OPIEKA PSYCHIATRYCZNA I LECZENIE UZALEŻNIEŃ. 2. Przebieg procesu aneksowania umów na rok 2013

Transkrypt

1 OPIEKA PSYCHIATRYCZNA I LECZENIE UZALEŻNIEŃ 1. Nakłady MOW NFZ na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień w latach Poziom nakładów na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień w okresie od 2004 do 2013 r. odznacza się znaczącym wzrostem o kwotę 93 mln zł. Kwota ta stanowi 229% nakładów roku 2013 w stosunku do 2004 r. Należy jednak zaznaczyć, że największą dynamikę wzrostu notujemy w latach , by w latach osiągnąć w miarę równomierny wskaźnik wzrostu. W planach na 2012 r. i 2013 r. nakłady na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień znacząco wzrosły, co jest związane przede wszystkim z koniecznością wdrożenia ustaleń Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. - Dz. U. nr 24 poz. 128). 2. Przebieg procesu aneksowania umów na rok 2013 Kontraktowanie świadczeń na rok 2013 w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień prowadzone było w trybie aneksowania umów, z uwagi na obowiązywanie umów wieloletnich zawartych w postępowaniu konkursowym prowadzonym w 2010 r. Aneksowaniu podlegało 116 umów. Rozpoczęcie procesu aneksowania umów nastąpiło 19 października 2012 roku. Ponadto, przeprowadzono 1 postępowanie w trybie rokowań, na które wpłynęła 1 oferta od 1 oferenta. Ostatecznie dokonano wyboru 1 oferty. Okres obowiązywania umowy w zakresie świadczenia dzienne rehabilitacyjne dla osób z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi wynosi od r. do r., natomiast warunki finansowe dotyczą okresu od r. do r. Ogłoszenie postępowania nastąpiło 4 grudnia, natomiast rozstrzygnięcie - 20 grudnia 2012 r plan W ramach procesu aneksowania umów rozmowy ze świadczeniodawcami były prowadzone przez zespoły negocjacyjne powołane Zarządzeniem Nr 421/12 Dyrektora MOW NFZ z dnia 12 października 2012 roku z późn. zm. W toku procesu aneksowania zostały przeprowadzone następujące czynności, mające na celu ustalenie ze świadczeniodawcami warunków finansowych na rok 2012, w celu zapewnienia jak najlepszej dostępności do świadczeń dla mieszkańców Małopolski: przedstawienie świadczeniodawcom propozycji finansowania świadczeń w poszczególnych zakresach w roku 2013 wraz z opisem zasad ustalenia poziomu finansowania świadczeń, Wykres nr 1. Nakłady na PSY w latach (mln zł) str. 92

