Ocena zasobów pomocy społecznej przydatny element lokalnej diagnozy społecznej?

Transkrypt

1 Ocena zasobów pomocy społecznej przydatny element lokalnej diagnozy społecznej? Na drodze do skutecznych i efektywnych działań/rozwiązań. Podejście strategiczne w pomocy społecznej Kraków, 6 grudnia 2017 r. 1

2 Od diagnozy do wdrożenia przydatność oceny zasobów pomocy społecznej w realizacji zadań samorządu województwa małopolskiego I II III diagnoza Ocena zasobów pomocy społecznej województwa małopolskiego za kolejne lata poziom strategiczny i operacyjny Program Strategiczny Włączenie Społeczne (strategia wojewódzka w zakresie polityki społecznej) wraz z dokumentami wykonawczymi działania wdrożeniowe Regionalny Program Operacyjny WM na lata , projekty realizowane ze środków zewnętrznych i własnych WM 2

3 Diagnoza Ocena zasobów pomocy społecznej województwa małopolskiego za rok 2016 czyli o tym jak wykorzystaliśmy nadesłane przez Państwa informacje? 3

4 Sytuacja demograficzna regionu nadal zwiększa się odsetek osób w wieku poprodukcyjnym o 0,5 punktu procentowego w stosunku do 2015 r. w stosunku do średniej ogólnopolskiej w Małopolsce odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym jest niższy o 1,1 punkt procentowy dalej zmniejsza się odsetek osób w wieku przedprodukcyjnym o 0,03 punktu procentowego w stosunku do 2015 r. w stosunku do średniej ogólnopolskiej w Małopolsce odsetek dzieci i młodzieży jest wyższy o 1 punkt procentowy 4

5 Sytuacja demograficzna regionu Odsetek mieszkańców w wieku poprodukcyjnym Małopolski zwiększył się w ciągu dekady aż o 3,2 punktu procentowego, co oznacza wzrost liczby najstarszych mieszkańców regionu o ponad 100 tys. osób. 5

6 Skala bezrobocia W 2016 r. w Małopolsce odnotowano spadek w stosunku do 2015 r.: bezrobocia rejestrowanego o 1,7 punktu procentowego bezrobocia rodzinnego o 3,4 punkty procentowe W efekcie w 2016 roku : stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 6,7%, w stosunku do 8,3% w Polsce bezrobocie rodzinne dotknęło 18,7% ogółu bezrobotnych 6

7 Skala ubóstwa W 2016 r. w Małopolsce (podobnie jak w kraju) odnotowano w stosunku do 2015 r. spadek ubóstwa skrajnego o 3,1 punktu procentowego 7

8 Korzystający ze świadczeń pomocy społecznej W 2016 r. w Małopolsce odnotowano spadek w stosunku do 2015 r.: liczby rodzin korzystających z pomocy społecznej o ponad 4,1 tys. liczby osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej o ponad 25 tys. odsetka klientów pomocy społecznej w ludności regionu o 0,8 punktu procentowego W efekcie z systemu pomocy społecznej w 2016 roku korzystało: ponad 73 tys. rodzin, a tym samym prawie 193 tys. osób w tych rodzinach 5,7% mieszkańców regionu (liczba osób w rodzinach) Polska 6,7% 8

9 W latach liczba osób korzystających z pomocy społecznej spadła o 43,5 tys., co oznacza spadek odsetka mieszkańców objętych systemem pomocy o 1,2 punktu procentowego. 9

10 Zmienia się struktura korzystających z pomocy społecznej. Coraz mniej w systemie rodzin z dziećmi, dynamika zmian jest większa w przypadku rodzin wielodzietnych. 10

11 Przyczyny korzystania z pomocy społecznej W 2016 r. korzystanie z pomocy społecznej było powodem głównie: Pomiędzy 2015 a 2016 zmieniła się struktura przyczyn korzystania z pomocy społecznej, przy jednoczesnym zachowaniu tendencji z poprzednich lat: ubóstwa: 61,5 % ubóstwo spadek o 0,3 punktu procentowego długotrwałej choroby: 41,4% długotrwała choroba dalszy wzrost o 3,2 punktu procentowego bezrobocia: 39,9% bezrobocie dalszy spadek o 2,1 punkty procentowe niepełnosprawności: 32,8% niepełnosprawność dalszy wzrost o 1,8 punktu procentowego bezradności w spawach opiekuńczo - wychowawczych: 29,3% bezradność w spawach opiekuńczo - wychowawczych dalszy spadek o 1,5 punktu procentowego 11

12 Ubóstwo Długotrwała choroba Bezrobocie Niepełnosprawność Bezradność w procentach Przyczyny korzystania z pomocy społecznej

13 Korzystający ze świadczeń pomocy społecznej W Małopolsce pomiędzy gminami o najniższym i najwyższym wskaźniku różnica wyniosła w 2016 r. aż 17,9 p. p.: minimum Zabierzów p. krakowski (1,9%), maksimum Korzenna p. nowosądecki (19,8%) 13

