Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 8, 2005

Podobne dokumenty
Zadanie A. 1. Interpretacja strukturalna utworów miocenu i jego podłoża

Fig _31 Przyk ad dyskretnego modelu litologicznego

BIULETYN PAÑSTWOWEGO INSTYTUTU GEOLOGICZNEGO 439: , 2010 R.

KONFERENCJA BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE KRAJU CZY PORADZIMY SOBIE SAMI?

Jerzy Stopa*, Stanis³aw Rychlicki*, Pawe³ Wojnarowski* ZASTOSOWANIE ODWIERTÓW MULTILATERALNYCH NA Z O ACH ROPY NAFTOWEJ W PÓ NEJ FAZIE EKSPLOATACJI

Piotr Nescieruk*, Antoni Wójcik*,** Tomasz Malata*, Pawe³ Aleksandrowski***

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym

KARTA DOKUMENTACYJNA GEOSTANOWISKA

3.2 Warunki meteorologiczne

Przegl¹d Geologiczny, vol. 54, nr 4, 2006

nr 2/2009 Budowa geologiczna

Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach

BUDOWA I MEZOZOICZNO-KENOZOICZNA EWOLUCJA PRZESUWCZEJ STREFY USKOKOWEJ GRÓJCA WYNIKI INTERPRETACJI DANYCH SEJSMICZNYCH

Steelmate - System wspomagaj¹cy parkowanie z oœmioma czujnikami

Teoretyczne podstawy zmian amplitud z offsetem Metody interpretacji złożowej bazujące na zmianach amplitudy z offsetem

Piotr Marecik, nr 919 w a"

PRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc

PRAWA AUTORSKIE ZASTRZEŻONE. Kraków, listopad 2010 r

Micha³ Myœliwiec*, Kazimierz Madej*, Iwona Byœ* Gdañsk Koszalin Olsztyn. Szczecin. Poznañ PILZNO

HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, Wrocław tel. (71) fax (71) kancelaria@mhbs.

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI XXXII BADAŃ BIEGŁOŚCI I BADAŃ PORÓWNAWCZYCH HAŁASU W ŚRODOWISKU Warszawa kwiecień 2012r.

METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO

NAFTA-GAZ grudzień 2009 ROK LXV

Ostatni rozdział 7 to syntetyczne podsumowanie wszystkich wyników.

Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy

Efektywna strategia sprzedaży

Klastyczne systemy depozycyjne

ZWYCZAJNE WALNE ZGROMADZENIE AKCJONARIUSZY SPÓŁKI M4B S.A. ZWOŁANE NA DZIEŃ 27 czerwca 2014r.

MODELOWANIA PÓL FAL PP I PS JAKO NARZÊDZIE KONSTRUKCJI MODELI PRÊDKOŒCI FAL POD U NYCH I POPRZECZNYCH

Od redaktora naukowego 2. Mapy górnicze 3. Pomiary sytuacyjne w

Co zrobić, jeśli uważasz, że decyzja w sprawie zasiłku mieszkaniowego lub zasiłku na podatek lokalny jest niewłaściwa

RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER CYFRYZACJI

WZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n) Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL

Podstawowe facje sejsmiczne w jeziorze wigry

Zainteresowania i doświadczenie badawcze:

Przetwornica napiêcia sta³ego DC2A (2A max)

Sprawozdanie Rady Nadzorczej KERDOS GROUP Spółka Akcyjna

USTAWA. z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. (tekst jednolity) Rozdział 3a. Awans zawodowy nauczycieli

Politechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, Warszawa

XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1 - rozwiązania

WZÓR SKARGI EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA. Rada Europy. Strasburg, Francja SKARGA. na podstawie Artykułu 34 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka

Smart Beta Święty Graal indeksów giełdowych?

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL

Przedmowa Czêœæ pierwsza. Podstawy frontalnych automatów komórkowych... 11

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

HYDRO4Tech PROJEKTY, OPINIE, EKSPERTYZY, DOKUMENTACJE BADANIA GRUNTU, SPECJALISTYCZNE ROBOTY GEOTECHNICZNE, ODWODNIENIA

Statystyka matematyczna 2015/2016

WYROK. Zespołu Arbitrów z dnia 22 czerwca 2005 r. Arbitrzy: Krzysztof Błachut. Elżbieta Zasadzińska. Protokolant Katarzyna Kawulska

PK Panie i Panowie Dyrektorzy Izb Skarbowych Dyrektorzy Urzędów Kontroli Skarbowej wszyscy

PETREL 2007 IMPORT DANYCH

Zapytanie ofertowe. (do niniejszego trybu nie stosuje się przepisów Ustawy Prawo Zamówień Publicznych)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 16 grudnia 2011 r. w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii. (Dz. U. z dnia 21 grudnia 2011 r.

Tomasz Œliwa*, Andrzej Gonet*, Grzegorz Skowroñski** NAJWIÊKSZA W POLSCE INSTALACJA GRZEWCZO-CH ODNICZA BAZUJ CA NA OTWOROWYCH WYMIENNIKACH CIEP A

Poradnik, jak zamontować kompletny cylinder z głowicą 50, 60, 80ccm.

PLAN POŁĄCZENIA SPÓŁEK

W LI RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, J 1j listopada 2014 roku Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak

Sprawozdanie z badań geologicznych

Rodzaje i metody kalkulacji

Zadanie B. 1. Interpretacja strukturalna danych profili sejsmicznych

Koszty jakości. Definiowanie kosztów jakości oraz ich modele strukturalne

Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu

DE-WZP JJ.3 Warszawa,

Instalacja. Zawartość. Wyszukiwarka. Instalacja Konfiguracja Uruchomienie i praca z raportem Metody wyszukiwania...

Procedura uzyskiwania awansu zawodowego na stopień nauczyciela mianowanego przez nauczycieli szkół i placówek

RAPORT MIESIĘCZNY KWIECIEŃ 2014

PROTOKÓŁ. Kontrolę przeprowadzono w dniach : 24, 25, roku oraz roku,

Mo liwoœci rozwoju podziemnych magazynów gazu w Polsce

Niniejszy ebook jest własnością prywatną.

RAPORT KWARTALNY DR KENDY S.A.

Na podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu.

Opinie mieszkańców Lubelszczyzny o zmianach klimatu i gazie łupkowym. Raport z badania opinii publicznej

Nowe oprogramowanie geologiczne do budowy przestrzennych modeli złóż

Magurski Park Narodowy

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

Techniki korekcyjne wykorzystywane w metodzie kinesiotapingu

Sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej TESGAS S.A. w 2008 roku.

POMIAR STRUMIENIA PRZEP YWU METOD ZWÊ KOW - KRYZA.

Geodynamiczne i tektoniczne uwarunkowania ewolucji basenów przedgórskich, z odniesieniami do zapadliska przedkarpackiego

Licencję Lekarską PZPN mogą uzyskać osoby spełniające następujące wymagania:

Filtracja obrazów w dziedzinie Fouriera

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)

SYSTEM INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ JAKO NIEZBÊDNY ELEMENT POWSZECHNEJ TAKSACJI NIERUCHOMOŒCI**

PODNOŚNIK KANAŁOWY WWKR 2

Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r.

Jakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości?

Eksperyment,,efekt przełomu roku

Stanis³aw Dubiel*, Adam Zubrzycki*

Ponad 13 mln zł przekazali Podlasianie na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego

Zapytanie ofertowe nr 3

Rekompensowanie pracy w godzinach nadliczbowych

REGULAMIN KOMISJI SEDZIOWSKIEJ PODOKRĘGU PIŁKI NOŻNEJ W

Rejestracja dokumentów ksi gowych dla grantów inwestycyjnych

Wniosek o rejestrację podmiotu w Krajowym Rejestrze Sądowym 1)

OPIS OCHRONNY PL 61792

UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia

Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów

SPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ IMPERA CAPITAL S.A.

