Branża Imię i nazwisko Numer uprawnień Data Podpis

Jednostka projektowania: Egzemplarz Team s.c. www.team.busko.pl 1 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a tel./fax 0-41 378 74 65, e-mail: biuro@team.busko.pl Symbol projektu: 11.1220.7 Faza opracowania: Projekt Wykonawczy Symbol opracowania: PW/E/04 Tom: Zeszyt: Nazwa obiektu budowlanego: Budowa budynku garażowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Numery ewidencyjne działek: Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Nazwa i adres Inwestora: Urząd Kontroli Skarbowej, Ul. Cybernetyki 19B, 02-677 Warszawa 20 Nazwa opracowania: Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym Branża Imię i nazwisko Numer uprawnień Data Podpis Elektryczna Projektował mgr inż. Artur Gawełczyk MAP/0039/PWOE/11 09.03.2012 Sprawdził inż. Tomasz Więcek MAP/0177/PWOE/07 09.03.2012

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym Spis treści 1. Opis techniczny...4 1.1. Podstawa opracowania...4 1.2. Przedmiot opracowania...4 1.3. Zakres opracowania...4 1.4.Przyłącz energetyczny...4 1.5. Projektowana stacja transformatorowa 15/0,4kV...5 1.5.1. Strona średniego napięcia stacja PZO...6 1.5.2. Strona średniego napięcia część Odbiorcy...6 1.5.3. Układ pomiarowy pośredni energii elektrycznej...7 1.5.4. Transformatory...8 1.5.5. Strona niskiego napięcia nn...8 1.5.6. Agregat prądotwórczy...8 1.6. Uziemienie i połączenia wyrównawcze stacji transformatorowej...9 1.7. Ochrona od poraŝeń elektrycznych...10 1.8. Wytyczne dla branŝy budowlanej...10 1.9. Uwagi końcowe...10 2. Obliczenia...11 2.1. Bilans mocy...11 2.2. Dobór przekładników prądowych...11 2.3. Dobór przekładników napięciowych...13 2.4. Oporność uziemienia stacji transformatorowej...13 2.5. Dobór kabli średniego napięcia SN (PZO RWE PZO INWESTORA)...15 2.6. Dobór kabli średniego napięcia SN (pole transformatorowe transformator nr 1)...15 2.7. Dobór kabli średniego napięcia SN (pole transformatorowe transformator nr 2)...15 2.8. Dobór kabli niskiego napięcia nn (transformator rozdzielnica nn)...16 2.9. Dobór transformatora i kondensatora do kompensacji mocy biernej stanu jałowego transformatora...16 ZAŁĄCZNIKI - Kserokopie uprawnień, - Wpis do Izby InŜynierów Budownictwa, - Warunki techniczne przyłączenia do sieci elektroenergetycznej nr: NDP\CS\01846\2011 z dnia 07.06.2011r., - Pismo nr NDP\CS\01846\2011-ND-PW\CS\00005\2011, Aneks nr 1 z dnia 23.09.2011r. do warunków przyłączenia nr NDP\CS\01846\2011 z dnia 07.06.2011r. - Zmiana warunków przyłączenia nr NDM\CS\01846\2011 z dnia 07.06.2011r. Pismo nr NDP\CS\01846\2011-ND-B\CS\00011\2012 z dnia 20.02.2012r. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 2

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym 3. Rysunki 3.1 Schemat ideowy układu zasilania 3.2 Schemat układu pomiarowego 3.3 Elewacja rozdzielnic SN 3.4 Zabudowa rozdzielnic nn 3.5 Rzut garaŝu lokalizacja rozdzielnic SN, nn, transformatorów i agregatu 3.6 Plan zagospodarowania terenu Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 3