14 Korzystający ze świadczeń pomocy społecznej Miechowski 5.5% Olkuski 4.4% 6.1% Krakowski Proszowicki 5.2% 3.5% Chrzanowski Kraków 3.9% 3.4% 3.9% Oświęcimski Wielicki 5.8% Bocheński 4.4% 6.3% Brzeski 11.0% Dąbrowski Tarnów 5.7% 7.7% Tarnowski Udział korzystających z pomocy społecznej w ludności powiatów: 3,4% - 5,0% 5,1% - 10,0% 10,1% - 11,3% Polska: 6,7% Małopolska: 5,7% Wadowicki Myślenicki 6.0% 7.5% Suski 11.3% Limanowski Nowy Sącz 5.0% Nowotarski 6.4% 11.2% Nowosądecki Gorlicki 11.2% 4.4% Tatrzański W Małopolsce odnotowano spadek różnicy pomiędzy obszarami o najniższym i najwyższym wskaźniku. W 2016 r. wyniosła ona 7,9 punktu procentowego: minimum Kraków (3,4%), maksimum powiat limanowski (11,3%) 14

15 Terytorialne zróżnicowanie problemów społecznych Najmniej korzystna sytuacja dotyczy szczególnie powiatów: gorlickiego, limanowskiego, nowosądeckiego i dąbrowskiego. Na koncentrację problemów wpływa m.in.: najwyższy udział korzystających z pomocy społecznej w ogóle ludności powiatów: limanowskiego, gorlickiego, nowosądeckiego i dąbskiego; najwyższa stopa bezrobocia w powiecie dąbrowskim, najwyższe bezrobocie rodzinne w powiatach limanowskim i dąbrowskim. Czynnikami podnoszącymi ryzyko ubóstwa są m.in.: najwyższy udział rodzin wielodzietnych (3+) w ogóle rodzin z dziećmi w powiatach limanowskim i nowosądeckim (wg NSP 2011), 2. pozycja w regionie powiatu gorlickiego wg udziału osób niepełnosprawnych prawnie w populacji powiatu (wg NSP 2011). 15

16 Zmniejsza się zróżnicowanie regionu. W roku 2016 zróżnicowanie pomiędzy powiatem notującym najwyższą wartość, a powiatem notującym najniższą wartość nadal pozostaje korzystniejsze niż w 2011 r. w zakresie: udziału korzystających ze świadczeń pomocy społecznej stopy bezrobocia 16

17 Zasoby pomocy społecznej 2016 rok 142 placówki wsparcia dziennego 13 dziennych domów pomocy 23 kluby integracji społecznej 11 ośrodków interwencji kryzysowej 96 mieszkań chronionych 67 warsztatów terapii zajęciowej 11 centrów integracji społecznej 8 zakładów aktywności zawodowej Od 2012 r. w Małopolsce przybyło: 44 spółdzielnie socjalne 36 mieszkań chronionych 20 placówek wsparcia dziennego 11 klubów integracji społecznej 6 centrów integracji społecznej 2 warsztaty terapii zajęciowej 2 zakłady aktywności zawodowej Utworzono 6 nowych dziennych domów pomocy dla seniorów 17

18 Rozmieszczenie kluczowych zasobów pomocy społecznej i jej otoczenia Miechowski PWD - ogółem 142: Olkuski Krakowski Chrzanowski Oświęcimski Wadowicki Kraków Wielicki Proszowicki Bocheński Brzeski Dąbrowski Tarnów Tarnowski 1 36 OIK - ogółem 11: 1 1 Mieszkania chronione - ogółem 96: 1 20 DDP - ogółem 13: Myślenicki 1 2 WTZ - ogółem 67: Suski Limanowski Nowy Sącz Gorlicki 1 15 KIS - ogółem 23: Nowotarski Nowosądecki 1 3 CIS - ogółem 13: 1 2 ZAZ - ogółem 8: Tatrzański

19 Dzienne domy pomocy w Małopolsce w 2016 r. W 2016 roku w Małopolsce działało 13 dziennych domów pomocy w 11 gminach i jednym powiecie, a 7 z nich działało w ramach rządowego Programu Wieloletniego Senior- WIGOR na lata

20 Osoby korzystające z usług opiekuńczych w Małopolsce w 2016 r. Olkuski Miechowski Liczba osób korzystajacych z usług w Małoposlce w ujęciu powiatowym: Uslugi opiekuńcze: Specjalistyczne usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi: Krakowski Proszowicki Dąbrowski Chrzanowski Kraków Tarnów Oświęcimski Wielicki Wadowicki Bocheński Brzeski Myślenicki Tarnowski Suski Limanowski Nowy Sącz Nowotarski Gorlicki Nowosądecki Tatrzański usługi opiekuńcze specjalistyczne usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi Małopolska: osób 925 osób Polska: osób osób 20