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY

Transkrypt:

Budowa geologiczna i geneza mioceñskiego zrêbu Ryszkowej Woli w rejonie Sieniawy Rudki (wschodnia czêœæ zapadliska przedkarpackiego) wyniki interpretacji danych sejsmiki 3D Piotr Krzywiec 1, Pawe³ Aleksandrowski 2, Barbara Ryzner-Siupik 3, Bartosz Papiernik 4, Janusz Siupik 3, Krzysztof Mastalerz 5, Anna Wysocka 6, Jacek Kasiñski 1 P. Krzywiec P. Aleksandrowski B. Ryzner-Siupik B. Papiernik J. Siupik K. Mastalerz A. Wysocka J. Kasiñski Geological structure and origin of the Miocene Ryszkowa Wola Horst (Sieniawa Rudka area, eastern part of the Carpathian Foredeep Basin) Results of 3D seismic data interpretation. Prz. Geol., 53: 656 663. Summary.TheMiocene Carpathian Foredeep Basin in Poland (CFB) developed in front of the Outer Carpathian fold-and-thrust belt, at the junction of the East European craton and the Palaeozoic platform. Within the upper Badenian through Sarmatian deposits of its eastern part, the CFB hosts numerous gas fields. The gas-bearing Miocene succession is characterised by a shallowing-upward trend of sedimentation and consists of offshore hemipelagic, turbiditic and deltaic and nearshore-to-estuarine facies associations. The foredeep basin formation was largely controlled by the structure of its Neoproterozoic Early Cambrian basement, especially by NW SE trending faults inherited from Mesozoic tectonic history of SE Poland (subsidence and inversion of the Mid-Polish Trough). Several NW SE-elongated, narrow basement pop-up structures developed in the northeasternmost part of the CFB, one of them being the Ryszkowa Wola block. The uplift of the pop-up basement block involved Miocene reactivation of older fault zones and resulted in the formation of a narrow, NW SE elongated Ryszkowa Wola horst (RWH) above it, within the Miocene strata. A complex system of right-stepping, en-echelon, mainly normal faults of predominantly E W trend, branching off from the NW SE-striking boundaries of the RWH, has developed around and above the horst, leading to compartmentalisation of the Miocene succession into numerous, mutually displaced and rotated fault blocks. Such an association of deformation structures recognised from the 3D seismics was interpreted in terms of transpressive conditions with the horizontal maximum tectonic compression axis directed ± E W and a sinistral strike-slip displacements on NW SE striking faults in the basement. The structural interpretation of the Ryszkowa Wola structure proposed here is in line with published results of analogue modelling of fault patterns in sediments overlying active strike-slip discontinuities in a rigid basement. The basement-cover interaction within the Ryszkowa Wola structure in the area of Sieniawa Rudka was partly coeval with the Miocene deposition of the CFB infill. The uplift and horizontal displacements of the Ryszkowa Wola basement block modified the local subsidence pattern and the organisation of Miocene depositional systems. The syn-depositional strike-slip fault activity in the basement of the CFB resulted in differential movements and rotations of kinematically linked fault-blocks in the Miocene succession around and above the RWH, leading to the formation of numerous gas traps. Key words: Carpathian foredeep, Miocene, strike-slip faults, 3D seismic data, natural gas reservoirs We wschodniej czêœci zapadliska przedkarpackiego znajduje siê struktura zwana zrêbem Ryszkowej Woli, której genezê wi¹zano z mioceñskimi ruchami przesuwczymi (Krzywiec, 1999, 2001). Dziêki uzyskaniu przez PGNiG wysokiej jakoœci danych sejsmiki 3D w rejonie Sieniawy Rudki (Filo i in., 2000) mo liwe by³o potwierdzenie i 1 Pañstwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa; Piotr.Krzywiec@pgi.gov.pl 2 Instytut Nauk Geologicznych, Uniwersytet Wroc³awski, pl. Maksa Borna 9, 50-205 Wroc³aw; 3 PGNiG S.A., PGNiG S.A., ul. Lubicz 25, 31-503 Kraków; 4 Akademia Górniczo-Hutnicza, Instytut Surowców Energetycznych WGGiOŒ, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków 5 Pracownia Geologiczna Explora, ul. Grottgera 5, 51-630 Wroc³aw; 6 Wydzia³ Geologii, Uniwersytet Warszawski, ul. wirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa uszczegó³owienie tej hipotezy. Przedstawieniu aktualnego stanu wiedzy na temat budowy i genezy zrêbu Ryszkowej Woli na podstawie interpretacji nowych danych sejsmicznych oraz analizy danych otworowych (por. Krzywiec, 2003, 2004a, b; Krzywiec i in., 2001, 2003, 2004; Mastalerz, 2004a,b) poœwiêcona jest niniejsza praca. Wykazano w niej, i w rejonie Sieniawy Rudki wskutek lewoskrêtnych przemieszczeñ przesuwczych na uskokach o kierunku NW SE w paleozoicznym pod³o u zapadliska, dosz³o do uniesienia wzd³u stromych uskoków o sk³adowej odwróconej wyd³u onego bloku pod³o a tworz¹cego, tzw. strukturê z wyciœniêcia. Powy ej, w obrêbie mioceñskiego nadk³adu, wykszta³ci³ siê nadprzesuwczy uk³ad kulisowych uskoków o kinematyce w przewadze normalnej i rozci¹g³oœci ± E W, których wygiête ku po³o eniu NW SE segmenty wyznaczaj¹ i ograniczaj¹ wyniesienie utworów miocenu stanowi¹ce zr¹b Ryszkowej Woli. Niniejszy artyku³ skoncentrowany jest na zagadnieniach tektonicznych, natomiast prezentacja zagadnieñ 656