2 rozmowy ze świadczeniodawcami w celu ustalenia warunków finansowych na 2013 r. w poszczególnych zakresach świadczeń, spotkanie ze świadczeniodawcami w celu podpisania wersji papierowej aneksów, przygotowanie w systemie informatycznym MOW NFZ aneksów na rok 2013 oraz sporządzenie wersji papierowej. W wyniku powyższych działań ustalono warunki finansowe dla 116 umów wieloletnich podlegających procesowi aneksowania. W toku konkursu ofert przeprowadzono wszystkie wymagane obowiązującymi przepisami oraz wewnętrzną procedurą Funduszu czynności, mające na celu zweryfikowanie ofert i dokonanie prawidłowego wyboru realizatorów świadczeń, w szczególności: po otwarciu oferty dokonano weryfikacji formalno-prawnej oferty i załączników w jej efekcie wezwano oferenta do uzupełnienia braków formalnych, braki zostały uzupełnione w dniu r., szczegółowa analiza dotycząca sprzętu, personelu i harmonogramów, w tym zgodności odpowiedzi ankietowych z wykazami szczegółowymi oraz z wymaganiami rozporządzeń Ministra Zdrowia i Zarządzeń Prezesa NFZ, tzw. konflikt personelu, celem wykluczenia przypadków nakładanie się harmonogramów, analiza potencjału wykonawczego celem zweryfikowania oferty ilościowej. Przeprowadzono także kontrolę oferenta. 3. Stan zabezpieczenia świadczeń w rodzaju - ogółem Na aneksowanie umów wieloletnich niewygasających z dniem 31 grudnia 2011 r. zaplanowano łączną kwotę ,95 zł. Postępowania o zawarcie umów w trybie konkursu ofert ogłoszono na łączną kwotę ,50 zł. Kwota umów podpisanych w wyniku postępowań przeprowadzonych w trybie konkursu ofert wynosi ,50 zł. Łączna kwota aneksowanych umów oraz umów zawartych w trybie konkursu ofert na rok 2013 wyniosła ,45 zł, co oznacza w ujęciu rocznym 105,53% w stosunku do pierwotnego planu umów w roku 2012 (wykres 2). Zakontraktowana liczba świadczeń w rodzaju PSY wynosi w ujęciu rocznym punktów, co oznacza 106,63% wzrost w stosunku do pierwotnego planu umów w roku Zmiana średniej ceny świadczeń w rodzaju w roku 2013 wynosi ok. 1,01% w stosunku do roku 2012 i jest wynikiem przyjętej metodologii ustalenia ceny w roku Łącznie w roku 2013 aneksowano umowy ze 116 świadczeniodawcami, którzy posiadali umowy z MOW NFZ w roku 2012, realizującymi świadczenia w 308 miejscach jednostkach organizacyjnych, gabinetach, w tym: 193 poradnie (w tym 24 poradnie dziecięce, 2 poradnie realizujące program terapii zaburzeń preferencji seksualnych), 40 oddziałów dziennych (w tym 5 skierowanych dla dzieci i młodzieży), 25 zespołów leczenia środowiskowego, 45 oddziałów stacjonarnych (w tym 2 skierowane na leczenie dzieci i młodzieży oraz 3 oddziały realizujące leczenie elektrowstrząsami chorych z zaburzeniami psychicznymi ze wskazań życiowych), 2 izby przyjęć. str. 93

3 100,00% 105,53% ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł ,95 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł 0,00 zł wartości pierwotne 2012 wartości pierwotne 2013 Wykres nr 2. PSY wysokość nakładów (zł) Metodyka planowania zakupu świadczeń W zakresach opieki ambulatoryjnej celem wyliczenia wykonania w roku 2012 przyjęto 6 miesięczny okres sprawozdawczy od 1 stycznia do 30 czerwca 2012 r. symulując wykonanie na 12 miesięcy oraz następujące założenia: uwzględniono zwiększenie o 20% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu roku 2012 w zakresie świadczenia zdrowia psychicznego dla dorosłych w przypadku realizacji umów powyżej 120%, zwiększenie o 50% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu roku 2012 w zakresie leczenia uzależnień, zwiększenie o 10% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu roku 2012 w zakresie świadczenia psychologiczne. W pozostałych zakresach liczba punktów w 2013 r. to plan 2012 r. 106,63% 100,00% wartości pierwotne 2012 wartości pierwotne 2013 Wykres nr 3. PSY poziom dostępności (liczba jednostek rozl.) Ponadto, w zakresach: świadczenia zdrowia psychicznego dla dorosłych, świadczenia zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży, leczenie uzależnień, świadczenia terapii uzależnień od alkoholu dla dzieci i młodzieży, świadczenia terapii uzależnienia i współuzależnienia od alkoholu, świadczenia seksuologiczne i patologii współżycia oraz świadczenia psychologiczne przyjęto,,minimalny poziomu rentowności wyliczony na podstawie liczby punktów w kontrakcie przy spełnianiu niezbędnych wymagań określonych w obowiązujących aktach prawnych. Dla zakresu: świadczenia zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży jest to kwota 70 tys. zł rocznej wartości umów, natomiast dla pozostałych umów 65 tys. zł. Wartości umów poniżej w/w progów u świadczeniodawców posiadających wymagany potencjał personalny oraz realizujących umowy powyżej 100% str. 94

