UPRAWA OGÓRKÓW GRUNTOWYCH z przeznaczeniem na potrzeby Zakładu Przetwórstwa Owocowo Warzywnego DAWTONA DAWTONA Mieczysław Golba Poseł na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej Członek sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Dawtona powstała ponad ćwierć wieku temu jako firma rodzinna. Obecnie jest wiodącą marką na rynkach detalicznym i gastronomicznym. 25 lat tradycji Dawtonajest marką obejmującą bardzo szeroki asortyment różnego rodzaju przetworów warzywnych i owocowych, które łączy wspólna cecha-najwyższa jakość oparta na naturalnych składnikach i nowoczesnej technologii. Spośród innych marek Dawtonawyróżnia się swoją polską tradycją, niekwestionowaną, systematycznie wyróżnianą i nagradzaną jakością a także przystępnymi cenami. Nowoczesność W trzech zakładach produkcyjnych w Błoniu i w Lesznie koło warszawy oraz w Lipnie pod Toruniem mieszczą się jedne z najnowocześniejszych linii produkcyjnych w kraju i Europie. 1600 hektarów Na ekologicznie czystych terenach otuliny Kampinoskiego Parku Narodowego Dawtona prowadzi własne uprawy warzyw
KORZYŚCI dla ROLNIKÓW. Umowy kontraktacyjne, gwarancja minimalnej ceny skupu Podpisywane wczesną wiosną każdego roku umowy kontraktacyjne z ZPOW Dawtonapozwalają rolnikom na optymalne planowanie areału upraw w danym roku, jak też w latach kolejnych, co w znacznym stopniu zwiększa efektywność produkcji rolniczej (możliwość stosowania zmianowania, poplonu, itp.) Dodatkowo podpisanie umowy kontraktacyjnej daje gwarancje sprzedaży towaru po cenie nie niższej niż określona w umowie oraz krótkich terminy płatności. Bezpłatne, specjalistyczne wsparcie produkcji Firma Dawtonastale współpracuje z czołowymi producentami m.in. nasion, zapraw oraz środków ochrony roślin z kraju i zagranicy. Jednym z efektów tej współpracy są specjalistyczne szkolenia i konsultacji dla producentów współpracujących z zakładem Pewność, sprawdzone mechanizmy Pilotażowy program uprawy ogórków gruntowych na potrzeby Zakładu Przetwórstwa Owocowo Warzywnego Dawtonawprowadzony został z powodzeniem w gminie Radymno (pow. Jarosławski). Bezpłatne, specjalistyczne wsparcie produkcji Gwarantowane minimalnej ceny skupu Pewność, sprawdzone mechanizmy Umowy kontraktacyjne
POTRZEBY i WYMAGANIA. Gleba Uprawa ogórka wymaga gleb szybko nagrzewających się, o dobrej strukturze, nie zaskorupiających się, zasobnych w składniki pokarmowe. Optymalna głębokość poziomu wód gruntowych powinna wynosić 80-90 cm. Najwyższe plony uzyskuje się na glebach zasobnych w próchnicę, glebach piaszczysto-gliniastych, lessach, czarnoziemach oraz madach nadrzecznych. Zmianowanie Bardzo dobrym przedplonem są rośliny strączkowe, cebula, pomidor, wczesne rośliny kapustne, ziemniaki, pory oraz zboża. Odpowiednim miejscem do uprawy ogórków gruntowych jest pole po przeoranych jesienią mieszankach traw i roślin motylkowych oraz po koniczynie i lucernie. Tak przygotowana gleba posiadać będzie dobrą strukturę, z dużą zawartością próchnicy. Uprawa Na glebach ciężkich i zlewnych można wykonać orkę wiosenną. Na glebach lekkich i średnio zwięzłych nie zaleca się tego zabiegu. W okresie pomiędzy wczesnowiosenną a główną przedsiewną uprawą pola niszczymy mechanicznie kiełkujące chwasty. Bezpośrednio przed siewem nasion lub sadzeniem roślin uprawiamy pole kultywatorem lub glebogryzarką z wałem aby zapewnić dobre podsiąkanie wody potrzebnej do kiełkowania. Wysokie plony ogórków uzyskuje się na glebach zaliczanych do klas bonitacyjnych I-IIIIII
NAWOŻENIE. Wapnowanie gleby Do prawidłowego wzrostu i wysokiego plonowania oraz racjonalnego wykorzystania nawożenia mineralnego ogórki wymagają odczynu gleby w granicach ph6,5 7,2 i wysokiej zawartości wapnia. Ogórek źle rośnie na glebach świeżo zwapnowanych, dlatego zabieg ten należy wykonać pod przedplon jesienią poprzedniego roku. Na glebach lekkich i średniozwięzłych oraz ubogich w magnez najlepiej jest stosować wapno dolomitowe lub węglowo-magnezowe, jednak nie częściej niż co 3-4 lata a na glebach ciężkich co 4 Nawożenie organiczne Nawożenie organiczne jest bardzo istotne ze względu na duże wymagania ogórka co do próchnicy w glebie. Najlepszy jest obornik (40t/ha) lub kompost (40-60t/ha) zastosowany jesienią pod orkę lub nawóz zielony (np. facelia, łubin); może być również słoma pod orkę zimową z dodatkiem azotu przyśpieszającego jej rozkład. Nawożenie mineralne Nawożenie mineralne ustala się na podstawie wyników wiosennej analizy gleby. Optymalna zawartość poszczególnych składników w 1 litrze [dm3] gleby powinna wynosić: azot (N) 100-120 mg; fosfor (P) 60-80 mg; potas (K) 160-220 mg; magnez (Mg) 70-120 mg; wapń (Ca) 1500-2000 mg; chlor (Cl) poniżej 100 mg. Ogórek ma duże wymagania pokarmowe. W początkowej fazie wzrostu wymaga większej ilości azotu i przyswajalnego fosforu. Z początkiem kwitnienia oraz zawiązywania owoców maleje zapotrzebowanie na azot, natomiast wzrasta na potas.