dotycz¹cych sedymentologii i stratygrafii sekwencyjnej osadów mioceñskich bêdzie tematem osobnego artyku³u. Czêœæ zagadnieñ z zakresu geologii strukturalnej i tektoniki zasygnalizowanych poni ej nie by³o szerzej prezentowanych w polskiej literaturze geologicznej, a co za tym idzie równie niektóre wykorzystane terminy, funkcjonuj¹ce w angielskojêzycznej literaturze geologicznej, nie maj¹ jeszcze swoich szeroko akceptowanych polskich odpowiedników. Z tego wzglêdu w niniejszym tekœcie podane s¹ terminy zarówno angielskie, jak i polskie. Polskie terminy nale y jednak traktowaæ jedynie jako wstêpne propozycje, które powinny byæ przedyskutowane i zaakceptowane przez œrodowisko polskich tektoników. Budowa geologiczna wschodniej czêœci zapadliska przedkarpackiego 50 30 00 ' " 50 20 00 ' " 50 10 00 ' " 50 00 00 ' " 49 50 00 ' " 22 00' 00" 22 10' 00" 22 20' 00" 22 30' 00" 22 40' 00" 22 50' 00" 23 00' 00" 23 10' 00" 23 20' 00" RZESZÓW NISKO 109 2543 TWT [msec] JAROS AW PRZEMYŒL 22 00' 00" 22 10' 00" 22 20' 00" 22 30' 00" 22 40' 00" 22 50' 00" 23 00' 00" 23 10' 00" 23 20' 00" Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 8, 2005 20km Ryc. 1. Sejsmiczna mapa badeñskiego poziomu anhydrytowego we wschodniej czêœci zapadliska przedkarpackiego (skala pionowa milisekundy, czas podwójngo przebiegu). ó³ty prostok¹t lokalizacja zdjêcia sejsmicznego 3D Rudka ponad zrêbem Ryszkowej Woli, czerwone linie uskoki Fig. 1. Seismic map of the Badenian evaporitic horizon form the E Carpathian Foredeep basin (vertical scale msec, two way traveltime). Yellow rectangle 3D seismic survey Rudka located above the Ryszkowa Wola High, red lines faults 50 30 00 ' " 50 20 00 ' " 50 10 00 ' " 50 00 00 ' " 49 50 00 ' " 49 40 00 ' " Tektonika. Pod³o e wschodniej czêœci zewnêtrznej strefy zapadliska przedkarpackiego jest zbudowane g³ównie ze ska³ paleozoicznych i neoproterozoicznych bloku ma³opolskiego (G³owacki i in., 1963; Oszczypko i in., 1989; Dziadzio & Jachowicz, 1996), ods³oniêtych spod pokrywy mezozoicznej w wyniku inwersji bruzdy œródpolskiej na prze³omie kredy i paleogenu oraz wypiêtrzenia wa³u metakarpackiego w miocenie. W obrêbie zró nicowanego morfologicznie stropu pod³o a zapadliska przedkarpackiego, wyró niono wiele wyniesionych bloków (zrêbów) i obni eñ (rowów): blok Cieszanowa, blok Lubaczowa, blok Olszyc, rów Wielkich Oczu, blok ( zr¹b ) Ryszkowej Woli, blok (zr¹b) Przemyœla (Karnkowski, 1974), ograniczonych walnymi strefami uskokowymi o regionalnym kierunku NW SE (ryc. 1). Strefy te s¹ reaktywowanymi w miocenie starszymi strukturami, które uprzednio wziê³y udzia³ w rozwoju i inwersji najbardziej po³udniowo-wschodniego fragmentu bruzdy œródpolskiej (por. Kutek & G³azek, 1972; Karnkowski, 1974; Po aryski & ytko, 1981; Kutek, 1994; Krzywiec, 1999, 2001, 2002). Dla wschodniej czêœci polskiego fragmentu zapadliska przedkarpackiego zaproponowano wiele modeli wyjaœniaj¹cych zró nicowan¹ morfologiê jego pod³o a, wi¹ ¹c j¹ zarówno ze zjawiskami tektonicznymi (np. Cisek & Czernicki, 1965; Karnkowski & G³owacki, 1961; Karnkowski, 1974, 1983; Dziadzio & Jachowicz, 1996; Krzywiec & Pietsch, 1996; Moryc, 1961; Ney 1969), jak i erozyjnymi (Jucha, 1974, 1985, 1994). Szczegó³owe omówienie tych modeli oraz wielu innych aspektów budowy i ewolucji geologicznej tego fragmentu zapadliska przedkarpackiego mo na znaleÿæ w pracach Krzywca (1997; 1999; 2001; por. równie Oszczypko i in., 2005). Badeñsko-sarmackie osady wschodniej czêœci zapadliska przedkarpackiego zalegaj¹ zazwyczaj spokojnie, poziomo lub z nachyleniem nie przekraczaj¹cym kilku stopni, zwiêkszaj¹cym siê jedynie w sp¹gowych partiach wype³nienia basenu, gdzie powszechne jest kompakcyjne oblekanie nierównoœci pod³o a. Zaburzenia uskokowe w osadach miocenu s¹ zlokalizowane g³ównie nad wyniesieniami pod³o a, poza nimi wystêpuj¹ raczej sporadycznie. Zarys sedymentologii i stratygrafii osadów mioceñskich. Ponad kilometrowej mi¹ szoœci sukcesja osadowa miocenu w NE polskiej czêœci zapadliska przedkarpackiego jest reprezentowana g³ównie przez s³abo skonsolidowane osady silikoklastyczne, cechuje siê umiarkowanym zró - nicowaniem facjalnym i wykazuje trójdzieln¹ budowê (m.in. Ney, 1969; Ney i in. 1974; Dziadzio, 2000; Myœliwiec 2004a). Na podstawie analizy litologiczno-sedymentologicznej rdzeniowanych odcinków otworów wiertniczych z obszaru badañ zaproponowano wyró nienie kilku charakterystycznych zespo³ów facji osadowych, od hemipelagicznych do aluwialnych i piasz- 657

T1100 T1150 T1200 T1250 T1300 T1350 T1400 T1450 T1500 0 500 1000 Adamówka RUDKA 4 PISKOROWICE 1 PISKOROWICE 2 RUDKA 7 DOBRA 5 RUDKA 5 RUDKA 3 RUDKA 2 RUDKA 6 RUDKA 11 RUDKA 8 RUDKA 13 RUDKA 1 RUDKA 10 WYLEWA 1 DOBRA 1 Tryñcza Sieniawa 683m 11 tr/cm 6.1 IPS T1200 T1250 T1300 T1350 T1400 T1450 T1500 0 1500 [msec] TWT 500 1000 Adamówka RUDKA 4 PISKOROWICE 1 PISKOROWICE 2 RUDKA 7 DOBRA 5 RUDKA 5 RUDKA 3 RUDKA 2 RUDKA 6 RUDKA 11 RUDKA 8 RUDKA 13 RUDKA 1 RUDKA 10 WYLEWA 1 DOBRA 1 Tryñcza Sieniawa 683m 11 tr/cm 6.1 IPS LINE 438 NE 1500 [msec] TWT Ryc. 2. Zinterpretowane profile sejsmiczne ze zdjêcia sejsmicznego 3D Rudka. Niebieski horyzont: badeñskie ewaporaty, ó³te horyzonty (J V): granice sekwencji depozycyjnych wyznaczonych na podstawie danych otworowych Fig. 2. Interpreted seismic profiles from the 3D seismic survey Rudka. Blue horizon Badenian evaporites, yellow horizons (J V): boundaries of depositional sequences distinguished using well data czystego przybrze a (Krzywiec i in., 2003, 2004a, b). Dolna granica sukcesji mioceñskiej jest na omawianym obszarze wybitn¹ niezgodnoœci¹ erozyjn¹ i k¹tow¹. Bezpoœrednio powy ej wystêpuje niewielkiej mi¹ szoœci pakiet osadów maj¹cych czêœciowo cechy depozycji w warunkach l¹dowych oraz w strefie p³ytkiego, piaszczystego przybrze a (kompleks podewaporatowy). Powy ej zalega kilkunastometrowej mi¹ szoœci kompleks ewaporatowy reprezentowany niemal wy³¹cznie przez anhydryty. Ponad ewaporatami zalega niewielkiej mi¹ szoœci (15 25 m) pakiet osadów drobnoziarnistych, w którego wy szej czêœci pojawiaj¹ siê coraz liczniejsze turbidyty. Osady te zapocz¹tkowuj¹ seriê silikoklastyczn¹ sarmatu, która osi¹ga ponad kilometrow¹ mi¹ szoœæ. W sk³ad tej serii wchodzi kilkadziesi¹t zró nicowanych sekwencji osadowych. Powstawa³y one wskutek akumulacji osadów w formy ró nej wielkoœci, g³ównie podwodnych nasypów. Cechy facjalne osadów tej serii potwierdzaj¹ ogóln¹ tendencjê sp³ycania siê basenu w trakcie jej sedymentacji (por. Dziadzio, 1999, 2000; Myœliwiec, 2004a). W stropie utworów mioceñskich wystêpuj¹ s³abo wysortowane i prawdopodobnie nieskonsolidowane osady klastyczne, reprezentuj¹ce zapewne wy³¹cznie osady œrodowisk subaeralnych. 658