4 zostaną zwiększone na 2013 r. do minimalnego poziomu rentowności. W zakresie leczenia środowiskowego (domowego) przyjęto następujące zasady: - w celu realizacji upowszechniania środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej, co jest zgodne z NPOZP, dla obowiązujących umów uwzględniono zwiększenie 10% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu roku W zakresach dziennej i stacjonarnej opieki przyjęto następujące zasady: - w przypadku oddziałów stacjonarnych i dziennych do określenia wartości umów na 2013 r. uwzględniono: wyniki kontroli, liczbę łóżek we wpisie do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą (dane z r.). Wartość umów na 2013 r. w przedmiotowych zakresach jest zgodna z symulowanym rocznym wykonaniem na podstawie realizacji umów w okresie styczeń-czerwiec 2012 r., jednak nie więcej niż potencjał wykonawczy (obowiązujące zapisy Zarządzenia Prezesa NFZ). 5. Polityka cenowa w rodzaju PSY w 2013 r. Utrzymanie cen na poziomie 2012 r., z wyjątkiem zakresów: Ceny w zakresach ambulatoryjnych: - świadczenia zdrowia psychicznego dla dorosłych wzrost ceny o 0,05 zł, jednak nie więcej niż 8,00 zł, - świadczenia zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży - zwiększenie o 0,50 zł, jednak nie więcej niż do ceny 8,50 zł, - świadczenia dla osób z autyzmem dziecięcym lub innymi całościowymi zaburzeniami rozwoju - wzrost do ceny 8,55 zł, - świadczenia terapii uzależnień od alkoholu dla dzieci i młodzieży - zwiększenie o 0,85zł, jednak nie więcej niż do ceny 8,50 zł, - program leczenia substytucyjnego - zwiększenie do ceny 8,85 zł. Ceny w opiece stacjonarnej: - świadczenia rehabilitacji psychiatrycznej - wzrost do ceny 10,10 zł, - świadczenia w izbie przyjęć szpitala (ryczałt dobowy) o 100,00 zł, jeżeli zostało przyjętych średnio nie mniej niż 3 pacjentów dziennie w okresie styczeń - czerwiec 2012 r. 6. Ocena realizacji priorytetów przyjętych w Planie zakupu Priorytety MOW NFZ: Podstawę dla określania priorytetów zdrowia psychicznego podczas planowania nakładów finansowych w latach oraz podejmowania nowych i kontynuowania już podjętych prac w zakresie ochrony zdrowia psychicznego na rzecz mieszkańców województwa małopolskiego stanowi Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego (NPOZP) (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r Dz. U. nr 24 poz. 128) oraz inne akty prawne m. in. rozporządzenia Rady Ministrów (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie Krajowego Programu przeciwdziałania Narkomanii na lata Dz. U. Nr 78, poz. 428, Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata ): str. 95