SIEW. Siew Szybkie i równomierne wschody nasion w dużej mierze przesądzają o powodzeniu uprawy. W tym celu należy przede wszystkim: dobrać odpowiedni termin siewu tak, aby wierzchnia warstwa gleby była nagrzana do 12-14 C. Nasiona powinny być wysiewane w wilgotną i ciepłą ziemię. Na jeden ha wysiewa się od 35-60 tys. nasion. Przyjmuje się, że najlepiej siać między 10 a 25.maj na głębokość 1,5-3 cm w zależności od rodzaju gleby. Nasiona siać w rzędach oddalonych od siebie o 130-150 cm, natomiast ogórki w rzędach powinny rosnąć co 15 cm. Odmiany SanderF1 -odmiana średnio wczesna, charakteryzująca się kształtnymi, jasnozielonymi owocami. Doskonale zachowuje barwę i jędrność po przetworzeniu. Szczególnie polecana jest do przetwórstwa. Bolko F1 -odmiana średnio wczesna o bardzo dobrej strukturze plonu. Owoce nie przerastają na grubość i długość. Całkowicie odporna na parcha dyniowatych oraz tolerancyjna wobec mączniaka rzekomego i wirusa zwykłej mozaiki ogórka. polecana do konserwowania i kwaszenia. Zaprawianie nasion Większość nasion ogórków oferowanych na rynku jest zaprawiona preparatami grzybobójczymi, zgodnie z zaleceniami obowiązującymi w kraju i wymaga jedynie dodatkowego zaprawiania przeciw szkodnikom. Przed wysiewem ogórka Bantorlub Lubofos, po wschodzie ogórka, pod rośliny należy wysiać saletrę i saletrzak. Polecane odmiany: SANDER, KMICIC, OCTOPUS, BOLKO
CHOROBY Bakteryjna kanciasta plamistość liści ogórka Powszechnie występuje na plantacjach ogórków, a w sprzyjających warunkach pojawia się już na 1-2 liściu właściwym. Przeważnie występuje ona przed lub równocześnie z mączniakiem rzekomym, zaś rozpoznanie tych chorób stwarza niejednokrotnie wiele trudności. Mączniak rzekomy Cechą charakterystyczną chorób wywoływanych przez grzyby z rodzaju Perenosporajest ich powszechne występowanie oraz bardzo szybkie rozprzestrzenianie się, mogące doprowadzić do całkowitego porażenia roślin. Szkodliwość grzyba bardzo wzrasta w warunkach wysokiej wilgotności, co może doprowadzić do obumierania porażonych organów lub całych roślin. Alterioza Choroba występuje pospolicie. Poraża przede wszystkim rośliny w uprawie polowej. Ten sam patogen może być także niszczyć zarówno siewki jak i owoce. Choroby zgorzelowe pochodzenia glebowego PRZYKŁADOWE ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN: zaprawianie nasion: Marschal250 DS., SarfunT 65 mączniak rzekomy: CurzateM72,5 WP, Biosept33SL Bravo500 SC, AcrobatMZ 69 WP, Aliette80 WP kanciasta plamistość: Miedzian 50 WP, Biosept 33SL mszyca ogórkowa: Pirimor500 WG, Talstar 100 EC zmienik: Talstar100 EC, Winylofos 550 ECN