5,570,000 5,567,500 5,565,000 5,562,500 5,560,000 5,570,000 5,567,500 5,565,000 5,562,500 5,560,000 50 14 00 ' " 50 12 00 ' " 50 10 00 ' " 22 34' 00" PISKOROWICE 2 580 580 630 PISKOROWICE 1 370 22 36' 00" 670 660 RUDKA 5 380 390 360 640 400 350 650 Szczegó³owa analiza danych karota owych, interpretacja sedymentologiczno-facjalna odcinków rdzeniowanych oraz wyniki korelacji miêdzyotworowej dla obszaru badañ, poparte interpretacj¹ wysokiej jakoœci danych sejsmicznych, umo liwi³y dokonanie podzia³u serii silikoklastycznej sarmatu na sekwencje genetyczne (sensu Galloway, 1989). Poszczególne sekwencje ograniczone s¹ w stropie i sp¹gu powierzchniami maksymalnego zatopienia, które manifestuj¹ siê wieloma objawami typowymi dla stref kondensacji stratygraficznej. Ka da z sekwencji obejmuje osady asymetrycznego i zazwyczaj z³o onego nastêpstwa. 360 350 RUDKA 4 RUDKA 7 RUDKA 3 RUDKA 2 410 630 560 640 390 380 640 680 RUDKA 6 RUDKA 11 RUDKA 8 WYLEWA 1 400 22 38' 00" 580 650 RUDKA 13 RUDKA 1 570 380 660 340 640 650 RUDKA 10 350 DOBRA 5 340 22 40' 00" 590 650 680 630 DOBRA 1 4,610,000 4,612,500 4,615,000 4,617,500 4,620,000 50 14 00 ' " 50 12 00 ' " 50 10 00 ' " STROP SEKWENCJI P TOP OF SEQUENCE P wiercenia z objawami gazu wells with gas shows pozostale wiercenia other wells sejsmiczne punkty strzalowe seismic shot points uskoki faults 549 693 m ppm 550 560 570 580 590 600 610 620 630 640 650 660 670 680 690 22 34' 00" PISKOROWICE 2 PISKOROWICE 1 STROP SEKWENCJI R TOP OF SEQUENCE R wiercenia z objawami gazu wells with gas shows pozostale wiercenia other wells sejsmiczne punkty strzalowe seismic shot points RUDKA 5 322 421 m ppm 330 340 350 360 370 380 390 400 410 420 22 36' 00" RUDKA 4 RUDKA 7 RUDKA 3 RUDKA 2 uskoki faults RUDKA 6 RUDKA 11 RUDKA 8 WYLEWA 1 22 38' 00" RUDKA 13 RUDKA 1 0 1 2km DOBRA 5 RUDKA 10 22 40' 00" 0 1 2km 410 DOBRA 1 4,610,000 4,612,500 4,615,000 4,617,500 4,620,000 Ryc. 3. G³êbokoœciowe mapy strukturalne stropu sekwencji P i R dla osiowej czêœci struktury Ryszkowej Woli w rejonie Sieniawy Rudki Fig. 3. Depth structural maps of the tops of the depositional sequences P and R for the axial part of the Ryszkowa Wola structure in the Sieniawa Rudka area Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 8, 2005 Dolny segment sekwencji (regresywny ci¹g systemowy) wykazuje zwykle ogóln¹ tendencjê do wzrostu przeciêtnej œrednicy ziarna oraz gruboœci ³awic ku górze. Tendencja odwrotna jest natomiast obserwowana w górnym, zwykle znacznie cieñszym segmencie sekwencji (transgresywny ci¹g systemowy). Wyró niono 12 sekwencji wysokiej czêstotliwoœci, które zosta³y potraktowane jako podstawowe jednostki stratygraficzne. Granice sekwencji, wyznaczone na podstawie danych karota owych, materia³ rdzeniowy i korelacjê miêdzyotworow¹, dowi¹zano nastêpnie do danych sejsmicznych wykorzystuj¹c m.in. sejsmogramy synetetyczne. Interpretacja danych sejsmiki 3D z rejonu Rudki Metodyka. Wysokiej jakoœci dane sejsmiki 3D, uzyskane w rejonie Sieniawy Rudki przez Geofizykê Kraków na zlecenie PGNiG S.A. (Filo i in., 2000), pozwoli³y na weryfikacjê i istotne uszczegó³owienie przesuwczego modelu genezy struktury Ryszkowej Woli w tym rejonie. Dane sejsmiczne zosta³y skalibrowane w wielu otworach, wiêkszoœæ których przewierci³a ca³y kompleks mioceñski i dosz³a do jego pod³o a. W obrêbie kompleksu mioceñskiego wykartowano za pomoc¹ danych sejsmicznych 11 granic sejsmicznych skorelowanych z granicami sekwencji omówionymi powy ej (ryc. 2). Interpretacja danych sejsmicznych w obrêbie ca³ego bloku danych 3D pozwoli³a na skonstruowanie bardzo szczegó³owych map strukturalnych dla wszystkich tych granic. Na ryc. 3 pokazane s¹ dwie spoœród tych map, skonstruowane dla osiowej czêœci zrêbu Ryszkowej Woli i ilustruj¹ce po³o enie stropu sekwencji depozycyjnych P i R. W obrêbie tych sekwencji w otworze Rudka 8 stwierdzono wystêpowanie przemys³owych akumulacji gazu ziemnego. Do opracowania map strukturalnych (ryc. 3) granic sekwencji zastosowano programy SeisWorks 3D i ZMAP Plus. Wykorzystana procedura polega³a na stopniowym zwiêkszaniu dok³adnoœci siatek interpolacyjnych i interpretacji sejsmicznej. Pierwsze modele obliczano dla wstêpnych wyników interpretacji sejsmicznej stosuj¹c zgrubn¹ trendow¹ siatkê interpolacyjn¹. Zgodnoœæ modeli z tymi wynikami oceniano stosuj¹c procedurê Quality Assurance (Papiernik in., 2001). Na roboczych mapach identyfikowano rejony wystêpowania istotnych rozbie noœci (powy ej 10 m) pomiêdzy danymi sejsmicznymi, a modelem trendowym. Rejony te poddawano ponownej interpretacji sejsmicznej. Na podstawie tak uzyskanych danych skonstruowano mapy wynikowe, stosuj¹c modyfikacjê strategii typu multi-grid, automatycznie aplikowanej w algorytmach minimalnej krzywizny (Terzopulos, 1983; Goosie, 1998; Zoraster, 2003). W pierwszej kolejnoœci, na podstawie pe³nego zbioru danych wejœciowych estymowano siatkê o du ym oczku. Ponownie oceniano jej zgodnoœæ z danymi i ustalano po³o enie stref obarczonych najwy szym b³êdem 659