5 zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej i powszechnej opieki zdrowotnej niezbędnej do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, rozwój środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej, zwiększenie dostępności do świadczeń leczenia uzależnień zgodnie z wytycznymi NPOZP, rozwój ambulatoryjnych i dziennych form opieki psychiatrycznej zgodnie z wytycznymi NPOZP, zwiększenie dostępności do świadczeń opieki psychiatrycznej skierowanej do dzieci i młodzieży. Małopolski Oddział Wojewódzki zrealizował ten zapis poprzez następujące cele szczegółowe: zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej i powszechnej opieki zdrowotnej niezbędnej do życia w środowisku rodzinnym i społecznym: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt. czyli o ok. 7%; rozwój środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotne: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt. czyli o ok. 51%; zwiększenie dostępności do świadczeń leczenia uzależnień, zgodnie z wytycznymi NPOZP: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt. czyli o ok. 2%; rozwój ambulatoryjnych i dziennych form opieki psychiatrycznej zgodnie z wytycznymi NPOZP: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt. czyli o 12%; zwiększenie dostępności do świadczeń opieki psychiatrycznej skierowanej do dzieci i młodzieży: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt. czyli o 6%. Przyjęte priorytety zrealizowano. Wytyczne NPOZP na lata zakładają rozwój leczenia ambulatoryjnego/ środowiskowego, a także oddziałów dziennych psychiatrycznych. Zwiększenie nakładów finansowych w 2013 r. w powyższych obszarach o 10% (wartość umów aneksowanych) jest zgodne z przyjętymi założeniami. 7. Ocena poziomu zabezpieczenia świadczeń w podziale terytorialno-zakresowym W wyniku przeprowadzonego procesu aneksowania uzyskano zabezpieczenie świadczeń w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień. Dostępność do świadczeń ulegnie poprawie, gdyż zakontraktowano większą liczbę świadczeń niż w roku Obszary wymagające uzupełnienia lub korekty 1. Niska dostępność geograficzna w odniesieniu do zakresu/ obszaru sytuacje, gdzie nie ma poradni (przykłady): - świadczenia w zakresie zdrowia psychicznego dla dorosłych i psychologicznych powiaty: krakowski, nowotarski i tatrzański; - świadczenia w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci zgodnie z wytycznymi NPOZP liczba poradni w województwie powinna wynosić 25; w 2013 r. umowy zostały podpisane z 19 placówkami; - świadczenia w zakresie leczenia uzależnień powiaty: bocheński, dąbrowski, miechowski, proszowicki, tarnowski; - poradnie leczenia substytucyjnego powiaty: bocheński, brzeski, dąbrowski, krakowski, limanowski, nowosądecki, nowotarski, oświęcimski, proszowicki, tarnowski, wadowicki, m. Nowy Sącz, m. Tarnów, str. 96

6 - leczenie środowiskowe (domowe) powiaty: dąbrowski, miechowski, nowosądecki, m. Nowy Sącz, m. Tarnów. 2. Sytuacje, gdzie nie ma poradni/oddziałów dziennych, gdyż żaden oferent nie złożył oferty, np. oddział dzienny terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych, oddziały dzienne dla dzieci i młodzieży, dzienne oddziały psychiatryczne dla dorosłych, oddziały dzienne leczenia uzależnień. 3. Obszary bezpośrednio nie związane z dostępnością geograficzną (dystrybucja świadczeń), a związane z unikalnością danych zakresów, np.: - świadczenia psychiatryczne stacjonarne, - leczenie uzależnień, w tym świadczenia terapii uzależnienia od alkoholu, - leczenie alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacji), - leczenie zespołów abstynencyjnych po substancjach psychoaktywnych (detoksykacji), - świadczenia terapii dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych ze współistniejącymi zaburzeniami psychotycznymi (podwójna diagnoza). 9. Ryzyka i zagrożenia 1. Z polskiego ustawodawstwa wynika obowiązek finansowania ochrony zdrowia psychicznego nie tylko przez płatnika publicznego, ale również przez jednostki samorządu terytorialnego, w tym województwo, powiaty i gminy. Powodzenie realizacji priorytetów oraz założeń NPOZP nie zależy tylko od nakładów finansowych przeznaczanych przez tut. OW NFZ, ale przede wszystkim od potencjalnych realizatorów i organizatorów systemu usług medycznych. Wskaźniki dostępności wg zaleceń NPOZP w Małopolsce są niższe podobnie jak w całym kraju. Zintegrowany model wszechstronnej opieki psychiatrycznej zakłada rozwój zarówno psychiatryczno-specjalistycznego lecznictwa szpitalnego, jak i różnorodnych form lecznictwa środowiskowego. W modelu tym główny ciężar opieki spoczywa jednak na formach leczenia umiejscowionych poza szpitalem (poradnie, oddziały dzienne, zespoły leczenia domowego, kluby, domy, hostele, mieszkania chronione, itp.), a rola hospitalizacji jest ograniczona do niezbędnego minimum. 2. Zasoby opieki psychiatrycznej wskazują na nierównomierną dostępność do poszczególnych segmentów opieki psychiatrycznej - duże zagęszczenie liczby łóżek w północnozachodniej części województwa, natomiast białe plamy w części wschodniej. Ocena danych aktualizacyjnych wskazuje na obniżenie jakości (kompleksowości) udzielanych świadczeń i dotyczy to świadczeń w poradniach zdrowia psychicznego pakiety rozliczeniowe: Pakiet nr 1 (48 poradni) zawiera: poradę lekarską diagnostyczną, poradę lekarską terapeutyczną, poradę psychologiczną diagnostyczną, poradę psychologiczną, poradę kontrolną, sesję psychoterapii indywidualnej, sesję psychoterapii rodzinnej, sesję psychoterapii grupowej, sesja wsparcia psychospołecznego, str. 97

