OPIEKA PSYCHIATRYCZNA I LECZENIE UZALEŻNIEŃ 1. Nakłady MOW NFZ na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień w latach 2004 2012 Poziom nakładów na opiekę psychiatryczna i leczenie uzależnień w okresie od 2004 do 2012r odznacza się znaczącym wzrostem o kwotę 88 mln zł. Kwota ta stanowi 222% nakładów roku 2012 w stosunku do 2004r. Należy jednak zaznaczyć, że największą dynamikę wzrostu notujemy w latach 2005 2008, by w latach 2009-2011 osiągnąć w miarę równomierny wskaźnik wzrostu. W planie 2012 nakłady na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień znowu znacząco wzrosły co jest związane przede wszystkim z koniecznością wdrożenia ustaleń Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. Dz. U. nr 24 poz. 128). 200 175 150 125 100 75 50 72 76 86 101 126 134 136 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 - plan 144 160 2012 - plan 2. Przebieg procesu aneksowania umów na rok 2012 Kontraktowanie świadczeń na rok 2012 w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień prowadzone było w trybie aneksowania umów, z uwagi na obowiązywanie umów wieloletnich zawartych w postępowaniu konkursowym prowadzonym w roku 2010. Aneksowaniu podlegało 108 umów zawartych z placówkami niemundurowymi oraz 2 umowy zawarte z placówkami mundurowymi. Rozpoczęcie procesu aneksowania umów nastąpiło 18 października 2011 roku. Ponadto przeprowadzono 1 postępowanie w trybie konkursu ofert, na które wpłynęły 2 oferty od 2 oferentów. Ostatecznie dokonano wyboru 1 oferty. Okres obowiązywania umowy w zakresie świadczenia dzienne leczenia uzależnień wynosi od 01.03.2012 r., do 31.12.2015 r., natomiast warunki finansowe dotyczą okresu od 01.03.2012 r. do 31.12.2012 r. Ogłoszenie postępowania nastąpiło 23 stycznia 2012 r., natomiast rozstrzygnięcie 24 lutego 2012 r. W ramach procesu aneksowania umów rozmowy ze świadczeniodawcami były prowadzone przez zespoły negocjacyjne powołane Zarządzeniem Nr 531/11 Dyrektora MOW NFZ z dnia 10 października 2011 roku z późn. zm. W toku procesu aneksowania zostały przeprowadzone następujące czynności, mające na celu ustalenie ze świadczeniodawcami warunków finansowych na rok 2012 w celu zapewnienia jak najlepszej dostępności do świadczeń dla mieszkańców Małopolski: Wykres nr 1. Nakłady na PSY w latach (mln zł) str. 89
przedstawienie świadczeniodawcom propozycji finansowania świadczeń w poszczególnych zakresach w roku 2012 wraz z opisem zasad ustalenia poziomu finansowania świadczeń, rozmowy ze świadczeniodawcami w celu ustalenia warunków finansowych na rok 2012 w poszczególnych zakresach świadczeń, ocena aktualizacji przesłanych przez świadczeniodawców, spotkanie ze świadczeniodawcami w celu podpisania wersji papierowej aneksów, przygotowanie w systemie informacyjnym MOW NFZ aneksów na rok 2012 oraz sporządzenie wersji papierowej. W wyniku powyższych działań ustalono warunki finansowe dla 110 umów wieloletnich podlegających procesowi aneksowania. W toku konkursu ofert przeprowadzono wszystkie wymagane obowiązującymi przepisami oraz wewnętrzną procedurą Funduszu czynności, mające na celu zweryfikowanie ofert i dokonanie prawidłowego wyboru realizatorów świadczeń, w szczególności: po otwarciu oferty dokonano weryfikacji formalno-prawnej oferty i załączników w jej efekcie nie zidentyfikowano braków formalnych, szczegółowa analiza dotycząca sprzętu, personelu i harmonogramów, w tym zgodności odpowiedzi ankietowych z wykazami szczegółowymi oraz z wymaganiami rozporządzeń Ministra Zdrowia i Zarządzeń Prezesa NFZ, tzw. konflikt personelu, celem wykluczenia przypadków nakładanie się harmonogramów, analiza potencjału wykonawczego celem zweryfikowania oferty ilościowej. Przeprowadzono także kontrolę oferentów. Stan zabezpieczenia świadczeń w rodzaju - ogółem Zakontraktowana liczba świadczeń w rodzaju PSY wynosi w ujęciu rocznym 15 591 859 punktów, co oznacza 8,01% wzrost w stosunku do pierwotnego planu umów w roku 2011. Zmiana średniej ceny świadczeń w rodzaju w roku 2011 wynosi ok. 4,16% w stosunku do roku 2011 i jest wynikiem przyjętej