A B C SILIKON SILIKON PIASEK SILIKON SILICONE SILICONE SAND SILICONE Ryc. 4. Modelowania analogowe deformacji nadprzesuwczych przy obecnoœci warstwy podatnej wystêpuj¹cej w sp¹gu wype³nienia osadowego system laboratoryjny (Richard & Krantz, 1991). A konfiguracja wyjœciowa, B etap poœredni po ruchach unosz¹cych blok pod³o a, przed sedymentacj¹, C etap finalny ruchy przesuwcze, po sedymentacji Fig. 4. Analogue modelling of the strike slip related cover deformations with ductile layer at the base of cover sequence laboratory set up ( Richards & Krantz, 1991). A initial stage, B intemediate stage after vertical displacement, before sedimentation of cover sequence, C final stage pure strike slip movements, after sedimentation (procedura Quality Assurance). Dane wykazuj¹ce b³êdy wy sze ni zadane odchy³ki progowe odrzucano. Osi¹gniêta w ten sposób redukcja liczebnoœci danych nie przekracza³a 5%, na ogó³ obejmuj¹c ok. 3% danych. Eliminowane punkty stanowi³y miejsca lokalnych szumów powsta³ych w wyniku przeskakiwania w toku interpretacji na s¹siedni refleks, b¹dÿ spowodowanymi bezpoœredni¹ bliskoœci¹ uskoków. Dla wyselekcjonowanych danych liczono nastêpnie modele o gêstym oczku (technik¹ Point Gridding Plus, algorytmem Least Squares). Przed ostatecznym konturowaniem, w celu zwiêkszenia ci¹g³oœci izolinii, siatki poddawano ograniczonemu filtrowaniu (Flexing). Kluczowe znaczenie dla jakoœci omawianych map mia³ sposób uwzglêdnienia struktur nieci¹g³ych. W toku prac uznano, e najpoprawniejsze modele uzyskuje siê wykorzystuj¹c poligony uskokowe wyintrepretowane w programie SeisWorks 3D. Budowa zrêbu Ryszkowej Woli. Jak pokaza³y wczeœniejsze wyniki interpretacji danych sejsmiki 2D z rejonu struktury Ryszkowej Woli, mo e byæ ona interpretowana jako produkt przemieszczenia przesuwczego w pod³o u (Krzywiec, 1999, 2001). Na podstawie nowych danych sejsmiki 3D, w obrêbie przedmioceñskiego pod³o a wyinterpretowano wystêpowanie stromych uskoków o sk³adowej odwróconej, ograniczaj¹cych wyd³u ony NW SE, wyniesiony blok pod³o a oraz stromych uskoków normalnych, ograniczaj¹cych wyniesiony nad wspomnianym blokiem zr¹b osadów miocenu (ryc. 2). W literaturze anglosaskiej pojêcie zrêbu odnosi siê jedynie do takiego wyniesionego bloku uskokowego, który jest ograniczony przez uskoki normalne (np. Dennis, 1967; Ramsay & Huber, 1987; Twiss & Moores, 1992; Hatcher, 1995). Chocia w polskiej literaturze tego ograniczenia zasadniczo siê nie stosuje (por. np. Ksi¹ kiewicz, 1979; Dadlez & Jaroszewski, 1994), to jednak zmienna w pionie budowa struktury Ryszkowej Woli, zachêca do rozgraniczenia i mo liwie precyzyjnego opisu elementów wystêpuj¹cych w poszczególnych jej piêtrach strukturalnych, przy u yciu odpowiednich terminów. Dlatego te, zdecydowano siê w tej pracy ograniczyæ nazwê zr¹b do strukturalnego wyniesienia osadów miocenu, ograniczonego dwoma równoleg³ymi do siebie ci¹gami uskoków normalnych (ryc. 2, 3), stanowi¹cymi ukierunkowane NW SE segmenty krzywolinijnych w planie nadprzesuwczych uskoków kulisowych. Jednoczeœnie, ni ejleg³e blokowe wyniesienie pod³o a, ograniczone równoleg³ymi do siebie uskokami odwróconymi o kierunku NW SE (ryc. 1, 2), okreœlono terminem struktury z wyciœniêcia (ang. pop-up structure). Tego typu wyd³u one, wypiêtrzone bloki uskokowe s¹, sk¹din¹d, charakterystycznym produktem ubocznym intensywnej tektoniki przesuwczej (Sylvester, 1988). Wspomniany wyciœniêty blok pod³o a, stanowi¹cy najni szy sk³adnik struktury Ryszkowej Woli, mo na te, zgodnie z poprzedni¹ interpretacj¹ Krzywca (1999) traktowaæ jako element pozytywnej struktury kwiatowej wystêpuj¹cy w obrêbie premioceñskiego pod³o a. Drugim elementem struktury Ryszkowej Woli jest zr¹b w osadach miocenu ograniczony systemem uskoków normalnych, przechodz¹cym obocznie w skoœne do zrêbu uskoki kulisowe, umiejscowione ponad uniesionym blokiem pod³o a. Trzeci element struktury Ryszkowej Woli stanowi¹ struktury nadprzesuwcze w otoczeniu i nadk³adzie zrêbu Ryszkowej Woli (ryc. 2, 3) w postaci dwóch kulisowych zespo³ów uskoków (w przewadze) normalnych, towarzysz¹cych od strony zewnêtrznej obu brze nym systemom uskokowym zrêbu, swym po³o eniem jednoznacznie wskazuj¹cym na lewoskrêtn¹ kinematykê przemieszczeñ pod³o a. Oba zespo³y kulisowych uskoków wystêpuj¹cych w obrêbie utworów mioceñskich obok i ponad zrêbem Ryszkowej Woli mo na traktowaæ te jako dwie równoleg³e, lewoprzesuwcze, kruche strefy œcinania (np. Ramsay & Huber, 1987). Interpretacja danych sejsmiki 3D wykaza³a, e struktura Ryszkowej Woli ma w rejonie Sieniawy Rudki doœæ skomplikowan¹, zmieniaj¹c¹ siê w pionie strukturê blokow¹, któr¹ mo na rozpatrywaæ w kategoriach trzech piêter strukturalnych (ryc. 2, 3): 1) wyniesionego bloku pod³o a wyciœniêtego ku górze wzd³u dwóch stromych uskoków brze nych o biegu NW SE i sk³adowej odwróconej, 9cm Ryc. 5. Wyniki modelowañ analogowych deformacji nadprzesuwczych fotografia górnej powierzchni warstwy osadowej po ruchach przesuwczych w obrêbie pod³o a wzd³u pionowego uskoku przesuwczego (z Richard & Krantz, 1991, zmodyfikowane) Fig. 5. Results of analogue modelling of the strike-slip-related cover deformations photograph of top surface of the cover sequence after strike-slip reactivation of vertical basement fault (from Richards & Krantz, 1991, modified) 660

2) nadœcielaj¹cego ten blok zrêbu wyciêtego w osadach miocenu przez systemy stromych uskoków o istotnej sk³adowej normalnej, wykazuj¹ce rozci¹g³oœæ NW SE oraz 3) struktur nadprzesuwczych. Znaczna czêœæ uskoków tn¹cych utwory mioceñskie ma geometriê listryczn¹; aden z tych uskoków nie przed³u a siê w obrêb pod³o a podmioceñskiego (ryc. 2). Mo na w zwi¹zku z tym stwierdziæ, e w rejonie Rudki mamy do czynienia z rozdzieleniem deformacji (ang. strain partitioning) i autonomicznym wykszta³ceniem struktur tektonicznych w pod³o u zapadliska oraz w obrêbie mioceñskiej pokrywy osadowej. Analiza opracowanych na podstawie sejsmiki 3D map strukturalnych pokazuje, i obraz strukturalny zrêbu Ryszkowej Woli jest o wiele bardziej z³o ony od modeli prezentowanych w innych dotychczasowych opracowaniach (np. Krzywiec, 1999, 2001; Filo i in., 2000; por. te Myœliwiec i in., 2004). W obrêbie obu stosunkowo szerokich stref uskoków kulisowych wystêpuj¹cych w utworach mioceñskich s¹ zlokalizowane liczne rampy miêdzyuskokowe, zwi¹zane z zachodz¹cymi na siebie w planie poszczególnymi segmentami uskoków. W literaturze angielskojêzycznej obszary takiego transferu przemieszczenia uskokowego pomiêdzy s¹siaduj¹cymi obocznie uskokami ujêtymi w szeregi kulisowe, s¹ nazywane (w wolnym t³umaczeniu) rampami sztafetowymi (ang. relay ramps Peacock & Sanderson, 1995), mostkami (ang. bridges; Gamond, 1987; Ramsay & Huber, 1987) b¹dÿ (strefami) przekroczenia (ang. stepovers; Aydin & Nur, 1985). Rampy te mo na traktowaæ jako wzajemnie zrotowane i/lub przemieszczone bloki uskokowe. Dyskusja i wnioski Wyjaœnienia genezy deformacji tektonicznych zidentyfikowanych w rejonie Rudki dostarcza model zak³adaj¹cy wystêpowanie lewoskrêtnej przesuwczoœci wzd³u kierunku NW SE w pod³o u, prowadz¹cej do pionowego wyciœniêcia bloku pod³o a, uniesienia nad nim zrêbu Ryszkowej Woli w obrêbie osadów miocenu, po³¹czonego z powstaniem w tych osadach uk³adu kulisowych uskoków nadprzesuwczych. Wyniesiony blok pod³o a w obrêbie struktury Ryszkowej Woli jest przykryty ewaporatami o mi¹ szoœci analogicznej jak w jego bezpoœrednim otoczeniu (poza zrêbem), co oznacza, i podczas sedymentacji ewaporatów (póÿny baden por. wy ej) blok jeszcze nie by³ wyniesiony. W sp¹gowej czêœci mioceñskich utworów nadewaporatowych (interwa³ zawarty miêdzy ewaporatami a stropem sekwencji J (ryc. 2) obserwuje siê istotn¹ redukcjê mi¹ szoœci ponad samym blokiem pod³o a, zwi¹zan¹ z kontaktami typu bocznych wyklinowañ, co wskazuje na wnoszenie bloku wkrótce po depozycji ewaporatów, byæ mo e czêœciowo jeszcze w trakcie depozycji sekwencji J. W obrêbie osadowych sekwencji K V i m³odszych obserwujemy tylko lokalne zmiany mi¹ szoœci w obrêbie ramp miêdzyuskokowych. Maksimum aktywnoœci rozwoju uskoków w osadach mioceñskich przypada na koñcowe etapy depozycji utworów nadewaporatowych i wi¹ e siê z istotn¹, lewoskrêtn¹ przesuwczoœci¹ wzd³u stromych uskoków ograniczaj¹cych wyciœniêty blok pod³o a podmioceñskiego. Zr¹b Ryszkowej Woli wraz z wyniesionym blokiem pod³o a i uskokami towarzysz¹cymi stanowi doskona³y przyk³ad asocjacji struktur przesuwczych i nadprzesuwczych, w której przemieszczenia (w przewadze) przesuwcze skoncentrowa³y siê w obrêbie sztywnego pod³o a, deformacje tektoniczne zaœ w obrêbie s³abo zlityfikowanego, mioceñskiego wype³nienia osadowego zapadliska przedkarpackiego s¹ wtórnymi deformacjami towarzysz¹cymi nadprzesuwczym, co odzwierciedla kontrast litologiczno-reologiczny pomiêdzy dwoma piêtrami strukturalnymi (por. Schlische i in., 2001). Dodatkowym elementem, istotnym dla wyjaœnienia genezy mioceñskich deformacji nadprzesuwczych jest fakt wystêpowania w partii sp¹gowej serii mioceñskich poziomu ewaporatowego u³atwiaj¹cego mechaniczne odspojenie miêdzy pod³o em a nadewaporatowymi ska³ami nadk³adu (por. Withjack & Callaway, 2000; Schlische i in., 2001). Obserwowane w rejonie Sieniawy Rudki stosunki strukturalne znajduj¹ swoje odpowiedniki w wynikach modelowañ analogowych wp³ywu przemieszczeñ przesuwczych w pod³o u na odkszta³cenia w pokrywie osadowej. W ostatnich latach opublikowano wiele prac dotycz¹cych tego typu modelowañ, w ró nym stopniu odpowiadaj¹cych sytuacji geologicznej opisanej dla struktury Ryszkowej Woli. Czêœæ tych modelowañ dotyczy czystego scenariusza przesuwczego, w którym poruszaj¹ce siê wzglêdem siebie bloki pod³o a podlega³y przesuniêciu jedynie w poziomie, bez sk³adowej pionowej (Schellart & Nieuwland, 2003; Schreurs, 2003), czêœæ natomiast uwzglêdnia sk³adow¹ pionow¹ uskoków przesuwczych pod³o a. Schlische i in. (2001) zaprezentowali wyniki modelowañ analogowych struktur nadprzesuwczych rozwiniêtych w re imie transtensyjnym nad uskokiem zrzutowo przesuwczym. Ponad uskokiem otrzymali oni strefê kulisowo rozmieszczonych uskoków pierzastych. Pomiêdzy tymi uskokami rozwijaj¹ siê skomplikowane rampy miêdzyuskokowe. Mimo, i modelowania powy - sze odnosz¹ siê do odmiennego typu przesuwczoœci w pod³o u (w re imie transtensyjnym), ni zak³ada postulowany w tej pracy model tektoniczny dla zrêbu Ryszkowej Woli (transpresja), ich wyniki pokazuj¹, e ponad strefami przesuwczymi tworz¹ siê strefy uskoków kulisowych, analogicznych do stref opisanych z nadk³adu zrêbu Ryszkowej Woli. Najlepszym modelowym analogiem dla tego zrêbu s¹ wyniki eksperymentów opublikowane przez Richarda i Krantza (1991), w których w sp¹gu nadk³adu osadowego umieszczono warstwê silikonu, symuluj¹c¹ podatne utwory typu ewaporatów (ryc. 4), które mog¹ byæ traktowane jako ekwiwalent badeñskich ewaporatów w obrêbie struktury Ryszkowej Woli. W efekcie rozwoju uskoku odwróconego i jego reaktywacji jako uskoku przesuwczego w obrêbie pokrywy osadowej wystêpuj¹cej ponad symulowanymi przez warstwê silikonu ewaporatami utworzy³ siê systemu uskoków pierzastych (ryc. 5), analogicznych do uskoków obserwowanych w obrêbie mioceñskiej pokrywy osadowej w obrêbie struktury Ryszkowej Woli (por. ryc. 3). Analiza skonstruowanych na podstawie sejsmiki 3D map strukturalnych sugeruje, i przesuwcza reaktywacja stromych uskoków pod³o a, wykazuj¹cych istotn¹ sk³adow¹ odwrócon¹ i ograniczaj¹cych blok z pionowego wyciœniêcia pod³o a, podœcielaj¹cy zr¹b Ryszkowej Woli, odby³a siê w lewoskrêtnym re imie transpresyjnym, tj. w innych warunkach, ni to postulowano wczeœniej w oparciu o dane sejsmiki 2D i rozwa ania regionalne (Krzywiec, 1999). Wiarygodne okreœlenie kierunku i zwrotu przemieszczeñ uskokowych mo liwe by³o dziêki precyzyjne- 661

