiem nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego dokumentu. K o n i e c
AT-15-4376/2004 18/19 INFORMACJE DODATKOWE Normy i dokumenty związane PN-C-04906:2000 Środki ochrony drewna. Ogólne wymagania i badania PN-76/C-04905 Środki ochrony drewna. Badanie przenikania przez tynki i powłoki lakierowe PN-72/C-04907 Środki ochrony drewna. Oznaczanie wpływu na wytrzymałość drewna PN-87/C-04910 Środki ochrony drewna. Badanie agresywności korozyjnej wobec stali metodą bezpośrednią PN-EN 46+AC:1993 Środki ochrony drewna. Oznaczanie działania zabezpieczającego przeciwko świeżo wylęgniętym larwom Hylotrupes bajulus (Linnaeus). Metoda laboratoryjna PN-EN 47+AC:1993 Środki ochrony drewna. Oznaczanie wartości owadobójczej przeciwko larwom Hylotrupes bajulus (Linnaeus). Metoda laboratoryjna PN-EN 73:1993 Środki ochrony drewna. Przyspieszone starzenie zabezpieczonego drewna poprzedzające badania biologiczne. Procedura starzenia przez odparowanie PN-EN 84:2000 Środki ochrony drewna. Przyspieszone starzenie zabezpieczonego drewna przed badaniami biologicznymi. Procedura wymywania PN-EN 113:2000 Środki ochrony drewna. Oznaczanie wartości grzybobójczej wobec rozkładających drewno grzybów Basidiomycetes hodowanych na pożywce agarowej PN-EN 335-1:1992 Trwałość drewna i materiałów drewnopochodnych. Definicja klas zagrożenia ataku biologicznego. Postanowienia ogólne PN-EN 212:1994 Środki ochrony drewna. Wytyczne pobierania i przygotowania do analizy próbek środków ochrony drewna i drewna zabezpieczonego PN-ENV 12404:2002 Trwałość drewna i materiałów drewnopochodnych - Ocena efektywności fungicydów do zapraw murarskich w zapobieganiu przed wzrastaniem w drewno grzyba domowego właściwego Serpula lacrymans (Schumacher ex fries) S.F. Gray. Metoda laboratoryjna PN-ISO 3675:1997 Ropa naftowa i ciekłe przetwory naftowe. Oznaczanie gęstości lub gęstości względnej metodą z aerometrem Instrukcja nr 355/98 Ochrona drewna budowlanego przed korozją biologiczną, środkami chemicznymi. Wymagania i badania. Instytut Techniki Budowlanej. Warszawa 1998
AT-15-4376/2004 19/19 ZUAT-15/VI.06 Zalecenia Udzielania Aprobat Technicznych ITB. Środki ochrony przed korozją biologiczną wyrobów budowlanych z drewna. Instytut Techniki Budowlanej. Warszawa 1999 Procedura Badawcza Oznaczanie skuteczności impregnacji drewna badanym środkiem. ITB LD-5 Laboratorium Drewna i Korozji Biologicznej Instytutu Techniki Budowlanej, Warszawa Raporty z badań, oceny 1) ND-565/A/99. Badania wodorozcieńczalnego preparatu do drewna BOCHEMIT QB. Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Drewna i Korozji Biologicznej, Warszawa 2) ND-557/A/01. Badanie impregnatu do drewna BOCHEMIT QB. Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Drewna i Korozji Biologicznej, Warszawa 3) Sprawozdanie z badań wartości owadobójczej środka ochrony drewna BOCHEMIT QB. SGGW, Wydział Technologii Drewna, Zakład Ochrony Drewna, Warszawa 4) Sprawozdanie z badań działania zabezpieczającego solnego środka ochrony drewna BOCHEMIT QB przed świeżo wylęgniętymi larwami spuszczela pospolitego (Hylotrupes bajulus L.). SGGW, Wydział Technologii Drewna, Zakład Ochrony Drewna, Warszawa 5) NS-545/A/04. Badania właściwości zabezpieczających środka BOCHEMIT QB przed grzybami pleśniowymi na drewnie. Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Ochrony Środowiska, Warszawa 6) NS-590/A/03/2, Badania skuteczności zabezpieczania przed grzybami pleśniowymi tynku impregnowanego preparatem BOCHEMIT QB. Instytut Techniki Budowlanej, Zakład Ochrony Środowiska, Warszawa 7) Opinia specjalistyczna dotycząca możliwości wykorzystania wyników badań środka BOCHEMIT QB z Laboratorium w Breznice dla potrzeb Aprobaty Technicznej ITB. Zakład Ochrony Środowiska, Warszawa 8) Nr HK/B/2127/01/98. Atest Higieniczny. Państwowy Zakład Higieny, Warszawa
ISBN 978-83-249-5268-7