metodologii ustalenia ceny w roku 2012. Łącznie w roku 2012 aneksowano umowy ze 110 świadczeniodawcami, którzy posiadali umowy z MOW NFZ w roku 2011, realizujących świadczenia w 262 miejscach jednostkach organizacyjnych, gabinetach, w tym: 172 poradni (w tym 23 poradnie dziecięce), 36 oddziały dzienne (w tym 5 skierowane dla dzieci i młodzieży), 8 zespołów leczenia środowiskowego, 44 oddziały stacjonarne (w tym 2 skierowane na leczenie dzieci i młodzieży), 2 izby przyjęć, 16 000 000 15 000 000 14 000 000 13 000 000 12 000 000 11 000 000 10 000 000 9 000 000 8 000 000 100,00% 14 435 266 108,01% 15 591 859 wartości pierwotne 2011 wartości pierwotne 2012 Wykres nr 2. PSY poziom dostępności (liczba jednostek rozl.) 2011-2012 str. 90
3. Metodyka planowania zakupu świadczeń W zakresach opieki ambulatoryjnej przyjęto następujące zasady: Celem wyliczenia wykonania w roku 2011 przyjęto 6 miesięczny okres sprawozdawczy kontraktu liczba punktów na poziomie wykonania + 0,05%, od 1 stycznia do 30 czerwca 2011 symulując wykonanie na 12 miesięcy. Placówki realizujące świadczenia na poziomie: Poniżej 90% wysokości liczba punktów na poziomie wykonania + 0,05% 90%-100% - liczba punktów na poziomie równej liczby punktów w roku 2011, Powyżej 100%: - liczba punktów na poziomie rzeczywistego wykonania (plan + nadwykonania) w zakresach: świadczenia zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży, świadczenia dla osób z autyzmem dziecięcym lub innymi całościowymi zaburzeniami rozwoju, świadczenia terapii uzależnienia i współuzależnienia od alkoholu, świadczenia terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych innych niż alkohol, program leczenia substytucyjnego, - liczba punktów na poziomie roku 2011 + 50% nadwykonań w zakresach: poradnia leczenia uzależnień i świadczenia psychologiczne, - liczba punktów na poziomie roku 2011 + 25% nadwykonań w zakresach: świadczenia zdrowia psychicznego dla dorosłych. W zakresach dziennej opieki przyjęto następujące zasady: Wzrost liczby punktów, jednak nie więcej niż wskazuje na to potencjał wykonawczy (obowiązujące zapisy Zarządzenia Prezesa NFZ). Uwzględniono 252 dni robocze. Oddziały dzienne: liczba punktów na poziomie rzeczywistego wykonania w zakresach: świadczenia dzienne psychiatryczne dla dorosłych, świadczenia dzienne psychiatryczne rehabilitacyjne dla dzieci i młodzieży, świadczenia dzienne psychiatryczne rehabilitacyjne dla dorosłych, świadczenia dzienne leczenia zaburzeń nerwicowych, świadczenia dzienne terapii uzależnienia od alkoholu, liczba punktów na poziomie roku 2011, świadczeniodawcy realizujący nadwykonania dodatkowo 50% kwoty nadwykonań w zakresie leczenia środowiskowo domowego, liczba punktów na poziomie roku 2011 w zakresie leczenie uzależnień bliżej niescharakteryzowanych. W stacjonarnej opiece przyjęto następujące zasady: Wzrost liczby punktów jednak nie więcej niż wskazuje na to potencjał wykonawczy (wpis do rejestru 1 łóżko) i rzeczywiste wykonanie w zakresach: świadczenia psychiatryczne dla dorosłych, świadczenia psychiatryczne dla dzieci i młodzieży, świadczenia rehabilitacji psychiatrycznej, leczenie zaburzeń nerwicowych dla dorosłych, świadczenia psychiatryczne dla chorych somatycznie, świadczenia psychogeriatryczne, leczenie uzależnień, w tym świadczenia terapii uzależnienia od alkoholu, leczenie alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacji), leczenie zespołów abstynencyjnych po substancjach psychoaktywnych (detoksykacji), świadczenia opiekuńczo-lecznicze psychiatryczne dla dorosłych. Utrzymanie liczby punktów na poziomie 2011 roku w zakresach: świadczenia w psychiatrii sądowej w warunkach wzmocnionego zabezpieczenia dla dorosłych. str. 91