PIELĘGNACJA ROŚLIN Stosowanie osłon Jednym z zabiegów jest osłanianie ogórków przez bezpośrednie nakrywanie wschodzących roślin cienką folią perforowaną lub białą włókniną. Oprócz zabezpieczania roślin przed przymrozkami i wiatrami, osłony stwarzają korzystny mikroklimat, przez co przyspieszają wzrost i plonowanie ogórka o około 10 do 14 dni. Okres przykrycia folią wynosi około 2 3 tygodni, natomiast osłony z włókniny mogą pozostawać nie zdjęte przez dłuższy okres czasu (4 5 tyg.). Zwykle osłony z włókniny pozostają na roślinach do połowy czerwca. Muszą być koniecznie zdjęte na początku kwitnienia ogórka, aby umożliwić zapylanie kwiatów przez owady. Osłony powinno się zdejmować w czasie pochmurnej, wilgotnej pogody, aby nie narazić nieco wydelikaconych roślin na przypalenie przez słońce. Czarne folie lub włókniny mogą być wykorzystywane również jako ściółka, zabezpieczająca glebę przed utratą wilgoci, chroniąca przed zachwaszczeniem i przyspieszająca ogrzewanie się gleby. Nawadnianie Do najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych w uprawie ogórka należy nawadnianie. Rośliny są najbardziej wrażliwe na niedostatek wody w fazie kwitnienia i zawiązywania owoców. Jednakże nadmiar opadów, prowadzący do zalania lub podtopienia plantacji jest dla roślin bardzo szkodliwy. Nawadnianie przyczynia się do znacznych zwyżek plonu i poprawy jakości owoców, które wykazują mniejszą podatność do tworzenia pustych komór i mięknięcia podczas kwaszenia. Nawadnianie przyczynia się do znacznych zwyżek plonu i poprawy jakości owoców, które wykazują mniejszą podatność do tworzenia pustych komór i mięknięcia podczas kwaszenia. Podczas nawadniania należy zwiększyć ilość nawozów o 30%, przy opryskach można stosować odżywki (Hydrowit, Ekolist 0,5-1,0 %, tj. 0,5-1,0 litra nawozu na 100 litrów wody.
ZBIÓR Zbiór ogórków gruntowych Termin, częstotliwość i czas trwania zbioru ogórków, zależne są głównie od warunków pogodowych w okresie wegetacji, sposobu prowadzenia uprawy oraz od odmiany. Ogórki dorastają bardzo szybko, i dlatego należy często dokonywać zbiorów, by nie dopuścić do uzyskania pełnej dojrzałości fizjologicznej owoców i nie przydatnych do spożycia i przetwórstwa. Owoce zbiera się 2-3 razy w tygodniu. Ogórki uprawiane w polu należy zbierać w godzinach rannych, po obeschnięciu rosy. Nie wskazane jest przeprowadzanie zbioru w godzinach południowych, w czasie upałów lub gdy pada deszcz. Zbiory należy wykonywać ostrożnie, tak by nie uszkodzić owoców. Ogórki można uszczykiwać lub obcinać nożem z częścią szypułki. Bezpośrednio po zbiorze, owoce należy jak najszybciej umieścić w chłodnym i zacienionym miejscu. Składowanie owoców na słońcu powoduje utratę jędrności i może przyśpieszyć ich gorzknienie. Do przechowywania przeznacza się owoce całe, zdrowe, jędrne, bez uszkodzeń mechanicznych i wolne od nadmiernego zawilgocenia zewnętrznego. Podczas zbioru owoców należy pamiętać żeby zrywać z roślin wszystkie owoce przerośnięte, chore i niekształtne by nie hamowały rozwoju następnych. Owoce zbiera się 2-3 razy w tygodniu. Jedna osoba może zebrać ok. 200 kg owoców dziennie. Z uprawy o powierzchni 10 arów średni dzienny plon wynosi ok. 300 kg.