1. Opis techniczny Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym 1.1. Podstawa opracowania Projekt opracowano na podstawie: warunków technicznych zasilania, projektu zagospodarowania, uzgodnień międzybranŝowych, obowiązujących norm i przepisów. 1.2. Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania jest budowa stacji transformatorowej wraz z agregatem prądotwórczym dla projektowanego budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową zlokalizowanego na dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa 1.3. Zakres opracowania Projekt obejmuje następujące urządzenia sieciowe i rozdzielcze: pomieszczenia stacji transformatorowej, uziemienie w stacji transformatorowej, rozdzielnice stacyjne SN, nn wraz z dwoma układami pomiarowymi pośrednimi, agregat prądotwórczy wraz z osprzętem. 1.4. Przyłącz energetyczny Zgodnie z warunkami przyłączeniowymi projektowany budynek zasilany będzie z projektowanej stacji transformatorowej SN typu PZO, którą naleŝy zlokalizować na poziomie przyziemia w projektowanym budynku garaŝowym. Rozpoczęcie dostarczania energii elektrycznej będzie moŝliwe po: wybudowaniu stacji transformatorowej SN typu PZO wyposaŝonej w części RWE Stoen Operator w dwie trzypolowe rozdzielnice SN w izolacji SF6. W jednym z pól liniowych SN kaŝdej z sekcji rozdzielnicy naleŝy zainstalować wskaźnik przepływy prądu zwarciowego, wybudowaniu złącza kablowego SN i włączeniu w linie kablową SN o kierunkach: stacja transformatorowa nr 9335 stacja transformatorowa nr 10428, włączeniu projektowanej stacji PZO w sieć SN w następujący sposób: sekcja 1 dwoma odcinkami linii kablowej AL 3x1x150mm 2 /20kV od linii kablowej SN o kierunkach stacja transformatorowa nr 9160 stacja transformatorowa nr 10044. sekcja 2 jednym odcinkiem linii kablowej AL 3x1x150mm 2 /20kV ze złącza kablowego SN. zasileniu rozdzielnicy SN Klienta wlz-tami SN z sekcji 1-ej i 2-ej PZO w części RWE Stoen Operator. Stację naleŝy zlokalizować w sposób zapewniający swobodny dojazd dla samochodu cięŝarowego i dźwigu oraz dostęp dla słuŝb eksploatacyjnych RWE, w miejscu umoŝliwiającym wprowadzenie kabli zasilających. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 4

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym Miejsce przyłączenia do sieci RWE Stoen Operator linie kablowe SN Miejsce dostarczenia energii elektrycznej i rozgraniczenia własności sieci RWE Stoen Operator i instalacji Klienta zaciski przyłączeniowe kabli w rozdzielnicy 15kV RWE Stoen Operator łączących tę rozdzielnicę z rozdzielnicą 15kV Klienta. Układy pomiarowe naleŝy lokalizować w instalacji elektrycznej Klienta w pomieszczeniu rozdzielni nn UKS w budynku garaŝowym w miejscu dostępnym dla słuŝb eksploatacyjnych. Moc przyłączeniowa: 820kW zasilanie podstawowe Moc przyłączeniowa: 820kW zasilanie rezerwowe W stanie normalnej pracy dopuszcza się jednoczesne zasilanie z dwóch przyłączy pod warunkiem nie przekraczania sumarycznej mocy 820kW. Projekt i wykonawstwo przyłącza energetycznego do miejsca rozgraniczenia własności w tym: linii SN, stacji PZO oraz dwóch trzypolowych rozdzielnic SN realizuje RWE Stoen Operator. Podmiot zakwalifikowany jest do III grupy przyłączeniowej. Parametry techniczne sieci: napięcie zasilania po stronie SN RWE 15kV napięcie zasilania po stronie nn RWE 0,4/0,23kV napięcie zasilania Klienta 15kV współczynnik mocy cosφ =0,93 ochrona od poraŝeń w sieciach 15kV uziemienie ochrona od poraŝeń w sieci odbiorczej nn RWE układ TN-C prąd zwarcia na szynach 15kV w projektowanych stacjach transformatorowych przyjąć 9,7kV, przy czasie wyłączenia 1sek oporność uziemienia stacji nie powinna przekroczyć 0,7Ω przy prądzie zwarcia doziemnego 400A, przy czasie wyłączenia zwarcia 0,4sek. 1.5. Projektowana stacja transformatorowa 15/0,4kV CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Projektuje się stację transformatorową wewnątrz budynku garaŝowego. Stacja transformatorowa PZO składa się z czterech pomieszczeń: stacji PZO - rozdzielnia SN część RWE, rozdzielni SN część Odbiorcy, komory transformatorów, rozdzielni nn. Dodatkowe piąte pomieszczenie przewidziane dla montaŝu agregatu prądotwórczego. Stacja wyposaŝona jest w instalację oświetleniową i uziemiającą (wewnętrzną) oraz połączenia kablowe rozdzielnic. Obsługa rozdzielnic odbywa się wewnątrz stacji. USZCZELNIENIE PRZEPUSTÓW KABLOWYCH Kable po wprowadzeniu do stacji transformatorowej powinny być zabezpieczone przed Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 5

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym uszkodzeniami a miejsca wprowadzenia kabli do otworów w fundamencie stacji powinny być uszczelnione. By spełnić te wymagania proponujemy wykorzystanie typowych przepustów szczelnych. UZGODNIENIE FAZ Zamontowane w rozdzielnicy SN stacjonarne wskaźniki napięcia są elementem wyposaŝenia pozwalającym równieŝ uzgadniać fazy podłączonego kabla przy uŝyciu miernika cyfrowego. Operacja uzgadniania faz wymaga właściwego przygotowania pod względem bezpieczeństwa pracy oraz nadzoru słuŝb kierujących ruchem. Przed podłączeniem napięcia naleŝy sprawdzić poprawność i pewność połączeń elementów stacjonarnych wskaźników napięcia, a zwłaszcza podłączenia przewodu uziemiającego gniazdo wskaźników. W celu ułatwienia prawidłowego dokonywania uzgodnień faz przyłączanych kabli SN proponuje się zakupić dodatkowo, specjalne do tego celu wyposaŝenie w postaci typowego uzgadniacza faz zalecanego przez producenta rozdzielnicy SN. OCHRONA ŚRODOWISKA Stacja swym rozwiązaniem nie stanowi zagroŝenia ekologicznego. Znajdujące się w niej transformatory nie zawierają oleju. SPRZĘT OCHRONNY I PRZECIWOśAROWY Pomieszczenie stacji transformatorowej naleŝy dodatkowo wyposaŝyć w sprzęt ochronny BHP i P.PoŜ. Istnieje moŝliwość zamówienia sprzętu u producenta rozdzielnic po wcześniejszym uzgodnieniu. 1.5.1. Strona średniego napięcia stacja PZO Stację PZO naleŝy wbudować w obiekt kubaturowy (garaŝ). Stacja będzie wyposaŝona w dwie trzypolowe rozdzielnice SN w układzie LLL, w izolacji SF6. Stacja PZO wg opracowania przyłącza energetycznego projekt i wykonawstwo RWE. 1.5.2. Strona średniego napięcia część Odbiorcy Stację transformatorową od strony SN wyposaŝyć w dwie 3 polowe rozdzielnice średniego napięcia. Projektuje się odpowiednio po dwa pola liniowe SL, pole pomiarowe SP oraz pole transformatorowe PT. Rozdzielnica składa się z pojedynczych pól stanowiących odrębne moduły. KaŜde pole posiada zbiornik ze stali nierdzewnej wypełniony gazem SF6, w którym znajduje się aparatura łączeniowa. Połączenie poszczególnych modułów rozdzielni realizowane jest w górnej części pól za pomocą trzech szyn zbiorczych montowanych równolegle z zachowaniem izolacji powietrznej. Dolna część pola stanowi przedział przyłączy kablowych w izolacji powietrznej realizowanych standardowymi głowicami kablowymi. Projektowany system składa się z dwóch 3-polowych rozdzielnic zawierających 2 pola liniowe SL, w pola pomiarowe SP oraz 2 pola transformatorowe PT. Rozdzielnica moŝe być stosowana w sieci rozdzielczej SN energetyki zawodowej na napięcie do 24kV w stacjach transformatorowych SN/nN oraz w średnionapięciowych stacjach odbiorczych lub rozdzielczych. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 6

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym PODSTAWOWE DANE TECHNICZNE DLA STRONY SN Napięcie nominalne sieci 20 kv NajwyŜsze napięcie urządzeń 24 kv Częstotliwość znamionowa/liczba faz 50 Hz/3 Znamionowe wytrzymywalne napięcie krótkotrwałe częstotliwości sieciowej 50 kv/60 kv Znamionowe wytrzymywalne napięcie udarowe piorunowe 1,2/50 µs 125 kv/145 kv Prąd znamionowy ciągły 400 A/630 A Prąd znamionowy krótkotrwały wytrzymywany 12,5 ka (1s)/16 ka (1s) Prąd znamionowy szczytowy wytrzymywany 31,5 ka/40 ka Odporności na działanie łuku wewnętrznego 16 ka (1s) Stopień ochrony IP 4X 1.5.3. Układ pomiarowy pośredni energii elektrycznej Zgodnie z warunkami technicznymi na stacji transformatorowej przewidziano zabudowę układu pomiarowego pośredniego energii elektrycznej. W związku z tym rozdzielnice SN naleŝy wyposaŝyć w pole pomiarowe zawierające przekładniki prądowe, napięciowe i zabezpieczenia. W pomieszczeniu rozdzielni nn w budynku garaŝowym przewidziano zabudowę dwóch tablic z legalizowanymi układami pomiarowymi. Układy pomiarowe wyposaŝyć w pośreni wielofunkcyjny licznik energii np. typu A1500 -W045-741-OSL-1065X-V1H00 + wersja firmware 4.5 wraz z anteną do synchronizacji czasu, modułem komunikacyjnym np. DM671 wraz z anteną GSM, listwą zaciskową np. WAGO LPW 847-831. UWAGA: typy urządzeń pomiarowych podano ze względu na ścisłe wymagania RWE. Do zasilania gwarantowanego dla układu pomiarowego zabudować w pomieszczeniu z licznikami (pod szafką układów pomiarowych) UPS 300VA, 15min podtrzymania. W szafce układu pomiarowego przewidzieć gniazdo serwisowe 230V z zabezpieczeniem B6A. Projektowany układ pomiarowy umoŝliwia zdalny odczyt, pomiar energii czynnej, biernej w obu kierunkach, pomiar strat transformacji i w linii zasilającej, sumy maksymalnych wielkości nadwyŝek mocy pobieranej ponad moc umowną 15-sto minutową wyznaczanych w cyklach godzinowych. Licznik rejestruje i przechowuje w pamięci przebiegi obciąŝeń w okresie uśredniania od 15 do 60 minut oraz umoŝliwia półautomatyczny odczyt lokalny w przypadku awarii łączy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. Licznik automatycznie zamyka okresy rozliczeniowe oraz przechowuje dane pomiarowe przez okres min. 63 dni. Licznik i modem sparametryzować następująco: a) przekładnia prądowa krotność 6, b) przekładnia napięciowa krotność 150, c) okres zamykania okresu rozliczeniowego 28 kaŝdego miesiąca godz. 0.00, d) grupa taryfowa np. B23 (lub zgodna z umową przyłączeniową), e) okres uśredniania mocy 15min. Układ pomiarowy (licznik) posiada w układ synchronizacji czasu rzeczywistego, co najmniej raz na dobę do licznika podłączyć dodatkowo antenę DCF. Układ pomiarowy wyposaŝono w układ umoŝliwiający zdalną transmisję danych pomiarowych. Transmisja danych z układu pomiarowego energii elektrycznej realizowana jest za pośrednictwem wyjść cyfrowych licznika energii elektrycznej. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 7

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym Szafkę zaprojektowano w oparciu o prefabrykat wykonany w II klasie ochronności. Maskownice tablicy przystosowane są do plombowania (wg wytycznych Zakładu Energetycznego). Układ pomiarowy naleŝy uzgodnić przed montaŝem w RWE Stoen Operator Sp. z o.o 1.5.4. Transformatory Zaprojektowano dwa transformatory suche Ŝywiczne o mocy 1000kVA kaŝdy, napięciu górnym 15,75kV, dolnym 0,42kV, napięciu izolacji 17,5kV, układ połączeń Dyn5, napięcie zwarcia 6%, straty jałowe nie większe niŝ 2940W, straty obciąŝeniowe nie większe niŝ 9800W (przy 75st.C), straty obciąŝeniowe nie większe niŝ 11000W (przy 120st.C). KaŜdy punkt gwiazdowy transformatorów naleŝy uziemić. Dla transformatorów przewidziano baterie do kompensacji biegu jałowego o mocy 15kVAr kaŝda. Transformatory naleŝy wyposaŝyć w podkładki antywibracyjne. W pomieszczeniu z transformatorami naleŝy zapewnić wentylację grawitacyjną z dodatkowym wyciągiem mechanicznym. Dobór wentylatora wg branŝy wentylacyjnej. Wentylator dachowy, 700obr., 3-fazowy, 0,75kW. Wentylator z zestawem rozruchowym jednobiegowym oraz z termostatem sterującym pracą wentylatora. Wentylator wraz zestawem rozruchowym i czujnikiem temperatury wydano w branŝy elektrycznej. Zasianie wentylatora z tablicy garaŝu TBG. 1.5.5. Strona niskiego napięcia nn Od strony nn zabudować rozdzielnice nn1 i nn2 4000A wyposaŝone w wyłącznik główny 2500A z nastawą 2000A zabudowany w członie zasilającym, wyłączniki 1600A z nastawą 800A oraz rozłączniki izolacyjne bezpiecznikowe listwowe 200AgG/400A zabudowane w polach odpływowych. Rozłączniki, wyłączniki z kontrolą stanu bezpieczników - wpiąć do systemu BMS. Rozdzielnice naleŝy zainstalować w pomieszczeniu Rozdzielni nn, na fundamencie na posadzce betonowej obiektu. NiezaleŜnie od podłoŝa, rozdzielnice muszą być ustawione dokładnie poziomo i przymocowane za pomocą śrub. W pomieszczeniu rozdzielnic projektuje się kanał kablowy o wymiarach 550x700mm celem wyprowadzenia kabli zasilających. Przejścia przez fundament w przepustach szczelnych. Przy ustawianiu rozdzielni naleŝy zachować odpowiednie odstępy między rozdzielnią a innymi elementami pomieszczenia zgodnie z obowiązującymi przepisami. Przyłącza zewnętrzne wykonane są jako kablowe od dołu z kanału kablowego do rozdzielnicy głównej RG sekcja I i sekcja II zlokalizowanych w budynku głównym. Przyłącze od transformatora projektuje się z wykorzystaniem kompletnych szynoprzewodów 2000A Al. IP55 (3L+N)+PE o długości 4,46m. Szynoprzewód składa się z głowicy do podłączenia transformatora, łącznika kątowego, podwójnego łącznika kątowego, głowicy do rozdzielnicy nn oraz bariery ogniowej. Do bezpośredniego połączenia z transformatorem projektuje się połączenia elastyczne 2000A to Tr. 1.5.6. Agregat prądotwórczy Na płycie fundamentowej obok wejścia do stacji PZO przy budynku garaŝowym naleŝy zlokalizować agregat prądotwórczy w obudowie o mocy 300kVA, moc czynna przy cos φ=0,8 Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 8

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym wynosi 242kW. Przy braku zasilania z sieci projektowany budynek moŝe być zasilany z agregatu prądotwórczego (wybrane odbiory). Agregat posiada elektroniczną regulację prędkości obrotowej i napięcia. Dobrano agregat prądotwórczy w wersji zabudowanej przystosowany do pracy ciągłej z podgrzewanym blokiem silnika. Zasilanie z agregatu odbywa się poprzez układ SZR2 zabudowany w rozdzielni elektrycznej budynku. Układ SZR uniemoŝliwia podanie napięcia agregatu na sieć. W przypadku wyłączenia przez wyłącznik poŝarowy GPW1, braku napięcia na zasilaniu T1, T2, agregat prądotwórczy będzie pracował na rozdzielnicę RP.PoŜ. Agregat naleŝy posadowić na fundamencie, który powinien wytrzymać obciąŝenie wynoszące około 2 mas agregatu + masa płynów. JeŜeli do wymiany powietrza w obudowie będzie wykorzystany wentylator umieszczony przy agregacie naleŝy zapewnić odpowiednie wielkości otworów wlotowych i wylotowych. W innym przypadku naleŝy zapewnić wentylację umoŝliwiającą odpowiednią wymianę powietrza. Zasilanie od agregatu do projektowanej rozdzielnicy nn3 (złącze kablowe ZK-4) wykonać kablem ziemnym oponowym giętkim 4xOnPd1x240mm 2 układanym od panelu sterującego (z za wyłącznikiem głównym agregatu) zabudowanego na agregacie do rozdzielnicy nn. Kable układać płycie fundamentowej w rurze ochronnej 160mm. Kable z agregatu wprowadzić na rozłącznik bezpiecznikowy listwowy ze zworą o podstawie 630A. Zasilanie ze złącza kablowego wyprowadzić za pomocą rozłączników izolacyjnych bezpiecznikowych listwowych 200AgG/400A zabudowanych w polach odpływowych. Rozłączniki z kontrolą stanu bezpieczników - wpiąć do systemu BMS. Kable zasilające rozdzielnicę RP.PoŜ. typu 3x(YAKXY4x120mm 2 ) ułoŝyć w kanałach kablowych. Przejście przez fundament wykonać w przepustach szczelnych. Wykonawca będzie zobligowany do wykonania instrukcji współpracy agregatu prądotwórczego z siecią energetyki zawodowej. Oraz wykonać uzgodnienia w RWE. 1.6. Uziemienie i połączenia wyrównawcze stacji transformatorowej Jako środek ochrony przeciwporaŝeniowej w stacji zastosowano uziemienie ochronne. W pomieszczeniach SN, nn TR i agregatu przewidziano ułoŝenie na ścianie bednarki Fe/Zn50x4. Bednarkę połączyć w dwóch miejscach z uziomem otokowym poprze złącza kontrolne zabudowane na zewnętrznej części budynku. Punkty gwiazdowe transformatorów uziemić bezpośrenio. Uziemienie robocze niskiego napięcia oraz uziemienie ochronne średniego napięcia przyłączone do wspólnego uziomu. Uziom otokowy wykonać z bednarki FeZn 40x4mm. Uziom połączyć ze zbrojeniem ławy fundamentowej oraz z płaskownikiem układanym w chudym betonie w ławie. W razie potrzeby dodatkowo moŝna wykonać uziom prętowy pogrąŝany. Wykonane połączenia łączyć z uziomem poprzez zacisk probierczy skręcany na dwie śruby lub porównywalnie. Uziemienie stacji powinno spełniać kryterium skuteczności uziemienia poprzez zachowanie dopuszczalnej wartości napięcia raŝeniowego dotykowego. Wartość uziemienia stacji nie powinna przekraczać R 0,7Ω Ω zgodnie z warunkami technicznymi Skuteczność uziemiania stwierdzić na podstawie pomiarów. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 9

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym 1.7. Ochrona od poraŝeń elektrycznych Jako środek ochrony przed dotykiem pośrednim przewidziano szybkie wyłączenie. Sieć nn pracuje w układzie TN-C-S. Rozdzielnie przewodu PEN na przewód PE i N ma miejsce w rozdzielnicy głównej RG w budynku głównym oraz w rozdzielnicy RACH w pomieszczeniu rozdzielnicy nn. W celu zmniejszenia lub wyeliminowania moŝliwości występowania napięć dotykowych między róŝnymi częściami przewodzącymi zastosowano uziemione połączenia wyrównawcze. NaleŜy metodą pomiarów sprawdzić skuteczność ochrony od poraŝeń oraz oporność uziemienia. 1.8. Wytyczne dla branŝy budowlanej W pomieszczeniu transformatorów TR przewidzieć szyny jezdne dla transformatorów. Do wydzielonego pomieszczenia PZO rozdzielni SN (część RWE Stoen Operator) przewidzieć odrębne wejście. Pomieszczenie rozdzielni SN zlokalizować w odrębnym pomieszczeniu oddzielając część RWE od części UŜytkownika. W pomieszczeniu rozdzielni SN wykonać fundament pod urządzenia oraz kanał kablowy pod rozdzielnice SN. Wykonać uszczelnienia P.PoŜ pomiędzy rozdzielnią SN RWE a rozdzielnią SN Klienta. W pomieszczeniu agregatu wykonać fundament pod agregat. Przewidzieć wykonanie kanałów kablowych celem rozprowadzenia kabli w pomieszczeniach SN i nn. W kanałach przewidzieć stęŝenia z płaskownika pod planowanym posadowieniem rozdzielnic. Przewidzieć szczelne przepusty przez fundamenty dla wprowadzenia kabli. 1.9. Uwagi końcowe 1. Całość prac związanych z pracami elektrycznymi naleŝy przeprowadzić zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami BHP. 2. Przy wykonywaniu prac ziemnych przestrzegać wymagań zabezpieczania ścian wykopu przed osunięciem. 3. MontaŜ stacji realizować zgodnie z instrukcją montaŝu dostarczaną przez producenta. 4. Przy wykonywaniu prac instalacyjnych zachować koordynację z pozostałymi instalacjami branŝowymi. 5. Wykonawca ma obowiązek uzgodnić instalację elektryczną w zakresie wymaganym przez RWE. Układ pomiarowy uzgodnić przed zakupieniem i montaŝem w RWE Stoen Operator Sp. z o.o Kontrola Systemów Pomiarowych, ul. Rudzka 18 6. Wykonawca będzie zobligowany do wykonania instrukcji współpracy agregatu prądotwórczego z siecią energetyki zawodowej. Oraz do wykonania niezbędnych uzgodnienia w RWE Stoen Operator Sp. z o.o. 7. W razie konieczności wykonawca opracuje i zatwierdzi instrukcję współpracy stacji PZO z siecią RWE Stoen Operator. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 10

2. Obliczenia 2.1. Bilans mocy Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym Na obiekcie zabudowane zostaną 2 transformatory o mocy 1000kVA kaŝdy. Prąd szczytowy przy cos φ=0,93 i mocy przyłączeniowej 820kW wynosi: I sz = P sz 3 U cosφ = 820 3 400 0,93 =1272,65 A Wszystkie dobrane przewody i zabezpieczenia spełniają warunek: I B I n I z I 2 1,45 x I z Gdzie: I B prąd obliczeniowy I n prąd znamionowy urządzeń zabezpieczających I z obciąŝalność prądowa długotrwała zabezpieczonych przewodów I 2 prąd zadziałania urządzeń zabezpieczających 2.2. Dobór przekładników prądowych Dane znamionowe sieci odbiorczej: P sz = 820kW Pomiar na napięciu 15kV i cos ϕ=0,93 I 1sz = 33,94A Prąd szczytowy po stronie wtórnej przekładnika I 2obl = I 1sz / (I 1n /I 2n ) =33,94 / (30/5) = 5,65 A Dobrano przekładniki prądowe legalizowane 30/5 kl. 0,2S; S=10VA, FS5, poziom izolacji 24/50/125 kv. Przekładniki dobrano na znamionowy krótkotrwały prąd cieplny (1-sek) I thn = 300 x I pn = 12kA dobrano wg katalogu przekładników I thn =12,5kA. Prąd pierwotny przekładnika powinien zawierać się w przedziale: 0,2I 1n <I 1o <1,2 * I 1n gdzie: I 1n prąd znamionowy przekładnika po stronie pierwotnej I 1o max. obliczeniowy prąd obciąŝeniowy po stronie pierwotnej przekładnika 6<33,94<36 warunek spełniony Warunek prawidłowego doboru przekładnika ze względu na moc 0,25S n <S o <S n gdzie: S n moc znamionowa przekładnika obwodu wtórnego S o moc obliczeniowa po stronie wtórnej przekładnika Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 11

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym S o = S L + S p + S z S L = 0,01VA moc przyjęta na licznik energii (jedna faza) S p strata mocy na przewodach łączących po stronie wtórnej przekładnika prądowego (przyjęto po 15m przewodów strony wtórnej do obliczeń l p =30m) 2 2 lp 2 30 Sp = 3 IN2 R p = 3 IN2 = 3 5 = 9,1VA γcu s 57 2,5 S z strata mocy na zestykach R z = 0,02Ω S z = I 2 N2 x R z = 5 2 x 0,02 = 0,5VA ObciąŜenie strony wtórnej przekładników prądowych: S o = 0,01+9,1+0,5 = 9,62 VA 2,5<9,62VA<10VA Znamionowa moc dobranego przekładnika musi spełniać następujący warunek: S n S o 10 9,6 Sprawdzenie wytrzymałości zwarciowej i dynamicznej przekładników I th >I thw I dyn >I p Prąd zwarciowy I'' k3 przy zwarciu trójfazowym symetrycznym przy czasie trwania zwarcia t Z =1sek zgodnie z warunkami technicznymi przyłączenia naleŝy przyjąć 9,7kA (na szynach projektowanej rozdzielni 15kV). Zastępczy prąd cieplny zwarcia I thw = kc x I'' k3 = 1,05 x 9,7 = 10,2kA Prąd zwarcia udarowy I p = κ x 2 x I'' k3 = 1,4 x 2 x 9,7 = 19,2kA I thn =300 x I pn = 12,5kA, gdzie I pn = 40A I th >I thw 12,5kA>10,2kA I dyn = 2,5 x I thn = 2,5 x 12,5 = 31,25kA I dyn >I p 31,25kA>19,2kA Przekładnik dobrano prawidłowo. Przekładniki osłonić niepalną przezroczystą płytą przystosowaną do plombowania. Przekładniki instalować zgodnie z wytycznymi projektowania i wykonywania rozliczeniowych układów pomiarowych energii elektrycznej na terenie STOEN S.A. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 12

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym 2.3. Dobór przekładników napięciowych Dane znamionowe sieci odbiorczej: P sz = 820kW Pomiar na napięciu 15kV Dobrano przekładniki prądowe 15000: 3 / 100: 3 ; kl. 0,2; S=5VA. Warunek prawidłowego doboru przekładnika 0,25S n <S o <S n gdzie: S n moc znamionowa przekładnika obwodu wtórnego S o moc obliczeniowa po stronie wtórnej przekładnika S o = S L +S z S L = 1,2VA moc przyjęta na licznik energii elektrycznej S z strata mocy na zestykach = 0,1VA 1,25<1,3VA<5VA Obliczenie spadku napięcia w obwodach napięciowych przekładnika przy obciąŝeniu 1,3VA: 100 So L 100 1,3 30 U% = = = 0,008% 2 2 γ S U 57 2,5 58 U% < U dop =0,1% Przekładnik dobrano prawidłowo. Przekładniki instalować zgodnie z wytycznymi projektowania i wykonywania rozliczeniowych układów pomiarowych energii elektrycznej na terenie STOEN S.A. 2.4. Oporność uziemienia stacji transformatorowej Przyjmuje się wykonywanie wspólnego uziomu dla urządzeń oraz części przewodzących dostępnych SN i nn. Oporność uziemienia stacji nie powinna być przekroczyć wartości 0,7Ω przy prądzie zwarcia doziemnego 400A, przy czasie wyłączenia 0,4sek zgodnie z warunkami technicznymi przyłączenia. Obliczeniowa rezystancja uziemienia otokowego: R 1 = ρ (2π D) 100 2 3,14 31,84 ln = ln =2,9Ω π 2 D d 3,14 2 31,84 0,02 Obliczeniowa rezystancja uziemienia pojedynczego uziomu pionowego: R 2 = ρ 2π L ln L r = 100 2 3,14 12 ln 12 0,0086 =9,6Ω Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 13