4. Polityka cenowa w rodzaju PSY w 2012 r. Ceny w zakresach ambulatoryjnych świadczenia zdrowia psychicznego dla dorosłych wzrost ceny o 0,05 zł, jednak nie więcej niż 8,00 zł, świadczenia zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży - wzrost ceny o 0,05 zł, jednak nie więcej niż 9,00 zł, leczenie nerwic cena na poziomie 2011 rok (9,00 zł), świadczenia dla osób z autyzmem dziecięcym lub innymi całościowymi zaburzeniami rozwoju wyrównanie ceny do poziomu 8,48 zł, leczenie uzależnień - wzrost ceny o 0,10 zł jednak nie więcej niż 8,10 zł, program leczenia substytucyjnego, Świadczenia terapii uzależnień od alkoholu dla dzieci i młodzieży wzrost ceny do 8,50 zł, świadczenia terapii uzależnienia i współuzależnienia od alkoholu wyrównanie ceny do 8,20 zł, świadczenia psychologiczne wzrost ceny o 0,05 zł jednak nie więcej niż 8,00 zł, świadczenia terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych innych niż alkohol utrzymanie ceny na poziomie roku 2011-8,20 zł. Ceny w zakresach opieki dziennej: utrzymanie ceny na poziomie roku 2011 w zakresach: świadczenia dzienne psychiatryczne rehabilitacyjne dla dzieci i młodzieży, świadczenia dzienne leczenia zaburzeń nerwicowych, wyrównanie ceny do wysokości 8,30 zł w zakresie świadczenia dzienne psychiatryczne rehabilitacyjne dla dorosłych oraz do wartości 9,00 zł w leczenie środowiskowe (domowe), wzrost ceny do wysokości 8,00 zł w zakresie leczenie uzależnień bliżej niescharakteryzowanych, wzrost ceny o 0,10 zł jednak nie więcej niż 8,50 zł w zakresie świadczenia dzienne psychiatryczne dla dorosłych, wzrost ceny o 0,10 zł jednak nie więcej niż 8,35 zł w zakresie świadczenia dzienne terapii uzależnienia od alkoholu. Ceny w opiece stacjonarnej: wzrost ceny do 11,00 zł w zakresie świadczenia psychiatryczne dla dorosłych, leczenie alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacji), wzrost ceny do 9,00 zł w zakresie krótkoterminowe świadczenia terapii uzależnień od substancji psychoaktywnych, wzrost ceny do 8,00 zł świadczenia opiekuńczo-lecznicze psychiatryczne dla dorosłych, wzrost ceny do 350,00 zł w zakresie świadczenia w izbie przyjęć szpitala (ryczałt dobowy), wyrównanie ceny do wartości 11,50 zł świadczenia psychiatryczne dla dzieci i młodzieży, utrzymanie ceny na poziomie 2011 roku w zakresach: świadczenia rehabilitacji psychiatrycznej, leczenie zaburzeń nerwicowych dla dorosłych, świadczenia psychiatryczne dla chorych somatycznie, świadczenia psychogeriatryczne, świadczenia w psychiatrii sądowej w warunkach wzmocnionego zabezpieczenia dla dorosłych, leczenie uzależnień, w tym świadczenia terapii uzależnienia od alkoholu, leczenie zespołów abstynencyjnych po substancjach psychoaktywnych (detoksykacji). str. 92
5. Ocena realizacji priorytetów przyjętych w Planie zakupu Priorytety MOW NFZ: Podstawę dla określania priorytetów zdrowia psychicznego podczas planowania nakładów finansowych w latach 2012-2015 oraz podejmowania nowych i kontynuowania już podjętych prac w zakresie ochrony zdrowia psychicznego na rzecz mieszkańców województwa małopolskiego stanowi Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r Dz. U. nr 24 poz. 128) (NPOZP) oraz inne akty prawne m. in. rozporządzenie Rady Ministrów (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie Krajowego Programu przeciwdziałania Narkomanii na lata 2011-2016 Dz. U. Nr 78, poz. 428, Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-2015): zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej i powszechnej opieki zdrowotnej niezbędnej do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, rozwój środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej, zwiększenie dostępności do świadczeń leczenia uzależnień zgodnie z wytycznymi NPOZP, rozwój ambulatoryjnych i dziennych form opieki psychiatrycznej zgodnie z wytycznymi NPOZP, zwiększenie dostępności do świadczeń opieki psychiatrycznej skierowanej do dzieci i młodzieży; Małopolski Oddział Wojewódzki zrealizował ten zapis poprzez następujące cele szczegółowe: zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej i powszechnej opieki zdrowotnej niezbędnej do życia w środowisku rodzinnym i społecznym: wzrost liczby świadczeń z 14 276 921 pkt. do 15 591 859 pkt. czyli o 9,21% rozwój środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotne: wzrost liczby świadczeń z 429 129 pkt. do 512 909 pkt. czyli o 19,52% zwiększenie dostępności do