mu przestrzennemu zobrazowaniu na zdjêciu sejsmicznym 3D geometrii mioceñskich deformacji nadprzesuwczych. Przesuwczoœæ prawoskrêtna postulowana poprzednio, wyinterpretowana zosta³a na podstawie obrazu zrêbu Ryszkowej Woli, widocznym na profilach sejsmiki 2D, oraz kontekstu regionalnego: za³o ono, i przesuwczoœæ wzd³u zrêbu Ryszkowej Woli by³a efektem kompresyjnego pola naprê eñ, generowanego przez mioceñsk¹ kolizjê zachodz¹c¹ wzd³u orogenu karpackiego i oddzia³uj¹cego na starsze uskoki wystêpuj¹ce w obrêbie p³yty przedpola (Krzywiec, 1999 ryc. 25). Przesuwczoœæ lewoskrêtna, jednoznacznie wynikaj¹ca z interpretacji danych sejsmiki 3D, wymaga zmodyfikowanego modelu regionalnego pola naprê eñ, którego opracowanie mo liwe bêdzie jednak dopiero po przeanalizowaniu uzyskanych wyników w bardziej regionalnym kontekœcie, z wykorzystaniem szczegó³owych danych pochodz¹cych z innych czêœci zapadliska przedkarpackiego. Wyinterpretowany na podstawie danych sejsmiki 3D model lewoskrêtnej tektoniki przesuwczej wzd³u kierunku NW SE w pod³o u zapadliska przedkarpackiego w okolicach Rudki Sieniawy, znajduje dobitne potwierdzenie w obserwacjach powierzchniowych w wyrobisku czynnej cegielni w Wylewie k. Sieniawy, po³o onej nad SW uskokiem zrêbu Ryszkowej Woli (Krzywiec i in., 2004a, b). W i³ach krakowieckich sarmatu stwierdzono tam wystêpowanie intensywnych deformacji tektonicznych w postaci fa³dów o osiach od NNW SSE do N S, uskoków przesuwczych i zrzutowych ró nej skali wielkoœci, ciosu oraz kliwa u o³ówkowego. Ten uk³ad struktur jest ³atwo interpretowalny w kategoriach struktur nadprzesuwczych, utworzonych w warunkach transpresji o osi poziomej kompresji E W i lewoskrêtnego przesuwu w pod³o u, wzd³u uskoków skierowanych NW SE. Sugestie co do mioceñskich ruchów przesuwczych oparte na danych terenowych by³y formu³owane w odniesieniu do ró nych czêœci zapadliska przedkarpackiego równie przez innych autorów (np. Dobrowolski, 1995; Jarosiñski, 1992; Jaroszewski, 1972). Wyniki interpretacji danych sejsmiki 3D z rejonu Sieniawy Rudki maj¹ istotne znacznie dla poszukiwañ z³ó gazu ziemnego, prowadzonych na obszarze zapadliska przedkarpackiego od dziesiêcioleci (por. Karnkowski, 1993; Myœliwiec, 2004b). W obrêbie ramp miêdzyuskokowych w rejonie badañ stwierdzono lokalne wzrosty mi¹ szoœci utworów mioceñskich (Krzywiec, 2004a, b). Wzrosty te mog¹ byæ efektem mioceñskiej syntektonicznej sedymentacji, lokalnie modyfikowanej przez uskoki nadprzesuwcze powsta³e ponad zrêbem Ryszkowej Woli. Szczegó³owe modele syn-tektonicznej sedymentacji w obrêbie ramp miêdzyuskokowych, opracowane dla obszarów zdominowanych przez uskoki normalne (np. Trudgill, 2002), wykazuj¹, e w strefach ramp, pomiêdzy terminalnymi segmentami kolejnych aktywnych uskoków normalnych, czêsto dochodzi do koncentracji facji grubookruchowych, stanowi¹cych perspektywiczne horyzonty zbiornikowe. Szczegó³owe rozpoznanie geometrii uk³adów uskoków nadprzesuwczych, zwi¹zanych z nimi zrotowanych bloków uskokowych w strefach ramp miêdzyuskokowych i stowarzyszonej lokalnej sedymentacji syntektonicznej powinno pozwoliæ na identyfikacjê dodatkowych miejsc akumulacji gazu ziemnego w obrêbie ca³ej struktury Ryszkowej Woli oraz podobnych struktur wystêpuj¹cych na obszarze wschodniej czêœæ zapadliska przedkarpackiego. Prace badawcze nad budow¹ i ewolucj¹ geologiczn¹ zrêbu Ryszkowej Woli zosta³y sfinansowane przez PGNiG S.A. oraz przez Komitet Badañ Naukowych w ramach badañ statutowych PIG (temat 6.20.1439.00.0). Piotr Krzywiec dziêkuje prof. J. Cartwrightowi i dr R. Daviesowi (obaj 3D Seismic Lab, Cardiff University, Wielka Brytania) za cenne komentarze dotycz¹ce wybranych elementów interpretacji danych sejsmiki 3D. Literatura AYDIN A. & NUR A. 1985 The types and role of stepovers in strike-slip tectonics. [W]: Biddle K. & Christie-Blick N. (red.) Strike-slip deformation, basin formation and sedimentation. SEPM Sp. Publ., 37: 35 44. CISEK B. & CZERNICKI J. 1965 Dyslokacje w miocenie autochtonicznym przedgórza Karpat œrodkowych. Geofizyka i Geologia Naftowa, 7 9 (103 105): 247 251. DADLEZ R. & JAROSZEWSKI W. 1994 Tektonika. Wyd. Nauk. PWN. DENNIS J.G. 1967 International Tectonic Dictionary, English terminology. Intern. Geol. Congress, Memoir 7, Commission for the Geological Map of the World, AAPG, Tulsa: 1 288. DOBROWOLSKI R. 1995 Drobne struktury tektoniczne w ska³ach górnokredowych wschodniej czêœci Wy yny Lubelskiej a dyslokacje pod³o a platformy wschodnioeuropejskiej w kenozoiku. Ann. Soc. Geol. Pol., 65: 79 91. DZIADZIO P. & JACHOWICZ M. 1996 Budowa pod³o a utworów miocenu na SW od wyniesienia Lubaczowa. Prz. Geol., 44: 1124 1130. FILO M., KACHLIK A. & SKOWRON E. 2000 Dokumentacja wynikowa badañ sejsmicznych 3D temat: Rudka. Arch. PGNiG S.A. (niepublikowany raport). GALLOWAY W. 1989 Genetic stratigraphic sequences in basin analysis I: architecture and genesis of flooding-surface bounded depositional units. AAPG Bull., 73: 125 142. GAMOND J.F. 1987 Bridge structures as sense of displacement criteria in brittle fault zones. J. Structural Geol., 9: 609 620. G OWACKI E., KARNKOWSKI P. & AK C., 1963 Prekambr i kambr w pod³o u przedgórza Karpat œrodkowych i w Górach Œwiêtokrzyskich. Rocz. Pol. Tow. Geol., 33: 321 338. GOOSIE M. B. 1998 Contours to Digital Elevation Models: Grid Based Surface Reconstruction Methods. PhD Thesis. Dept of Computer Science. Rensselaer Polytechnic Institute, Troy, NY: 12180 3590. HATCHER R.D. 1995 Structural Geology: Principles, Concepts and Problems. 2nd Ed., Prentice Hall, Englewood Cliffs.. JAROSIÑSKI M. 1992 Tektonika ilastych ska³ nadk³adu z³o a siarki w Machowie k. Tarnobrzegu w œwietle analizy mezostrukturalnej. Kwart. Geol., 36: 121 150. JAROSZEWSKI W. 1977 Sedymentacyjne przejawy mioceñskiej ruchliwoœci tektonicznej na Roztoczu œrodkowym. Prz. Geol., 26: 418 427. JUCHA S. 1974 U³o enie przestrzenne i rozwój facjalny miocenu autochtonicznego oraz jego stosunek do nasuniêcia karpacko-stebnickiego. Geologia. Z. Nauk. AGH, 22: 9 20. JUCHA S. 1985 New features of structure of the Carpathian Foredeep and basement of the Carpathian Mts. Prz. Geol., 33: 333 344. JUCHA S. 1995 Znaczenie powierzchni niezgodnoœci k¹towej na przyk³adzie profilu zapadliska przedkarpackiego i mo liwoœæ przeniesienia zdobytych doœwiadczeñ na formacje geologiczne innych regionów geologicznych w Polsce. [W:] Jucha S. (red.) Materia³y wystawy polskiej cyfrowej kartografii naftowej z okazji konferencji Modern Exploration and Improved Oil and Gas Recovery Methods Geologia Naftowa Polski, Kraków 12 15 wrzeœnia, 1995: 20 25. KARNKOWSKI P. 1974 Zapadlisko przedkarpackie Czeœæ wschodnia (na wschód od Krakowa). [W:] Po aryski (red.) Budowa Geologiczna Polski, t. IV, Tektonika, cz. 1, Ni Polski. Wyd. Geol.: 402 416. KARNKOWSKI P. 1983 G³ówne fazy orogeniczne przedgórza Karpat. Prz. Geol., 31: 629 632. KARNKOWSKI P. 1993 Z³o a gazu ziemnego i ropy naftowej w Polsce. t. II, Karpaty i zapadlisko przedkarpackie. Tow. Geosynoptyków GEOS (AGH). KARNKOWSKI P. & G OWACKI E. 1961 O budowie geologicznej utworów podmioceñskich przedgórza Karpat œrodkowych Kwart. Geol., 5: 372 419. KSI KIEWICZ M. 1979 Geologia Dynamiczna. Wyd. Geol. 662