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym Obliczeniowa rezystancja uziemienia ławy fundamentowej: R 3 = 0,82 ρ ( A) + 1,85 ρ =4,7+1,5=6,3Ω L f Gdzie: R UZ wymagana rezystancja uziemienia ochronnego (roboczego) stacji [Ω], R 1 rezystancja uziemienia pojedynczego uziomu poziomego [Ω], R 2 rezystancja uziemienia pojedynczego uziomu pionowego [Ω], R 3 rezystancja uziemienia ławy fundamentowej [Ω], L długość uziomu pionowego/poziomego/otokowego [m], A powierzchnia obrysu ław fundamentowych [m2], L f całkowita długość ław fundamentowych [m], r połowa największego wymiaru poprzecznego uziomu [m], D= L średnica uziomu otokowego [m], π ρ rezystywność gruntu 100 [Ωm], n ilość uziomów pionowych, R w rezystancja wypadkowa uziomu[ω]. Obliczeniowa wypadkowa rezystancja uziemienia: 1 = 1 +n ( 1 )+ 1 = 1 R w R 1 R 2 R 3 2,9 +14x 1 9,6 + 1 6,3 =1,95Ω dla n=14 R w = 1 1,95 =0,512Ω Rezystancja wymagana R UZ = 0,7Ω R UZ R w warunek spełniony Projektowany uziom wykonać za pomocą: bednarki ocynkowanej Fe/Zn40x4mm, o długości 100m uziom otokowy bednarki ocynkowanej Fe/Zn40x4mm, o długości 100m uziom fundamentowy uziomu stalowego miedziowanego Φ17,2mm, o długości 12m. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 14

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym 2.5. Dobór kabli średniego napięcia SN (PZO RWE PZO INWESTORA) Prąd zwarciowy początkowy I'' k3 przy zwarciu trójfazowym symetrycznym na szynach 15kV w projektowanych stacjach transformatorowych przyjęto (wg warunków przyłączeniowych): I ' ' k3 =9,7kA Dobór kabla SN na warunki zwarciowe: Kabel aluminiowy w izolacji z polietylenu usieciowanego k=87 A/mm 2 Czas trwania zwarcia T k w rozdzielni SN wynosi 1s. Przyjmujemy uproszczenie I'' k3 = I th Minimalny przekrój kabla: Dla transformatorów: Prąd obciąŝeniowy trafo I obc : Dobrano zabezpieczenie: S 1 k (I 2 th T k ) =111mm 2 1 1000kVA, 41,4A, -----A, (wg opracowania RWE) Dobrać nastawy podczas rozruchu! Dobrano kable: 3xYHAKXS 1x120 mm 2, I dd (YHAKXS 1x120 mm 2 ) 335A. Na podstawie obliczeń dobrano kable 3xYHAKXS 120/50 mm 2 12/20kV. 2.6. Dobór kabli średniego napięcia SN (pole transformatorowe transformator nr 1) Dla transformatorów: 1000kVA, Prąd obciąŝeniowy trafo I obc : 41,4A, Dobrano zabezpieczenie: 63A, Dobrać nastawy podczas rozruchu! Dobrano kable: 3xYHAKXS 1x120 mm 2, I dd (YHAKXS 1x120 mm 2 ) 335A. Na podstawie obliczeń dobrano kable 3xYHAKXS 120/50 mm 2 12/20kV. 2.7. Dobór kabli średniego napięcia SN (pole transformatorowe transformator nr 2) Dla transformatorów: 1000kVA, Prąd obciąŝeniowy trafo I obc : 41,4A, Dobrano zabezpieczenie: 63A, Dobrać nastawy podczas rozruchu! Dobrano kable: 3xYHAKXS 1x120 mm 2, I dd (YHAKXS 1x120 mm 2 ) 335A. Na podstawie obliczeń dobrano kable 3xYHAKXS 120/50 mm 2 12/20kV. Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 15

Budowa budynku garaŝowego, z portiernią i stacją transformatorową oraz parkingu z zagospodarowaniem terenu. Dz. nr. ewid. 8/2, obręb 4-18-11, dzielnica Praga Północ, Warszawa Stacja transformatorowa wraz z agregatem prądotwórczym 2.8. Dobór kabli niskiego napięcia nn (transformator rozdzielnica nn) Dla transformatorów: 1000kVA, cos ϕ 0,93, Moc obliczeniowa dla trafo: 820kW, Prąd obciąŝeniowy jednego trafo I obc : 1272,65A, Dobrano szynoprzewody zasilające system 2000A Szynoprzewody dobrano prawidłowo. 2.9. Dobór transformatora i kondensatora do kompensacji mocy biernej stanu jałowego transformatora Dobrano dwa transformatory suche Ŝywiczne o mocy 1000kVA, napięciu górnym 15,75kV, dolnym 0,42kV, napięciu izolacji 17,5kV, układ połączeń Dyn5, napięcie zwarcia 6%, straty jałowe 2940W, straty obciąŝeniowe 9800W (przy 75st.C), straty obciąŝeniowe 11000W (przy 120st.C). 2470 Straty czynne biegu jałowego Pj=2940W, I%=1,2% Straty bierne biegu jałowego Qj=(I 0 / 0 x Sn)/100=12kVAr Dobrano kondensator do kompensacji biegu jałowego transformatora 15kVAr. Projektował: mgr inŝ. Artur Gawełczyk nr upr. MAP/0039/PWOE/11 Team s.c., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Wojska Polskiego 18a, tel./fax 0-41 378 74 65 16