7 wizyta, porada domowa lub środowiskowe, sesje psychoterapii indywidualnej, rodzinnej i grupowej Pakiet nr 2 (31 poradni) zawiera: poradę lekarską diagnostyczną, poradę lekarską terapeutyczną, poradę psychologiczną diagnostyczną poradę psychologiczną poradę kontrolną, sesja wsparcia psychospołecznego, wizyta, porada domowa lub środowiskowe Pakiet nr 3 (2 poradnie) zawiera: poradę lekarską diagnostyczną, poradę lekarską terapeutyczną, poradę kontrolną, sesja wsparcia psychospołecznego, wizyta, porada domowa lub środowiskowe 3. Życzeniowe myślenie reprezentacji udziałowców rynku usług medycznych dotyczące parytetowego udziału środków finansowych na opiekę psychiatryczną w planach finansowych Małopolskiego OW (żądania zupełnie nierealnego ponad 4% udziału w strukturze planu finansowego) prowadzą do znaczących zadrażnień i wykorzystywania pacjentów dla osiągnięcia celów (organizacja demonstracji i protestów pacjentów). W ślad za tym idą także żądania procentowego podziału na poszczególne zakresy kontraktowe, np. przeznaczanie 75% na leczenie szpitalne z całości nakładów finansowych. Błędy metodologiczne lobbującego środowiska grożą zablokowaniem rozwoju lecznictwa ambulatoryjnego i środowiskowego. 10. Planowane dalsze działania 1. Ścisły monitoring poziomu realizacji umów. 2. Planowane przeprowadzenie procedury dot. realizacji świadczeń już po 6 miesiącach realizacji umowy. W przypadku stwierdzenia znaczącego niewykonania umowy wystąpienie MOW NFZ z aneksem zmniejszającym wartość umowy. 3. Postępowania uzupełniające na łączną kwotę ok zł w zakresach: - świadczenia psychologiczne dla powiatów: krakowski, miechowski, olkuski, - świadczenia dzienne leczenia uzależnień obszar kontraktowania powiat krakowski, - świadczenia dzienne psychiatryczne rehabilitacyjne dla dorosłych obszar kontraktowania powiat krakowski, - leczenie środowiskowe (domowe) obszar kontraktowania dąbrowski, miechowski, nowosądecki, m. Nowy Sącz. str. 98

8 2012 rok 2013 rok Powiat/Miasto na prawach powiatu liczba śwców 2012 ców 2012 liczba św- wartość 2012 wartość 2013 bocheński ,00 zł ,00zł brzeski ,50 zł ,85zł chrzanowski ,80 zł ,00zł dąbrowski ,00 zł ,00 zł gorlicki ,65 zł ,50 zł krakowski ,35 zł ,25zł limanowski ,40 zł ,55zł miechowski ,75 zł ,35zł myślenicki ,85 zł ,05zł nowosądecki ,20 zł ,85zł nowotarski ,80 zł ,60zł olkuski ,10 zł ,65zł oświęcimski ,20 zł ,89zł proszowicki ,95 zł ,95zł suski ,50 zł ,20zł tarnowski ,05 zł ,60zł tatrzański ,40 zł ,50zł wadowicki ,20 zł ,70zł wielicki ,21 zł ,16zł m. Kraków ,42 zł ,98zł 5 m. Nowy Sącz ,25 zł ,10zł m. Tarnów ,14 zł ,72zł ,72 zł ,50zł Uwagi/przyczyny ew. obniżenia nakładów Rozwiązanie umowy w zakresie por. zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży str. 99

9 str. 100

10 str. 101