KRZYWIEC P. 1997 Large-scale tectono-sedimentary Middle Miocene history of the central and eastern Polish Carpathian Foredeep Basin results of seismic data interpretation. Prz. Geol., 45: 1039 1053. KRZYWIEC P. 1999 Mioceñska ewolucja tektoniczna wschodniej czêœci zapadliska przedkarpackiego (Przemyœl Lubaczów) w œwietle interpretacji danych sejsmicznych. Pr. Pañstw. Inst. Geol., 168: 249 276. KRZYWIEC P. 2001 Contrasting tectonic and sedimentary history of the central and eastern parts of the Polish Carpathian Foredeep Basin results of seismic data interpretation. Marine & Petroleum Geology, 18: 13 38. KRZYWIEC P. 2002 Mid-Polish Trough inversion seismic examples, main mechanisms and its relationship to the Alpine Carpathian collision. [W:] G. Bertotti, K. Schulmann & S. Cloetingh (ed.), Continental Collision and the Tectonosedimentary Evolution of Forelands. European Geosciences Union Stephan Mueller Special Publication Series, 1: 151 165. KRZYWIEC P. & PIETSCH K. 1996 Zmiennoœæ stylu tektonicznego i warunków sedymentacji na obszarze zapadliska przedkarpackiego miedzy Krakowem a Przemyœlem w œwietle interpretacji regionalnych profili sejsmicznych. Geologia (Kwartalnik AGH), 22: 49 59. KRZYWIEC P., SIUPIK-RYZNER B. & SIUPIK J. 2001 Strike-slip movements, extension and syn-tectonic sedimentation comparison of 2D and 3D seismic data from the E Polish Carpathian foredeep basin (Miocene). Materia³y konferencyjne konferencji 3D Seismic: Advances in the Understanding of Stratigraphic and Structural Architecture and Impact on Field Development, Londyn, 14 16.01. KRZYWIEC P., KASIÑSKI J., MASTALERZ K., ALEKSANDROW- SKI P., WYSOCKA A., JÓ WIAK W., WRONICZ S., WRÓBEL G. & PAPIERNIK B. 2003 Zr¹b Ryszkowej Woli (rejon Rudki) przestrzenna analiza tektoniczno sedymentacyjna oraz z³o owa sprawozdanie (2 etap badañ). Archiwum PGNiG S.A. (niepublikowany raport). KRZYWIEC P., RYZNER-SIUPIK B., SIUPIK J. & BORYS Z. 2003 Miocene Reactivation of the Inherited Foreland Fault Zones and Its Influence on Development of the E Polish Carpathian Foredeep Basin. Proceedings of the 8 th Meeting of the Czech Tectonic Studies Group/ 1 st Meeting of the Central European Tectonics Group, 24 27.04, Hruba Skala, Geolines Papers in Earth Science, 16: 63 64. KRZYWIEC P., RYZNER-SIUPIK B. & SIUPIK J. 2003 Extension, Inversion, Strike-Slip Movements And Syn-Tectonic Sedimentation Within The Miocene Carpathian Foredeep (SE Poland) 3D Seismic Imaging Of Complex Tectonosedimentary System. AAPG International Conference, Barcelona, Hiszpania, 21 24.09. KRZYWIEC P., NESCIERUK P., WÓJCIK A., MALATA T. WRÓBEL G., KASIÑSKI J., PAPIERNIK B., ALEKSANDROWSKI P.& WYSOCKA A. 2004a Zr¹b Ryszkowej Woli (rejon Rudki) przestrzenna analiza tektoniczno-sedymentacyjna oraz z³o owa sprawozdanie (3 etap badañ). Archiwum PGNiG S.A. (niepublikowany raport). KRZYWIEC P., NESCIERUK P., WÓJCIK A., MALATA T. WRÓBEL G., KASIÑSKI J., PAPIERNIK B., ALEKSANDROWSKI P. & WYSOCKA A. 2004b Tektoniczno-stratygraficzny model mioceñskiej ewolucji struktury Ryszkowej Woli w oparciu o interpretacjê danych sejsmiki 3D. Centralne Archiwum Geologiczne, Warszawa, opracowanie nr 6.20.1439.00.0. KRZYWIEC P., ALEKSANDROWSKI P., RYZNER-SIUPIK B., PAPIERNIK B., SIUPIK J., MASTALERZ K., WYSOCKA A. & KASINSKI J. 2004 Miocene tectono-sedimentary evolution of the gas-bearing Ryszkowa Wola high (Rudka area, Carpathian foredeep, SE Poland) results of 3D seismic, core and well-log interpretation. AAPG European Region Conference, Praga, Czechy, 10 13.10: 87 88. KUTEK J.1994 Jurassic tectonic events in south eastern cratonic Poland. Acta Geol. Pol., 44: 167 221. KUTEK J. & G AZEK J. 1972 The Holy Cross area, Central Poland, in the Alpine cycle. Acta Geol. Pol., 22: 604 653. MASTALERZ K. WYSOCKA A., KASIÑSKI J., PAPIERNIK B., KRZYWIECP., RYZNER-SIUPIKB., ALEKSANDROWSKIP. & SIUPIK J. 2004a Œrodowiska depozycji i stratygrafia sekwencji utworów mioceñskich w rejonie zrêbu Ryszkowej Woli (zapadlisko przedkarpackie). Materia³y konferencji Polska Konferencja Sedymentologiczna VIII Krajowe Spotkania Sedymentologów, 21 24.06, 108. MASTALERZ K. WYSOCKA A., KASIÑSKI J., PAPIERNIK B., KRZYWIEC P., RYZNER-SIUPIK B., ALEKSANDROWSKI P. & SIUPIK J. 2004a Miocene succession of the Ryszkowa Wola High area (Polish Carpathian foredeep basin, SE Poland): facies, sequence stratigraphy and basin architecture 2004, AAPG European Region Conference, Praga, Czechy, 10 13.10, 93. MORYC W. 1961 Budowa geologiczna rejonu Lubaczowa. Rocznik Pol. Tow. Geol., 31: 47 83. MYŒLIWIEC M. 2004a Mioceñskie ska³y zbiornikowe zapadliska przedkarpackiego. Prz. Geol., 52: 581 592. MYŒLIWIEC M. 2004b Typy pu³apek gazu ziemnego i strefowoœæ wystêpowania ich z³ó w osadach miocenu wschodniej czêœci zapadliska przedkarpackiego. Prz. Geol., 52: 657 664. MYŒLIWIEC M., PLEZIA B. & ŒWIÊTNICKA G. 2004 Nowe odkrycia gazu ziemnego w osadach miocenu pó³nocno-wschodniej czêœci zapadliska przedkarpackiego na podstawie interpretacji bezpoœredniego wp³ywu nasycenia wêglowodorami na zapis sejsmiczny. Prz. Geol., 52: 395 402. NEY R. 1969 Miocen po³udniowego Roztocza miêdzy Horyñcem a ówcz¹ i przyleg³ego obszaru zapadliska przedkarpackiego. Pr. Geol. PAN, 60 OSZCZYPKO N., ZAJ C R., GARLICKA I., MENCIK E., DVORAK J. & MATEJOVSKA O. 1989 Geological Map of the Substratum of the Tertiary of the Western Outer Carpathians and Their Foreland. [W:] Poprawa D. & Nemcok J. (red.) Geological Atlas of the Western Outer Carpathians and Their Foreland. Pañstw. Instyt. Geol., Warszawa. OSZCZYPKO N, KRZYWIEC P., POPADYUK I. & PERYT T. 2005 Carpathian Foredeep Basin (Poland and Ukraine) its sedimentary, structural and geodynamic evolution. [W:] Picha F. & Golonka J. (red.) The Carpathians and Their Foreland: Geology and Hydrocarbon Resources, AAPG Memoir 84 (w druku). PAPIERNIK B., G ADZIK J. & KRZYWIEC P. 2001 Zastosowanie procedury Mistie Reduction do oceny i poprawy jakoœci danych u ywanych do konstruowania map sejsmicznych. Prz. Geol., 49: 456. PEACOCK D.C.P. & SANDERSON D.J. 1994 Geometry and Development of Relay Ramps in Normal Fault Systems. AAPG Bull., 78: 147 165. PO ARYSKI W. & YTKO K. 1981 On the Mid-Polish Aulacogen and the Carpathian Geosyncline. Bulletin de l Academie Polonaise des Sciences, Ser. Sci. Terre, 28: 303 316. RAMSAY J.G. & HUBER M. 1987 The Techniques of Modern Structural Geology, vol. 2. Folds and Fractures. Acad. Press, London: 309 700. RICHARDS P. & KRANTZ R.W. 1991 Experiments on fault reactivation in strike-slip mode. Tectonophysics, 188: 117 131. SCHELLART W.P. & NIEUWLAND D.A. 2003 3D evolution of a pop-up structure above a double basement strike-slip fault: some insight from analogue modelling. [W:] Nieuwland D.A. (red.) New Insight into Structural Interpretation and Modelling. Geol. Soc. Spec. Publ., 212: 169 179. SCHLISCHE R.W., WITHJACK M.O. & EISENSTADT G. 2002 An experimental study of the secondary deformation produced by obliques slip normal faulting. AAPG Bull., 86: 885 906. SCHREURS G. 2003 Fault development and interaction in distributed strike-slip shear zones: an experimental approach. [W:] Storti F., Holdsworth R.E. & Salvani F. (red.) Intraplate Strike-Slip Deformation Belts. Geol. Soc., Special Publication, 210: 35 52. SYLVESTER A.G. 1988 Strike-slip faults. Geol. Soc. Am. Bull., 100: 1666 1703. TERZOPOULOS D. 1983 Multilevel computational processes for visual surface reconstruction. Computer Vision, Graphics, and Image Processing, 24: 52 96. TRUDGILL B.D. 2002 Structural controls on drainage development in the Canyonland grabens of southeast Utah. AAPG Bull., 86: 1095 1112. TWISS R.J. & MOORES E.M. 1992 Structural Geology. Freeman & Co., New York. WITHJACK M.O. & CALLAWAY S. 2000 Active Normal Faulting Beneath a Salt Layer: An Experimental Study of Deformation Patterns in the Cover Sequences. AAPG Bulletin, 84: 627 651. ZORASTER S. 1996 Imposing Geologic Interpretations on Computer Generated Contours Using Distance Transformations, Mathematical Geology, 28. 663