21 Ośrodki interwencji kryzysowej w Małopolsce w 2016 r. 0 Miechowski 0 Olkuski Krakowski 1 Chrzanowski Oświęcimski 1 1 Wadowicki 1 0 Proszowicki Kraków 1 Wielicki 0 1 Bocheński Myślenicki 0 Brzeski 0 Dąbrowski Tarnów 1 0 Tarnowski Liczba OIK w Małopolsce w ujęciu powiatowym: brak OIK funkcjonuje OIK Małopolska: 11 OIK Suski 1 1 Limanowski 0 Nowy Sącz Nowosądecki 0 Gorlicki Nowotarski 1 Tatrzański W województwie małopolskim w 2016 roku w 8 powiatach i 3 miastach na prawach powiatu funkcjonowało 11 ośrodków interwencji kryzysowej. 21

22 Placówki wsparcia dziennego w Małopolsce w 2016 r. Olkuski 4 6 Chrzanowski 4 Oświęcimski 13 Wadowicki 5 Suski 6 Miechowski 2 Dąbrowski 2 1 Krakowski Proszowicki Kraków Tarnów 36 Wielicki Brzeski 20 Bocheński Tarnowski Myślenicki 4 Limanowski 1 Nowy Sącz Liczba PWD w ujęciu powiatowym Brak PWD 1-2 PWD 3-4 PWD 5-7 PWD PWD Małopolska PWD Nowotarski Nowosądecki 7 Gorlicki Tatrzański 0 W województwie małopolskim w 2016 roku funkcjonowały 142 placówki wsparcia dziennego. Taka forma wsparcia rodziny była organizowana przez 60 gmin i 3 powiaty. 22

23 Podsumowanie diagnozy - wybrane spostrzeżenia maleje bezrobocie w regionie zmniejsza się odsetek mieszkańców korzystających z pomocy społecznej rodziny z dziećmi rzadziej są klientami pomocy społecznej zmniejszają się różnice wewnątrz regionu stale powiększa się liczba mieszkańców w wieku poprodukcyjnym rośnie udział klientów korzystających z pomocy społecznej z powodu długotrwałej choroby i niepełnosprawności zbyt mało świadczy się usług opiekuńczych widoczne są białe plamy na mapie zasobów pomocy społecznej 23

24 poziom strategiczny i operacyjny Program Strategiczny Włączenie Społeczne wraz z dokumentami wykonawczymi czyli na co przełożyły się dane z Oceny? 24

25 Program Strategiczny Włączenie Społeczne 25

26 Program Strategiczny Włączenie Społeczne 26

27 Dokumenty wykonawcze do Programu Strategicznego Włączenie Społeczne 1. Model mieszkań wspomaganych adresowanych do osób chorujących psychicznie 2. Model mieszkań wspomaganych adresowanych do osób niepełnosprawnych intelektualnie 3. Rekomendacje do prowadzenia placówek zapewniających dzienną opiekę i aktywizację osób starszych na terenie Małopolski 4. Rekomendacje dla prowadzenia centrów wsparcia opiekunów nieformalnych/faktycznych osób niesamodzielnych w Małopolsce 5. Rekomendacje do prowadzenia placówek wsparcia dziennego na terenie Małopolski 27

28 Wdrożenie Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata , projekty ze środków zewnętrznych i własnych jednym słowem co się dzieje z diagnozą i strategią? 28

29 Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata finanse Oś 9 Region spójny społecznie 232 mln 9.1 Aktywna integracja 100 mln i projekty dla ops/pcpr /projekty konkursowe 9.2. Usługi społeczne i zdrowotne 115 mln Poddziałanie A. Wsparcie dla tworzenia i/lub działalności wielospecjalistycznych zespołów wczesnej interwencji dla rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym lub zagrożonym niepełnosprawnością. C. Wsparcie dla tworzenia i/lub działalności placówek wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży Poddziałanie i A. Działania wspierające opiekunów nieformalnych osób niesamodzielnych, poprzez uruchomienie centrów wsparcia opiekunów B. Wsparcie dla tworzenia i/lub działalności placówek zapewniających dzienną opiekę i aktywizację osób niesamodzielnych C. Wsparcie dla tworzenia i/lub działalności ośrodków interwencji kryzysowej 9.3 Wsparcie ekonomii społecznej 17 mln 29

30 Oś 9 region spójny społecznie wybrane konkursy Wsparcie dla tworzenia i/lub działalności ośrodków interwencji kryzysowej (Poddziałanie i 9.2.3, Typ C) - złożono 6 wniosków Wsparcie dla tworzenia i/lub działalności placówek zapewniających dzienną opiekę i aktywizację osób niesamodzielnych (Poddziałanie i 9.2.3, Typ A i B) - złożono 82 wnioski Wsparcie dla tworzenia i/lub działalności placówek wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży (Poddziałanie 9.2.1, Typ C) - złożono 75 wniosków 230% założonej alokacji - maksymalna suma aplikacji w Osi 9 Region spójny społecznie 30

31 Projekty realizowane ze środków zewnętrznych Małopolski Inkubator Innowacji Społecznych (PO WER, Działanie 4.1: Innowacje społeczne) Sami-Dzielni! Nowe standardy mieszkalnictwa wspomaganego dla osób z niepełnosprawnościami sprzężonymi (PO WER, Działanie 2.8 Rozwój usług społecznych świadczonych w środowisku lokalnym) 31

32 DZIĘKUJEMY Małgorzata Szlązak Iwona Banasiewicz 32