świadczeń leczenia uzależnień zgodnie z wytycznymi NPOZP: wzrost liczby świadczeń z 2 620 482 pkt. do 3 042 198 pkt. czyli o 16,09% rozwój ambulatoryjnych i dziennych form opieki psychiatrycznej zgodnie z wytycznymi NPOZP: wzrost liczby świadczeń z 5 814 844 pkt. do 6 460 279 pkt. czyli o 11,10% zwiększenie dostępności do świadczeń opieki psychiatrycznej skierowanej do dzieci i młodzieży: wzrost liczby świadczeń z 867 481 pkt. do 1 010925 pkt. czyli o 16,54% Przyjęte priorytety zrealizowano. Wytyczne NPOZP na lata 2011-2015 zakładają rozwój leczenia ambulatoryjnego/środowiskowego, a także oddziałów dziennych psychiatrycznych. Zwiększenie nakładów finansowych w 2012 r. w powyższych obszarach o 12,37% (wartość umów aneksowanych) jest zgodne z przyjętymi założeniami. 6. Ocena poziomu zabezpieczenia świadczeń w podziale terytorialno-zakresowym W wyniku przeprowadzonego procesu aneksowania uzyskano zabezpieczenie świadczeń w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień. Dostępność do świadczeń ulegnie poprawie, gdyż zakontraktowano większą liczbę świadczeń niż w roku 2011. Na mapie świadczeniodawców pojawiło się nowe miejsce leczenia uzależnień bliżej niescharakteryzowanych w oddziale dziennym. str. 93
Powiat/Miasto na prawach powiatu Zakres świadczeń/specjalność 2011 rok 2012 rok l. św-ców 2011 wartość 2011 l. św-ców 2012 wartość 2012 bocheński opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 1 705 149,60 zł 1 723 799,00 zł brzeski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 2 754 991,00 zł 2 843 545,50 zł chrzanowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 5 2 213 807,20 zł 5 2 560 624,80 zł dąbrowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 1 200 000,00 zł 1 219 200,00 zł gorlicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 3 4 443 981,40 zł 3 4 798 616,65 zł krakowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 5 425 536,70 zł 4 287 545,35 zł limanowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 4 1 567 072,50 zł 4 1 793 034,40 zł Uwagi/przyczyny ew. obniżenia nakładów przeniesienie miejsca udzielania świadczeń do m. Kraków (MCRD w Radziszowie) oraz dostosowanie planu na 2012r do poziomu rzeczywistego wykonania miechowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 3 533 597,60 zł 3 527 721,75 zł dostosowanie planu na 2012r do poziomu rzeczywistego wykonania myślenicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 2 868 645,50 zł 2 1 008 117,85 zł nowosądecki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 3 413 309,10 zł 3 368 669,20 zł dostosowanie planu na 2012r do poziomu rzeczywistego wykonania nowotarski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 2 4 274 558,80 zł 2 5 556 906,80 zł olkuski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 3 3 144 175,00 zł 3 3 845 681,10 zł oświęcimski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 7 7 300 853,80 zł 7 8 303 668,20 zł proszowicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 1 183 145,70 zł 1 201 142,95 zł suski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 2 568 444,60 zł 2 550 056,50 zł dostosowanie planu na 2012r do poziomu rzeczywistego wykonania tarnowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 3 262 715,40 zł 3 273 685,05 zł tatrzański opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 2 452 736,90 zł 2 493 898,40 zł wadowicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 2 13 285 722,80 zł 2 14 711 366,20 zł wielicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 4 807 903,98 zł 4 853 535,21 zł m. Kraków opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 50 86 192 100,05 zł 49 97 133 783,42 zł m. Nowy Sącz opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 6 2 705 166,40 zł 5 3 086 574,25 zł m. Tarnów opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 6 4 575 273,58 zł 6 4 994 334,14 zł 135 878 887,61 zł 153 135 506,72 zł * dane za 2011 rok są danymi pierwotnymi bez uwzględnienia późniejszego rozstrzygnięcia konkursów uzupełniających str. 94
str. 95
str. 96