SKUP OGÓRKÓW Skup Skup prowadzony będzie w miejscowości, w których znajdują się plantacje kontraktowanych ogórków. Przeciętnie jeden punkt skupu przypada na ok. 12 ha powierzchni uprawianych ogórków. Rolnicy dostarczają zebrane ogórki do punktu skupu. Tam odbywa się ostateczna selekcja i ważenie owoców. Przechowywanie ogórków Optymalna temperatura przechowywania ogórków wynosi 12-13 o C. W tej temperaturze ogórki można przechowywać przez okres 7-10 dni. Ogórki przechowywane lub transportowane w temperaturze poniżej 7 o C przeznacza się do bezpośredniego spożycia w ciągu 2-4 dni po przechowaniu lub zakończeniu transportu. Wynika to z faktu, że ogórki składowane w temperaturze poniżej poziomu optymalnego wykazują, po 1-3 dniach od przeniesienia ich do temperatury pokojowej, oznaki uszkodzeń chłodowych. Minimalne uszkodzenia chłodowemogą powstawać w czasie składowania ogórków już w temperaturze 10 o C. Punk skupu skupowy: Skupuje od rolników zakontraktowany surowiec Otrzymuje 0,1 zł prowizji od każdego kg ogórków Wypłaca rolnikom należność za dostarczony towar Magazynuje do czasu odbioru przez firmę (5-7 dni)
CENY i PŁATNOŚCI Minimalna cena Minimalna gwarantowana cena kilograma ogórka w klasie I w 2010 roku wynosi 1,40 zł. W przypadku gdy cena rynkowa ogórków wzrośnie powyżej ceny minimalne, firma Dawtonapodniesie cenę zakupu ogórków dostosowując ją do aktualnej ceny rynkowej. Terminy płatności Płatności gotówkową za dostarczony towar rolnicy odbierać będą w punkcie skupu, każdorazowo po odebraniu zbiorczej dostawy (przeciętnie raz w tygodniu) przez firmę Dawtona. Kosz prowadzenia plantacji o powierzchni 0,1 ha Szacunkowy koszt nasion, nawozów i środków ochrony roślin niezbędnych uprawy ogórków gruntowych na powierzchni 10 arów wynosi od. 800 1000 zł. Wydajność, zyski z plantacji o powierzchni 0,1 ha Przeciętne plony (uzależnione od warunków glebowych, atmosferycznych, nawożenia, itp.) uzyskany z uprawy ogórków na powierzchni 10 arów wynosi 4 tony. Przy cenie zakupu 1,4 zł/kg i kosztach uprawy w wysokości 1000 zł zysk osiągnięty z plantacji o powierzchni 0,1 ha wynosi 4600 zł. Minimalna cena ogórka w klasie I w 2010 r.: 1,40 zł / kg Szacunkowy zysk z powierzchni 0,1 ha wynosi: 4 600,00 zł
PRZETWÓRSTWO Dawtona Dawtonajest marką obejmującą niezwykle szeroki asortyment różnego rodzaju przetworów warzywnych i owocowych, które mają jedną wspólną cechę - najwyższą jakość opartą na naturalnych składnikach i nowoczesnej technologii. W trzech zakładach produkcyjnych w Błoniu i w Lesznie koło warszawy oraz w Lipnie pod Toruniem mieszczą się jedne z najnowocześniejszych linii produkcyjnych w kraju i Europie.
SPRZEDAŻ PRODUKTÓW Odbiorcy Dawtony Największymi w kraju i w Europie odbiorcami produktów marki Dawtonaoraz marek własnych są sieci handlowe: Grupa Metro, Tesco, Carrefour, Jeronimo Martins/Biedronka, Selgros, Kaufland, Lidl, Plus, Netto, Edeka, Auchan, Eurocash, Holding BOS, E. Leclerc, Alma, PoloMarket, a także odbiorcy w krajach Unii Europejskiej, tacy jak Unilever i Podravka. Dawtonadostarcza swoje towary również do Anglii, Irlandii, Rumunii,Hiszpanii, Niemiec, Słowacji i na Węgry.
ROZWÓJ i WSPARCIE Dawtonapowstała ponad ćwierć wieku temu jako firma rodzinna. Obecnie jest wiodącą marką na rynkach detalicznym i gastronomicznym. Kontraktacja W przyszłości oferta kontraktacyjna zostanie poszerzona o takie warzywa jak: pomidor, cebula, patisony, groszek, buraczki czerwone, paprykę. Szkolenia Rolnicy podpisujący umowy kontraktacyjne z ZPOW Dawtonamają możliwość korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez najlepszych specjalistów z zakresu uprawy owoców i warzyw, m.in. przez profesorów Instytutu Warzywnictwa w Skierniewicach. Konsultacje, wsparcie w produkcji Współpraca z Dawtonąto także możliwość konsultowanie i badania upraw na plantacji rolnika. Dzięki temu możliwe będzie np. badanie składu chemicznego gleby, dokonywanie konsultacji związanych z ochroną roślin i nawożeniem upraw bezpośrednio w gospodarstwie rolnika.
Uprawa ogórków gruntowych z przeznaczeniem na potrzeby Zakładu Przetwórstwa Owocowo Warzywnego DAWTONA KONTAKT Biuro Posła na Sejm RP Mieczysława Golby ul. Rynek 6, 37 500 Jarosław tel. 16 624 14 44, 44, fax. 16 623 11 47 w w w. m i e c z y s l a w g o l b a. p l
Dziękuję za uwagę. Mieczysław Golba Poseł na Sejm Rzeczpospolitej Polskiej Członek sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi